Ξεθωριάζουν τα σενάρια διαμελισμού του Ιράκ

Aρκετά χρόνια μετά την αμερικανική εισβολή στο Ιράκ, τα σενάρια διαμελισμού της χώρας παρέμεναν στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας, είτε γιατί εξυπηρετούσαν συμφέροντα πολιτικοστρατιωτικών κύκλων της Ουάσιγκτον είτε γιατί «χάιδευαν» τα αυτιά των Κούρδων του Βόρειου Ιράκ. Τα ίδια ακριβώς σενάρια υιοθετήσαμε κι εμείς, όχι γιατί συμπαθούσαμε τους Κούρδους, αλλά γιατί είχαμε ανακαλύψει έναν ακόμη τρόπο να χλευάσουμε την πολιτική Μπους, που μπήκε στο Ιράκ ως ελευθερωτής για να εξελιχθεί σε ενορχηστρωτή της διάλυσης του κράτους.
Κανείς δεν αντιλέγει ότι ο κίνδυνος ενός διαμελισμού αιωρείτο εξαρχής στην ατμόσφαιρα της Μεσοποταμίας. Στο εσωτερικό του Ιράκ ήδη είχαν δημιουργηθεί αντίρροπες δυνάμεις, οι οποίες διέκριναν συμφέρον στον διαμελισμότης χώρας, με πρώτους τους Κούρδους. Να θυμίσουμε όμως ότι ήταν η εποχή που η Τουρκία, η οποία έχει αναγάγει σε υπαρξιακό πυρήνα το «Σύνδρομο των Σεβρών», τον φόβο διαμελισμού του τουρκικού κράτους, αρνήθηκε να συνεργαστεί με τις ΗΠΑ, δημιουργώντας το πρώτο σοβαρό ρήγμα στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις και τα πρώτα ερεθίσματα αντιαμερικανισμού στο εσωτερικό της.
Ο λόγος της τουρκικής ανυπακοής απέναντι στην υπερδύναμη ήταν η διαμάχη της για το Κουρδικό και η πεποίθηση πως η Ουάσιγκτον δεν παρείχε πλέον την παραμικρή στήριξη στο κυνήγι του ΡΚΚ. Η Αγκυρα, εν αντιθέσει με τις ΗΠΑ, δεν επιθυμούσε την ανατροπή του Σαντάμ. Ο Ιρακινός δικτάτορας τη βόλευε και της παρείχε άλλοθι στις δεύτερες σκέψεις της για το ΡΚΚ. Πίσω από την ανατροπή του διέκρινε την αναδυόμενη ισχύ των Κούρδων, οι οποίοι με τις πλάτες της αμερικανικής κυβέρνησης θα έβρισκαν κάποια στιγμή την ευκαιρία να καταφέρουν σοβαρό πλήγμα στον υπαρξιακό πυρήνα της Τουρκίας, ιδρύοντας το κράτος του Κουρδιστάν.
Ομως, σε περιοχές εύθραυστες που αναδύθηκαν μέσα από τα συντρίμμια αυτοκρατοριών, οι αντοχές αποδεικνύονται καλά δουλεμένες. Ισως γι’ αυτό και τα σενάρια διαμελισμού του Ιράκ ξεθωριάζουν. Η χώρα που μάτωσε τόσο πολύ στον 21ο αιώνα επανακτά τις δυνάμεις της και παράλληλα επιχειρεί να απεγκλωβιστεί από τη διχαστική πολιτική. Θα τα καταφέρει στο τέλος της μέρας;
Ο πρόεδρος της χώρας, Ταλαμπανί, επισκεπτόμενος προ ημερών την Τουρκία και συνομιλώντας με τον Ερντογάν, εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι το Ιράκ θα τα καταφέρει. «Κούρδοι, σουνίτες και σιίτες επιθυμούν να ζήσουν μαζί στο Ιράκ, το οποίο δεν πρόκειται να διαμελιστεί», δήλωσε ο Κούρδος πρόεδρος, προσθέτοντας: «Η ιδέα του Κουρδιστάν ανήκει στη σφαίρα του ονείρου. Πώς μπορεί να διαμελιστούν Τουρκία, Ιράν και Ιράκ; Για μια τέτοια κίνηση απαιτείται παγκόσμιος πόλεμος!» Οι δηλώσεις Ταλαμπανί μπορεί να είναι επικοινωνιακό τρικ. Ακόμη κι έτσι, όμως, οι πάντες συμφωνούν ότι η Τουρκία με τις ευλογίες του Ομπάμα αναβαθμίζεται, αναλαμβάνοντας να περπατήσει ξανά σε σημαντικά γεωπολιτικά μονοπάτια, τα οποία όλως συμπτωματικά είναι σημαντικά και για τις ΗΠΑ. Επομένως, η τοποθέτηση του Ταλαμπανί εμπεριέχει τον ρεαλισμό που οι γεωπολιτικές συντεταγμένες επιβάλλουν κι αφήνει να εννοηθεί ότι οι Κούρδοι θα βοηθήσουν για να «συμμαζευτεί» το ονειροπόλο ΡΚΚ. Μήπως δεν το έχει κάνει στο παρελθόν ο Μπαρζανί;
Δημοσιεύθηκε στην Καθημερινή 19-3-2009