Μάκκα αλ Μουκαράμα - مكة المكرمة

Η Μέκκα (πλήρες όνομα: Μάκκα αλ Μουκαράμα) ( مكة المكرمة) είναι μια ιερή πόλη στη Σαουδική Αραβία στην ιστορική περιοχή Χιτζάζ. Έχει πληθυσμό 1,294,167 (2004 απογραφή). Η πόλη βρίσκεται 73 χιλιόμετρα από τη Τζέντα προς της ενδοχώρα, στην στενή και αμμώδη κοιλάδα του Αβραάμ και σε υψόμετρο 277 μέτρων. Βρίσκεται 80 χιλιόμετρα απο την Ερυθρά θάλασσα.

Η σημαντικότητα της Μέκκας ξεκίνησε πριν από το Ισλάμ. Απο τις ημέρες που ο Αβραάμ άφησε τη σύζυγο του και τον γιο του Ισαάκ (Ισμαήλ για τους Ισλαμιστές) και η πηγή της Ζαμζαμ άρχισε να ρέει.

Η πόλη τιμάται απο τους Μουσουλμάνους επειδή εκεί βρίσκεται το ιερότερο σημείο του Ισλάμ το Μαζίντ αλ Χαράμ και το προσκύνημα που περιλαμβάνει μια εκτεταμένη επίσκεψη στην πόλη είναι απαραίτητο για κάθε ευλαβή μουσουλμάνο τουλάχιστον μια φορά στη ζωή του.

Ο όρος Μέκκα σημαίνει μεταφορικά και το σημαντικότερο σημείο για κοινωνικές ή άλλες ομάδες. Το 1980 η Κυβέρνηση της Σαουδικής Αραβίας άλλαξε την επίσημη Αγγλική μετάφραση του ονόματος από Μέκκα σε Μάκκαα.

Η Μέκκα βρίσκεται σε υψόμετρο 277 μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας. Η περιοχή γύρω από το τέμενος οριοθετεί την παλιά πόλη. Οι κυριότερες λεωφόροι είναι οι Al-Mudda'ah και Sūq al-Layl βόρεια του τεμένους, και As-Sūg as Saghīr στα νότια. Τα σπίτια κοντά στο τέμενος κατεδαφίστηκαν και ξαναχτίστηκαν με μεγάλους χώρους και ευρύχωρους δρόμους. Τα συγκροτήματα κατοικιών είναι πιο συμπαγή στην παλιά πόλη. Τα παραδοσιακά σπίτια είναι φτιαγμένα από τον εγχώριο βράχο και έχουν δύο έως τρεις ορόφους. Η πόλη έχει μερικές φτωχογειτονιές, όπου βρίσκουν καταφύγιο φτωχοί προσκυνητές που δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν οικονομικά στο ταξίδι της επιστροφής μετά το χατζ.

Υπηρεσίες μεταφοράς που έχουν σχέση με το Χατζ ή την Ούμρα (μικρότερης σημασίας προσκύνημα) είναι οι κυριότερες υπηρεσίες που είναι διαθέσιμες. Η Μέκκα δεν έχει αεροδρόμιο, ή σιδηρόδρομο. Δρόμοι πεζών αλλά και αυτοκινητόδρομοι συνδέουν τη Μέκκα με τις υπόλοιπες πόλεις της Σαουδικής Αραβίας. Η πόλη έχει καλό οδικό δίκτυο. Πολλοί προσκυνητές φτάνουν στην πόλη με σκοπό το χατζ από το Διεθνές Αεροδρόμιο Βασιλιάς Abdul Aziz (JED) ή το Ισλαμικό Λιμάνι της Τζέντα. Και τα δύο βρίσκονται στη Τζέντα.

Η πληθυσμιακή συγκέντρωση στη Μέκκα είναι μεγάλη. Ο περισσότερος κόσμος που ζει στη Μέκκα βρίσκεται στην παλιά πόλη. Κατά μέσο όρο η πόλη δέχεται 4 εκατομμύρια επισκέπτες ως προσκυνητές και αυτό μόνο την περίοδο του χατζ. Προσκυνητές πηγαίνουν στην πόλη και για απλό προσκύνημα καθ όλη την διάρκεια του χρόνου.

Ο δήμαρχος της Μέκκας διορίζεται απο το βασιλιά της Σαουδικής Αραβίας. Ο τωρινός δήμαρχος είναι ο Usama Al-Barr. Ένα δημοτικό συμβούλιο 14 εκλεγμένων μελών είναι υπεύθυνο για τη λειτουργία του δήμου.

Η Μέκκα είναι η πρωτεύουσα του νομού της Μέκκας, που περιλαμβάνει και τη γειτονική Τζέντα. Ο κυβερνήτης της περιοχής ήταν ο πρίγκηπας Abdul – Majid bin Abdul Aziz από το 2000 έως το 2007. Στις 16 Μαΐου 2007 ο πρίγκηπας Khalid al Faisal διορίστηκε νέος Κυβερνήτης.

Η Κάαμπα ένας τεράστιος κύβος που τώρα περιστοιχίζεται από το Masjid al – Haram λέγεται από τους Μουσουλμάνους οτι κτίστηκε από τον Αβραάμ και πως υπήρξε από πολύ παλιά θρησκευτικό κέντρο. Ο Μαύρος Λίθος είναι ένα μουσουλμανικό σημείο σεβασμού και η προέλευση του χρονολογείται σύμφωνα με την παράδοση από την εποχή του Αδάμ και της Εύας. Είναι ο ανατολικός ακρογωνιαίος λίθος της Κάαμπα στη Μέκκα.

Οι μουσουλμάνοι πιστεύουν οτι η πηγή Ζαμζαμ φανερώθηκε στη Σάρα (Χαγκάρ) σύζυγο του Αβραάμ (Ιμπραήμ) και μητέρα του Ισαάκ (Ισμαήλ). Εκείνη αναζητούσε νερό για τον γιο της, αλλά δεν έβρισκε. Η Μέκκα βρίσκεται σε μια ζεστή και ξηρή κοιλάδα με μερικές άλλες πηγές νερού. Πολλοί μουσουλμάνοι πιστεύουν οτι το νερό της Ζαμζαμ είναι ευλογημένο (αγίασμα που γιατρεύει τόσο την πείνα όσο και τη δίψα και τις ασθένειες) και καταβάλουν κάθε προσπάθεια για να πιουν από αυτό το νερό κατά την διάρκεια του προσκυνήματος τους. Το νερό μοιράζεται στον κόσμο με ψύκτες που βρίσκονται στο Masjid al Haram στη Μέκκα και στο Masjid al Nabawi στη Μεδίνα.

Ακαδημαϊκοί και ιστορικοί αναφέρουν οτι η Μέκκα υπήρξε θρησκευτικό και εμπορικό κέντρο για πολλές γενιές πριν από τον Μωάμεθ. Η ανάπτυξη του εμπορίου της Μέκκας έχει εξεταστεί αρκετά. Κάποιοι ιστορικοί πιστεύουν ότι η Μέκκα ήταν ένα πέρασμα από τη νότια Αραβία προς τη Ρωμαϊκή και τη Βυζαντινή αυτοκρατορία και πως τα μπαχαρικά της Αραβίας και την Ινδίας διοχετεύονταν μέσω αυτής.

Σύμφωνα με το Κοράνι και τις Μουσουλμανικές παραδόσεις, η πόλη δέχθηκε επίθεση απο έναν αιθιοπικό στρατό υπό την ηγεσία του Αμπράχα το 570, τη χρονιά γέννησης του προφήτη Μωάμεθ. Λέγεται οτι οι επιτιθέμενοι απωθήθηκαν από πέτρες που έριχναν χιλιάδες πουλιά και από την πανούκλα που τους χτύπησε. Πριν από την εποχή του προφήτη Μωάμεθ η Μέκκα βρισκόταν υπό τον έλεγχο της φυλής Μπανού Κουραΐς. Ο Μωάμεθ μέλος της φυλής Κουραΐς εξορίστηκε από την πόλη επειδή εναντιώθηκε στον παγανισμό και επέστρεψε θριαμβευτής στην πόλη το 630 και αφού κατέβασε τα είδωλα απο την Κάαμπα, μετατρέποντας την σε Μουσουλμανικό προσκύνημα.

Μετά την άνοδο της Ισλαμικής Αυτοκρατορίας, η Μέκκα προσέλκυσε προσκυνητές από όλη την αυτοκρατορία καθώς επίσης και πληθυσμό που επισκεπτόταν την πόλη κάθε χρόνο, ευσεβείς Μουσουλμάνους που εύχονταν να ζήσουν κοντά στην Κάαμπα και ντόπιους που υπηρετούσαν τους προσκυνητές. Εξαιτίας της δυσκολίας και των εξόδων του Χατζ, το ετήσιο προσκύνημα ήταν μικρό συγκριτικά με τα εκατομμύρια που συρρέουν σήμερα στη Μέκκα. Προσκυνητές έφταναν με πλοία, στη Τζέντα και έφταναν ως τη Μέκα με τα πόδια, αλλιώς έπαιρναν τα ετήσια καραβάνια από τη Συρία και το Ιράκ. Η πόλη ήταν μικρή. Χάρτες και φωτογραφίες του 18ου και 19ου αιώνα απεικονίζουν μια μικρή πόλη με τείχος γύρω της, με σπίτια απο λασπότουβλα χτισμένα γύρω από το τέμενος. Η Μέκκα δεν ήταν ποτέ η πρωτεύουσα της Ισλαμικής αυτοκρατορίας.

Η πρώτη πρωτεύουσα ήταν η Μεδίνα, περίπου 250 μίλια πιο μακρυά. Η πρωτεύουσα του χαλιφάτου μετακινήθηκε νωρίς αρχικά στην Κούφα από τον τέταρτο Χαλίφη Αλί και στη συνέχεια στη Δαμασκό από τους Ουμαγιάντ, στη Βαγδάτη από τους Αββασίδες και στη συνέχεια στο Κάιρο μετά την εισβολή των Μογγόλων και τέλος στην Κωνσταντινούπολη από τους Οθωμανούς.

Η Μέκκα ξαναμπήκε στην ισλαμική πολιτική ιστορία από τον Abd-Allah ibn al-Zubayr έναν αντίπαλο των Ουμαγιάντ. Ο χαλίφης Yazid Α΄ πολιόρκησε τη Μέκκα το 683 μ.Χ. Μετά από αυτό η πόλη δεν είχε μεγάλη παρουσία στην πολιτική ζωή. Ήταν μια πόλη ευλάβειας και πνευματικής κατάρτισης. Για αιώνες κυβερνήτες ήταν ήταν οι Χασεμίτες Σαρίφς της Μέκκα, απόγονοι του Μωάμεθ από την πλευρά του εγγονού του Hassan ibn Ali. Οι Σαρίφς κυβερνούσαν εκ μέρους οποιουδήποτε χαλίφη ή μουσουλμάνου ηγέτη είχε ανακηρύξει τον εαυτό του ως Φύλακα των δύο Ιερών. Η Μέκκα δέχθηκε επίθεση λεηλατήθηκε από τους Ισμαηλίτες Μουσουλμάνους το 930 μ.Χ. Το 1926 οι Σαρίφς της Μέκκας εκθρονίστηκαν από τους Σάουντι και η Μέκκα ενσωματώθηκε στη Σαουδική Αραβία. Στις 20 Νοεμβρίου 1979, διακόσιοι ένοπλοι Ισλαμιστές κατέλαβαν το Μεγάλο Τέμενος. Κατηγορούσαν τηβασιλική οικογένεια τον Σάουντι οτι δεν εκπροσωπούσε πλέον το γνήσιο Ισλάμ και πως το τέμενος και η Κάαμπα πρέπει να δοθούν σε εκείνους που έχουν την αληθινή πίστη. Οι εξεγερμένοι πήραν εκατοντάδες προσκυνητές ως ομήρους και τους χρησιμοποίησαν ως ανθρώπινες ασπίδες στο τέμενος. Το τέμενος ανακτήθηκε μετά απο αιματοχυσία και οι εξεγερμένοι εκτελέστηκαν. Ακόμη αποτελεί αντικείμενο έρευνας για το ποιες δυνάμεις αναμίχθηκαν στην ανάκτηση του τεμένους αλλά και το πως εκτελέστηκε η επιχείρηση.

Η πόλη έχει αναπτυχθεί σε αξιόλογο βαθμό τις τελευταίες δεκαετίες καθώς η άνεση αλλά και η προσβασιμότητα κυρίως για ταξιδιωτές με αεροπλάνο έχει αυξήσει τον αριθμό των προσκυνητών που παίρνουν μέρος στο Χατζ. Χιλιάδες Σαουδάραβες εργάζονται σε ετήσια βάση για την προσοχή του Χατζ, για την επάνδρωση των ξενοδοχείων και των καταστημάτων εκείνη την περίοδο. Αυτοί οι εργζαζόμενοι έχουν αυξήσει τη ζήτηση για σπίτια και υπηρεσίες. Η πόλη έχει νέους αυτοκινητοδρόμους περιφερειακά και διαθέτει μεγάλα πολυκαταστήματα και ουρανοξύστες.

Αλλόθρησκοι προς τη θρησκεία του Ισλάμ δεν επιτρέπεται να μπαίνουν στη Μέκκα. Σημεία ελέγχου υπάρχουν στους δρόμους που οδηγούν στην πόλη, με αξιωματικούς που κάνουν ελέγχους στους περαστικούς για το αν και κατά πόσο πληρούν τους όρους εισόδου στο προσκύνημα. Μια από τις προϋποθέσεις είναι η πιστοποίηση του θρησκεύματος του προσκυνητή, επίσης ελέγχεται εάν κάποιος είναι ξένος εργάτης, που έχει λήξει η βίζα του ή που δεν έχει πάρει την επιπλέον άδεια διαμονής για να πάει στο προσκύνημα. Η μυστικότητα του προσκυνήματος έχει προκαλέσει την περιέργεια πολλών Ευρωπαίων ταξιδιωτών. Ένας αριθμός απο αυτούς ντύθηκαν μουσουλμάνοι και μπήκαν στην πόλη και στη συνέχεια πλησίασαν την Κάαμπα.

Η οικονομία της Μέκκας εξαρτάται σχεδόν ολοκληρωτικά στα χρήματα που ξοδεύουν οι προσκυνητές στο Χατζ. Η πόλη κερδίσε περισσότερα απο 100 εκ. δολάρια κατά την περίοδο του χατζ. Η σαουδαραβική κυβέρνηση ξοδεύει περίπου 50 δολάρια σε υπηρεσίες για το Χατζ. Υπάρχουν κάποιες βιομηχανίες και εργοστάσια στην πόλη, αλλά η Μέκκα δεν παίζει πλέον τον σημαντικότερο ρόλο στην οικονομία της Σαουδικής Αραβιας, η οποία είναι βασισμένη στο πετρέλαιο. Οι λίγες βιομηχανίες που δραστηριοποιούνται στη Μέκκα ασχολούνται με τα υφάσματα, τα έπιπλα και τα μαγειρικά σκεύη. Το νερό είναι δυσεύρετο και το φαγητό πρέπει να έρχεται από αλλού.

Κάποιοι Μουσουλμάνοι εκτιμούν οτι η Μέκκα αναφέρεται στο Εβραϊκό Τόρα καιτην Χριστιανική Βίβλο. Το εδάφιο 3:96 στο Κοράνι επιβεβαιώνει οτι η Μέκκα ονομαζόταν κάποτε “Μπάκαα”. Υποστηρίζουν οτι η λέξη “Μπακα” μπορεί να βρεθεί στον Ψαλμό 84:6. Όμως κάποιοι μη μουσουλμάνοι αναλυτές της Βίβλου δεν αποδέχονται την ανάγνωση του εδαφίου 3:96 και οι περισσότερες απο τις σύγχρονες μεταφράσεις της Βίβλου χρησιμοποιούν τον όρο “Κοιλάδα των Δακρύων” αντί της λέξης “Μπάκα”. Στα αραβικά η λέξη “Μπούκα” σημαίνει κλάμα. Για παράδειγμα ο διάσημος Tabi'in, Muhammad ibn Munkadir είχε το παρατσούκλι al – Bakka που σημαίνει εκείνος που κλαίει πολύ.

ΠΗΓΗ http://middleeast.gr