Oι δυνατότητες του ΟΗΕ

Της Ελίνας Γαληνού
Μετά το τέλος του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου, οι ελπίδες του κόσμου αναπτερώθηκαν με την ίδρυση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών που έμοιαζε σαν υπόσχεση για ένα καλύτερο και κυρίως πιό ανθρώπινο μέλλον. Κατά γενική ομολογία, ο ΟΗΕ έδειχνε πολύ ευρυτέρων δυνατοτήτων όσον αφορά την ασφάλεια και προστασία των εθνών, απ΄ότι η προγενέστερή του "Κοινωνία των Εθνών". Τα κράτη εκείνα που θα γίνονταν μέλη του, θα όφειλαν να ανταποκρίνονται ανέκλητα σε ορισμένες προδιαγραφές σεβασμού ανθρωπίνων δικαιωμάτων, προσδιορισμένων από τον Οργανισμό, ο οποίος θα φρόντιζε για την διατήρηση και βελτίωσή τους. Είχαμε τότε να καμαρώνουμε έναν μακρύ κατάλογο με "ανθρώπινα δικαιώματα" καταγεγραμμένα, των οποίων η οποιαδήποτε παραβίαση από κάποιο κράτος, θα σήμαινε αυτόματα από σοβαρές κυρώσεις μέχρι και διαγραφή του από τον ΟΗΕ! Τώρα, τόσα χρόνια μετά, τα μέλη της Γενικής Συνέλευσης ΟΗΕ συνέρχονται για να διερευνήσουν δυνατότητες παρέμβασης προς αποτροπή των γενοκτονιών, εγκλημάτων πολέμου και εθνοκαθάρσεων...
Απ΄όσα γνωρίζουμε όμως, αυτό το ίδιο θέμα έχει απασχολήσει και άλλες Γενικές Συνελεύσεις του Οργανισμού στο παρελθόν. Και αναρωτιόμαστε εύλογα "ποιά ήταν τα μέχρι τώρα πρακτικά αποτελέσματα αυτών των συνεδριάσεων;" Ιδιαίτερα, το πρόσφατο παρελθόν μας έδωσε αρκετά παραδείγματα "αναποτελεσματικότητας" του ΟΗΕ όσον αφορά την προστασία ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την αποτροπή εγκλημάτων πολέμου και άλλων "ευγενών" δράσεων. Διότι όταν φτάνει κανείς στον 21ο αιώνα και ακούει παιδικές φωνές να ρωτούν απελπισμένα "γιατί, γιατί σκοτώνονται παιδιά...", δεν χρειάζεται άλλο για να πειστεί ότι τα καταγεγραμμένα "ανθρώπινα δικαιώματα" καταπατώνται έστω υπό προσχήματα ειδικών συγκυριών. Εδώ αγνοήθηκε καταφανώς από τις ΗΠΑ το 2003 το συγκεκριμένο άρθρο του ΟΗΕ "περί αμυντικών επιθέσεων" όπου ορίζει ότι "καμιά χώρα-μέλος του ΟΗΕ δεν επιτίθεται πρώτη σε άλλη, παρά μόνο για λόγους αμυντικούς! Και όταν ερωτήθηκε ο τότε Γ.Γ του Οργανισμού για το θέμα αυτό, απάντησε ότι "είχε ενημερωθεί κάπως αργά..." ενώ η παγκόσμια κοινή γνώμη, οργισμένη ρωτούσε "πώς ανέχεται ο ΟΗΕ να τον αγνοούν έτσι;"
Εστω, ας υποθέσουμε ότι ποτέ δεν είναι αργά για να γίνουν κάποιες ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις προς όφελος της ανθρωπότητας. Ευχόμαστε καλή φώτιση στα μέλη που θα λάβουν μέρος στην Γενική Συνέλευση, αλλά ας μας επιτρέψουν να τους υπενθυμίσουμε ότι μόνο η διερεύνηση του πλαισίου παρέμβασης του ΟΗΕ, δεν είναι αρκετή. Αυτό που μας χρειάζεται είναι η διεύρυνση των δυνατοτήτων παρέμβασής του για μια ουσιαστική προστασία των ανθρωπίνων κοινωνιών.