18/10/09

Το νέο ντόμινο στον Καύκασο

Η υπογραφή των δύο συμφωνιών που υπέγραψαν, την περασμένη εβδομάδα, Τουρκία και Αρμενία στη Ζυρίχη, για την αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων και την επαναδιάνοιξη των μεταξύ τους συνόρων, δικαίως χαρακτηρίστηκε ιστορική.
Ομως, αυτή η εξέλιξη όσο σοβαρή και αν είναι, απειλεί μόνο το προοίμιο για έναν σταθερό Νότιο Καύκασο και από μόνη της δεν προδικάζει ειρηνικό μέλλον στην περιοχή.

Σε περίπτωση που δεν ακολουθήσουν σύντομα εξίσου γενναία βήματα σχετικά με την επίλυση του προβλήματος του Ναγκόρνο Καραμπάχ, θα απειληθεί τόσο η φερεγγυότητα της Τουρκίας ως περιφερειακής δύναμης, όσο και η ίδια η ειρήνη, καθώς οι Αζέροι δεν θα κάνουν αποδεκτή μια τουρκοαρμενική προσέγγιση εις βάρος των εθνικών συμφερόντων τους.

«Η μονομερής διάνοιξη των συνόρων μεταξύ Τουρκίας και Αρμενίας αμφισβητεί την αρχιτεκτονική της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή», ήταν η εύγλωττη απάντηση του αζερικού υπουργείου Εξωτερικών, που τώρα ανησυχεί σφόδρα για τους τουρκικούς χειρισμούς. Μετά τη συμφωνία με την Τουρκία, οι Αρμένιοι δεν θα νιώθουν τόσο πιεσμένοι να λύσουν το Καραμπάχ και θα σκληρύνουν τη στάση τους, εκτιμούν στο Μπακού.

«Τα δύο ζητήματα πρέπει να λυθούν παράλληλα και ταυτόχρονα, αλλιώς θα ανατραπεί το status quo στην περιοχή», επισήμανε ο αζέρος πρόεδρος Ιλχάμ Αλίεφ, που άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να μειωθεί η ροή των αζερικών ενεργειακών εξαγωγών προς την Ευρώπη, που διεξάγονται κυρίως μέσω Τουρκίας.

Δεν είναι τυχαίο πως αμέσως μετά την άκαρπη διαπραγματευτική συνάντηση του προέδρου Αλίεφ με τον αρμένιο πρόεδρο Σερζ Σαρκισιάν στη Μολδαβία, η κρατική εταιρεία ενέργειας του Αζερμπαϊτζάν, Socar, υπέγραψε στρατηγική συμφωνία εξαγωγής αερίου με τη ρωσική Gazprom, που θα αρχίσει να εφαρμόζεται από το 2010. Οι Αζέροι θα εξάγουν στη Ρωσία αρχικά 0,5 δισ. κυβικά μέτρα αερίου τον χρόνο (bcm), με ανοιχτό το όριο προς τα πάνω.

Ασταθής ισορροπία

Πράγματι, το status quo αλλάζει στον Καύκασο και επηρεάζει την πολιτική των αγωγών, με την κατοχή των αζερικών εδαφών να γίνεται όλο και πιο απαράδεκτη, όπως τονίζει και η Διεθνής Ομάδα Κρίσεων (ICG), που επισημαίνει τον κίνδυνο νέας ανάφλεξης: Ενα μικρό Κόσοβο με γεύση Κυπριακού ζητεί λύση στον Καύκασο, εκεί απ' όπου περνούν όλοι οι ενεργειακοί δρόμοι από το Ελντοράντο της Κασπίας προς την Ευρώπη.

Οι αφόρητες πιέσεις που άσκησαν με σύμπνοια Αμερικανοί, Ρώσοι και Ευρωπαίοι σε Τούρκους και Αρμένιους για την υπογραφή των συμφωνιών της Ζυρίχης, απέδωσαν, όμως αυτές δεν θα έχουν κανένα νόημα οι συμφωνίες αν δεν συνοδευτούν από πρόοδο στο Καραμπάχ. Εκτός κι αν οι Αμερικανοί έχουν κι άλλες αναγνώσεις. Αν, για παράδειγμα, θεωρούν ότι η Γεωργία, απ' όπου περνάνε σήμερα οι αγωγοί από το Αζερμπαϊτζάν προς την Τουρκία, είναι ασταθής και επίφοβη να πέσει και πάλι στη ρωσική επιρροή.

Οι Γεωργιανοί έχασαν τον πόλεμο με τους Ρώσους πριν από δύο χρόνια και οι Αμερικανοί και το ΝΑΤΟ (ευτυχώς) αποδείχτηκε τότε ότι δεν είχαν καμία πρόθεση να μπουν σε θερμή αντιπαράθεση με τους Ρώσους για χάρη του τυχοδιώκτη Σαακασβίλι.

Αρα, ένας νέος ενεργειακός διάδρομος μέσω Αρμενίας θα μπορούσε να αποτελεί εναλλακτική λύση. Διαφοροποίηση ονομάζεται όλο και πιο πολύ η λέξη που ξεκλειδώνει τον γόρδιο δεσμό του Καυκάσου, με όλους τους αγωγούς να παίζουν στο παιχνίδι και όλες τις επιλογές ανοιχτές.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Υφίσταται μετριασμός των σχολίων.

- Παρακαλούμε στα σχόλια σας να χρησιμοποιείτε ένα όνομα ή ψευδώνυμο ( Σχόλια από Unknown θα διαγράφονται ).
- Παρακαλούμε να μη χρησιμοποιείτε κεφαλαία γράμματα στη σύνταξη των σχολίων σας.