Τα “Heron” η αιτία της κρίσης Τουρκίας-Ισραήλ

Η Zaman σε πρωτοσέλιδό της και στη συνέχεια στις εσωτερικές της σελίδες με τίτλο «Η αιτία της κρίσης με το Ισραήλ τα ‘HERON’» γράφει ότι αποκαλύφθηκε πως η ακύρωση του διεθνούς σκέλους της άσκησης «Αετός της Ανατολίας» στο Ικόνιο δεν είναι η συνέχεια της κρίσης του Νταβός, αλλά η μη ακόμη παράδοση των αεροσκαφών HERON εκ μέρους του Ισραήλ, τα οποία έπρεπε να είχαν παραδοθεί μέχρι τον Οκτώβριο. Η απόφαση ακύρωσης πραγματοποιήθηκε μετά από εισήγηση της Διοίκησης των Αεροπορικών Δυνάμεων και με απόφαση του Γενικού Επιτελείου, καθώς και με τη σύμφωνη γνώμη της κυβέρνησης.
Ο εκπρόσωπος της κυβέρνησης Τσιτσέκ ανέφερε ότι η οργάνωση της άσκησης «Αετός της Ανατολίας» ανήκει στις ΤΕΔ, υπογραμμίζοντας παράλληλα το γεγονός ότι η ακύρωση της άσκησης σε ό,τι αφορά τη διεθνή συμμετοχή, η οποία άνοιξε και το δρόμο για νέα ένταση στις σχέσεις Τουρκίας – Ισραήλ, δεν πραγματοποιήθηκε μετά από εισήγηση της κυβέρνησης. Επεσήμανε, επίσης, ότι μεταξύ κυβέρνησης και Γενικού Επιτελείου δεν υπάρχει διαφορά απόψεων όσον αφορά το θέμα της ακύρωσης της άσκησης.
Ανώτατο στέλεχος της Διοίκησης των Αεροπορικών Δυνάμεων, το οποίο τηρεί την ανωνυμία του, ανέφερε ότι η απόφαση ακύρωσης είναι η τελευταία απήχηση της έντασης στις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών. Ο ίδιος επιβεβαίωσε, ακόμη, ότι το Ισραήλ μετέφερε στο Ικόνιο πριν την άσκηση όλα τα στρατιωτικά του εφόδια. Δεν παρέλειψε να επισημάνει, επίσης, ότι ο πραγματικός λόγος της κρίσης είναι η μη παράδοση των αεροσκαφών HERON εκ μέρους του Ισραήλ, τα οποία έχει τόσο μεγάλη ανάγκη η Τουρκία για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας.
****
O Oktay Ekşi, Πρόεδρος του Συμβουλίου Τύπου της Τουρκίας, σε άρθρο του στη Hürriyet με τίτλο «Αλλαγή ψαλίδας;» γράφει:

Εμείς είμαστε μια ενδιαφέρουσα χώρα. Γνωρίζετε ότι με τις ΗΠΑ είμαστε «στρατηγικοί εταίροι». Με το Αζερμπαϊτζάν, μάλιστα, είμαστε κάτι και πέρα από αυτό. Σε κατάσταση «στρατηγικού εταίρου» βρισκόμαστε και με το Ισραήλ. Χθες, δια στόματος Τ/ΥΠΕΞ Νταβούτογλου, ως προσθήκη στους άλλους εταίρους μας, των οποίων έχουμε ξεχάσει ακόμη και τον αριθμό, μάθαμε ότι είμαστε «στρατηγικοί εταίροι» και με τη Συρία, κάτι το οποίο μέχρι πρότινος δεν γνωρίζαμε καν.
Εάν κάποιος μας ρωτήσει «ποιο είναι το εχέγγυο εκείνο, ώστε να είναι κάποιος στρατηγικός εταίρος;», αυτό μπορούμε να το προσδιορίσουμε λέγοντας: «Να εγγυηθεί ότι, όταν λάβει μια απόφαση για ένα θέμα το οποίο ενδιαφέρει και τον άλλο εταίρο, θα διαφυλάξει τα συμφέροντα και εκείνου». Τότε, όμως, πρέπει να ρωτήσουμε το εξής:
«Με ποια στρατηγική αντίληψη συνάδει το γεγονός να μην θέλουμε να συμμετέχουν οι αεροπορικές δυνάμεις του Ισραήλ, το οποίο μαζί με τις ΗΠΑ είναι στρατηγικός μας εταίρος, στην άσκηση Αετός της Ανατολίας, που θα διεξάγονταν μεταξύ 12 – 23 Οκτωβρίου στους αιθέρες του Ικονίου, μάλιστα και με τη συμμετοχή του ΝΑΤΟ και της Ιταλίας».
Πάντως, μέχρι στιγμής ουδείς βγήκε να δώσει μια απάντηση στο απλό αυτό ερώτημα. Γνωρίζουμε μόνο όσα ανέφερε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Τσιτσέκ, ο οποίος είπε: «Δεν είναι σωστό να προσδίδεται μια πολιτική έννοια στην αναβολή αυτή». Όμως, αυτό το οποίο αναφέρει περί «αναβολής», δεν είναι ορθό. Διότι η άσκηση πραγματοποιείται από τις δικές μας αεροπορικές δυνάμεις. Μάλιστα, εάν λάβετε υπόψη σας τόσο την αντίδραση, την οποία είχε επιδείξει ο Π/Θ Ερντογάν εναντίον του Ισραήλ για τις επιθέσεις του Ισραήλ στη Γάζα, αλλά και την κρίση, η οποία είχε ξεσπάσει στο Νταβός με τον Ισραηλινό Πρόεδρο, τότε θα αντιληφθείτε ότι πίσω από την κατάσταση, που έχει δημιουργηθεί, κρύβεται η Γάζα.
Εδώ θα θέλαμε να σημειώσουμε – αναφέρει ο Ekşi – ότι δεν ήταν λάθος η επίδειξη αντίδρασης εναντίον του Ισραήλ την εποχή εκείνη. Άλλωστε, ουδείς μπορούσε να υπερασπισθεί μια τέτοια επιχείρηση. Όμως, πρέπει να προβούμε και σε μια διόρθωση: Οι «βόμβες φωσφόρου», οι οποίες είχαν ως συνέπεια το θάνατο χιλιάδων ανθρώπων, σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες δεν ρίφθηκαν από τα μαχητικά αεροσκάφη του Ισραήλ, όπως είχε πει ο Ερντογάν, αλλά από τα πολεμικά του πλοία. Επιπλέον, εμείς μετά την επίθεση στη Γάζα, στη Μεσόγειο πραγματοποιήσαμε στρατιωτική άσκηση με τις Ναυτικές Δυνάμεις του Ισραήλ.
Στην περίπτωση, όμως, αυτή πρέπει να τεθεί και το εξής ερώτημα: «Πώς θα εξηγήσουμε τη διασύνδεση της επίθεσης στη Γάζα με τη στάση, την οποία τηρήσαμε εναντίον του Ισραήλ»; Επί της ουσίας, το πραγματικό αίτιο είναι η Γάζα ή μήπως είναι το αντίτιμο της επαίσχυντης πράξης, που διέπραξαν οι Ισραηλινοί κατά του Π/Θ Ερντογάν όταν είχε επισκεφθεί το Ισραήλ και ακολούθως τον έκαναν να περιμένει επί μισή ώρα στα σύνορα με τη Γάζα;
-Μήπως ήταν η παρεμπόδιση του Νταβούτογλου να επισκεφθεί τη Γάζα;
-Μπορεί να είναι και η αναφορά του Αρχηγού των Χερσαίων Δυνάμεων του Ισραήλ Στρατηγού Avi Mizrahi, ο οποίος αμέσως μετά την κρίση του Νταβός είπε: «Ο Π/Θ Ερντογάν να κοιτάξει το πρόσωπό του στον καθρέπτη»;
Αν και δεν το γνωρίζουμε, εντούτοις υπάρχει μια πραγματικότητα. Σε αντίθεση μάλιστα με όσα ανέφερε ο Τσιτσέκ, η απόφαση αυτή είναι μια καθαρή «πολιτική» απόφαση της Τουρκίας. Μάλιστα, όταν έρχεται και «δένει» και με μια μέρα πανηγυρισμού «με το νέο στρατηγικό μας εταίρο», τη Συρία, λόγω της κατάργησης των προξενικών θεωρήσεων.
Ο Τύπος αναφέρεται σήμερα εκτενώς στην «προσέγγιση», που σημειώθηκε χθες μεταξύ Τουρκίας και Συρίας με την επίσημη κατάργηση του καθεστώτος των προξενικών θεωρήσεων. Οι δύο χώρες υπέγραψαν σχετική συμφωνία και χθες έγιναν ειδικές τελετές πρώτα στη Συρία, στη συνέχεια στην ενδιάμεση περιοχή και αργότερα στην Τουρκία.
Μετά την κατάργηση των θεωρήσεων μεταξύ των δύο χωρών ήρθε στην επικαιρότητα και το θέμα της δημιουργίας μιας συνοριακής εισόδου. Στην τελετή που έγινε, από την Τουρκία έλαβε μέρος μεγάλος αριθμός υπουργών.
Οι δύο χώρες, οι οποίες πριν 11 χρόνια είχαν φθάσει στα πρόθυρα του πολέμου, ετοιμάζονται να καταργήσουν σχεδόν τα σύνορα μεταξύ τους. Ο Τ/ΥΠΕΞ Νταβούτογλου αναφέρθηκε στο σημείο που έχουν φτάσει σήμερα, χρησιμοποιώντας τη φράση «δύο κράτη, μία αντιπροσωπεία» και το σύνθημα «κοινή μοίρα, κοινή ιστορία, κοινό μέλλον».
Σημειώνεται ότι επικεφαλής της τουρκικής αντιπροσωπείας ήταν ο Τ/ΥΠΕΞ Νταβούτογλου, ενώ της αντιπροσωπείας της Συρίας ο ομόλογός του Βαλίντ Μπουσαλλέμ. Τον Νταβούτογλου συνόδευσαν οι Υπουργοί Επικρατείας Χαγιατί Γιαζιτζί και Τζεβντέτ Γιλμάζ, ο Υπουργός Άμυνας Γκιονούλ, ο Υπουργός Εσωτερικών Αταλάι, ο Υπουργός Υγείας Άκνταγ, ο Υπουργός Συγκοινωνιών Γιλντιρίμ, ο Υπουργός Γεωργίας Εκέρ, ο Υπουργός Ενέργειας Γιλντίζ και ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Δασών Έρογλου.
Η τουρκική αντιπροσωπεία, που μετέβη στο Χαλέπι, έγινε δεκτή με ειδική τελετή. Η πρώτη συνεδρίαση για την κατάργηση της εφαρμογής του καθεστώτος θεωρήσεων πραγματοποιήθηκε στο ξενοδοχείο Ντέντεμαν. Ο Τ/ΥΠΕΞ Νταβούτογλου χαρακτήρισε την ημέρα αυτή εορταστική και είπε ότι εργάστηκαν και οι δύο πλευρές σαν δύο κράτη, αλλά σαν μία αντιπροσωπεία, και ότι αυτό στέλνει μήνυμα συνεργασίας στην περιοχή.
Ο Υπουργός Ενέργειας και Φυσικών Πόρων της Τουρκίας Γιλντίζ είπε ότι επιτεύχθηκε συμφωνία μεταξύ των δύο χωρών στον τομέα της ενέργειας, ειδικότερα όσον αφορά έρευνες πετρελαίου σε τρίτες χώρες από τον TPAO και την Εταιρία Πετρελαίων της Συρίας.
Ο Υπουργός Εσωτερικών Αταλάι επεσήμανε ότι συνεχίζεται η συνεργασία με τη Συρία όσον αφορά τον αγώνα στον τομέα της τρομοκρατίας με βάση τη Συμφωνία των Αδάνων. Ο Αταλάι είπε: «Η Συρία συμπεριφέρεται με μεγάλη ευαισθησία στο θέμα και παρέχει βοήθεια στην Τουρκία. Όσον αφορά τον αγώνα με τα τρομοκρατικά στοιχεία, η Συρία εξέδωσε 122 τρομοκράτες, εκ των οποίων οι 77 είναι μέλη της τρομοκρατικής οργάνωσης του ΡΚΚ. Η συνεργασία συνεχίζεται με μεγάλη προσοχή».
Η Milliyet γράφει για το θέμα επισημαίνοντας ότι στη Συρία μετέβη τουρκική αντιπροσωπεία 200 ατόμων, εκ των οποίων πολλοί υπουργοί, ενώ την τελετή παρακολούθησαν 70 δημοσιογράφοι. Οι Τούρκοι υπουργοί πέρασαν περπατώντας από τη συνοριακή είσοδο του Οντζούπιναρ. Η 200μελής αντιπροσωπεία έφτασε στο Χαλέπι αεροπορικώς, όπου έγινε δεκτή με μεγάλη υποδοχή.
Οι ΥΠΕΞ των δύο χωρών πραγματοποίησαν στη συνέχεια στο Χαλέπι την πρώτη σύνοδο του Ανώτατου Συμβουλίου Στρατηγικής Συνεργασίας σε επίπεδο Υπουργών. Οι αντιπροσωπείες συζήτησαν για την κατασκευή «φράγματος φιλίας» στον ποταμό Άσι [Ορόντης], ώστε το πρόβλημα των υδάτων, που κυριάρχησε επί χρόνια στις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών, να μετατραπεί σε πεδίο συνεργασίας.
Επίσης, συζήτησαν για την αύξηση του εμπορικού δυναμικού μεταξύ των δύο χωρών σε 5 δις. δολάρια στο πλαίσιο της αναβάθμισης της οικονομικής συνεργασίας.
Ένα από τα θέματα που συζητήθηκαν, ήταν και η κατασκευή σιδηροδρομικής γραμμής μεταξύ Χαλεπίου και Άντεπ. Ακόμη, συζήτησαν για την κατασκευή ναυπηγικής μονάδας. Έδωσαν βαρύτητα στην ενίσχυση των μεταφορών με φέρυ μπόουτ μεταξύ Λατάκειας [Λαοδικεία] – Μερσίνης τόσο για επιβάτες όσο και για εμπορεύματα. Ένα άλλο από τα θέματα που συζητήθηκαν, ήταν η ενίσχυση των προγραμμάτων ανταλλαγής μεταξύ πανεπιστημίων, καθώς και η εκπαίδευση αμοιβαία των διπλωματών των δύο ΥΠΕΞ.
Όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα του τηλεοπτικού δικτύου NTV, η Τουρκία, η οποία ακύρωσε το διεθνές σκέλος της άσκησης «Αετός της Ανατολίας», στο οποίο θα λάμβανε μέρος και το Ισραήλ, αποφάσισε τη διεξαγωγή κοινής άσκησης με τη Συρία. Έγινε γνωστό ότι μεταξύ των δύο χωρών θα υπογραφεί συμφωνία συνεργασίας στον τομέα της Ασφάλειας.
Όπως αναφέρεται τόσο στον γραπτό όσο και στον ηλεκτρονικό Τύπο, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης του Ισραήλ, Σαλόμ, σε δήλωσή του μετά τις εξελίξεις σχετικά με τη ματαίωση του διεθνούς σκέλους της άσκησης στο Ικόνιο, στην οποία θα λάμβανε μέρος και το Ισραήλ [«Αετός της Ανατολίας»], είπε: «Η Τουρκία πρέπει να συμπεριφέρεται με σύνεση». Από την άλλη, ο Υπουργός Άμυνας του Ισραήλ Μπάρακ τόνισε ότι η άσκηση δεν ακυρώθηκε, αλλά απλώς αναβλήθηκε.
Ο Σαλόμ απαντώντας σε ερωτήσεις εκπροσώπων του Τύπου για το θέμα είπε: «Η Τουρκία είναι μια σημαντική μουσουλμανική χώρα, η οποία έχει στρατηγικούς δεσμούς με το Ισραήλ. Ελπίζω ότι οι Τούρκοι θα συμπεριφερθούν με σύνεση και θα αντιληφθούν ότι οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών είναι προς το συμφέρον αμφοτέρων».
Αντίθετα, ο Υπουργός Άμυνας Μπάρακ, στη Δημοκρατίας της Τσεχίας όπου πραγματοποιεί επαφές, ερωτηθείς από τους δημοσιογράφους είπε ότι η Τουρκία είναι μια σημαντική χώρα της περιοχής και πρόσθεσε: «Παρά τα σκαμπανεβάσματα στις σχέσεις μας, οι σχέσεις αυτές είναι σημαντικές και για τις δύο».
****
Στο μεταξύ, ο Τ/ΥΠΕΞ Νταβούτογλου, ευρισκόμενος χθες στο Χαλέπι της Συρίας και απαντώντας σε ερωτήσεις σχετικά με την ένταση από τη ματαίωση της άσκησης, προειδοποίησε «σκληρά» – όπως αναφέρεται στον Τύπο – το Ισραήλ τονίζοντας: «Αποφασίσαμε φέτος η άσκηση αυτή να πραγματοποιηθεί σε εθνικό επίπεδο. Πρέπει όλοι να συμπεριφερθούμε με σύνεση. Το Ισραήλ πρέπει να επιδείξει σεβασμό στις ιερές αξίες. Στην περίπτωση που επιδείξει την ευαισθησία αυτή, τότε θα επικρατήσει στην περιοχή ειρηνικό κλίμα. Εμείς ποτέ δεν μετέχουμε σε μια στρατιωτική ένταση. Επιθυμούμε καλές σχέσεις με τους γείτονές μας και παράλληλα αντιδρούμε στις εσφαλμένες πολιτικές. Είμαστε ένα κράτος της περιοχής αυτής με βαθιές ιστορικές ρίζες. Είμαστε ανοικτοί σε διάλογο με όλους. Δεν έχουμε καμία επιφύλαξη για κανέναν.
Πρώτον, πρέπει να σταματήσει η τραγωδία στη Γάζα και, δεύτερον, να επιδειχθεί σεβασμός στο Μεστζιντί Αξά, στο Χαρέμι Σερίφ και στην ανατολική Ιερουσαλήμ, που είναι ιεροί τόποι για τους Μουσουλμάνους. Πρέπει να αποφεύγονται συμπεριφορές, οι οποίες μπορούν να κλονίσουν το κλίμα ειρήνης και σταθερότητας. Εάν ληφθούν υπόψη οι ευαισθησίες αυτές της Τουρκίας, τότε θα επικρατήσει ειρήνη στην περιοχή».
****
Στον Τύπο, με αναφορές σε δήλωση του εκπροσώπου του αμερικανικού ΥΠΕΞ Crowley, σημειώνεται ότι και οι ΗΠΑ αντέδρασαν στην κατάργηση του διεθνούς σκέλους της άσκησης «Αετός της Ανατολίας» από την Τουρκία και ότι χαρακτήρισαν τη στάση της Άγκυρας «ανάρμοστη».
Πηγή: Ανιχνεύσεις