Χλιαρός συμβιβασμός στο όνομα της ενότητας

ΧΕΡΜΑΝ ΒΑΝ ΡΟΜΠΑΪ Συντηρητικός, καθολικός και... τουρκοφάγος.«Η Τουρκία δεν είναι και δεν θα γίνει ποτέ τμήμα της Ευρώπης. Οι αξίες που ισχύουν σήμερα στην Ευρώπη, και είναι θεμελιώδεις αξίες του χριστιανισμού, θα χάσουν τη ζωτικότητά τουςαν μπει στην Ευρώπη μια μεγάλη ισλαμική χώρα σαν την Τουρκία».Ο Βαν Ρομπούι, που θα αναλάβει επισήμως τα καθήκοντά του την 1η Ιανουαρίου, τάχθηκε υπέρ της διεύρυνσης της ΕΕ στο μέλλον, υπό τον όρο ότι οι υποψήφιες χώρες θα πληρούν τα απαιτούμενα κριτήρια.

Δύο εκπλήξεις επεφύλασσε η χθεσινοβραδινή Σύνοδος Κορυφής των «27» στις Βρυξέλλες. Η πρώτη ήταν η σύντομη διάρκειά της, σε πείσμα των δυσοίωνων προβλέψεων. Η δεύτερη ακούει στο όνομα Κάθριν Άστον- Βαρόνη Άστον: είναι η νέα υπουργός Εξωτερικών της Ευρώπης, με πρόεδρο τον Βέλγο πρωθυπουργό Χέρμαν Βαν Ρόμπαϊ. Μια συμβιβαστική, και μάλλον χλιαρή, λύση.

Oι πληροφορίες που κατέφθαναν νωρίς χθες από τις Βρυξέλλες ήθελαν να εξακολουθούν να υπάρχουν διαφωνίες μεταξύ των «27» και το επικείμενο «δείπνο εργασίας» να κρατάει τουλάχιστον μέχρι σήμερα το πρωί. Ωστόσο, κατά τη Σύνοδο των Σοσιαλιστών ηγετών της Ε.Ε., που προηγήθηκε της ευρωπαϊκής Συνόδου Κορυφής, ο Βρετανός πρωθυπουργός Γκόρντον Μπράουν έκανε την κίνηση που άλλαξε όλο το παιχνίδι: βλέποντας πως ο άνθρωπος που πεισματικά στήριζε τόσο καιρό για πρόεδρο, ο Τόνι Μπλερ, δεν συγκέντρωνε επαρκή υποστήριξη, έθεσε σε εφαρμογή το «σχέδιο 2», για το οποίο έκαναν λόγο χωρίς να γνωρίζουν ακριβώς περί τίνος επρόκειτο οι «Τimes». Γύρισε την πλάτη στον Μπλερ και αντ΄ αυτού πρότεινε για τη θέση του νέου υπουργού Εξωτερικών της Ε.Ε. ένα άλλο μέλος της οικογένειας των Βρετανών Εργατικών, τη μέχρι χθες Ευρωπαία Επίτροπο Εμπορίου Κάθριν Άστον.

Η συναίνεση
Επρόκειτο για ένα όνομα σχετικά άγνωστο. Τηρούσε όμως όλες τις προδιαγραφές, με δεδομένη την ευρεία στήριξη που συγκέντρωνε ήδη για τη θέση του προέδρου ο πρωθυπουργός του Βελγίου Χέρμαν Βαν Ρόμπαϊ. Ο Ρόμπαϊ είναι άνδρας, συντηρητικός, από μία μικρή χώρα της Ευρώπης- και δεδηλωμένος πολέμιος της ένταξης της Τουρκίας στην Ευρώπη, αν και χθες τάχθηκε υπέρ της συνέχισης της διεύρυνσης της Ε.Ε., υπό τον όρο ότι οι υποψήφιες χώρες θα πληρούν τα απιτούμενα κριτήρια. Η Άστον προέρχεται από τον εργατικό χώρο και από μία μεγάλη ευρωπαϊκή χώρα, η οποία παραδοσιακά στηρίζει την ενταξιακή προοπτική της Τουρκίας.

Οι επτά Σοσιαλιστές ηγέτες της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένου του Πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου, συμφώνησαν στο όνομα της Άστον και η ευρωπαϊκή Σύνοδος Κορυφής άρχισε με τους Ευρωπαίους διπλωμάτες να δηλώνουν αισιόδοξα: «Έχουμε συναίνεση»... «Το ντιλ έ κλεισε», ανακοίνωναν σχεδόν τρεις ώρες αργότερα οι ίδιες πηγές. Η σουηδική προεδρία προέβλεψε πως ο Ρόμπαϊ θα γίνει ένας «έξοχος» πρόεδρος. Ο Ρόμπαϊ κατονόμασε ως επείγουσες προτεραιότητες της Ε.Ε. την απασχόληση και το περιβάλλον, δεσμεύτηκε να ακούει όλες τις ευρωπαϊκές φωνές και επεσήμανε: «Παρ΄ ότι η ενότητα είναι η δύναμή μας, η ποικιλότητα παραμένει ο πλούτος μας». Η Άστον δήλωσε: «Κρίνετέ με από τις πράξεις μου και νομίζω πως θα είστε υπερήφανοι. Θα δείτε πως δεν είμαι ένα κινούμενο “εγώ”».

Οι «Financial Τimes» πάντως σχολίαζαν με περισσή ειρωνεία το γεγονός πως ο νέος πρόεδρος και η νέα υπουργός Εξωτερικών της Ευρώπης διαφωνούν σε έναν θεμελιώδη τομέα της εξωτερικής πολιτικής της Ε.Ε., την ένταξη της Τουρκίας: «Τι υπέροχη συνταγή για μια ενωμένη Ευρώπη».

Από την πλευρά τους, οι «Νew Υork Τimes» υποστήριζαν πως «ο διορισμός δύο προσώπων σχετικά άγνωστων στον υπόλοιπο κόσμο μοιάζει να αναδεικνύει τα προβλήματα της Ευρώπης και όχι την ετοιμότητά της να καταλάβει μια πιο ενωμένη και ισχυρή θέση στην παγκόσμια σκηνή».


Ένας ποιητής που δεν θέλει την Τουρκία
Ο ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ του Βελγίου Χέρμαν βαν Ρόμπαϊ γεννήθηκε το 1947 στις κατεστραμμένες από τον πόλεμο Βρυξέλλες και ακολούθησε κλασικές σπουδές πριν πάρει πτυχίο στα οικονομικά από το Πανεπιστήμιο της Λουβέν. Οι βιογράφοι του λένε πως οργάνωσε την πρώτη διάσκεψη για τις προοπτικές της Ευρώπης ως μαθητής Λυκείου, σε ηλικία μόλις 16 ετών. Μετά το πανεπιστήμιο έγινε ο υπαρχηγός της νεολαίας του φλαμανδόφωνου Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος.

Σε συζήτηση που είχε γίνει πριν από πέντε χρόνια στο βελγικό κοινοβούλιο, ο Ρομπάι είχε κάνει σαφές ότι βλέπει την Ε.Ε. ως μια χριστιανική λέσχη που δεν έχει χώρο για μια μεγάλη μουσουλμανική χώρα όπως η Τουρκία. «Η Τουρκία δεν είναι μέρος της Ευρώπης και δεν θα γίνει ποτέ μέρος της Ευρώπης», είχε δηλώσει τότε. «Οι παγκόσμιες αξίες που ισχύουν στην Ευρώπη και που είναι επίσης θεμελιώδεις αξίες του Χριστιανισμού, θα χάσουν τον δυναμισμό τους με την ένταξη μιας μεγάλης ισλαμικής χώρας όπως η Τουρκία».

Πέραν της πολιτικής, ασχολείται με το γιαπωνέζικο ποιητικό στυλ των χαϊκού (τον αποκαλούν μάλιστα «χαϊκού Χέρμαν»). Είναι οπαδός της Άντερλεχτ, έμπειρος ορνιθολόγος και ειδικός στις μοναστηριακές μπίρες. Στο τέλος του 2008 διορίστηκε πρωθυπουργός του Βελγίου με στόχο να τερματίσει 18 μήνες αντιπαράθεσης ανάμεσα στη φλαμανδόφωνη πλειοψηφία και τη γαλλόφωνη μειοψηφία της χώρας. Σχολιαστές αμφοτέρων των πλευρών συμφωνούν ότι τους τελευταίους 11 μήνες σημείωσε εξαιρετική επιτυχία, καταφέρνοντας να φέρει τις παρατάξεις ξανά στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.


Δύο χαϊκού του βαν Ρόμπαϊ
● Τα μαλλιά ανεμίζουν στον άνεμο Έπειτα από χρόνια υπάρχει ακόμη άνεμος Δυστυχώς δεν υπάρχουν πια μαλλιά
● Τρία κύματα μαζί αχολογούν στο λιμάνι Το τρίο είναι εδώ
Με τη φήμη της «ήσυχης αποτελεσματικότητας»

Η ΚΑΘΡΙΝ Μάργκαρετ Άστον γεννήθηκε στις 20 Μαρτίου του 1956 στο Άπχολαντ του Λάνκασαϊρ. Σπούδασε Οικονομικά στο London University. Μεταξύ 1983 και 1989 διετέλεσε διευθύντρια της Βusiness in the Community, μίας φιλανθρωπικής οργάνωσης του πρίγκιπα Καρόλου που συνεργάζεται με περισσότερες από 800 επιχειρήσεις, με στόχο την ενίσχυση της κοινωνικής τους ευθύνης. Από το 1998 έως το 2001 ήταν πρόεδρος της Υπηρεσίας Υγείας στο Χέρτφορντσαϊρ.

Έγινε ισόβιο μέλος της Βουλής των Λόρδων το 1999, επί πρωθυπουργίας Τόνι Μπλερ, αποκτώντας τον τίτλο Βαρόνη Άστον του Άπχολαντ. Δύο χρόνια αργότερα, διορίστηκε υφυπουργός Παιδείας για να περάσει στη συνέχεια από διάφορες θέσεις, με αποκορύφωση τον διορισμό της από τον Γκόρντον Μπράουν, τον Ιούνιο του 2007, στη θέση της προέδρου της Βουλής των Λόρδων: σύμφωνα με τα βρετανικά μέσα, η Άστον έπαιξε σημαντικό ρόλο στο πέρασμα της Συνθήκης της Λισαβώνας από το Σώμα.

Σχετικά άγνωστη
Ευρωπαία Επίτροπος αρμόδια για θέματα Εμπορίου ανέλαβε τον Οκτώβριο του 2008, όταν ο Γκόρντον Μπράουν ζήτησε από τον προκάτοχό της στην Επιτροπή, τον Πίτερ Μάντελσον, να επιστρέψει στο Λονδίνο και να ενταχθεί στην κυβέρνησή του. Ο διορισμός της στην Κομισιόν είχε προκαλέσει την αντίδραση ορισμένων συντηρητικών Βρετανών ευρωβουλευτών, που κατήγγειλαν έλλειψη εμπειρίας από πλευράς της σε εμπορικά ζητήματα. Το όνομα της Κάθι Άστον ήταν μέχρι χθες σχετικά άγνωστο ακόμα και στη Βρετανία, μιας και δεν κατείχε ποτέ υψηλό κυβερνητικό αξίωμα, στους πολιτικούς κύκλους όμως η Άστον έχει τη φήμη της «ήσυχης αποτελεσματικότητας» και εμφανίζεται ως ένας άνθρωπος που αναζητεί τη συναίνεση και στηρίζει σθεναρά τα κοινωνικά δικαιώματα. Είναι παντρεμένη από το 1988 με τον δημοσιογράφο και δημοσκόπο Πίτερ Κέλνερ και έχει δύο παιδιά και τρία εγγόνια.

Ως νέα Ύπατη Εκπρόσωπος για την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και την Πολιτική Ασφαλείας, θα ηγείται ενός νέου διπλωματικού σώματος 5.000 μελών, θα προεδρεύει στις συνόδους των Ευρωπαίων υπουργών Εξωτερικών, θα παρίσταται ως αντιπρόεδρος στις συνεδριάσεις της Κομισιόν, και θα έχει αυξημένο ρόλο όσον αφορά έναν ετήσιο προϋπολογισμό ύψους 7 δισ. ευρώ.


«Η Ευρώπη θα μιλά πιο ουσιαστικά»

ΤΗΝ ΕΛΠΙΔΑ πως η Ευρώπη θα μπορεί εφεξής να μιλάει πιο ουσιαστικά και αποτελεσματικά στον διεθνή στίβο προασπίζοντας τα συμφέροντα των λαών και των πολιτών της Ε.Ε.

εξέφρασε ο Πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου έπειτα από την ολοκλήρωση της ευρωπαϊκής συνόδου κορυφής στις Βρυξέλλες.

Αναφερόμενος στον νέο πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, τον Χέρμαν Βαν Ρόμπαϊ, ο Πρωθυπουργός δήλωσε ότι «μπορεί να εκφράσει τη συνοχή των Ευρωπαίων εταίρων και να συμβάλει στην ενότητα της Ε.Ε.», ενώ για τη νέα υπουργό Εξωτερικών της Ευρώπης, την Κάθριν Άστον, επεσήμανε πως «πρόκειται για άνθρωπο προοδευτικό, που γνωρίζει πολύ καλά τις οικονομικές και κλιματικές κρίσεις και θα συμβάλει στην ενίσχυση της φωνής της Ευρώπης παγκοσμίως».


«Προϋπόθεση η καλή συνεργασία»

«Ο ΝΕΟΣ, μόνιμος πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου θα είναι πραγματικά χρήσιμος μόνο εφόσον διευκολύνει τη συζήτηση στο υψηλότερο επίπεδο όσον αφορά το μέλλον της Ευρώπης, σεβόμενος παράλληλα το βασικό της συμβόλαιο: κοινή κυριαρχία σε ορισμένους τομείς της πολιτικής αλλά όχι σε όλα τα προνόμια των κρατών».

Αυτή την άποψη καταθέτει στους «Financial Τimes» ο Ζακ Ντελόρ, πρώην πρόεδρος της Κομισιόν και νυν πρόεδρος της δεξαμενής σκέψης Νotre Εurope.

«Θα ήταν κακή ερμηνεία της Συνθήκης της Λισαβώνας αν αυτός που θα επιλεγεί θεωρούσε τον εαυτό του πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης», προειδοποιεί ο Ντελόρ. «Θα ήταν επίσης μια πρόσκληση για συγκρούσεις όσον αφορά τις αρμοδιότητες και μια πρόκληση για τις ευαισθησίες των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων. Θα υπήρχε μόνιμη ένταση ανάμεσα στους δύο θεσμούς και τις διοικήσεις τουςτην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Συμβούλιο Υπουργών. Αντ΄ αυτού, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο χρειάζεται έναν πρόεδρο και έναν διαμεσολαβητή, ικανό να δημιουργεί συναίνεση».

Όσον αφορά τον νέο υπουργό Εξωτερικών της Ευρώπης, ο Ντελόρ θεωρεί πως η θητεία του θα κριθεί από το κατά πόσο θα καταφέρει να ενισχύσει τη συνοχή της Ένωσης σε ορισμένους τομείς της εξωτερικής πολιτικής: «Σκέφτομαι κυρίως τη σχέση μας με τη Ρωσία, με την ενεργειακή της διάσταση. Αυτό θα συνιστούσε σημαντικό βήμα εμπρός».

Όποιες και αν είναι οι διαφορές ανάμεσα στα κράτη μέλη, επισημαίνει ο πρώην πρόεδρος της Κομισιόν, το προαπαιτούμενο για μια καλοκουρδισμένη Ευρωπαϊκή Ένωση είναι να συνεργάζονται καλά οι θεσμοί της, το «θεσμικό τρίγωνο» που συγκροτούν το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωκοινοβούλιο. Σε αντίθετη περίπτωση, η Ε.Ε. θα καταδικάσει τον εαυτό της στην παράλυση και θα γίνει ακόμα πιο απόμακρη για τους πολίτες της. Αυτό άλλωστε είναι και το μήνυμα της διακήρυξης που συνυπογράφουν πολυάριθμες προσωπικότητες με πρωτοβουλία της Νotre Εurope.


[ ΓΝΩΜΗ ] Μπορούσαμε να βρούμε καλύτερο
Του Jean-Μarcel Βouguereau

Τους ηττημένους τούς γνωρίζαμε ήδη. Ο Τόνι Μπλερ δεν επρόκειτο να καταλάβει τη θέση του πρώτου προέδρου της Ευρώπης. Η υποστήριξη που παρείχε στον Μπους και η μη συμμετοχή του στο ευρώ είχαν προκαλέσει έντονες αντιδράσεις. Ο άνθρωπος που θα προεδρεύει στις μελλοντικές συνόδους των Ευρωπαίων αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων έπρεπε φυσικά να είναι «ένας ένθερμος ευρωπαϊστής», όπως επαναβεβαίωσε ο Ζακ Ντελόρ. Μέχρι την τελευταία στιγμή, τα παζάρια συνεχίστηκαν με πολύ μεγάλη μυστικότητα. Με τη Συνθήκη της Λισαβώνας, είναι λίγο η περεστρόικα χωρίς την γκλάσνοστ, η μεταρρύθμιση μέσα στο σκοτάδι. Πώς να οργανωθεί η διαφάνεια όμως όταν διακυβεύονται τόσα συμφέροντα.

Ελλείψει Τόνι Μπλερ, οι δύο χώρες-σταθμοί, η Γερμανία και η Γαλλία, έδειχναν από νωρίς να έχουν συμφωνήσει σε έναν κοινό υποψήφιο και η σουηδική προεδρία τελικά συντάχθηκε μαζί τους. Ο Βέλγος πρωθυπουργός Χέρμαν Βαν Ρόμπαϊ, πολύ συντηρητικός και μάλλον ανησυχητικός, αφού ορκίστηκε να μην επικυρώσει ποτέ τη σύμβαση για την προστασία των μειονοτήτων του Συμβουλίου της Ευρώπης, ώστε να μπορεί να αξιώσει την ενσωμάτωση ή την αποχώρηση της γαλλόφωνης μειονότητας που ζει στη Φλάνδρα! Ως Ευρωπαίο, μπορούσαμε να βρούμε καλύτερο. Η Μέρκελ και ο Σαρκοζί δεν ήθελαν κάποιον να τους επισκιάζει. Άνοιξαν λοιπόν την πόρτα σε μια χλιαρή επιλογή, έναν άνδρα καθόλου χαρισματικό, όπως ο Βαν Ρόμπαϊ. Με την Κάθριν Άστον στη θέση του ύπατου εκπροσώπου για την εξωτερική πολιτική, μια γυναίκα χωρίς την παραμικρή διπλωματική εμπειρία, και πάντα τον Μπαρόζο στην κεφαλή της Κομισιόν, voila μια Ευρώπη που σε κάνει να ονειρεύεσαι.

Το σχόλιο του Ζαν-Μαρσέλ Μπουγκερό δημοσιεύτηκε στην ηλεκτρονική έκδοση του γαλλικού περιοδικού «Νouvel Οbservateur».
ΝΕΑ