Απάντηση Μ. Κυπριανού στις επικρίσεις

Αυτή τη στιγμή έχουμε ένα κείμενο συμπερασμάτων που είναι το πιο δυνατό που είχαμε ποτέ μας, τόσο σε ό,τι αφορά το Κυπριακό, τις ευθύνες της Τουρκίας για το Κυπριακό, τα ευρωτουρκικά, την παρακολούθηση, και τα δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατία», είπε ο κ. Κυπριανού

Απάντηση στις επικρίσεις που δέχθηκε σχετικά με τα συμπεράσματα του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων για την Τουρκία και τη μονομερή δήλωση της Κυπριακής Δημοκρατίας για πάγωμα έξι διαπραγματευτικών κεφαλαίων της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας, έδωσε κατά τη διάρκεια σημερινής διάσκεψης Τύπου, ο Υπουργός Εξωτερικών Μάρκος Κυπριανού.

Ο κ. Κυπριανού τόνισε ότι η γραμμή που ακολουθήθηκε ήταν αυτή που αποφασίστηκε από το Εθνικό Συμβούλιο, ότι η πολιτική που ακολουθείται σε σχέση με την ενταξιακή πορεία της Τουρκία είναι η συνέχιση αυτής που ξεκίνησε το 2004, επιτρέποντας από τη μια στην Τουρκία να προχωρά στην ενταξιακή της πορεία, ασκώντας από την άλλη πίεση, και πως η Τουρκία δεν πέρασε αλώβητη από το κρίσιμο ορόσημο του Δεκεμβρίου.

«Πραγματικά με εξέπληξε ο πλήρης μηδενισμός που ακολουθήθηκε αυτές τις μέρες. Υπήρξε συζήτηση και δόθηκε κατεύθυνση στο Εθνικό Συμβούλιο, η οποία εφαρμόστηκε πλήρως. Αρα δεν μπορεί να μηδενίζεται το αποτέλεσμα του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων, ούτε και να διαστρεβλώνονται γεγονότα», είπε ο κ. Κυπριανού.

Ο ΥΠΕΞ είπε πως με την κατεύθυνση του Εθνικού κινήθηκε και είχε κατ’ ιδίαν επαφή με όλους τους Ευρωπαίους εταίρους του, αναπτύσσοντας την επιχειρηματολογία της κυπριακής πλευράς και εξηγώντας την ερμηνεία που έδινε η Κύπρος στις προηγούμενες αποφάσεις του Συμβουλίου σχετικά με την Τουρκία. «Στη συνεδρία της 24ης Νοεμβρίου είχα σχεδόν κλείσει τον κύκλο των επαφών, ενημέρωσα πλήρως το Εθνικό Συμβούλιο για το πού βρισκόμαστε έναντι των εταίρων μας και ήταν σαφέστατο ότι δεν θα υπήρχε ομοφωνία για κυρώσεις. Υπήρχαν τρεις χώρες τουλάχιστον με απόλυτη θέση» για μη επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία, εξήγησε ο κ. Κυπριανού, προσθέτοντας ότι εξήγησε στο Εθνικό Συμβούλιο πως από τη στιγμή που δεν θα υπήρχε ομοφωνία για κυρώσεις, πολλοί από τους Ευρωπαίους εταίρους μας απαλλάχθηκαν από την ευθύνη να τοποθετηθούν επί του θέματος.

Ο κ. Κυπριανού είπε στη συνέχεια πως στη Συνεδρία του Εθνικού Συμβουλίου στις 4 Δεκεμβρίου, έχοντας μπροστά μας το προσχέδιο συμπερασμάτων, μου δόθηκε η εξουσιοδότηση να χειριστώ το θέμα με στόχο να βελτιωθεί το κείμενο σε σχέση με την ενδυνάμωση των θεμάτων που ενδιαφέρουν την Κύπρο και την αφαίρεση ή την αλλοίωση προνοιών οι οποίες θα μπορούσαν πολιτικά να δημιουργήσουν πρόβλημα στη λήψη μονομερών μέτρων, και «να προχωρήσω σε μονομερή δήλωση στα πλαίσια των κεφαλαίων που ήδη είχα εισηγηθεί και είχαν συζητηθεί στο Εθνικό Συμβούλιο», πρόσθεσε.

Ηταν γνωστό ότι δεν υπήρχε ομοφωνία, είπε ο κ. Κυπριανού, απαντώντας στο ένα μέρος των επικρίσεων γιατί δεν επιτεύχθηκε ομοφωνία στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων για λήψη κυρώσεων κατά της Τουρκίας. «Δεν βλέπω γιατί αυτή η έκπληξη και η αντίδραση. Ηταν κάτι δεδομένο», πρόσθεσε.

Αυτή τη στιγμή έχουμε ένα κείμενο συμπερασμάτων που είναι το πιο δυνατό που είχαμε ποτέ μας, τόσο σε ό,τι αφορά το Κυπριακό, τις ευθύνες της Τουρκίας για το Κυπριακό, τα ευρωτουρκικά, την παρακολούθηση, και τα δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατία», είπε ο κ. Κυπριανού και πρόσθεσε: «Και ταυτόχρονα έγινε μια μονομερής δήλωση όπου η Κύπρος δήλωσε επίσημα ότι δεν θα δώσει συγκατάθεση σε άνοιγμα σε έξι κεφάλαια αν δεν εκπληρωθούν οι υποχρεώσεις της Τουρκίας όπως καταγράφονται στη δήλωση του 2005. Δεν περιοριζόμαστε μόνο στο Πρωτόκολλο, αλλά αυτή τη στιγμή βάλαμε στο τραπέζι όλες τις υποχρεώσεις της Τουρκίας».

Ο κ. Κυπριανού είπε πως σε αυτή τη θέση της Κυπριακής Δημοκρατίας δεν αντέδρασε κανένα κράτος και είναι για αυτό το λόγο που παραπονιέται η Τουρκία. Η δήλωση, συνέχισε, έχει άμεση εφαρμογή και δεν είναι σε βάθος χρόνου, και είναι ακριβώς η ίδια προσέγγιση που ακολουθήθηκε το 2006. «Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί κάποιοι πανηγύριζαν το 2006 και επικρίνουν τη δήλωση αυτή, είναι ακριβώς παρόμοια προσέγγιση, και έχει πιο άμεση ισχύ, αφού κάποια κεφάλαια από αυτά είναι έτοιμα για άνοιγμα αυτή τη στιγμή», σημείωσε.

Αναφερόμενος στο κείμενο συμπερασμάτων, ο κ. Κυπριανού ανέφερε πως μια παράγραφος που μιλούσε για άνοιγμα των κεφαλαίων με βάση τεχνικούς όρους, και υπήρχε από το 2006, άλλαξε. Διατηρείται ότι είναι υπό την αίρεση του 2006 και είναι και στα πλαίσια διακυβερνητικής διάσκεψης, που σημαίνει ότι πρέπει να υπάρξει ομοφωνία.

«Δεύτερον, παρόλο που εμείς δεν θεωρούμε ότι τα δικά μας ζητήματα είναι διμερή με την Τουρκία, αλλά ευρωπαϊκά, επειδή υπήρχε θέμα παρερμηνείας, αφαιρέθηκε πλήρως η παράγραφος», πρόσθεσε. Εγινε σαφέστατο, συνέχισε, ότι η Τουρκία θα πρέπει να εκπληρώσει όλους τους όρους, περιλαμβάνεται σαφής αναφορά στα δικαιώματα μας με βάση το Δίκαιο της Θάλασσας, η παράγραφος που αφορά τις υποχρεώσεις της Τουρκίας είναι πάρα πολύ ενισχυμένη. Αναφέρεται σαφώς ότι η Τουρκία αρνείται να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της, ενώ μέχρι τώρα έλεγε πως δεν τις έχει εκπληρώσει. «Αυτή τη στιγμή είναι σαφής η αναφορά ότι είναι άρνηση της Τουρκίας», είπε.

Ο κ. Κυπριανού είπε, επίσης, πως στα συμπεράσματα επιβεβαιώνεται η απόφαση του 2006 και προστίθεται, ενισχύοντας παλαιότερα λεκτικά, ότι η Επιτροπή θα πρέπει να παρακολουθεί και να ενημερώνει συγκεκριμένα το Συμβούλιο για όλα τα ζητήματα που καλύπτονται από τη δήλωση του 2005.

«Ακόμη, αποτρέψαμε μέσα αναφορά σε άλλα συμπεράσματα, τα οποία είναι αρνητικά για εμάς, όπως του Γενάρη του 2007, που η Κύπρος συμφώνησε να προωθήσει το απευθείας εμπόριο», συμπλήρωσε.

Σε ό,τι αφορά στο Κυπριακό, στα συμπεράσματα, πέραν από το να επαναλαμβάνεται η αναφορά στα ψηφίσματα του ΣΑ, έχει σημασία πως το λεκτικό δεν είναι η Τουρκία να συμβάλει σε ένα θετικό κλίμα, αλλά στην ίδια την επίλυση του Κυπριακού, και ότι είναι ουσιώδης αυτή η συμβολή. «Η προσπάθεια ορισμένων να παρουσιάσουν την Τουρκία ως παρατηρητή ή θεατή σε αυτή τη διαδικασία αντικρούεται, γιατί η ΕΕ αναγνωρίζει ότι έχει σημαντικό ρόλο στην επίλυση του Κυπριακού η ίδια η Τουρκία», τόνισε.

Σε σχέση με τη δήλωση, ο κ. Κυπριανού είπε πως ήταν πολύ σαφής: «Αναφέρεται σε όλες τις υποχρεώσεις της Τουρκίας, με αναφορά στη δήλωση του 2005, και στο διαπραγματευτικό πλαίσιο, και γίνεται σαφές ότι η Κύπρος δεν θα δώσει συγκατάθεση για περαιτέρω πρόοδο σε κεφάλαια που θεωρεί ότι σχετίζονται με αυτές τις υποχρεώσεις αν δεν εκπληρωθούν αυτές οι υποχρεώσεις».

Ο ΥΠΕΞ είπε πως τα κεφάλαια αυτά τα οποία η Κύπρος αποφάσισε να μπλοκάρει είναι έξι και όχι πέντε, και εξήγησε ότι έγινε ειδική αναφορά για το κεφάλαιο ενέργειας διότι έγινε χωριστή συζήτηση για αυτό. «Αυτή (η δήλωση) έχει άμεση ισχύ και ότι τα κεφάλαια που αναφέρουμε είναι σε αυτό το στάδιο. Η Κύπρος κρίνει ότι σε αυτό το στάδιο η μη εκπλήρωση των υποχρεώσεων (από την Τουρκία) θα επηρεάσει αυτά τα κεφάλαια, που σημαίνει ότι επιφυλάσσουμε το δικαίωμα μας αν δεν υπάρξει πρόοδος στο μέλλον να επανέλθουμε», συμπλήρωσε.

Ο κ. Κυπριανού ανέφερε πως ο Επίτροπος Ολι Ρεν και ο Σουηδός ΥΠΕΞ Καρλ Μπιλντ έδωσαν τη δική τους ερμηνεία για αυτά τα κεφάλαια, θέλοντας να υποβαθμίσουν τη σημασία της δήλωσης μας. «Αυτή είναι η δουλειά τους, βεβαίως ο καθένας θα το παρουσιάσει με τον τρόπο που του συμφέρει και δεν σημαίνει πως πρέπει να υιοθετούμε αυτούσιες αυτές τις δηλώσεις», είπε.

Αναλύοντας το θέμα των κεφαλαίων, ο κ. Κυπριανού εξήγησε πως από τα 35 διαπραγματευτικά κεφάλαια της Τουρκίας έχουν ανοίξει 11 και 8 που σχετίζονται με το Πρωτόκολλο έχουν παγώσει, ενώ η Γαλλία έχει παγώσει άλλα 4. «Η Κύπρος με τη δήλωση έχει παγώσει από τα υπόλοιπα 12 τα 6», σημείωσε.

Σε σχέση με το κεφάλαιο περιβάλλοντος και τις επικρίσεις για το άνοιγμα του συγκεκριμένου κεφαλαίου, ο κ. Κυπριανού είπε η απόφαση της Κυπριακής Δημοκρατίας να επιτρέψει το άνοιγμα ενισχύει την αξιοπιστία, και πως πρόκειται για ένα κεφάλαιο με ιδιαίτερα υψηλό κόστος για την Τουρκία.

Απαντώντας στις επικρίσεις του πρώην Υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Λιλλήκα, ο κ. Κυπριανού είπε πως η θέση του κ. Λιλλήκας ότι το Συμβούλιο του 2009 ήταν ραντεβού για κυρώσεις στην Τουρκία δεν ευσταθεί. «Η Τουρκία δεν πανηγυρίζει», είπε ο κ. Κυπριανού λέγοντας πως και οι επικρίσεις για τα κεφάλαια δεν ευσταθούν. Ακόμη, ο κ. Κυπριανού απάντησε στην επίκριση του κ. Λιλλήκα, ότι χάσαμε συμμάχους. «Δεν χάσαμε συμμάχους και για παράδειγμα η Γαλλία, η Ιρλανδία, η Μάλτα, στάθηκαν στο πλευρό της Κύπρου, όπως και άλλες χώρες. Και αν θέλετε να σας πως και άλλες χώρες που οι θέσεις τους είναι υπέρ της Τουρκίας δεν πήραν το λόγο και δεν μίλησαν», και είναι για αυτό που παραπονιέται η Τουρκία, σημείωσε ο ΥΠΕΞ.

Σε σχέση με τις επικρίσεις του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Κόμματος Δημήτρη Συλλούρη, είπε πως το ΕΥΡΩΚΟ στηρίζει το πλήρες πάγωμα της διαδικασίας ένταξης της Τουρκίας. Στηρίζει επίσης τις επικρίσεις του ότι το 2009 ήταν το ραντεβού για κυρώσεις στην Τουρκία. «Για το 2006 είναι λανθασμένη η ερμηνεία, δεν υπάρχει συγκεκριμένη ερμηνεία για ραντεβού κυρώσεων και πουθενά δεν υπάρχει ότι μέχρι το 2009 έπρεπε να συμμορφωθεί η Τουρκία», είπε.

Ο κ. Κυπριανού εξέφρασε και τη διαφωνία του με τον εκπρόσωπο Τύπου του ΔΗΚΟ Φώτη Φωτίου ότι ακολουθήθηκε σε ένα βαθμό η γραμμή του Εθνικού Συμβουλίου. «Ακολουθήθηκε πλήρως η γραμμή του Εθνικού Συμβουλίου», είπε, ενώ χαρακτήρισε και άδικη την κριτική των Οικολόγων.

Ο κ. Κυπριανού αναφέρθηκε, επίσης, σε πολιτικά πρόσωπα που διαφοροποιήθηκαν από τη θέση του κόμματος τους, ασκώντας κριτική και, συγκεκριμένα, είπε για τις επικρίσεις του Μαρίνου Σιζόπουλου από την ΕΔΕΚ, του Αβέρωφ Νεοφύτου και Λευτέρη Χριστοφόρου από το ΔΗΣΥ. Ενώ είπε πως και ο Νικόλας Παπαδόπουλος από το ΔΗΚΟ είχε προφανώς λανθασμένη πληροφόρηση ασκώντας κριτική.

Απαντώντας σε ερώτηση, ο κ. Κυπριανού είπε πως το ορόσημο του Δεκεμβρίου δεν υπερεκτιμήθηκε. «Αλλά αυτό που εμείς θεωρούσαμε αυτονόητο δεν το θεωρούσαν οι άλλοι», και «πετύχαμε την ανοχή αρκετών χωρών που σε διαφορετική περίπτωση θα ήταν εναντίον μας», κατέληξε.