Διζωνική ομοσπονδία, μάθημα πρώτο

«Παραδόξως, έκφραση της συνέχειας της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι οι συνθήκες του 1960 που την εγκαθίδρυσαν. Δηλαδή, η συνθήκη εγκαθίδρυσης (των Βάσεων συμπεριλαμβανομένων) και η συνθήκη εγγύησης και συμμαχίας».

Τι αναφέρει το ενημερωτικό έγγραφο που δόθηκε στα κόμματα από τον Πρόεδρο
ΤΟΥΚΩΣΤΑ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ
Διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία, μάθημα πρώτο. Έτσι θα μπορούσε κανείς να περιγράψει το οκτασέλιδο κείμενο που έχει ετοιμασθεί από το Προεδρικό για την ενημέρωση των πολιτών για την ομοσπονδία. Το κείμενο που έδωσε ο πρόεδρος της Δημοκρατίας στους αρχηγούς των κομμάτων, στη διάρκεια των χωριστών συναντήσεων που είχε μαζί τους αυτή την εβδομάδα, στηρίζεται κατά κύριο λόγο σε έγγραφο που δόθηκε στο Εθνικό Συμβούλιο και το οποίο είχε ετοιμασθεί από τον σύμβουλο του, Τουμάζο Τσιελεπή. Διαφοροποιήσεις εντοπίζονται σε ό,τι αφορά επεξηγήσεις για τη δομή. Αποφεύγονται λεπτομέρειες που βρίσκονται σήμερα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και αφορούν για παράδειγμα την εκ περιτροπής προεδρία.

Το κείμενο, με τίτλο η Ομοσπονδία και η Κύπρος, αρχίζει σημειώνοντας ότι όραμά μας είναι ο τερματισμός της κατοχής και η επανένωση της πατρίδας. Σημειώνει πως δεν είναι το ιδανικό σύστημα «εάν έχουμε να επιλέξουμε», παραπέμπει, ωστόσο, στις συνθήκες που δημιουργήθηκαν λόγω τους πραξικοπήματος και την τουρκική εισβολή του 1974.

Αναφέρει πως η ομοσπονδία είναι η βάση λύσης του Κυπριακού από το 1977. Εξηγεί τι σημαίνει ομοσπονδία και σε τι διαφέρει από το ενιαίο κράτος. «Σύνθετο κράτος αποτελούμενο από δύο τουλάχιστον περιοχές με χωριστά θεσμικά όργανα». Αναφέρεται σε διαφορές ομοσπονδίας και συνομοσπονδίας. Αναφέρει ότι σήμερα υπάρχουν καμιά εικοσαριά ομοσπονδιακά κράτη( τα οποία, όμως, καταλαμβάνουν σχεδόν τη μισή έκταση του πλανήτη και στα οποία ζει περίπου το 40% του πληθυσμού της Γης) και πράγματι δεν βρίσκεις ούτε δυο που να μοιάζουν μεταξύ τους.

Το έγγραφο αναφέρει πως η διζωνικότητα δεν περιλαμβάνεται στη Συμφωνία Υψηλού Επιπέδου του 1977. Παραθέτει στη συνέχεια μέρος της συμφωνίας του 1977:
«(Ι)Επιδιώκουμε μια ανεξάρτητη, αδέσμευτη, δικοινοτική ομοσπονδιακή Δημοκρατία.
(2)Το έδαφος που θα τελεί υπό τη διοίκηση κάθε κοινότητας θα πρέπει να συζητηθεί υπό το φως της οικονομικής βιωσιμότητας ή παραγωγικότητας και της ιδιοκτησίας γης.
(3)Ζητήματα αρχών, όπως της ελευθερίας διακίνησης, ελευθερίας εγκατάστασης, το δικαίωμα περιουσίας και άλλα ειδικά θέματα, είναι ανοιχτά προς συζήτηση, λαμβανομένης υπόψη της θεμελιώδους βάσης ενός δικοινοτικού ομοσπονδιακού συστήματος και ορισμένων πρακτικών δυσκολιών που θα μπορούσαν να εγερθούν για την τουρκοκυπριακή κοινότητα».

Ασφαλώς, αναφέρει, «στη συμφωνία γίνεται λόγος και για διασφάλιση της ενότητας της χώρας, όρος που απευθύνεται στην τουρκοκυπριακή πλευρά. Το ερώτημα για τη δική μας πλευρά είναι κατά πόσον δεχόμαστε τις παραγράφους 2 και 3. Αν ναι, τότε δεχόμαστε το περιεχόμενο της διζωνικής, που δεν είναι άλλο από την ύπαρξη δύο ζωνών», είναι το συμπέρασμα του ενημερωτικού εγγράφου.

Στο έγγραφο υποστηρίζεται πως σε όλα τα σχέδια του ΟΗΕ που υποβλήθηκαν μετά τις Συμφωνίες Υψηλού Επιπέδου προνοούν ρητώς για διζωνική δικοινοτική ομοσπονδίας όσον αφορά την εδαφική πτυχή. Σε διζωνική ομοσπονδία αναφέρεται και στη συμφωνία της 8ης Ιουλίου.

Επίσης γίνεται αναφορά στην μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας και την απόρριψη της παρθενογένεσης. Γίνεται επεξήγηση στα θέματα της πολιτικής ισότητας ( περιγραφή των ψηφισμάτων), απορρίπτει αμιγώς εθνικές περιοχές, αναφέρεται στον καταμερισμό των εξουσιών (οι αρμοδιότητες των επαρχιών/πολιτειών είναι οι ίδιες).
Το οκτασέλιδο έγγραφο καταλήγει σημειώνοντας ότι υπάρχουν ανησυχίες από τους πολίτες, σημειώνεται ωστόσο ότι «κοιτάζουμε μπροστά».

Παρθενογένεση και παραδοξότητες
ΣΤΟ έγγραφο που είχε δοθεί στο Εθνικό Συμβούλιο με τίτλο «Το πλαίσιο λύσης του Κυπριακού», υπήρχε στο τέλος μια χειρόγραφη αναφορά για το θέμα της παρθενογένεσης (Η ακλόνητή μας θέση είναι ότι θα πρέπει να διασφαλιστεί η συνέχεια της Κυπριακής Δημοκρατίας και γι’ αυτό απορρίπτουμε τη λεγόμενη παρθενογένεση, την οποία ο Ταλάτ υποσχέθηκε να εγκαταλείψει) και της συνέχειας της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η χειρόγραφη αναφορά σημειώνει:
«Παραδόξως, έκφραση της συνέχειας της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι οι συνθήκες του 1960 που την εγκαθίδρυσαν. Δηλαδή, η συνθήκη εγκαθίδρυσης (των Βάσεων συμπεριλαμβανομένων) και η συνθήκη εγγύησης και συμμαχίας».

Θα δώσουν εισηγήσεις επί του εγγράφου
ΤΑ ΚΟΜΜΑΤΑθα μελετήσουν το έγγραφο που έχουν πάρει από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας και θα προβούν σε παρατηρήσεις. Είναι ένα κείμενο πολιτικό αλλά ταυτοχρόνως και τεχνοκρατικό. Πώς θα γίνει η ενημέρωση των πολιτών για την ομοσπονδία είναι ένα ζήτημα που δεν έχει διευκρινιστεί. Θα μοιραστεί το φυλλάδιο; Θα γίνονται συγκεντρώσεις; Θα μετέχουν τα κόμματα στην ενημέρωση ή θα γίνεται από την Κυβέρνηση;
ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ