Μακάριος-Κυπριανού απέρριπταν διζωνική

Από όλα αυτά τα ντοκουμέντα αποδεικνύεται αβίαστα ότι είναι ανακριβής ο ισχυρισμός του Προέδρου Χριστόφια ότι η διζωνική έγινε αποδεκτή από τον Πρόεδρο Μακάριο και τον Σπύρο Κυπριανού. Αποδεικνύεται ότι όχι μόνο οι δύο Πρόεδροι δεν αποδέχτηκαν τη διζωνική, αλλά την απέρριψαν και δεν αποδέχοντο να αποτελέσει βάση συνομιλιών.

ΜΕ ΤΟΝ ΚΩΣΤΑΚΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ-ΣΗΜΕΡΙΝΗ

Μέσα από τα προσφάτως αποκαλυφθέντα έγγραφα του Φόρεϊν Όφις, για το 1979, καταδεικνύεται ότι ούτε ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος ούτε ο Σπύρος Κυπριανού είχαν αποδεχθεί τη διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία, παρά τις περί αντιθέτου διαβεβαιώσεις του Προέδρου Χριστόφια. Και η πρώτη φορά, κατά την οποία έγινε αναφορά από κυπριακής πλευράς στον όρο διζωνική, ήταν μετά το θάνατο του Μακαρίου, τον πρώτο καιρό της ανάληψης της προεδρίας από τον Σπύρο Κυπριανού, από τον τότε Υπουργό Εξωτερικών, Γιαννάκη Χριστοφίδη.

Μάλιστα, η αναφορά έγινε εν αγνοία του Σπύρου Κυπριανού, ο οποίος, σύμφωνα, με το Νίκο Ρολάνδη, του ανέθεσε, να ζητήσει από το Γιαννάκη Χριστοφίδη, να του εξηγήσει, πώς προχώρησε σε αυτή την αναφορά. Στα βρετανικά έγγραφα αναφέρεται ότι τα προβλήματα που άρχισαν να παρουσιάζονται στις διακοινοτικές συνομιλίες (συνάντηση των δύο συνομιλητών Γεώργιου Ιωαννίδη και Σουλεϊμάν Ονάν, 18 Ιουνίου 1979) οφείλονται στην επιμονή της τουρκοκυπριακής πλευράς όπως η αρχή της διζωνικότητας και το θέμα της ασφάλειας των Τουρκοκυπρίων υιοθετηθούν ως αποφασισθέντα στοιχεία της Συμφωνίας Μακαρίου-Ντενκτάς. Ο Ελληνοκύπριος συνομιλητής, όμως, αρνήθηκε ότι αυτά τα στοιχεία είχαν υιοθετηθεί στη Συμφωνία. Και όντως δεν αναφέρετο στη Συμφωνία η ορολογία «διζωνική». Ο Ντενκτάς, φυσικά, αργότερα, ισχυρίστηκε ότι η Συμφωνία προνοούσε για διζωνική ομοσπονδία αλλά ο Αρχιεπίσκοπος ζήτησε «να αποφευχθούν λέξεις και όροι που θα δημιουργούσαν μια δύσκολη κατάσταση ανάμεσα στην κοινότητα».

Όμως, είναι γνωστές οι ψευδολογίες στις οποίες κατέφευγε ο τότε κατοχικός ηγέτης προκειμένου να διαστρεβλώσει και να αντλήσει πολιτικά οφέλη, ώστε δεν μπορεί να δοθεί πίστη στους ισχυρισμούς του.

Στα βρετανικά αρχεία, πάντως, αναφέρεται ότι ο Ελληνοκύπριος συνομιλητής, Γεώργιος Ιωαννίδης, στη συνάντηση της 18ης Ιουνίου, απέρριψε την εκδοχή οποιασδήποτε συμφωνίας για τη διζωνικότητα ή για την ασφάλεια των Τουρκοκυπρίων, στη συνάντηση των Μακαρίου-Ντενκτάς. Επίσημος εκπρόσωπος αναγνώρισε ότι σε εκείνη τη συνάντηση είχε εγερθεί θέμα διζωνικότητας, όπως είχαν εγερθεί και άλλα θέματα, αλλά η ελληνοκυπριακή πλευρά απέρριψε τη διζωνικότητα, όπως η τουρκοκυπριακή είχε απορρίψει άλλα θέματα που είχαν τεθεί. Αυτό που ισχύει, είπε ο εκπρόσωπος της κυπριακής κυβέρνησης, είναι το επίσημο κείμενο που έχει δημοσιευθεί.

Ένα άλλο ντοκουμέντο που αποδεικνύει ότι ο Μακάριος είχε απορρίψει τη διζωνική, και που αποκαλύπτουν τα έγγραφα του Φόρεϊν Όφις, είναι μνημόνιο της κυπριακής κυβέρνησης, ημερομηνίας 18 Ιουλίου, 1979, που επεδόθη στη βρετανική κυβέρνηση και διερωτάται πώς ύστερα από δυόμισι χρόνια μετά τη Συμφωνία Μακαρίου-Ντενκτάς, «ανεκαλύφθη» μυστική συμφωνία πέραν του επισήμου κειμένου. Το Μνημόνιο εξηγεί ότι με την επιμονή της τουρκικής πλευράς στον όρο διζωνικότητα αποκαλύπτεται ο πραγματικός σκοπός της να προσδώσει στη διευθέτηση άλλο περιεχόμενο που ακυρώνει την έννοια της ομοσπονδίας.

Εξάλλου, ο Πρόεδρος Κυπριανού, σε συνάντηση που είχε με τη Μάργκαρετ Θάτσερ, στη Λουσάκα, στις 31 Ιουλίου 1979, στα πλαίσια της Διάσκεψης της Κοινοπολιτείας, ενημέρωσε την τότε Βρετανίδα πρωθυπουργό για την κατάσταση στην Κύπρο, και τόνισε, μεταξύ άλλων, ότι ο όρος διζωνικότητα δεν χρησιμοποιείται σε κανένα σύνταγμα.

«Η πρωθυπουργός συμφώνησε ότι δεν πρόκειται για όρο που χρησιμοποιείται στο διεθνές Δίκαιο», τονίζει το βρετανικό έγγραφο. Ακόμη: Όταν η Γραμματεία του ΟΗΕ παρουσίασε την αρχή της διζωνικότητας ως αποδεχθείσα από την ελληνοκυπριακή πλευρά, βασιζομένη στην ομιλία του Γιαννάκη Χριστοφίδη στο Συμβούλιο Ασφαλείας, η κυπριακή κυβέρνηση απέρριψε το μνημόνιο των Ηνωμένων Εθνών.

Από όλα αυτά τα ντοκουμέντα αποδεικνύεται αβίαστα ότι είναι ανακριβής ο ισχυρισμός του Προέδρου Χριστόφια ότι η διζωνική έγινε αποδεκτή από τον Πρόεδρο Μακάριο και τον Σπύρο Κυπριανού. Αποδεικνύεται ότι όχι μόνο οι δύο Πρόεδροι δεν αποδέχτηκαν τη διζωνική, αλλά την απέρριψαν και δεν αποδέχοντο να αποτελέσει βάση συνομιλιών.