ΝΕΑ ΘΕΩΡΙΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΒΡΕΤΑΝΟ ΓΚΑΒΙΝ ΜΕΝΖΙΣ «Η Αμερική ανακαλύφθηκε από Μινωίτες θαλασσοπόρους»

«Οι Μινωίτες ανακάλυψαν την Αμερική 3.700 χρόνια πριν από τον Κολόμβο», υποστηρίζει Βρετανός συγγραφέας και αντιπλοίαρχος σε υπό έκδοση βιβλίο, που ήδη συναντά αντιρρήσεις

οιος λαός κατάφερε να αξιοποιήσει τα ορυχεία χαλκού πριν από 4.200 χρόνια στα σύνορα μεταξύ Καναδά και Ηνωμένων Πολιτειών; Και πώς βρέθηκαν ίχνη νικοτίνης στην αρχαία Αίγυπτο; Λύση σε ένα από τα «μεγαλύτερα μυστήρια» της αρχαιολογίας έρχεται να δώσει το υπό έκδοση βιβλίο του Γκάβιν Μένζις, ο οποίος υποστηρίζει ότι οι Μινωίτες ήταν οι πρώτοι που κατάφεραν να διασχίσουν τον Ατλαντικό και να πατήσουν το πόδι τους στην Αμερική, 3.700 χρόνια πριν από τον Χριστόφορο Κολόμβο.

Ο 72χρονος Βρετανός συγγραφέας, πρώην αντιπλοίαρχος υποβρυχίου του βασιλικού ναυτικού, είχε προκαλέσει σάλο πριν από οκτώ χρόνια με το πρώτο του βιβλίο «1421: η χρονιά που η Κίνα ανακάλυψε την Αμερική», που πούλησε πάνω από ένα εκατομμύριο αντίτυπα σε 130 χώρες και στο οποίο διατεινόταν πως ένας Κινέζος ευνούχος είχε οδηγήσει έναν στόλο ιστιοφόρων στην Αμερική 71 χρόνια πριν από τον Κολόμβο.

Τώρα σειρά έχουν οι Μινωίτες θαλασσοπόροι. «Μπορούμε να κάνουμε ακριβείς εκτιμήσεις όσον αφορά το μήκος, το πλάτος και το βύθισμα των σκαφών και ως εκ τούτου να υπολογίσουμε την ποντοπόρο ικανότητά τους», εξηγεί στη «Wall Street Journal» ο συγγραφέας. «Τα σκάφη θα μπορούσαν να πλεύσουν με τον αέρα καθώς και με χαμηλότερο πανί σε περίπτωση θύελλας», είναι το πρώτο επιχείρημα του συγγραφέα. Και βασίζεται τόσο στις απεικονίσεις πλοίων σε μινωικές τοιχογραφίες όσο και στα ελάχιστα υπολείμματα του ναυαγίου του Uluburun που ανακαλύφθηκε το 1982 στη Μικρά Ασία και χρονολογείται με ακρίβεια στο 1305 π.Χ.- σώθηκε τμήμα από το σκαρί και το φορτίο περιείχε στοιχεία από εννέα διαφορετικούς πολιτισμούς της εποχής).

Επόμενος άσος στο μανίκι του συγγραφέα είναι αποδείξεις που σχετίζονται με το DΝΑ, καθώς υποστηρίζει πως διαθέτει στοιχεία ότι οι Μινωίτες έφεραν ένα σπάνιο γονίδιο που εντοπίζεται σήμερα ανάμεσα στους γηγενείς Αμερικανούς που ζουν γύρω από τη Λίμνη Σουπίριορ, κοντά στα αμερικανοκαναδικά σύνορα, όπου έχουν εντοπιστεί πλούσια κοιτάσματα χαλκού και χιλιάδες χάλκινα εργαλεία. Μάλιστα επικαλείται επιστημονικές έρευνες που αποδεικνύουν πως ο «μοναδικής καθαρότητας χαλκός» της περιοχής της λίμνης ταιριάζει με τα ευρήματα του ναυαγίου του Uluburun. Τρίτη απόδειξη είναι η μεταφορά ενδημικών φυτών της Αμερικής σε άλλους πολιτισμούς: ίχνη νικοτίνης εντοπίστηκαν στην Αίγυπτο σε αρχαίες μούμιες και κόκκοι καλαμποκιού είναι χαραγμένοι στους ναούς τους (και ο καπνός και το καλαμπόκι ήταν άγνωστα στην περιοχή). «Οι Αιγύπτιοι όμως με τα σαθρά πλοία τους δεν ήταν ικανοί ναυτικοί», σημειώνει ο Γκάβιν Μένζις. «Μόνο οι Μινωίτες, με τους οποίους διατηρούσαν εμπορικές σχέσεις, μπορούσαν να κάνουν υπερατλαντικά ταξίδια».

Αν όμως οι Μινωίτες είχαν μεταφέρει καπνό από την Αμερική στην Αίγυπτο, δεν θα έπρεπε να υπάρχουν ίχνη και στην Κρήτη; «Ένα έντομο που συνδέεται άμεσα με τον καπνό βρέθηκε θαμμένο στην ηφαιστειακή στάχτη περί το 1450 π.Χ. στο σπίτι ενός εμπόρου, στο Ακρωτήρι της Θήρας. Ονομάζεται Lasioderma Serricorne και ενδημεί στην Αμερική. Και ας μην ξεχνάμε πως ο καπνός δεν ευδοκιμούσε στην Ευρώπη το 1450 π.Χ.», υποστηρίζει ο συγγραφέας.


Άρχισαν οι αμφισβητήσεις
Πριν ακόμη το βιβλίο οριστικοποιήσει τίτλο και ημερομηνία κυκλοφορίας οι ατζέντηδες τρίβουν τα χέρια τους καθώς «η ιστορία που αναθεωρεί τα μέχρι τώρα δεδομένα πουλάει εξαιρετικά», όπως παραδέχεται ο ατζέντης του συγγραφέα Λουίτζι Μπονόμι.

Οι επιστήμονες είναι ήδη στις επάλξεις της αμφισβήτησης: «Δεν υπάρχουν στοιχεία για την εξερεύνηση ή εκμετάλλευση των κοιτασμάτων από άλλους πέρα από τους γηγενείς Αμερικανούς», εκτιμά η αναπληρώτρια καθηγήτρια Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν και ειδική στην προϊστορική αρχαιολογία της Λίμνης Σουπίριορ Σούζαν Μάρτιν.

«Θεωρητικά είναι πιθανό οι Μινωίτες να έφτασαν στην Αμερική», λέει ο ειδικός στη μινωική αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο του Σέφιλντ Τζον Μπένετ. «Τα πλοία τους όμως ήταν πολύ μικρά για να μεταφέρουν ικανές προμήθειες και φορτίο για ένα τόσο μακρινό ταξίδι».

Προς την ίδια κατεύθυνση κινείται και ο αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Α&Μ του Τέξας που ηγήθηκε των ανασκαφών του Uluburum Κεμάλ Πουλάκ. «Δεν θα ήταν εφικτό ένα τόσο φιλόδοξο ταξίδι. Παρά το γεγονός ότι τα πλοία ήταν γερά, δεν είχαν κατάστρωμα που να αντέχει στις καταιγίδες και τις θαλασσοταραχές» ενώ προσθέτει πως ο χαλκός από το ναυάγιο του Uluburum προέρχεται από την Κύπρο.

Εκτός βεβαίως από τις αντιρρήσεις υπάρχουν κι εκείνοι που συντάσσονται με τον Βρετανό συγγραφέα. Όπως ο ομότιμος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Όρεγκον Καρλ Γιόχανσεν που επικροτεί τη νέα θεωρία και δηλώνει πως είναι «πεπεισμένος πως οι Μινωίτες δεν ήταν ούτε οι πρώτοι ούτε οι μόνοι που κατάφεραν να διαπλεύσουν τον Ατλαντικό και τον Ειρηνικό Ωκεανό».

«Χρειάζονταν ορμητήρια»
«Διατυπώνονται διαρκώς καινοφανείς θεωρίες από ερευνητές που προσπαθούν να παρουσιάσουν απόψεις για να αυξήσουν τις μετοχές και τις πωλήσεις των βιβλίων τους», παρατηρεί από την πλευρά του στα «ΝΕΑ» ο ομότιμος καθηγητής Προϊστορικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Γεώργιος Κορρές. «Όσον αφορά τις απόψεις του κ. Μένζις, θα ήθελα να επισημάνω πως οι Αιγύπτιοι είχαν κάνει υπερπόντια ταξίδια προς Νότον. Δεύτερον, πώς ήταν δυνατόν να διαπλέουν τόσο μικρά πλοιάρια τη νύχτα τον Ατλαντικό; Μπορεί να έκαναν μεγάλα ταξίδια, αλλά η προώθηση γινόταν σταδιακά, καθώς τη νύχτα τα πλοιάρια σταματούσαν σε όρμους, νησάκια και ακρωτήρια με τα οποία είναι διάσπαρτο το Αιγαίο. Και τέλος, πώς μπορούμε να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο οι Αιγύπτιοι να εντόπισαν καπνό και καλαμπόκι στους λαούς που ζούσαν προς Νότον ή στους λαούς της Εγγύς Ανατολής;».

Μαίρη Αδαμοπούλου
ΝΕΑ