Το έλλειμμα της "Ενωμένης Ευρώπης"

της Ελίνας Γαληνού
Κάποτε ο τίτλος "Ευρωπαική Ενωση" παρέπεμπε στα ωραία οράματα του Ρομπέρ Σουμάν. Τα μυαλά των ρομαντικών φούσκωναν πιστεύοντας ότι με την καλή θέληση των ανθρώπων, τίποτα δεν είναι ακατόρθωτο. " Τα κράτη-μέλη θα ενώσουν τις τύχες τους και θα πορευτούν αδελφωμένα στο κοινό τους μέλλον, ανατρέποντας τις ζοφερές εντυπώσεις των δύο Παγκοσμίων Πολέμων... Η μεγάλη αυτή ευρωπαική οικογένεια, θα βασίζεται στην αλληλουποστήριξη ώστε κανένας να μην βρεθεί στο εξής, μόνος και αβοήθητος αν τύχουν δύσκολες συγκυρίες..."
Τα χρόνια πέρασαν και η Ενωμένη Ευρώπη μεγάλωσε και απέκτησε κοινό νόμισμα, το ευρώ. Και ήρθε η οικονομική κρίση να δοκιμάσει τις αντοχές της. Κάποιες χώρες με περισσότερες αδυναμίες-όπως ήταν φυσικό, βρέθηκαν στο χείλος του γκρεμού. Μια απ΄αυτές, είναι η Ελλάδα που άθελά της, έδωσε το έναυσμα να αποκαλυφθεί πόσο ουσιαστική είναι τελικά η "ένωση" αυτής της Ευρώπης...
Η κρίση στην οικονομία μας, αποκάλυψε την αδυναμία του ευρωπαικού συντονισμού στην αλληλουποστήριξη των μελών της ΕΕ. Μια αδυναμία που δεν μεταφράζεται μονάχα σε πολιτικό επίπεδο. Διότι το να δηλώνει μια χώρα προς την άλλη "σας στηρίζουμε πολιτικά", δεν είναι δα και τόσο δύσκολο. Το δύσκολο είναι να υπάρξει ένας συντονισμένος μηχανισμός στήριξης σε περίπτωση που ένα κράτος βρεθεί σε θέση παρόμοια με την δική μας. Τότε αρχίζουν να βγαίνουν τα αγκάθια του διχασμού ανάμεσα στους "εταίρους". "Ποιός θα βοηθήσει την χώρα που κινδυνεύει και πώς;" Το ζούμε καθημερινά το σκηνικό και δεν χρειάζονται επαναλήψεις...Αλλοι δηλώνουν προθυμία προς την βοήθεια ενώ άλλοι δηλώνουν κατηγορηματική άρνηση, είτε για λόγους προσωπικού συμφέροντος (ενίσχυση της πλεονεκτικής τους θέσης στις εμπορικές και οικονομικές συναλλαγές) είτε γιατί δεν έχουν συνειδητοποιήσει τι θα συμβεί στην ΕΕ αν μια χώρα της Ευρωζώνης, χρεωκοπήσει. Εύκολα διατυπώνεται η άρνηση στην βοήθεια και άλλο τόσο εύκολα η υπόδειξη προσφυγής της προβληματικής χώρας στο ΔΝΤ. Τι θα συμβεί όμως μετά και ποιό θα είναι το μέλλον της ΕΕ; Η περίπτωση της χώρας μας, έφερε την Ευρώπη αντιμέτωπη με ένα από τα σοβαρότερα προβλήματά της που έπρεπε ήδη να έχει προβλέψει πριν θεσπιστεί το Ευρώ. Δεν υπάρχει κανένα σχέδιο στήριξης ή προστασίας αν ένα κράτος-μέλος της ευρωζώνης, αδυνατεί να καλύψει τις δανειακές του υποχρεώσεις. Υποτίθεται ότι μέχρι τώρα, τα κράτη φρόντιζαν μόνα τους τους οικονομικούς τους πόρους. Τι γίνεται όμως αν κάποια στιγμή οι πόροι σε κάποιο κράτος, δεν επαρκούν; Θα μου πείτε τώρα, "ας αναλάβει αυτό το κράτος τις διαχειριστικές του ευθύνες" και ως ένα σημείο, αυτό είναι ορθό. Ομως υπάρχουν και αστάθμητοι παράγοντες που μπορεί να επιδεινώσουν απρόβλεπτα μια οικονομία και απ΄αυτήν την αλήθεια, δεν εξαιρείται κανένας...Οπως δεν θα εξαιρείται κανένας και από τις συνέπειες μιας κρίσης που μετακυλίεται σαν ντόμινο από χώρα σε χώρα...
Ακούσαμε αυτές τις ημέρες να μιλούν για την αναγκαιότητα ενός Ευρωπαικού Νομισματικού Ταμείου. Και το ακούμε αυτό, σχεδόν μια δεκαετία από την θέσπιση του Ευρώ! Αν αυτό το Ταμείο υπήρχε τώρα, ίσως να μην είχαμε το φαινόμενο διχασμού της ΕΕ όσον αφορά τη βοήθεια προς τη χώρα μας. Διότι η ΕΕ θα είχε την δυνατότητα να δανείσει τα κράτη που αντιμετωπίζουν δυσκολίες και μάλιστα, με όρους που θα τις βοηθούσαν να ξεπεράσουν την κρίση, καθώς το συμφέρον θα ήταν κοινό. Οπως κοινή θα ήταν και η ανάγκη προστασίας από τους διάφορους κερδοσκόπους. Τα ανεβοκατεβάσματα των spreads των ελληνικών ομολόγων σε σχέση με τα γερμανικά, έδειξαν καθαρά το πραγματικό ευρωπαικό έλλειμμα. Ενα έλλειμμα, που θέτει υπό αμφισβήτηση το μέλλον της "ευρωπαικής οικογένειας".