27/4/10

Η τύχη του ελληνικού Ινστιτούτου Βυζαντινών Σπουδών Βενετίας


Της Ελίνας Γαληνού
Το στίγμα του ελληνικού πολιτισμού στη Βενετία, υπήρξε έντονο κατά την Βυζαντινή και Μεταβυζαντινή εποχή. Ανεκτίμητα κειμήλιά του, συνθέτουν την εικόνα της μεσαιωνικής πολιτιστικής μας κληρονομιάς, της νεοελληνικής ταυτότητας καθώς και της επίδρασής τους στην Δύση. Τα κειμήλια αυτά διατηρήθηκαν ως σήμερα χάρις στον ελληνισμό της Βενετίας.
Η διάσωση και διατήρησή των στοιχείων αυτών, οφείλεται στην πρωτοβουλία της ελληνικής κοινότητας Βενετίας η οποία μετά τον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο προώθησε την ίδρυση του Ινστιτούτου. Διαθέτοντας την ακίνητη και κινητή της περιουσία, τα βιβλία, το αρχείο, τα χειρόγραφα, τις εικόνες και άλλα κειμήλια που κατείχε, ίδρυσε το 1951 το Ελληνικό Βυζαντινών Σπουδών με έδρα το μέγαρο της Φλαγγινείου Σχολής. Η λειτουργία του ξεκίνησε το 1958 και ο σκοπός του ήταν η προαγωγή των βυζαντινών και μεταβυζα-ντινών σπουδών με επίκεντρο της μελέτη ιστορίας του λατινοκρατούμενου ελληνισμού μέσω των αρχείων της Ιταλίας-κυρίως της Βενετίας. Ηταν δε το μοναδικό ελληνικό ερευνητικό κέντρο που έχει ιδρυθεί στο εξωτερικό.
Η δράση του Ινστιτούτου όλα αυτά τα χρόνια, επικεντρώνονταν στην υποστήριξη επιστημονικής έρευνας ελλήνων πτυχιούχων και ξένων ερευνητών. Το περιοδικό του Ινστιτούτου «Θησαυρίσματα» δημοσιεύει κάθε χρόνο αποτελέσματα του επιστημονικού έργου που έχει παραχθεί μέσα από τις έρευνες και επιστημονικές μελέτες. Παράλληλα μέσω των εκδοτικών σειρών του «Βιβλιοθήκη», «Ελληνολατινική Ανατολή» «Graecolatinitas Nostra», δημοσιεύονται μονογραφίες ελλήνων και ξένων επιστημόνων. Ανάμεσα στα κειμήλια που κληροδότησε η ελληνική κοινότητα στο Ινστιτούτο Βενετίας είναι οι περίφημες φορητές εικόνες, σημαντικά χειρόγραφα, καθώς και εκκλησιαστικά άμφια και σκεύη μικροτεχνίας. Αυτά φυλάσσονται στο Μουσείο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών που στεγάζεται στον πρώτο όροφο της Scoletta-(όπου παλιότερα λειτουργούσε το Νοσοκομείο της Αδελφότητας). Η βιβλιοθήκη του Ινστιτούτου της οποίας η βάση ήταν περί τα 2000 βιβλία τυπωμένα στα ελληνικά τυπογραφεία Βενετίας από τον 16ο έως 18ο αιώνα, εμπλουτίστηκε τα τελευταία πενήντα χρόνια με περίπου 25000 βιβλία και πολλές σειρές ελληνικών και ξένων περιοδικών. Το Αρχείο του Ινστιτούτου, αποτελείται από σημαντικότατα αρχειακά τεκμήρια που συνιστούν σε ευρύτατο φάσμα την ιστορία της ελληνικής Αδελφότητας και του βενετοκρατούμενου ελληνισμού από το 1498 έως το 1954. Πρόσφατα δημιουργήθηκε δικτυακός τόπος που παρέχει δυνατότητα πρόσβασης στις αρχειακές πηγές του Ινστιτούτου ενώ η τελευταία του διευθύντρια η καθηγήτρια Χρύσα Μαλτέζου, πέτυχε την εδραίωσή του ως κέντρου σπουδών του ελληνοελβετικού κόσμου.
Το Ινστιτούτο από την ίδρυσή του ως ΝΠΔΔ, εποπτεύεται και επιχορηγείται από τα Υπουργεία Εξωτερικών και Εθνικής Παιδείας. Ποια θα είναι όμως η τύχη του στο μέλλον; Δυστυχώς τα πρόσφατα νέα γι΄αυτόν τον χώρο προαγωγής πολιτισμού και γνώσεων εμπνέουν σοβαρές ανησυχίες...
Το Ινστιτούτο αντιμετωπίζει πρόβλημα επιβίωσης απειλούμενο να υποστεί αλλοίωση στο ερευνητικό και επιστημονικό χαρακτήρα του!
Η προοπτική αυτή ευνόητα έχει αναστατώσει πολλούς ανθρώπους των Γραμμάτων και Τεχνών από την Ελλάδα και το εξωτερικό, οι οποίοι κινούνται μέσω διαμαρτυριών για να προλάβουν τις εξελίξεις.
Τα μέλη του Δ.Σ της Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρείας, πληροφορούμενα τις δυσάρεστες αυτές ειδήσεις, εκφράζουν την έντονη ανησυχία τους και ζητούν με σχετικό ψήφισμα από την Ελληνική Πολιτεία, να συμβάλει ώστε να διατηρηθεί και να ενισχυθεί ο ερευνητικός-επιστημονικός χαρακτήρας του Ελληνικού Ινστιτούτου Βυζαντινών Σπουδών της Βενετίας που είναι και το μοναδικό ελληνικό ερευνητικό κέντρο εκτός συνόρων μας… Ας ευχηθούμε ότι θα συγκινηθούν κάποιοι αρμόδιοι και θα σπεύσουν να δράσουν ανάλογα….

2 σχόλια:

  1. τώρα μάλιστα,πέσανε στην περίπτωση!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Κρίνοντας από το "πλήθος" των σχολίων διαβλέπω και το μέλλον του Ινστιτούτου, στο οποίο θήτευσαν ή σπούδασαν αρκετοί σημαντικοί μελετητές του νεώτερου Ελληνισμού...

    Από αναγνώστες Λιακοπουλογεωργιάδηδων πάμε καλά, από γνώση της εθνικής ιστορίας όμως μαύρα μεσάνυχτα!

    Δεν είναι απλώς το μόνο Ελληνικό εκπ. ίδρυμα του εξωτερικού, είναι ο κληρονόμος ενός τεράστιου αρχείου εγγράφων και καλλιτεχνικών θησαυρών καθώς και η πόρτα στα αρχεία της Βενετίας.

    Είναι το ίδρυμα το οποίο μελετά και καταγράφει την ιστορία μας από την άλωση του 1204 και μετά σε ό,τι αυτή σχετίζεται με την Βενετία, δηλ. σχεδόν στα πάντα!

    Αν το κλείσουν είναι σαν να απαγορεύουν την πρόσβαση στους Δελφούς ή στην Ακρόπολη...

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Υφίσταται μετριασμός των σχολίων.

- Παρακαλούμε στα σχόλια σας να χρησιμοποιείτε ένα όνομα ή ψευδώνυμο ( Σχόλια από Unknown θα διαγράφονται ).
- Παρακαλούμε να μη χρησιμοποιείτε κεφαλαία γράμματα στη σύνταξη των σχολίων σας.