The Economist: "Σύμφωνοι Γάλλοι & Γερμανοί, αλλά σε άλλες γλώσσες..."

Αγχωμένοι όλοι μας από μια καθημερινότητα ασθμαίνουσα, & αγχωτική, & αγχωμένη, τόσο για το πολιτικο-οικονομικό μέρος των εξελίξεων, όσο και για την ενημερωτική προσπάθεια να τα προλάβει όλα αυτά, αρκεστήκαμε μέχρι τώρα σε μικρο-αναλυσούλες του αφρού.

Και ίσως δεν μπορούσε να γίνει και αλλιώς.Τώρα όμως, που φαίνεται να ολοκληρώνεται ένας κύκλος εξελίξεων, και οι μέρες μάλλον καλούν «τα κεφάλια μέσα», υπάρχει και ο χρόνος, αλλά και η ανάγκη γι' αυτό το «κάτι παραπάνω». Που θα δώσει σε όλους μας την δυνατότητα να επεκτείνουμε το σκεπτικό μας και πέραν της επιφάνειας των πραγμάτων, αλλά και να ρίξουμε μια λιγότερο «στο πόδι» ματιά, για τις σκέψεις & τους προβληματισμούς που υπάρχουν και σε άλλες χώρες, & σε άλλους χώρους, & σε άλλες «ματιές».

Και σαν αρχή για κάτι τέτοιο, διαλέξαμε να μοιραστούμε μαζί σας (στην γνωστή σας πια σειρά της ιστοσελίδας του ΑΘΗΝΑ 984, με την ύλη των μεγάλων πολιτικών εντύπων ΗΠΑ & ΕΕ) μια ανάλυση που γίνεται από το «γραφείο στις Βρυξέλλες του "The Economist", και δημοσιεύεται στο τελευταίο τεύχος του έγκυρου περιοδικού.

The Economist
από το τεύχος της 26ης Μαρτίου)
ΕΛΛΑΔΑ & ΕΕ «Η βοήθεια και ο τρόπος»

Συμβιβασμοί & νυχτερινές διαπραγματεύσεις, έφεραν στο τέλος έναν μηχανισμό για την σωτηρία της Ελλάδας

«Ήταν μια περίπτωση που κανείς μας δεν πίστευε πως θα χρειαζόταν να αντιμετωπίσουμε», έλεγε η Άνγκελα Μέρκελ, στο τέλος της Παρασκευής 26.3, που ήταν και το τέλος μιας σύντομης, αλλά με εξαιρετικά σωρευμένη ένταση Συνόδου Κορυφής της ΕΕ στις Βρυξέλλες. Η Γερμανίδα καγκελάριος, δεν χρειάστηκε καθόλου να καταφύγει σε λεπτομέρειες.

Για την δική της, -φανερά δυσαρεστημένη- οπτική, οι Ευρωπαίοι ηγέτες, είχαν μόλις συμφωνήσει ακριβώς για έναν μηχανισμό διάσωσης της Ελλάδας από μια πιθανότητα τοπικής οικονομικής κατάρρευσης από το υπέρογκο χρέος.

Οι παρασκηνιακές πλευρές του πράγματος, -απ' ότι τουλάχιστο μέχρι τη στιγμή αυτή μαθαίνουμε-, δεν μας είναι και κάτι άγνωστο.

Μετά την δυνατότητα να μοιράζεται μια άνετη ευρωπαϊκή ρευστότητα που κέρδισε το 2001, η Ελληνική κυβέρνηση, αλλά και οι πολίτες, «επιβιβάστηκαν» σε μια υπερβολική κατανάλωση και έναν υπερβολικό δανεισμό, που τα έκαναν ακόμα πιο εύκολα προσβάσιμα, και τα δύο, τα χαμηλά επιτόκια της ζώνης ευρώ, ενώ «μαγείρευαν» για χρόνια και τα βιβλία, μέχρι εκείνη τη μέρα της προηγούμενης χρονιάς, που η μόλις εκλεγμένη σοσιαλιστική κυβέρνηση ανακοίνωσε, πως το έλλειμμα σαν ποσοστό επί του ΑΕΠ, κυμαινόταν κοντά στο 13%!

Λίγο δηλαδή πάνω από το διπλάσιο, αυτού που την προηγούμενη φορά (μόλις πριν από λίγους μήνες προ των εκλογών) είχε υπολογιστεί!

Με τις αγορές να απαιτούν ένα καπέλο της τάξης του 3% πάνω από την τιμή βάσης των γερμανικών επιτοκίων για το 10ετές ελληνικό κρατικό ομόλογο, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις κατάλαβαν ξαφνικά ότι αντιμετώπιζαν μια περίπτωση που δεν ήταν δυνατό να αντιμετωπιστεί με πολλούς τρόπους: ή θα πρόσφεραν οικονομική βοήθεια -πράγμα για το οποίο αντιδρούσαν με επιμονή οι Γερμανοί, κυρίως, φορολογούμενοι, (που ζητούσαν εύλογα να ερωτάται τουλάχιστο, αυτός τον οποίο θα επιβάρυνε το μεγαλύτερο μέρος του «λογαριασμού»), ή θα άφηναν της Ελλάδα να βουλιάξει σε έναν ωκεανό από συνεχείς πληρωμές, επιβαρυμένες από όλο και μεγαλύτερα επιτόκια δανεισμού.

Πράγμα που θα σήμαινε πως θα μπορούσαν να εμπλακούν στα ίδια και άλλες χώρες της ζώνης ευρώ, όπως η Πορτογαλία ή η Ισπανία.

Ο μηχανισμός, λοιπόν, αυτός, που συμφωνήθηκε από τις 16 χώρες της ευρωζώνης αργά το βράδυ της 25ης Μαρτίου, ήταν πράγματι σκληρός.

Και χάρη στην επιμονή της κας Μέρκελ, η Ελλάδα, θα έπρεπε να μπορεί να αντλήσει κεφάλαια από αυτόν τον «μηχανισμό έκτακτης ευρωπαϊκής βοήθειας», μόνο στην περίπτωση που ειδικοί της Κομισιόν & της ΕΚΤ, θα πιστοποιούσαν, πως, -κατά περίπτωση- τα υπό κανονικές συνθήκες διαθέσιμα από την Αγορά κεφάλαια, ήταν ανεπαρκή!

Για να ενισχύσει δε την αίσθηση πως κάτι φοβερά σοβαρό περιλαμβάνεται στα συμφωνηθέντα, χρησιμοποιείται ο λατινικός όρος ultima ratio(απώτατη αιτία), για να περιγράψει την οριακή σημασία , την ύστατη σημασία του μηχανισμού!

Οι (ευρωπαίοι) ηγέτες, έκαναν σαφές, πως για την ώρα, η Ελλάδα, -που πρέπει να αντλήσει μέσα στο 2010 για την κάλυψη του χρέους της 54 δις ευρώ (72 δις$)-, δεν έχει ζητήσει την παραμικρή βοήθεια, και εξέφραζαν ταυτόχρονα και την ελπίδα πως τα (σοβαρά) περιοριστικά μέτρα που είχε αποφασίσει & αναγγείλει η ίδια, θα έπειθαν (θα έδιναν σιγουριά) τις αγορές, και θα καθιστούσαν περιττή και αποφεύξιμη την εφαρμογή του μηχανισμού που μόλις είχαν αποφασίσει.

Σύμφωνα με μια δεύτερη γερμανική απαίτηση, ένα ουσιώδες τμήμα -το ένα τρίτο πιθανότατα- από οποιοδήποτε δάνειο εξέρρεε προς την Ελλάδα (ή σε οποιαδήποτε άλλη χώρα της ευρωζώνης που θα περιερχόταν σε ανάλογη θέση), θα έπρεπε, σε κάθε περίπτωση, να προέρχεται από το ΔΝΤ. Ενώ η ίδια αυτή η εμπλοκή του ΔΝΤ, έγινε κατανοητή σαν εγγύηση, ότι η οποιαδήποτε χρηματοδότηση θα ήταν υποκείμενη σε σκληρούς όρους!

Η Γαλλία, αντιτάχθηκε σκληρά στην εμπλοκή αυτή του ΔΝΤ, ισχυριζόμενη πως θα ήταν απολύτως εξευτελιστικό για την Ευρώπη, να παραδέχεται πως δεν είναι σε θέση να ρυθμίσει τα ίδια τα εσωτερικά της προβλήματα.

Αντιμέτωπος όμως με τον κίνδυνο ενός γαλλογερμανικού ρήγματος, ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί, συγκατένευσε, σε αυτό που ο ίδιος αργότερα αποκάλεσε «ευρωπαϊκό συμβιβασμό».

Το ΔΝΤ, είναι ήδη κομμάτι του μηχανισμού, αλλά το πολύ μεγαλύτερο μέρος του σωστικού κεφαλαίου, θα προέρχεται από διμερείς δανειοδοτήσεις προς την Ελλάδα, των υπόλοιπων 15 χωρών της ευρωζώνης. Αλλά και αυτές, θα έπρεπε να προσφέρονται με επιτόκια ανώτερα από τον μέσο όρο των επιτοκίων της ευρωζώνης, έτσι που να προκύπτουν κίνητρα για μια σύντομη επάνοδο του δανειζόμενου στις δανειοδοτήσεις μέσω των αγορών.

Σε ιδιαίτερες ενημερωτικές συναντήσεις του με Γάλλους δημοσιογράφους, ο πρόεδρος Σαρκοζί έδειχνε να είναι ευχαριστημένος που η συμφωνία έγινε δυνατή σε συμφωνία των 16 μελών της ευρωζώνης, και αποφεύχθηκε έτσι η εμπλοκή και των 27 μελών της ΕΕ! Η διάκριση όμως μπορεί να είναι και λιγότερο εντυπωσιακή από ότι ακούγεται:

Η Γαλλία, εδώ και πολύ καιρό, ήταν φανερό πως ενδιαφερόταν να ενισχύσει τον πολιτικό ρόλο της ευρωζώνης, στην περίπτωση που θα χρειαζόταν (η ευρωζώνη) να λειτουργήσει σαν ο εσώτερος κύκλος μιας Ευρώπης των 2 ταχυτήτων, και να παρακαμφθούν με τον τρόπο αυτό, εμπόδια όπως εκείνο της Μ. Βρετανίας.

Ο κ. Σαρκοζί, πανηγύρισε επίσης, την συμφωνία της κας Μέρκελ, στο ότι το Γιούρογκρουπ, (το σώμα που φέρνει στο ίδιο τραπέζι όλους τους ευρωπαίους ηγέτες), θα μπορούσε να έχει τον ρόλο, να εξελιχτεί, σε ένα είδος «Οικονομικής Διακυβέρνησης» για την Ευρώπη!

Μάλλον όμως είναι αλήθεια πως οι δύο ηγέτες εννοούν διαφορετικά πράγματα με την ίδια έκφραση (ενν. «οικονομική διακυβέρνηση»).

Οι Γερμανοί, θα ήθελαν να δουν όλες τις επί μέρους ευρωπαϊκές διαφοροποιήσεις στην ευρωζώνη, να «φιλτράρονται» μέσα από την αυστηρότητα των γερμανικών σπρεντς. Η κ. Μέρκελ άλλωστε ήταν σαφής όταν έλεγε πως θα ήθελε κάθε τι που αφορά την «οικονομική διακυβέρνηση» να αποφασίζεται (ομόφωνα) και από τις 27 χώρες της ΕΕ. Ενώ οι Γάλλοι, είναι εξ ίσου καθαρό πως θα προτιμούσαν μια εμπλοκή με περισσότερο πολιτικά χαρακτηριστικά...................................................(Δύο φράσεις για Μ. Βρετανία ιδιαίτερα).

Σε έναν ευρωπαϊκό συμβιβασμό, οι όροι σίγουρα υπόκεινται σ αυτό που ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν Βαν Ρομπάϊ, ονόμασε «ασύμμετρη μετάφραση».

Η Γαλλική εκδοχή της ανακοίνωσης για την απόφαση, μιλούσε για gouvernement economique, την ίδια ώρα που η αγγλική βερσιόν μιλούσε για economic governance.

Και το κακό είναι πως δεν υπάρχει ακόμα κοινή μετάφραση από τα λατινικά. (φανερό λογοπαίγνιο, με το ίδιο ακριβώς πράγμα στις δύο γλώσσες, ενώ τα λατινικά αφορούν μια ανύπαρκτη, κοινή, και άλλωστε νεκρή γλώσσα!)...
Μτφρ.-προσαρμογή-σχόλιο: Β. Καργούδης