Μπρα ντε φερ Μέρκελ - Σαρκοζί

Στην Ευρωζώνη των «16» η Γερμανία είναι μειοψηφία Στην Ευρωπαϊκή Ενωση των «27» οι συσχετισμοί είναι ευνοϊκότεροι για τη Γερμανία
Του Γιώργου Καπόπουλου
Kapopoulos@pegasus.gr

«Ναι» στην συρρίκνωση των ελλειμμάτων, «ναι» στο κόστος -κοινωνικό και πολιτικό- μίας σκληρής λιτότητας, «ναι» στην συνταγματική κατοχύρωση της επιταγής για μείωση και μηδενισμό των ελλειμμάτων και τέλος «ναι» στον Βέμπερ ως διάδοχο του Τρισέ στην ηγεσία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας είναι έτοιμος να πει ο Σαρκοζί υπό μία προϋπόθεση:

Τη θεσμική κατοχύρωση του Συμβουλίου Κορυφής των χωρών-μελών της Ευρωζώνης με την σύσταση μιας μόνιμης γραμματείας που θα ασκεί τον ρόλο της οικονομικής διακυβέρνησης της Ευρωζώνης. Τα παραπάνω, που αποδίδονταν ως προθέσεις και σκέψεις του Σαρκοζί σε σχετικά δημοσιεύματα, τα επιβεβαίωσε την Τετάρτη 2 Ιουνίου η υπουργός Οικονομίας της Γαλλίας Λαγκάρντ με την φράση ότι τα παραπάνω «είναι μια από τις επιλογές».

Απάντηση
Στις παραπάνω γραμμές φαίνεται να διατυπώνεται η γαλλική απάντηση στα εννέα σημεία για το μέλλον της Ευρωζώνης που κατέθεσε ο Σόιμπλε στις Βρυξέλλες πριν από δύο βδομάδες.

Η τοποθέτηση της Γαλλίας διαμορφώνεται σε ένα κλίμα έντονης ανησυχίας για την επικύρωση και συγκρότηση του μηχανισμού στήριξης που αποφασίσθηκε στο Ecofin της 9ης Μαΐου, που οφείλεται κατά κύριο λόγο στις παλινωδίες του Βερολίνου, μία καθυστέρηση που προκάλεσε την ανησυχία των Ηνωμένων Πολιτειών, την οποία μετέφερε στη γερμανική ηγεσία ο υπουργός Οικονομικών των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής Γκάιτνερ στην πρόσφατη επίσκεψή του στη γερμανική πρωτεύουσα.

Τη γραμμή Σαρκοζί έσπευσε να ενισχύσει την Τρίτη 1η Ιουνίου ο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Ζαν Κλοντ Τρισέ, σε συνέντευξή του στη «Μοντ», όπου διαπιστώνει την ανάγκη ενός «Δημοσιονομικού Ομοσπονδισμού» (Federation Budgetaire) -τον συντονισμό δηλαδή των κριτηρίων σύνταξης των προϋπολογισμών των χωρών-μελών της Ευρωζώνης.

Την επικοινωνιακή επίθεση της γαλλικής πλευράς ολοκληρώνει η συνέντευξη του Ζισκάρ Ντεστέν στη «Μοντ» της Τετάρτης 2 Ιουνίου, όπου διαπιστώνει την αδυναμία περαιτέρω προώθησης της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης χωρίς την επιστροφή στην στενή γαλλογερμανική συνεργασία.

Η γαλλογερμανική Συνάντηση Κορυφής στο Βερολίνο στις αρχές της βδομάδας θα είναι η πρώτη δοκιμασία της γραμμής Σαρκοζί, κατά πόσον δηλαδή θα γίνει αποδεκτή ως βάση διαπραγμάτευσης από την Μέρκελ.

«Κόκκινο πανί» για την Μέρκελ
Μέχρι στιγμής η πρόταση για οικονομική διακυβέρνηση αποτελούσε «κόκκινο πανί» για το Βερολίνο, που πολύ απλά διάβαζε πίσω από τις λέξεις την πάγια και διαχρονική γαλλική θέση για πολιτική χειραγώγηση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, μία ανατροπή δηλαδή της ανεξαρτησίας της την οποία κατοχυρώνει η Συνθήκη του Μάαστριχτ.

Ηταν χαρακτηριστική η αντίδραση της Μέρκελ όταν ο Σαρκοζί συγκάλεσε το πρώτο Συμβούλιο Κορυφής της Ευρωζώνης στις αρχές Νοεμβρίου του 2008, καθώς απειλούσε να μην συμμετάσχει μέχρι και την τελευταία στιγμή.

Πέραν του φόβου για γαλλική συνωμοσία χειραγώγησης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, το Βερολίνο έχει έναν δεύτερο εξίσου σημαντικό λόγο να απορρίπτει τη θεσμική κατοχύρωση του Συμβουλίου Κορυφής της Ευρωζώνης και της μόνιμης γραμματεία του ως του πρώτου μορφώματος της οικονομικής διακυβέρνησης:

?Στην Ευρωζώνη των «16» η Γερμανία είναι μειοψηφία, με τη Γαλλία να ηγείται μιας δεδομένης ομάδας χωρών του νότου και της Μεσογείου. Μόνον η Ολλανδία, η Φινλανδία -η οποία την Τετάρτη τάχθηκε ανεπιφύλακτα υπέρ του μηχανισμού σκληρών κυρώσεων που προτείνει το Βερολίνο για τους δημοσιονομικά απείθαρχους- και σε κάποιο βαθμό η Αυστρία μπορούν να θεωρηθούν σύμμαχοι του Βερολίνου.

Στην Ε.Ε. των «27» οι συσχετισμοί είναι ευνοϊκότεροι για τη Γερμανία, καθώς η αλλεργία της απέναντι σε κάθε μορφή οικονομικής διακυβέρνησης μπορεί να στηριχθεί στον ευρωσκεπτικισμό και μινιμαλισμό χωρών εκτός Ευρωζώνης, όπως η Βρετανία, η Σουηδία η Δανία, αλλά και η Πολωνία και η Τσεχία.

Με τα σημερινά δεδομένα η θέση Σαρκοζί για ανταλλαγή της προσαρμογής σε δημοσιονομική πειθαρχία γερμανικών προδιαγραφών με οικονομική διακυβέρνηση γαλλικής κοπής μοιάζει με non starter, όπως αποκαλούν στις Ηνωμένες Πολιτείες τις προτάσεις που δεν μπορούν ούτε καν να αποτελέσουν βάση διαπραγμάτευσης.

Η κυβέρνηση Μέρκελ βρίσκεται, όμως, σε πολύ δυσχερή θέση: Αποδυναμωμένη εσωτερικά από μία σειρά από ήττες, παραιτήσεις και δυσμενείς δημοσκοπήσεις, με τελευταία εξέλιξη την παραίτηση του ομοσπονδιακού προέδρου Κέλερ, στον οποίο αποδίδονται διαφωνίες για την ευρωπαϊκή πολιτική της καγκελαρίου, θα πρέπει να αναλάβει το πολύ υψηλό κόστος μίας συνολικής απόρριψης της γαλλικής πρότασης στην Σύνοδο Κορυφής του Ιουνίου, με τις αγορές και τους κερδοσκόπους να καραδοκούν για περαιτέρω αποδυνάμωση της αξιοπιστίας της Ευρωζώνης και της φερεγγυότητας του ευρώ.

Ήδη, οι εξελίξεις στην Ιβηρική Χερσόνησο προειδοποιούν ότι η ευθύνη για παράταση του ευρωπαϊκού βραχυκυκλώματος θα είναι συντριπτική για την καγκελάριο.

Επόμενος σταθμός η Μαδρίτη
Η εικόνα της Ισπανίας παραπέμπει, τηρουμένων των αναλογιών, στην εξέλιξη της ελληνικής κρίσης.Το spread υπερδιπλασιάζεται μέσα ένα μήνα, το επιτόκιο δανεισμού ανεβαίνει, οι οίκοι αξιολόγησης εξαπολύουν την καθιερωμένη ομοβροντία υποβαθμίσεων, η κυβέρνηση παίρνει το πρώτο πακέτο μέτρων: Οι αγορές δυσπιστούν, η κοινωνία δυσανασχετεί, ενώ η Ε.Ε. προχωρά με ρυθμό χελώνας στην επικύρωση και συγκρότηση του μηχανισμού στήριξης των 750 δισ. ευρώ που αποφασίσθηκε στο Ecofin στις 9 Μαΐου.

Η παραπάνω εικόνα της Ισπανίας παραπέμπει, τηρουμένων των αναλογιών, στην εξέλιξη της ελληνικής κρίσης μέχρι την ενεργοποίηση του μηχανισμού στήριξης από την Αθήνα στα τέλη Απριλίου.

Αντιπαράθεση
Είναι κάτι παραπάνω από φανερό ότι αν δεν ολοκληρωθεί η επικύρωση του μηχανισμού Ε.Ε. - ΔΝΤ των 750 δισ. ευρώ και κυριαρχήσει η αντιπαράθεση Γερμανίας - Γαλλίας για το μέλλον της Ευρωζώνης η Ισπανία θα πιεσθεί σε οριακό σημείο, με τις αγορές να θέλουν να επιβεβαιώσουν τι έχει απομείνει από την αποφασιστικότητα και αλληλεγγύη που επέδειξαν οι «27» -βοηθούντος του Ομπάμα, που επί ώρες ασκούσε τηλεφωνική μεσολάβηση ανάμεσα στην Μέρκελ και τον Σαρκοζί- στις αρχές Μαΐου.

Ετσι, κινδυνεύουμε να δούμε να επαναλαμβάνεται το σενάριο διαχείρισης της ελληνικής κρίσης με πολλαπλάσιο κόστος και παρενέργειες, καθώς ο όγκος της στήριξης που θα χρειασθεί η Ισπανία θα καθιστά την ενεργοποίηση του μηχανισμού ασύμβατη με την απουσία συνολικής κοινής στρατηγικής για το μέλλον της Ευρωζώνης και της Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης.
HMEΡΗΣΙΑ