4/6/10

Turquie : une autonomie pour les Kurdes ?

Philippe Boulanger-Le Monde
Comme chaque printemps en Turquie, les affrontements entre les guérilleros du PKK (Parti des travailleurs du Kurdistan) et l'armée turque ont repris. Débutée en 1984, le bilan de la guerre est coûteux (45 000 victimes et un coût de 100 millions de dollars). La capture du chef du PKK, Abdullah Öcalan, en février 1999 a décapité le parti, mais celui-ci a trouvé un nouveau vivier de combattants dans une génération de jeunes Kurdes heurtés par l'absence d'investissements à l'est du pays et par les brimades dont sont l'objet les formations politiques kurdes. Leurs candidats sont élus lors des différents scrutins, mais ils sont automatiquement soupçonnés d'accointances avec le PKK et d'arrière-pensée séparatiste. Ce pourrissement de la question kurde en Turquie est préoccupant.

UN STATU QUO INTENABLE
Pourtant, le contexte actuel paraît plus favorable qu'il y a dix ans à une solution au problème kurde. La Turquie connaît un véritable essor économique, sa population est jeune et bien formée, sa diplomatie est active et ambitieuse. Surtout, l'"initiative démocratique" du gouvernement conduit par Recep Tayyip Erdogan vise à favoriser une résolution politique à ce conflit lancinant. Il a déjà été accordé le droit d'enseigner la langue kurde et de diffuser des programmes audiovisuels en kurde. Le volontarisme du premier ministre turc a rencontré, d'un côté, l'hostilité des nationalistes turcs et, de l'autre, l'incrédulité des cadres du PKK. La Turquie peut-elle néanmoins se satisfaire de la non-résolution de la question kurde ? Courageuse mais insuffisante, l'"initiative démocratique" minore la conscientisation des Kurdes, leur poids démographique, leur amertume liée aux années de paix non exploitées (1999-2004), les échanges culturels avec la diaspora kurde en Europe, l'attention portée à l'expérience autonomiste au Kurdistan irakien. "Les Kurdes n'existent pas, il n'y a que des Turcs des montagnes" : ce slogan nationaliste a vécu. Le PKK n'est que la manifestation martiale d'une identité kurde revendiquée de plus en plus ouvertement, mais qui, pour la majorité des Kurdes, ne mène pas au séparatisme. S'ils observent l'autonomie kurde irakienne avec intérêt, les Kurdes de Turquie aimeraient avant tout bénéficier de l'essor économique de la Turquie et ne plus être des citoyens de seconde zone.

Une solution négociée au problème kurde pourrait passer par une réforme de la Constitution turque autorisant la création d'une autonomie administrative dans des zones à majorité kurde (éducation bilingue, fiscalité locale), qui, loin de saper l'intégrité territoriale de la Turquie, viendrait au contraire la consolider : les frontières administratives désamorceraient les frontières ethniques, de plus en plus brûlantes, avivées par le nationalisme turc, exploitées par le militantisme kurde. Le statu quo est, à moyen terme, intenable pour les deux parties. Comme préalable, il faudrait, bien sûr, qu'Ankara accepte le principe d'une négociation avec des interlocuteurs kurdes, légitimes et émancipés du PKK. Compromis modique pour sortir d'un conflit déjà sanglant, qui n'a pas encore donné toute sa mesure.

Philippe Boulanger est essayiste.

14 σχόλια:

  1. μια χαρα η μη γαλοθρεμενοι θα φανταστουν απο την φωτογραφια τι λεει το κειμενο!!!!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Τουρκικά ελικόπτερα βομβαρδίζουν κατοικημένη περιοχή VIDEO.

    http://www.zougla.gr/page.ashx?pid=2&aid=142349&cid=5

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Google translate έτσι για να πάρεις μια ιδέα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Ενδιαφερον κειμενο βεβαια ευτηχως οι Τουρκοι μααλον δεν θα πεοβουν σε διαπραγματευσεισ με ους Κοθρδουσ οπως εμμεσως τους συνιστα ο συγραφεας του αρθρου
    Χρηστος Βουλγαρης απο Λονδινο

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. κάπως αυθαίρετο το συμπέρασμα οτι οι κούρδοι θέλουν απλώς να μην είναι πολίτες 2ης κατηγορίας και θα τους αρκούσε μια διοικητική αυτονομία.Σαν προσωρινή λύση ίσως ναι.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. ΤΟΥΡΚΙΑ, ΑΥΤΟΝΟΜΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΚΟΥΡΔΟΥΣ;
    Όπως κάθε άνοιξη στη Τουρκία, οι συμπλοκές μεταξύ των πολεμιστών του PKK και του τουρκικού στρατού έχουν επαναρχίσει. Από το 1984, όταν ξεκίνησε, ο ισολογισμός του πολέμου είναι βαρύς (45.000 θύματα και κόστος 100 εκ. δολάρια). Η σύλληψη του αρχηγού του PKK, Abdullah Öcalan, το Φεβρουάριο του 1999 έχει αποκεφαλίσει το κόμμα, αλλά το τελευταίο ξαναβρήκε ένα νέο φυτώριο αγωνιστών σε μια γενιά νέων Κούρδων σοκαρισμένους από την έλλειψη επενδύσεων στο ανατολικό μέρους της χώρας και των καταπιέσεων που ασκούνται στις κουρδικές πολιτικές οργανώσεις. Οι υποψήφιοι τους εκλέγονται στις διάφορες εκλογές αλλά αυτόματα κατηγορούνται για σχέσεις με το PKK και για αποσχιστικές σκέψεις. Η σήψη του Κουρδικού ζητήματος στη Τουρκία είναι ανησυχητική.
    ΕΝΑ ΑΝΥΠΟΦΟΡΟ STATU QUO
    Όμως, η σημερινή συγκυρία φαίνεται πιο ευνοϊκή για μια λύση του Κουρδικού προβλήματος από τι ήταν πριν από 10 χρόνια. Η Τουρκία γνωρίζει μια πραγματική οικονομική ανάπτυξη, ο πληθυσμός της είναι νέος και καλά εκπαιδευμένος, η διπλωματία της είναι δραστήρια και φιλόδοξη. Πάνω απ’ όλα , η «δημοκρατική πρωτοβουλία» της κυβέρνησης υπό του Recep Tayyip Erdogan προσβλέπει να ευνοήσει μια πολιτική λύση της λανθάνουσας σύγκρουσης. Ήδη παραχωρήθηκε το δικαίωμα διδασκαλίας της κουρδικής γλώσσας και εκπομπής προγραμμάτων ράδιο-τηλεόρασης στη κουρδική. Η βουλησιαρχία του πρωθυπουργού αντιμετωπίστηκε, από τη μια πλευρά, με εχθρότητα από τους εθνικιστές Τούρκους και, από την άλλη, με την δυσπιστία των στελεχών του PKK. Μπορεί όμως η Τουρκία να ικανοποιηθεί με τη μη λύση του Κουρδικού; Θαρραλέα αλλά ανεπαρκή, η «δημοκρατική πρωτοβουλία» ελαχιστοποιεί την συνειδητοποίηση των Κούρδων, το δημογραφικό τους βάρος, την πικρία τους για τα μη εκμεταλλευόμενα χρόνια ειρήνης (1999-2004), τις πολιτιστικές ανταλλαγές με τη Κουρδική διασπορά της Ευρώπης, την φερόμενη προσοχή στη αυτονομιστική εμπειρία του Ιρακινού Κουρδιστάν. «Οι Κούρδοι δεν υπάρχουν, υπάρχουν μόνο Τούρκοι των βουνών» : αυτό το εθνικιστικό σλόγκαν πέθανε. Το PKK δεν είναι παρά η πολεμική εκδήλωση μιας κουρδικής ταυτότητας αξιωμένη όλο και περισσότερα ανοικτά, αλλά που, για την πλειοψηφία των Κούρδων, δεν οδηγεί στον αυτονομισμό. Και αν παρατηρούν με ενδιαφέρον την ιρακινό-κουρδική αυτονομία, θα ήθελαν πριν από όλα να επωφεληθούν από την οικονομική ανάπτυξη της Τουρκίας και να μην είναι πλέον πολίτες δευτέρας κατηγορίας.
    Μια διαπραγματευόμενη λύση του Κουρδικού προβλήματος θα μπορούσε να περάσει μέσω μια αναθεώρησης του τουρκικού Συντάγματος που θα επέτρεπε την δημιουργία μιας διοικητικής αυτονομίας στις ζώνες με κουρδική πλειοψηφία (δι-γλωσσική εκπαίδευση, τοπική φορολογία), που, παρά να υπονομεύσει την εδαφική ακεραιότητα της Τουρκίας, αντιθέτως θα την ενίσχυε: τα διοικητικά σύνορα θα εξουδετέρωναν τα εθνικά σύνορα, όλο και περισσότερα καυτά, αυξημένα από το Τουρκικό Εθνικισμό, εκμεταλλευόμενα από την κουρδική αγωνιστικότητα. Το statu quo, μεσοπρόθεσμα, είναι ανυπόφορο για τις δύο πλευρές. Εξ’ αρχής, θα έπρεπε , ασφαλώς, η Άγκυρα να δέχεται την αρχή μιας διαπραγμάτευσης με Κούρδους συνομιλητές, νόμιμους και χειραφετημένους του PKK. Ένας μετριασμένος συμβιβασμός για έξοδο από μία ήδη αιματηρή σύγκρουση που δεν έχει δείξει ακόμα το πλήρες μέγεθος της.
    Philippe Boulanger, Le Monde.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Ανώνυμε 05 Ιουνίου 2010 11:02 π.μ.
    ευχαριστούμε για τη μετάφραση.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. @ skal 2:01 μ.μ
    Ευχαρίστηση μου, σαν ελάχιστη σύμβολη στο εξαιρετικό ιστολόγιο σου. Μόνο που ήρθε αργά για να χαρούν την ανάρτηση οι μη γαλλομαθείς αναγνώστες.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. 7:38 Επειδή είμαι "ο δράστης" και μάλιστα είναι η τρίτη φορά που δημοσιεύω κείμενο στα γαλλικά κα ιακούω τα εξ αμάξης αν έχεις την καλοσύνη επικοινώνησε μαζί μου στο sub199243@gmail.com ώστε αν χρειαστεί ξανά να δημοσιευτεί άρθρο μεταφρασμένο.

    Σε ευχαριστώ και πάλι ζητώ συγνώμη απο όλους για την ταλαιπωρία.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. @ Kaykasie 05 Ιουνίου 2010 8:38 μ.μ.
    Έστειλα 3 φορές μύνημα στο sub199243@gmail.com. Τα πήρες;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. @ Kaykasie
    Έστειλα 2 μεταφράσεις στο sub199243@gmail.com, απο chr219@gmail.com
    Τις πήρες;
    CH

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. CHRISTIAN έχεις απάντηση στο μαιλ σου

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Καυκάσιε, έστειλα 2 μεταφράσεις το Σάββατο και δεν φαίνεται να τις έχεις πάρει.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Υφίσταται μετριασμός των σχολίων.

- Παρακαλούμε στα σχόλια σας να χρησιμοποιείτε ένα όνομα ή ψευδώνυμο ( Σχόλια από Unknown θα διαγράφονται ).
- Παρακαλούμε να μη χρησιμοποιείτε κεφαλαία γράμματα στη σύνταξη των σχολίων σας.