Η άλλη όψη της διεθνούς διάσκεψης

ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΟΥ ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΗ*
Οι προϋποθέσεις νέας δυναμικής και η βάση της λύσης.Η διεθνής διάσκεψη είναι στην ημερήσια διάταξη του Κυπριακού. Και η τουρκική πλευρά την προβάλλει ως εναλλακτική επιλογή αποφυγής αδιεξόδου των συνομιλιών μετά το Νοέμβριο και ως μια διαδικασία για την εξεύρεση ταχείας λύσης

Προς την κατεύθυνση αυτή, η Άγκυρα δεν επιστρατεύει μόνο τα Ηνωμένα Έθνη, αλλά και την Ε.Ε. Προσδοκά, δηλαδή, σε μια κίνηση ματ, που θα θέτει την ε/κ πλευρά ενώπιον των εξής διλημμάτων: Ή αποδέχεται ώς το τέλος του έτους μια λύση παρόμοια με εκείνη του σχεδίου Ανάν, ή θα φορτωθεί την ευθύνη της μη λύσης. Ή αποδέχεται τη διεθνή διάσκεψη, ή θα φορτωθεί την ευθύνη ενός πιθανού αδιεξόδου ή μιας μη λύσης.

Η απειλή της αναγνώρισης
Ο καταλογισμός της ευθύνης είναι το ένα σκέλος της δεινής θέσης στην οποία μπορεί να βρεθεί η εκ πλευρά, καθότι η Τουρκία έχει ήδη δρομολογήσει και σχέδιο Β' και Γ' και αν χρειαστεί και Δ'. Ειδικώς το σχέδιο Β' προβλέπει την έγκριση του κανονισμού για το «απευθείας εμπόριο», που σημαίνει ότι τα κατεχόμενα θα εξελιχθούν σε χωριστή επαρχία, οντότητα ή διοίκηση. Ακόμη και κράτος. Με τον τρόπο αυτό προδικάζεται ο διχοτομικός χαρακτήρας της λύσης, είτε αυτή θα ονομαστεί ομοσπονδία είτε αυτή θα ονομαστεί συνομοσπονδία. Ακόμη και αν συνεχιστούν οι συνομιλίες, θα εξελιχθούν στη βάση των νέων πραγματικοτήτων. Εάν διακοπούν, τα κατεχόμενα δεν θα καταστούν απλώς μια Ταϊβάν της Μεσογείου, αλλά με τη συνδρομή και της Βρετανίας, θα αρχίσει η αναγνώριση του ψευδοκράτους από σειρά ισλαμικών κρατών.

Ρεαλισμός και επιδιαιτησία
Για να είναι λοιπόν ρεαλιστική η υφιστάμενη διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού, θα πρέπει να αποδεχθούμε τις τουρκικές αξιώσεις. Αυτός είναι ο ρεαλισμός! Η συνθηκολόγηση και η διχοτόμηση! Και η διεθνής διάσκεψη είναι η εναλλακτική των συνομιλιών προς αυτή τη διχοτομική κατεύθυνση διαδικασία. Γιατί; Διότι:
1. Η βάση της διεθνούς διάσκεψης θα είναι μια παραλλαγή του σχεδίου Ανάν.
2. Τα περί κυπριακής λύσης θα αποτελούν παρελθόν. Στη διεθνή διάσκεψη θα εφαρμοστεί η επιδιαιτησία από την πίσω πόρτα. Και η λύση θα είναι επιβαλλόμενη. Όποιος δεν δεχθεί τη γεφύρωση των διαφωνιών, όπως θα εξελιχθεί με ιδέες και εισηγήσεις των Βρετανών, που θα φέρουν τη σφραγίδα των Ηνωμένων Εθνών και τη σύμφωνη γνώμη της Ε.Ε., θα πληρώσει τη νύφη.
Και επειδή, διά της δικής μας ανοχής, το κλίμα είναι ευνοϊκό προς την τουρκική πλευρά και τις θέσεις της, γίνεται κατανοητό ότι οι πιέσεις είναι προς την ε/κ πλευρά που θα στραφούν και όχι προς την τ/κ και την τουρκική. Γιατί, άλλωστε, να στραφούν προς την τουρκική, όταν με τη δική μας πολιτική έχει βγάλει την ουρά της και τις ευθύνες της εκτός Κυπριακού. Αντί να θεωρείται η κατοχική δύναμη, η οποία εάν δεν σηκώσει το στρατό της από την Κύπρο θα πληρώσει κόστος διεθνώς και κυρίως εντός της Ε.Ε., εμφανίζεται διεθνώς ως ειρηνοποιός δύναμη και ο εξωτερικός εκείνος δρων, που επείγεται για λύση, την οποία μέσω των συνομιλιών έχει κόψει και ράψει στα μέτρα της.

Κοινωνία συμφερόντων
Εάν, λοιπόν, οι Τούρκοι, οι Βρετανοί και κάποιοι ημέτεροι επιθυμούν διεθνή διάσκεψη για λύση εξπρές, τότε αυτή η διεθνής διάσκεψη θα μπορεί να έχει άλλη όψη και συγκεκριμένο λόγο σύγκλησης και αντικείμενο:

1. Την κατάργηση των εγγυητικών και των επεμβατικών δικαιωμάτων.

2. Την έναρξη επί τη βάσει χρονοδιαγράμματος της αποχώρησης των τουρκικών κατοχικών στρατευμάτων από την Κύπρο, όπως προβλέπουν και οι σχετικές εκθέσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, προκειμένου να διευκολυνθεί η λύση του Κυπριακού, η οποία με βάση τις αποφάσεις της Ε.Ε. θα πρέπει να είναι σύμφωνη με τις αρχές και τις αξίες της Ε.Ε., και όχι με βάση τις αρχές των τανκς της εισβολής και της κατοχής.

3. Τη δημιουργία κοινής κοινωνίας συμφερόντων και βάση λύσης μεταξύ Ε/κ, Τ/κ, Ελλάδας, Τουρκίας και Βρετανίας. Και η κοινή κοινωνία συμφερόντων και βάση λύσης δεν μπορεί να είναι άλλη από τις αρχές και τις αξίες της Ε.Ε., οι οποίες δεν είναι καθόλου αόριστες. Έχουν συγκεκριμένο δημοκρατικό περιεχόμενο. Είναι το σύνολο των ατομικών - ανθρωπίνων δικαιωμάτων, είναι η ελευθερία διακίνησης, εγκατάστασης, είναι το δικαίωμα στην περιουσία, στην ελευθερία της έκφρασης, είναι η δημοκρατική αρχή ένας άνθρωπος μια ψήφος.

Αριστερή ιδεολογία και δημοκρατική λύση
Υπάρχει, λοιπόν, η αντιπρόταση σε περίπτωση πιέσεων για διεθνή διάσκεψη, όπως την έχουμε ήδη περιγράψει, με σκοπό να δοθεί μια νέα ώθηση για τη λύση του Κυπριακού, στο πλαίσιο των αρχών των Ην. Εθνών και της Ε.Ε. Εάν η Τουρκία δεν αποδεχθεί την πρόταση, ας πληρώσει το κόστος. Ταυτοχρόνως, δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για να αποφύγει η ε/κ πλευρά το όποιο κόστος θα επιχειρήσουν να της καταλογιστεί, και, ως εκ τούτου, να βρεθεί «το πάτημα» για την έγκριση του κανονισμού για το «απευθείας εμπόριο» και για την ταϊβανοποίηση.

Υπό αυτές τις συνθήκες, όταν δηλαδή η Τουρκία απορρίψει λύση στη βάση των αρχών της Ε.Ε., πώς θα συνεχίσει να απαιτεί ξεπάγωμα των ήδη παγωμένων ενταξιακών της κεφαλαίων; Πώς θα δικαιολογεί τη θέση της, ότι θέλει λύση επανένωσης, όταν δεν θα αποδέχεται ότι η λύση θα στηρίζεται στις αρχές και τις αξίες της Ε.Ε., και όχι σε εκείνες τις κατοχής και του εποικισμού; Και πώς, τέλος, θα μπορεί να δικαιολογεί τη δική της ένταξη στην Ε.Ε., όταν δεν αποδέχεται ευρωπαϊκή λύση στο Κυπριακό; Εξ αφορμής της διεθνούς διάσκεψης, υπάρχει φόρμουλα απεγκλωβισμού και σχέδιο Β'.

Το ζητούμενο είναι εάν η Κυβέρνηση και τα πολιτικά κόμματα, πέρα από τους εσωτερικούς καβγάδες, που στόχο έχουν την εξυπηρέτηση του κομματικού πατριωτισμού, έχουν την πολιτική βούληση και ωριμότητα, αλλά και τη συναίσθηση της ευθύνης να συζητήσουν και να εκπονήσουν έναν νέο στρατηγικό σχεδιασμό, ο οποίος θα ανατρέπει τον κίνδυνο καταλογισμού ευθυνών στην ε/κ πλευρά και θα ανοίγει το δρόμο σε μια λύση ευρωπαϊκή και δημοκρατική, που θα εξυπηρετεί τα συμφέροντα όλων των νόμιμων κατοίκων του νησιού και του κάθε Ευρωπαίου πολίτη, και όχι κατ’ αποκλειστικότητα τα συμφέροντα της στρατοκρατικής Τουρκίας και της Βρετανίας.

Είναι δε, άξιον απορίας πώς μια αριστερή έως και κομμουνιστική Κυβέρνηση επιδεικνύει τόσο συμβιβαστική διάθεση, έως και προσαρμογή με τις ιμπεριαλιστικές αξιώσεις της Τουρκίας και της Βρετανίας;

Η λαθροβίωση του Βελγίου και η αλαζονεία της εξουσίας
ΒΕΒΑΙΩΣ υπάρχει και η γνωστή αφοριστική φόρμουλα, που θέλει οποιαδήποτε εναλλακτική και αξιοπρεπή πρόταση, που μπορεί να οδηγήσει το Κυπριακό μακράν από κινδύνους, περιπέτειες και βρετανικές διχοτομικές ατραπούς, ως ουτοπία. Εκ των πραγμάτων, ουτοπική ως προς την εξεύρεση λύσης αποδεικνύεται η υφιστάμενη διαδικασία, η οποία οδηγεί, όπως πλέον παραδέχεται και η ίδια η Κυβέρνηση, σε κλίμα και συνθήκες πιέσεων, ακόμη και καταλογισμού ευθυνών προς την ε/κ πλευρά.

Άλλωστε, εάν ήταν ρεαλιστική μια καλή ομοσπονδία, γιατί επί 36 έτη δεν υπεγράφη. Εάν η ηγεσία θεωρεί βέβαιο ότι ο λαός πιστεύει σε αυτή τη μορφή «λύσης», γιατί δεν τη θέτει σε δημοψήφισμα τώρα; Επειδή κατά βάθος γνωρίζει ότι το δίλημμα ομοσπονδία ή διχοτόμηση είναι κάλπικο. Διότι, η διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία είναι με βάση τα βρετανικά και τα τουρκικά αρχεία η συνώνυμη στρατηγική επιλογή της διχοτόμησης.

Ιδού λοιπόν γιατί δεν βρίσκουμε λύση: Η διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία ή συνομοσπονδία δεν συνιστά μορφή επανένωσης και βιώσιμης λύσης, αλλά συγκαλυμμένης διχοτόμησης. Πρόκειται για μια προβληματική περίπτωση ανάλογη με εκείνης του Βελγίου που λαθροβιοί, ή ανάλογη με εκείνη της Τσεχοσλοβακίας, η οποία έχει διαλυθεί στη βάση του βελούδινου διαζυγίου. Καμία σχέση δεν υπάρχει μεταξύ των ομοσπονδιών των ΗΠΑ και της Γερμανίας, που στηρίζονται στην αρχή ένας άνθρωπος μία ψήφος, που ταυτοχρόνως σημαίνει ότι εάν αυτά τα δημοκρατικά μοντέλα εφαρμοστούν στην Κύπρο, θα έχουμε δυο ε/κ συνιστώντα κράτη. Ένα στο βορρά και ένα στο νότο.

Γιατί θα έχουμε δυο ε/κ συνιστώντα κράτη και στο βορρά και στο νότο; Διότι, οι νόμιμοι κάτοικοι στο βορρά στη συντριπτική τους πλειοψηφία δεν είναι Τ/κ ή έποικοι, αλλά Ε/κ εκδιωχθέντες πρόσφυγες. Σε μια δημοκρατική ομοσπονδία, τα δικαιώματα να επιλέγει κάποιος τη μόνιμη κατοικία και διαμονή του καθώς και τα εκλογικά του δικαιώματα δεν τίθενται υπό περιορισμόν. Στη δική μας περίπτωση, οι περιορισμοί και οι αποκλίσεις δρομολογούνται για να νομιμοποιηθούν οι πραγματικότητες που δημιουργήθηκαν από το 1974. Δηλαδή, για να νομιμοποιηθούν τα διχοτομικά τετελεσμένα της εισβολής, στο πλαίσιο μιας διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας ή συνομοσπονδίας ή συνδυασμού και των δυο! Αυτό είναι που θέλουμε; Τη συγκαλυμμένη διχοτόμηση;

Προφανώς, όχι. Και αυτό είναι φανερό από το δημοψήφισμα του 2004, όταν ο λαός είπε όχι. Όμως, η λαϊκή βούληση δεν γίνεται σήμερα σεβαστή. Γι’ αυτό είναι εμφανές και το δημοκρατικό έλλειμμα που υπάρχει και οφείλεται στην αλαζονεία της εξουσίας, που επιμένει να ισχυρίζεται ότι αυτή γνωρίζει καλύτερα εξ ημών ποιο είναι το δικό μας συμφέρον και καλό. Μια αλαζονεία, η οποία επί του παρόντος απαγορεύει τη διπλωματική ευελιξία και τα σχέδια Β, αλλά και που οδηγεί την Κύπρο σε επικίνδυνες διαδικασίες. Και οι διαπιστώσεις αυτές δεν είναι δικές μας κασσανδρολογίες. Είναι διαπιστώσεις πλέον της ίδιας της Κυβέρνησης, η οποία όμως αρνείται ακόμη πεισματικά να οικοδομήσει σχέδιο Β', αν χρειαστεί και Γ', καθώς και να βρει την έξοδο κινδύνου, παρότι σε ουκ ολίγες περιπτώσεις της υποδεικνύεται. Και μπορεί να τη δει διά γυμνού οφθαλμού!

*Δρ Διεθνών Σχέσεων
ΣΗΜΕΡΙΝΗ