Επικυριαρχία χωρίς αντίπαλο...

Η θριαμβευτική υποδοχή του Αχμαντινετζάντ στη Βηρυτό δεν αφήνει περιθώρια αμφιβολίας: Η σταθερότητα αλλά και η ενότητα της χώρας περνούν από την Τεχεράνη, μια σκληρή για τις ΗΠΑ και το Ισραήλ πραγματικότητα.

Η συμμαχία του Ιράν με την Χεζμπολάχ αποτελεί αποφασιστικό παράγοντα που οριοθετεί τόσο την πίεση που ασκείται στην Τεχεράνη για τον έλεγχο του πυρηνικού της προγράμματος όσο και στην προσπάθεια να αποκλεισθεί η Ισλαμική Δημοκρατία από τις ισορροπίες και πολύ περισσότερο την αναζήτηση συνολικής επίλυσης της Αραβοϊσραηλινής Σύγκρουσης.

«Ποιος έχασε την Κίνα;» ήταν το ερώτημα που κυριαρχούσε στις ΗΠΑ μετά την είσοδο του Μάο στο Πεκίνο τον Οκτώβριο του 1949.

Στο ερώτημα που εύλογα θα μπορούσε να τεθεί σήμερα για το «Ποιος έχασε το Λίβανο», η απάντηση είναι απλή : Το Ισραήλ, οι ΗΠΑ και η Γαλλία, που με μια σειρά από ενέργειες αποδυνάμωσαν τον ρόλο της Συρίας στη χώρα και άφησαν στο Ιράν το μονοπώλιο της επικυριαρχίας-επιδιαιτησίας.

Αν ο Λίβανος και οι θρησκευτικές κοινοτικές του ισορροπίες διεσώθησαν, αυτό οφείλεται στην παρέμβαση της Συρίας στον εμφύλιο πόλεμο το 1976, όταν οι στρατιωτικές της δυνάμεις εμπόδισαν την επικράτηση του Μετώπου Μουσουλμάνων - Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης και διαφύλαξαν τα θεσμικά κεκτημένα των Χριστιανών.

Η εισβολή του Ισραήλ το 1982 οδήγησε σε ακραία πολιτικοθρησκευτική ριζοσπαστικοποίηση τους Σιίτες του Νότου που αξιοποίησαν την προσπάθεια της Τεχεράνης να αποκτήσει ερείσματα στη Μέση Ανατολή. Επικυρίαρχος όμως στη χώρα ήταν η Συρία, ενάντια στη θέληση των ΗΠΑ μέχρι το 1990, και μετά μέχρι το 2005 με τη θέλησή τους. Παρά τη στενή συμμαχία Ιράν-Συρίας, η Ατζέντα των δύο χωρών στον Λίβανο είναι διαφορετική:

Στη Δαμασκό η προτεραιότητα είναι η διαμόρφωση συνοικών συσχετισμών που θα επέτρεπαν μια συνολική διμερή διαπραγμάτευση με το Ισραήλ. Μια πραγματικότητα που την γνωρίζουν πολύ καλά στο Ισραήλ, όπου μετά το 1990 ουδέποτε αμφισβήτησαν τον ρόλο της Συρίας στο Λίβανο ούτε ενεπλάκησαν σε σχεδιασμό αποσταθεροποίησης του καθεστώτος Ασαντ.

Στην Τεχεράνη προτεραιότητα είναι να εξαναγκασθούν ΗΠΑ και Ισραήλ να την αποδεχθούν ως ισότιμο συνομιλητή στην προσπάθεια συνολικής επίλυσης του Μεσανατολικού.

Με άλλα λόγια, η επικυριαρχία της Συρίας στο Λίβανο άφηνε ανοικτό το ενδεχόμενο χειραγώγησης ελέγχου και αν αυτό είναι αναγκαίο καταστολής των θρησκευτικοκοινοτικών ριζοσπαστισμών της χώρας, στην περίπτωση που προχωρούσε μια δυναμική συμβιβασμού με το Ισραήλ.

Αντίθετα, η επικυριαρχία του Ιράν όχι μόνον επενδύει στον πιο σκληρό απορριπτισμό της Σιιτικής Ηγεσίας, αλλά συνιστά μια επιπλέον παράμετρο που περιορίζει την ελευθερία κινήσεων της Δαμασκού. Η απόφαση των ΗΠΑ αλλά και της Γαλλίας αμέσως μετά τη δολοφονία του Χαρίρι πατρός στις αρχές του 2005 να εξαναγκάσουν τη Συρία να αποσύρει τα στρατεύματά της από το Λίβανο οδήγησε τη Χεζμπολάχ σε πλήρη πολιτική χειραφέτηση από τη Δαμασκό και στενή προσέγγιση-εξάρτηση από την Τεχεράνη ιδίως μετά την εισβολή του Ισραήλ το καλοκαίρι του 2006.

Ετσι μια προσπάθεια να υπάρξει φιλοδυτικός αναπροσανατολισμός στη Βηρυτό κατέληξε λίγα χρόνια μετά να καταστήσει το Λίβανο την δεύτερη αραβική χώρα μετά το Ιράκ, όπου μια μη αραβική δύναμη, το Ιράν, ασκεί ανεμπόδιστα και ανενόχλητα πλήρη επικυριαρχία.
http://www.imerisia.gr/