ENΑΣ ΑΝΤΙΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΗΣ ΤΗΣ ΔΕΞΙΑΣ;

Μια συνομιλία με τον Ανρί Γκενό, σύμβουλο του Νικολά Σαρκοζί

Του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου
“Αυτά τα προγράμματα λιτότητας δεν βγάζουν πουθενά, είναι παράλογα”, μας λέει ο Ανρί Γκενό, και η έκφραση της αποστροφής (για την λιτότητα) στο πρόσωπό του είναι ακόμα πιο χαρακτηριστική από αυτά που λέει. Προσθέτει ότι, πέραν των κοινωνικών τους συνεπειών, οι πολιτικές αυτές κινδυνεύουν να εμποδίσουν την επίλυση του … προβλήματος που υποτίθεται ότι έρχονται να λύσουν: ελλειμμάτων και του χρέους.
Σύμβουλος του Προέδρου της Γαλλίας, ο κ. Γκενό βρέθηκε στην Αθήνα για να δώσει μια διάλεξη στο Μέγαρο Μουσικής και να δει κυβερνητικούς παράγοντες όπως τον Χάρη Παμπούκη, που, λόγω και της γαλλικής του παιδείας, έχει γίνει κάπως η άτυπη επαφή του Μαξίμου με το Παρίσι.
Ο θεωρούμενος ως κάπως “νεογκωλικός” συγγραφέας των κύριων πολιτικών λόγων του Σαρκοζί, δεν μοιάζει πολύ ενθουσιασμένος με το πρόγραμμα “σωτηρίας” της Ελλάδας από την ΕΕ. Περιορίζεται, σχολιάζοντάς το, να υπογραμμίσει ότι η Γαλλία είχε τις πιο φιλικές θέσεις μέσα στην ‘Eνωση απέναντι στην Ελλάδα, μια χώρα χωρίς τη συμβολή της οποίας, τονίζει με έμφαση, ο κόσμος μας δεν θάταν αυτός που ξέρουμε. Μιλώντας μας, αφήνει σαφώς να εννοηθεί ότι ο ίδιος θα προτιμούσε μια κοινή δράση, υπό την ηγεσία Γαλλίας και Γερμανίας, στις αγορές εναντίον όσων επιτίθεντο στην Ελλάδα. Το Παρίσι, άλλωστε, θα επιθυμούσε επίσης και μια πιο σκληρή στάση της Ελλάδας στη διαπραγμάτευση.

Πιο έξυπνη, όχι πιο σκληρή Ευρώπη
Για τον κ. Γκενό δεν χρειάζεται τόσο ένα πιο σκληρό Σύμφωνο Σταθερότητας στην ΕΕ, όπως επιδιώκουν Μέρκελ και Σόιμπλε, όσο ένα πιο έξυπνο Σύμφωνο. Ασφαλώς χρειάζεται ένα μίνιμουμ συλλογικής πειθαρχίας, λέει, αλλά διερωτάται τι νόημα έχει να βάζεις πρόστιμα σε μια χώρα για τα ελλείμματα καθιστώντας δυσκολότερη τη μείωσή τους. ¨Η να την πνίγεις χρηματοπιστωτικά, τη στιγμή που χρειάζεται να κάνει μεταρρυθμίσεις. Αμφισβητεί την αναγόρευση ελλειμμάτων και δημοσίων χρεών σε αποκλειστικό κριτήριο, υπογραμμίζοντας ότι το ιδιωτικό χρέος είναι εξίσου σημαντικό με το δημόσιο.

Αντικαπιταλισμός της Δεξιάς: ηθικοποίηση του καπιταλισμού
Αν τον ακούσεις, η κριτική που κάνει στον “χρηματιστικό καπιταλισμό” των τελευταίων δεκαετιών δεν έχει πολλά να ζηλέψει από την κριτική των κινημάτων κατά της παγκοσμιοποίησης ή της ριζοσπαστικής αριστεράς, έστω κι αν παίρνει την πρόνοια να τονίσει ότι “το ξερίζωμα του καπιταλισμού είναι τρέλλα”. Εκείνος παλεύει για την “ηθικοποίηση του καπιταλισμού”, τη φόρμουλα που εφηύρε για τις πολιτικές ανάγκες του Προέδρου του Νικολά Σαρκοζί.
Μιλάει για τον φαύλο κύκλο στον οποίο έβαλαν την παγκόσμια οικονομία οι διαρκείς “απελευθερώσεις” των τελευταίων δεκαετιών, έστω και αν δεν χρησιμοποιεί αυτό τον όρο, αρχής γενομένης από την “απελευθέρωση” του δολαρίου από τον χρυσό, που έδωσε την ευκαιρία για την πρώτη είσοδο των παραγώγων στην οικονομική ζωή, εγκαθιστώντας έναν φαύλο κύκλο μεγαλύτερων κινδύνων και μεγαλύτερων ασφαλειών. Χάρη σε αυτό τον κύκλο έγινε δυνατή η συλλογικοποίηση των κινδύνων, δηλαδή να βγάζεις λεφτά παίζοντας τα λεφτά των άλλων, χωρίς να διακινδυνεύεις τίποτα κι αφού πρώτα έχεις εξασφαλίσει τις δικές σου αμοιβές. Σήμερα, στον χρηματοπιστωτικό τομέα κατευθύνεται το 40% των κερδών, χωρίς καμία αντιστοιχία με τον παραγόμενο από τον τομέα αυτό πλούτο, με κεφάλαια που απαιτούν αποδόσεις 15-20% “καταστρέφοντας το μέλλον μας”.
Ο Γκενό οικτίρει ένα χρηματοπιστωτικό σύστημα που έχει καταλήξει να δουλεύει για τον εαυτό του, κοινωνικά και οικονομικά επιβλαβές, πολλαπλασιάζοντας πόνο, ανισότητα και αποκλεισμό, παράγοντας έναν “αντιπολιτισμό” και καταστρέφοντας το μέλλον. Εξανίσταται γιατί οι τραπεζίτες, πούρθαν να τον εκλιπαρήσουν το 2008 να κάνει κάτι το κράτος να τους σώσει από τον χαμό τους, έχουν ξεχάσει κιόλας την κρίση και θέλουν να συνεχίσουν όπως πριν. Προειδοποιεί ότι, αν δεν κάνουμε κάτι, μας απειλεί μια κρίση ανάλογη ίσως αυτής της δεκαετίας του 1930, που προκάλεσε έναν Παγκόσμιο Πόλεμο. Πιστεύει ότι τα κράτη, η πολιτική διαθέτουν ακόμα την ισχύ να τα βάλουν με τις “αγορές”, μόνο όμως αν δράσουν ενωμένα. Αλλιώς, “ο κόσμος θα διαρραγεί”.

Ιστορική αμηχανία
Ο Ανρί Γκενό ανήκει στο τμήμα εκείνο του δυτικού πολιτικού και οικονομικού κατεστημένου που, αφού συνέβαλε με πράξεις ή παραλείψεις, στη γέννηση μιας Αυτοκρατορίας του Χρήματος, βλέπει τώρα με δέος το τέρας του διεθνούς χρηματιστικού κεφαλαίου που η ανθρωπότητα εξέθρεψε να κατατρώει τώρα τις σάρκες της απειλώντας κοινωνίες, περιβάλλον, πολιτισμό. Το πρόβλημα όμως, στο σημείο που φτάσαμε, δεν είναι οι τόσο προφανείς πια διαπιστώσεις. Και τι θέλετε να κάνω, επανάσταση, μας αντιτείνει όταν του λέμε ότι δεν είναι σχολιαστής αλλά πολιτικός.
Το πρόβλημα όμως παραμένει και δεν είναι πια τι λένε αλλά τι κάνουν οι πολιτικοί μας, σε ποιο βαθμό ο λόγος τους έχει την παραμικρή σχέση με τη δράση τους και οι ίδιοι ένα μίνιμουμ ανεξαρτησίας από τις τράπεζες. Σε κάθε άλλωστε Γκινό, αντιστοιχεί τουλάχιστον ένας Φιγιόν, ο Γάλλος Πρωθυπουργός που εκστρατεύει, στον αντίποδα του συμβούλου του Σαρκοζί, για τη μείωση των ελλειμμάτων και του δημοσίου, σε κάθε Γαλλία αντιστοιχεί μία τουλάχιστον Γερμανία. Παράπονα και κριτικές ακούμε πολλά, όραμα για μια διαφορετική Ευρώπη δεν βλέπουμε. Τι θάκανε ο Σαρλ ντε Γκωλ αν βρισκόταν στη σημερινή κατάσταση; ρωτάω, από μια ξαφνική έμπνευση τον Γκενό, που μοιάζει αμήχανος, χωρίς απάντηση. Αρκεί να χρησιμοποιήσουμε τους ηγέτες του 20ού αιώνα ως μέτρο, για να καταλάβουμε εύκολα πόσο μικρές είναι οι σημερινές ηγεσίες, αδύναμες να εμποδίσουν την παρακμή, αν όχι την καταστροφή της Ευρώπης.

Κόσμος του Επενδυτή, 2.10.2010
Konstantakopoulos.blogspot.com