Τα τρία «αγκάθια» στη Μέση Ανατολή

Του Παναγιώτη Παπαϊωάννου
Καθώς η Σαουδική Αραβία βρίσκεται αντιμέτωπη με την πρόκληση της ομαλής διαδοχής του επικεφαλής του οίκου των Σαούντ, βασιλιά Αμπντάλα, ο οποίος είναι βαριά άρρωστος και αυτή την εβδομάδα υποβλήθηκε σε κρίσιμη εγχείρηση στις ΗΠΑ, η επιλογή του νέου ηγέτη είναι μια υπόθεση που ξεπερνά τα σύνορα της χώρας.
Διότι την ίδια στιγμή, οι εξελίξεις σε τρία τουλάχιστον «μέτωπα» της Μέσης Ανατολής και της βόρειας Αφρικής μυρίζουν κυριολεκτικά «μπαρούτι», ενώ υπάρχουν πολλές ακόμη εστίες που εύκολα μπορούν να προκαλέσουν μεγάλες εκρήξεις - από το Μαρόκο ως το Ιράκ.

Η Αίγυπτος προσέρχεται στις κάλπες, για μία κάθε άλλο παρά δημοκρατική εκλογική διαδικασία, ο Λίβανος σπαράζεται από τις πρόσφατες αποκαλύψεις για ανάμειξη της Χεζμπολάχ στη δολοφονία του πρωθυπουργού Ραφίκ αλ Χαρίρι ενώ τα παλαιστινιακά εδάφη στενάζουν ακόμα κάτω από τον ισραηλινό ζυγό, χωρίς ελπίδα διεξόδου.

Οσο η Χαμάς παραμένει στο πολιτικό περιθώριο, η Αίγυπτος αδυνατεί να μεσολαβήσει για να συμβιβάσει τα πράγματα με τη Φατάχ και η Γάζα είναι εκτός διεθνούς διαπραγμάτευσης, καμία συμφωνία δεν είναι ορατή, τουλάχιστον στο μεσοπρόθεσμο μέλλον.

Στην παρούσα φάση, η Μέση Ανατολή μοιάζει εγκλωβισμένη σε πολλαπλά αδιέξοδα, με τις ΗΠΑ να παραμένουν σε εγγενή (ελέω ισραηλινού λόμπι) αδυναμία καταλυτικής συμβολής στην επίτευξη του στόχου των δύο κρατών και το Ισραήλ να πληροί το κενό της «υπερδύναμης» με αποφάσεις που εγείρουν σοβαρά εμπόδια στην πρόοδο της ειρηνευτικής διαδικασίας και στην απόπειρα προσέγγισης με «τρίτες» χώρες (Ιράν, Συρία).

Οι επερχόμενες ανακατατάξεις στην πολιτική σκηνή στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική ανοίγουν νέο κεφάλαιο και μετατοπίζουν τους κλασικούς άξονες συμμαχιών, φέρνοντας στο προσκήνιο νέους πρωταγωνιστές, όπως την Τουρκία, που ανέλαβε προσφάτως το ρόλο της προστάτιδας δύναμης, όχι μόνο της Χεζμπολάχ και της Χαμάς αλλά του παλαιστινιακού λαού εν γένει...

Αίγυπτος Σε κλίμα έντασης οι εκλογές
Σε κλίμα έντασης, με κατηγορίες για προαποφασισμένη νοθεία, συλλήψεις πολιτικών και ψηφοφόρων, επεισόδια σε μεγάλες πόλεις και διαμάχη για το αν θα πρέπει να παραστούν ή όχι διεθνείς παρατηρητές, ανοίγουν την Κυριακή οι κάλπες στην Αίγυπτο για τις βουλευτικές εκλογές και ενώ τα βλέμματα όλων είναι ήδη στραμμένα στις προεδρικές εκλογές του 2011.

Οι εκλογές της 28ης Νοεμβρίου για την ανάδειξη των μελών της Κάτω Βουλής (θα ακολουθήσουν τον Ιούνιο και οι εκλογές για την Ανω Βουλή) θεωρούνται από πολλούς ως μια μεγάλη «γενική δοκιμή» για τη λειτουργία του πολιτικού συστήματος της πολυπληθέστερης αραβικής χώρας ενόψει των κρίσιμων προεδρικών εκλογών του επόμενου έτους.

Η Μουσουλμανική Αδελφότητα, το μεγαλύτερο κίνημα της αντιπολίτευσης, κατήγγειλε την κυβέρνηση για «νοθεία», κατηγορώντας την ότι ασκεί βία και παρεμποδίζει τη δράση των υποψηφίων βουλευτών. Μόνο την τελευταία εβδομάδα συνελήφθησαν περισσότεροι από 250 υποστηρικτές αντιπολιτευόμενων υποψηφίων, επειδή κολλούσαν αφίσες ή συμμετείχαν σε πολιτικές συγκεντρώσεις.

Τη νοθεία έχει προδικάσει από τον Σεπτέμβριο και ο επικεφαλής της δημοκρατικής αντιπολίτευσης, Μοχάμεντ Ελ Μπαραντέι, ζητώντας από τον αιγυπτιακό λαό να μποϊκοτάρει τις εκλογές, ώστε να «σημάνει το τέλος του καθεστώτος» του προέδρου Χόσνι Μουμπάρακ.

Η Ουάσιγκτον ζήτησε οι εκλογές να διεξαχθούν «ελεύθερα και αμερόληπτα», ενώ την αποστολή παρατηρητών έχουν προαναγγείλει διεθνείς οργανισμοί για τα ανθρώπινα δικαιώματα, παρά το γεγονός ότι το Κάιρο διεμήνυσε ότι δεν θα επιτρέψει την παρουσία τους.

Το μεγάλο ζητούμενο για τους αναλυτές είναι πόσο «χώρο» σκοπεύει να αφήσει στην αντιπολίτευση ο Χόσνι Μουμπάρακ, παρά το γεγονός ότι η νίκη του κυβερνώντος Εθνικού Δημοκρατικού Κόμματος (NDP) είναι προδιαγεγραμμένη. Αυτό που αναμένουν άπαντες είναι η απόφαση Μουμπάρακ, ο οποίος είναι πρόεδρος της χώρας από το 1981, για το αν θα διεκδικήσει το αξίωμα για έκτη φορά.

Στην περίπτωση που δεν θέσει υποψηφιότητα, οι περισσότεροι θεωρούν ότι υποψήφιος θα είναι ο γιος του ή κάποιος με παρελθόν στις Ενοπλες Δυνάμεις. Εν μέσω της προεκλογικής έντασης, το κλίμα στη χώρα επιδεινώθηκε αυτή την εβδομάδα λόγω των βίαιων συμπλοκών μεταξύ αστυνομίας και Χριστιανών, που είχε ως αποτέλεσμα το θάνατο ενός Χριστιανού.

Παλαιστινιακό
Εμπόδιο στην ειρηνευτική διαδικασία το δημοψήφισμα
Για εμπόδια στην ειρηνευτική διαδικασία κατηγόρησε το Ισραήλ ο Παλαιστίνιος πρόεδρος, Μαχμούντ Αμπάς, ύστερα από την υιοθέτηση σχεδίου νόμου στο Ισραήλ ότι οποιοδήποτε ειρηνευτικό σχέδιο περιλαμβάνει τα Υψώματα του Γκολάν ή την Ανατολική Ιερουσαλήμ θα πρέπει να τεθεί σε δημοψήφισμα.

Οπως επισήμανε, δεν αντιτίθεται στο να θέσει σε δημοψήφισμα το Ισραήλ την τελική ειρηνευτική συμφωνία, αλλά «στο να τεθεί σε ψηφοφορία μέρος της συμφωνίας και ειδικά το ζήτημα της Ιερουσαλήμ και των Υψωμάτων του Γκολάν». Από την πλευρά του, ο επικεφαλής των Παλαιστινίων διαπραγματευτών, Σαέμπ Ερεκάτ, δήλωσε ότι η απόφαση για ψηφοφορία στην Κνέσετ αποτελεί «σαφή παραβίαση του διεθνούς δικαίου» και κάλεσε τη διεθνή κοινότητα, σε απάντηση της απόφασης των Ισραηλινών, «να αναγνωρίσει το παλαιστινιακό κράτος εντός των συνόρων του 1967».

Το ισραηλινό σχέδιο νόμου προβλέπει, ωστόσο, ότι το δημοψήφισμα δεν θα είναι απαραίτητο αν μια ευρεία πλειοψηφία των δύο τρίτων (80 βουλευτές στους 120) ψηφίσει υπέρ μιας αποχώρησης στο πλαίσιο ενδεχόμενων συμφωνιών με τη Συρία ή τους Παλαιστίνιους.

Λίβανος Διχάζει ο ρόλος της Χεζμπολάχ στη δολοφονία Χαρίρι
Ενταση προκαλεί η αποκάλυψη της καναδικής τηλεόρασης ότι η Χεζμπολάχ εμπλέκεται στη δολοφονία του πρωθυπουργού του Λιβάνου Ραφίκ Χαρίρι το 2005.

Η απόφαση για την πολύκροτη υπόθεση αναμένεται να εκδοθεί τον επόμενο μήνα, ενώ πληθαίνουν οι φήμες ότι θα απαγγελθούν κατηγορίες εναντίον οκτώ μελών της Χεζμπολάχ, γεγονός που οδήγησε τον εκπρόσωπό της να διαψεύσει κατηγορηματικά κάθε υπόνοια εμπλοκής, απειλώντας να «κόψει το χέρι» οποιουδήποτε επιχειρήσει να προχωρήσει σε σύλληψη στελέχους της για την υπόθεση.

Πραγματοποιώντας επίσημη επίσκεψη στη Βηρυτό, ο Τούρκος πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν διεμήνυσε ότι η Τουρκία «δεν θα σιωπήσει» σε περίπτωση μιας νέας ισραηλινής επίθεσης στο Λίβανο, ενώ τάχθηκε υπέρ της «πολιτικής σταθερότητας» στη χώρα.

http://www.imerisia.gr/article.asp?catid=12337&subid=2&pubid=79831148