“Νεκρανάσταση” της Τανσού Τσιλέρ

Επειδή όλα τα ’χε η Μαριορή, ο φερετζές της έλειπε, μάθαμε πρόσφατα ποιος φιλοδοξεί να έρθει να συμπληρώσει το πολιτικό σκηνικό στην Τουρκία. Όχι τίποτε άλλο, για να μην κατεβαίνει μόνος του ο Ερντογάν στις εκλογές το 2011 χωρίς ουσιαστικό αντίπαλο.


Του Αλέξανδρου Μασσαβέτα

Και το “νέο” πρόσωπο που θέλει να έρθει, ως από μηχανής θεός, να ανανεώσει το πολιτικό σκηνικό της χώρας έχει μεγάλο εκτόπισμα. Μιλάμε, κοινώς, για βαρύ πυροβολικό από το παρελθόν, και δεν αναφέρομαι στο φυσικό ανάστημα, γιατί εκεί ο Αλλάχ μας αδίκησε κομμάτι.
Τη θυμάστε την Τανσού Πενμπέ Τσιλέρ; Ναι, δύο είναι τα μικρά της ονόματα, και το δεύτερο σημαίνει “ροζ”, αν έχεις τον θεό σου! Όχι, λοιπόν, δεν πέθανε (βιολογικά), μόνο πολιτικά έπεσε σε χειμερία νάρκη και μεταμορφώθηκε σε μία υπέρβαρη, κοντόχοντρη και κακοβαμμένη θείτσα της διπλανής πόρτας με extra προγούλια.
Έπεσε, το καημένο, θύμα τού “μεταμοντέρνου” πραξικοπήματος το 1997, εκεί που χόρευε τα παιγνίδια εξουσίας ως υπουργός Εξωτερικών, πια, στην κυβέρνηση του ακραίου ισλαμιστή Νετζμετίν Ερμπακάν. Στη συνέχεια κατατροπώθηκε πολιτικώς, μαζί με όλη την άλλοτε κατεστημένη πολιτική τάξη, στις εκλογές του 2002, που αποτέλεσαν τη σύγχρονη τουρκική “μεταπολίτευση”.

Στο περιθώριο
Έκτοτε, την έβγαλε στο περιθώριο, έχοντας αφήσει πίσω της τη φήμη της χειρότερης πρωθυπουργού που είχε ποτέ η χώρα. Οικονομικά σκάνδαλα και διαφθορά τιτάνιου μεγέθους, άκρατη και ξεδιάντροπη φιλοδοξία, αριβισμός και τυχοδιωκτικός εθνικισμός είναι ορισμένες από τις μομφές που της αποδίδονται. Ο δε σύζυγος Οζέρ Τσιλέρ (Μπας Μπεηεφέντη τον αποκαλούσαν τότε) απέκτησε όλως τυχαίως, κάποιες δεκάδες εκατομμύρια δολάρια επιπλέον κατά τη διάρκεια της πρωθυπουργίας της.
Η σοβαρότερη κατηγορία εναντίον της Τανσού Ροζ είναι πως “παρήγγειλε” στους κύκλους του βαθέως κράτους την “εκτέλεση” εκατοντάδων δημοσιογράφων και επιχειρηματιών, δολοφονίες που τόσο τα κίνητρα όσο και οι δράστες τους παραμένουν στο σκοτάδι. Η Τσιλέρ γλίτωσε πάντως την παραπομπή στη δικαιοσύνη με πολιτικές μηχανεύσεις και εκβιασμούς: “Αν με παραπέμψετε, μαζί μου θα βυθιστείτε”. Απειλές που έφεραν το επιθυμητό αποτέλεσμα: κανείς από τους κύριους πολιτικούς της αντιπάλους δεν είχε τη φωλιά του καθαρή, και η Εθνοσυνέλευση δεν έδωσε, ως διά μαγείας, την άδεια για την παραπομπή. Οποιοιδήποτε συνειρμοί προκληθούν στο μυαλό σας με την πρόσφατη ελληνική επικαιρότητα θα είναι εντελώς τυχαίοι, βεβαίως. Στην Ελλάδα, μια φορά, την Τανσού τη θυμούνται όλοι με αγάπη και τρυφερότητα για την ιστορία των Ιμίων, που ήταν φυσικά και δική της έμπνευση.

Η επανεμφάνιση
Παρά τη χαμηλότατη εκτίμηση της οποίας χαίρει μεταξύ του πληθυσμού και της Τουρκίας (πράγμα όρθιο δεν άφησε στη χώρα, το κορίτσι, άτακτο γαρ, ήταν και μοναχοπαίδι), η Τανσού αποφάσισε πως “αρκετά πια, αγάπη μου, το περιθώριο. Τόσο κακό δα κορίτσι δεν είμαι, για να μου αξίζει να σβήσω σιωπηλά σε μια γωνιά”. Συναντήθηκε, λοιπόν, αποκάλυψε ο δημοσιογράφος Σαμπαχατίν Ονικιμπάρ της ακροδεξιάς φυλλάδας “Γενί Τσαγ”, με τον Έρντογαν, βγάζοντας από το τσαντάκι της δελεαστική -κατά την ίδια- πρόταση. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, που επικαλείται καλά πληροφορημένες πηγές, η Τανσού πρότεινε στον Ερντογάν να συνεργαστούν ώστε να γίνει εκείνος πρόεδρος της Δημοκρατίας και εκείνη πρωθυπουργός. Και είναι ενδιαφέρον ότι το περιεχόμενο του δημοσιεύματος το επιβεβαιώνουν τις τελευταίες μέρες πηγές κοντά στον Ερντογάν αλλά και οι εξελίξεις.
Ο Ονικιμπάρ εξηγεί στο δημοσίευμα πως, προκειμένου να αποκτήσει το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) αυτοδυναμία, πρέπει να μην ξεπεράσει το φράγμα του 10% -απαραίτητο για κοινοβουλευτική εκπροσώπηση- κανένα άλλο κόμμα εκτός από το κεμαλικό CHP και το ακροδεξιό ΜΗΡ. Στην περίπτωση που τέταρτο κόμμα εισέλθει στη Βουλή, το ΑΚΡ θα αναγκαστεί να συνάψει κυβέρνηση συνασπισμού. Για τον λόγο αυτό, διατείνεται, ο Έρντογαν φλερτάρει με την κεντροδεξιά (κεμαλική δεξιά). Επισκέφθηκε πρόσφατα τον Αϊντίν Μεντερές, γιο του απαγχονισθέντος το 1960 πρωθυπουργού της κεντροδεξιάς Αντνάν Μεντερές, και τον γιο του Τουργκούτ Οζάλ. Κατά τον δημοσιογράφο, ο Έρντογαν ενδέχεται να προτείνει στους τελευταίους θέση στο ψηφοδέλτιο του ΑΚΡ, ώστε να πραγματοποιήσει άνοιγμα προς τον κεντρώο χώρο. Αλλά η επαφή που προκάλεσε το μεγαλύτερο ενδιαφέρον ήταν αυτή με την Τανσού Τσιλέρ.
Σύμφωνα με τον Ονικιμπάρ, ο Ερντογάν φέρεται να σκέφτεται να βοηθήσει την αδόξως αποχωρήσασα από τον πολιτικό βίο να αναδειχθεί στην ηγεσία του Δημοκρατικού Κόμματος (ΔΚ), που προήλθε από τη συγχώνευση του άλλοτε κόμματός της, του Ορθού Δρόμου, με εκείνο της Μητέρας Πατρίδας του Μεσούτ Γιλμάζ. Εξαιτίας του βίαιου εθνικισμού της, κυρίως στο κουρδικό, μια τέτοια εξέλιξη θα προκαλούσε διαρροή ψήφων από το ΜΗΡ προς το ΔΚ, η συνεργασία με το οποίο ενδέχεται να ήταν ευκολότερη για τον Ερντογάν. Το να περάσουν και το ΜΗΡ και το ΔΚ το φράγμα (το CHP είναι βέβαιο πως θα το κατορθώσει) θεωρείται απίθανο.
Κατά το δημοσίευμα της “Γενί Τσαγ”, ο σύζυγος -mr Υπεξαίρεση- της λεγάμενης Οζέρ Τσιλέρ την εκλιπαρεί να μην ξανακατεβεί στην πολιτική. Λόγος; Η ύπαρξη εγγράφων σχετικών με τις οικονομικές ατασθαλίες της, αλλά και με την ανάμειξή της στις ανεξιχνίαστες πολιτικές δολοφονίες. Κάτι θα ξέρει ο σύζυγος... Όσο για την ίδια την Τανσού Ροζ, φέρεται να πρότεινε στον Ερντογάν να αναλάβει εκείνη την πρωθυπουργία εντός ενός σχήματος κυβέρνησης συνεργασίας, ώστε να αναρριχηθεί εκείνος στην προεδρία.
Είναι γνωστό πως ο Ταγίπ Μπέης ορέγεται την προεδρία. Είναι δε αποδεδειγμένο πως η προοπτική μιας προεδρίας Ερντογάν θα εκτινάξει την πολιτική ένταση στη χώρα σε πρωτόγνωρα επίπεδα: ο κεμαλικός χώρος είναι κάθετα αντίθετος σε μια τέτοια προοπτική. Φρούμαξαν το 2007 οι κεμαλιστές, και εκατομμύρια σηκώθηκαν στο πόδι, να “μπλοκάρουν”, με το έτσι θέλω, την εκλογή του Γκιουλ. Οποιαδήποτε απόπειρα του ίδιου του Ερντογάν να καταλάβει το ανώτατο αξίωμα θα οδηγήσει εκατομμύρια κόσμο στους δρόμους.
Η Τανσού, το καλό αυτό κορίτσι, φέρεται να προσπαθεί να πείσει τον Ερντογάν ότι, αν εκείνη, γυναίκα από αστικό και αρκούντως κεμαλικό προφίλ, με σπουδές στη Ροβέρτειο και αμερικανικό διαβατήριο, αναλάβει την πρωθυπουργία, εκείνος θα αναρριχηθεί στον προεδρικό θώκο χωρίς μεγάλα προβλήματα. Πυροσβέστης, κοινώς, η Τανσού. Το σενάριο της αναρρίχησής της στην ηγεσία του ΔΚ είναι πιθανό: σε πρόσφατο συνέδριο του ΔΚ, που δεν είχε κοινοβουλευτική εκπροσώπηση, οι σύνεδροι άρχισαν να φωνάζουν το όνομά της. Εκείνο της ανάληψης εκ μέρους της εκ νέου της πρωθυπουργίας έκανε το παρδαλό κατσίκι να μην μπορεί να μιλήσει από το νευρικό γέλιο, όταν με πήρε στο κινητό.

* Λέτε τώρα, στα γεράματα, η Τανσού Ροζ να ζήσει μεγάλες δόξες; Με το παρελθόν της και τις κατηγορίες που τη βαραίνουν (και που ειδικά για τις δολοφονίες δεν μπορούν να παραγραφούν), χλομό το κόβω. Πιο χλομό κι από το μακιγιάζ με το οποίο πασχίζει να κρύψει τώρα την ηλικία της. Γιατί, με τον χρόνο, σε αντίθεση με τους πολιτικούς αντιπάλους, δεν μπορείς να κάνεις συμφωνία: δεν σου χαρίζεται!
Μακεδονία