14/1/11

Η νέα γεωπολιτική στρατηγική της Τουρκίας και τα εθνικά μας συμφέροντα

 
του Σάββα Καλεντερίδη
Η Τουρκία το τελευταίο διάστημα, που φαινομενικά συμπίπτει με την άνοδο του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) στην εξουσία, τροποποιεί την εξωτερική της πολιτική και από την κεμαλική εσωστρέφεια και τη νατοϊκή νομιμοφροσύνη που ίσχυε μέχρι τώρα εφαρμόζει μια πολιτική με πολλαπλούς γεωπολιτικούς στόχους, αποσκοπώντας να αναχθεί σε μια από τις δέκα μεγαλύτερες πολιτικές και οικονομικές δυνάμεις σε παγκόσμιο επίπεδο μέχρι το 2023, έτος που η Τουρκική Δημοκρατία συμπληρώνει εκατό χρόνια ζωής.
Μετά την υπογραφή της Συνθήκης της Λοζάνης, που θεωρείται κάτι σαν ληξιαρχική πράξη γέννησης της Τουρκικής Δημοκρατίας, η Άγκυρα ακολούθησε μια εξαιρετικά εσωστρεφή εξωτερική πολιτική. Μέχρι το 1930 υπέγραψε ελάχιστες διμερείς ή διεθνείς συμφωνίες και συνθήκες, ενώ μέλος της Κοινωνίας των Εθνών έγινε μόλις το 1932. Χαρακτηριστικό της εσωστρέφειας αυτής είναι το γεγονός ότι ο ηγέτης της Τουρκίας Μουσταφά Κεμάλ μέχρι το θάνατό του, το 1938, δεν συμμετείχε σε καμία διεθνή διαδικασία και δεν ταξίδεψε ποτέ στο εξωτερικό, ούτε καν για ιδιωτικούς λόγους. Μετά το θάνατο του Μουσταφά Κεμάλ και μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1950 συνεχίστηκε η εσωστρέφεια της Τουρκίας, εσωστρέφεια που τερματίζεται με την είσοδό της στο ΝΑΤΟ, το 1952. Από το 1952 και μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1990 η τουρκική εξωτερική πολιτική είναι προσαρμοσμένη περίπου απόλυτα στις απαιτήσεις που επιβάλλουν το ΝΑΤΟ και οι ΗΠΑ. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι και την περίοδο αυτή η εξωτερική πολιτική της Τουρκίας παραμένει φοβική και εσωστρεφής και επιδεικνύει εξωστρέφεια εκεί όπου υπάρχει στήριξη ή ταύτιση με την πολιτική και τις επιδιώξεις των Βρυξελλών και της Ουάσινγκτον.
Την περίοδο αυτή η Τουρκία διατηρεί περιορισμένες σχέσεις με τον ισλαμικό και τον αραβικό κόσμο, τη Ρωσία και τις λεγόμενες Τρίτες Χώρες. Με τη διάλυση του Συμφώνου της Βαρσοβίας και της Σοβιετικής Ένωσης, περίοδος που συμπίπτει με την επιχείρηση «Καταιγίδα της Ερήμου» στο Κουβέιτ και το Ιράκ, αρχίζουν να διαφαίνονται τα αδιέξοδα της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής. Είναι η περίοδος που οι ΗΠΑ φαίνονται αποφασισμένες να αναδείξουν το Κουρδικό και να δημιουργήσουν τις απαραίτητες προϋποθέσεις που θα επέτρεπαν τη δημιουργία ενός στην αρχή αυτόνομου και μετά ανεξάρτητου κουρδικού κράτους στο Βόρειο Ιράκ.

Τα αδιέξοδα της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής, ο Στρατός και το ΑΚΡ
Το ΝΑΤΟ και οι ΗΠΑ εξασφάλιζαν τη νομιμοφροσύνη της Τουρκίας στα θέματα της εξωτερικής της πολιτικής και του γεωπολιτικού της προσανατολισμού κυρίως μέσα από τις σχέσεις που διατηρούσαν με τα στελέχη των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων (ΤΕΔ). Σε περιπτώσεις δε που οι πολιτικοί επιχείρησαν να αλλάξουν τον γεωπολιτικό προσανατολισμό της Τουρκίας, όπως για παράδειγμα ο Μεντερές, ο στρατός επενέβη με πραξικοπήματα (1960, 1971, 1980) και η Τουρκία παρέμεινε νομιμόφρων και νομοταγής στις επιταγές του ΝΑΤΟ και της Ουάσινγκτον.
Με την επιχείρηση «Αλεπού της Ερήμου», οι ΗΠΑ επιχείρησαν να εμπλέξουν την Τουρκία στο Κουρδικό, προτείνοντας στον Τουρκικό Στρατό να εισβάλει και να καταλάβει το Βόρειο Ιράκ. Ήταν η πρώτη φορά που οι Τούρκοι στρατηγοί άρχισαν να υποπτεύονται ότι η σχέση τους με τις ΗΠΑ τούς οδηγεί σε δύσβατα μονοπάτια, τα οποία θα οδηγούσαν στη διάλυση της ίδιας τους της χώρας. Και αυτό γιατί η Ουάσινγκτον πρότεινε στην Άγκυρα να καταλάβει τα παλιά οθωμανικά σαντζάκια του Κιρκούκ και της Μοσούλης, που κατοικούνται στην πλειοψηφία τους από Κούρδους, ανοίγοντας ένα κεφάλαιο που σε κάθε περίπτωση δεν θα έκλεινε ανώδυνα για την Τουρκία.
Οι ενστάσεις αυτές οδήγησαν τους Τούρκους στρατηγούς στην απόφαση να αρνηθούν την αμερικανική πρόταση. Όταν δε ο Οζάλ πίεσε τον τότε αρχηγό ΓΕΕΘΑ Τορουμτάι, εκείνος υπέβαλε την παραίτησή του. Η δεκαετία του 1990 πέρασε με αντεγκλήσεις μεταξύ παραγόντων των ΗΠΑ και Τούρκων στρατιωτικών πάνω συγκεκριμένο ζήτημα. Οι ΗΠΑ ζητούσαν επίμονα από την Τουρκία να συμμετέχει ενεργά σε μια ενδεχόμενη επιχείρηση ανατροπής του Σαντάμ Χουσεΐν και να αναγνωρίσει de facto το αυτόνομο κουρδικό κράτος του Βορείου Ιράκ, το οποίο, μετά τη Συμφωνία της Ουάσινγκτον που υπέγραψαν οι Μπαρζανί, Ταλαμπανί και Μαντλίν Ολπμπράιτ, τον Σεπτέμβριο του 1998, άρχισε να ισχυροποιείται και να αποκτά τις βασικές δομές για την αυτόνομη λειτουργία του.
Η κατάσταση αυτή αύξησε ακόμα περισσότερο την καχυποψία των Τούρκων στρατηγών απέναντι στην Ουάσινγκτον, η οποία ήδη άρχισε να αναζητεί εναλλακτικές λύσεις ανάμεσα στους πολιτικούς αυτήν τη φορά, αφού οι στρατηγοί δεν ήταν πλέον αξιόπιστοι συνομιλητές τους. Η εναλλακτική λύση βρέθηκε στο πρόσωπο του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος δήλωνε στους Αμερικανούς συνομιλητές του αποφασισμένος να αποσκιρτήσει από την επιρροή του ριζοσπαστικού ισλαμιστή Νετζμετίν Ερμπακάν και να ιδρύσει δικό του κόμμα, πιο μετριοπαθές και πολύ κοντά στις θέσεις του θρησκευτικού ηγέτη Φετουλάχ Γκιουλέν, που κατέφυγε στις ΗΠΑ από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 «διά λόγους υγείας». Έτσι γεννήθηκε το ΑΚΡ.

Οι απόπειρες αλλαγής γεωπολιτικού προσανατολισμού της Τουρκίας
Στις αρχές της νέας χιλιετίας και όσο προχωρούσαν τα σχέδια των ΗΠΑ για ανατροπή του Σαντάμ και αναβάθμιση του αυτόνομου κουρδικού κράτους στο Βόρειο Ιράκ, το στρατιωτικό κατεστημένο της Άγκυρας άρχισε να μιλά για ανάγκη αλλαγής γεωπολιτικού προσανατολισμού Τουρκίας, αφού ο μονομερής εναγκαλισμός με το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ, σύμφωνα με την άποψή τους, θα οδηγούσε την Τουρκία νομοτελειακά στο διαμελισμό.
Ο προβληματισμός αυτός εκφράστηκε πολλές φορές με δηλώσεις, με αποκορύφωμα τη δήλωση του Γενικού Γραμματέα του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας (ΣΕΑ), στρατηγού Τουνσέρ Κιλίντς, σε Συμπόσιο της Διοίκησης Ακαδημιών Πολέμου (2002), όπου ο πανίσχυρος στρατηγός είπε τα εξής: «Και η Ρωσία είναι απομονωμένη. Πιστεύω ότι ανεξάρτητα από τις αντιδράσεις των ΗΠΑ θα πρέπει να προβούμε σε νέες αναζητήσεις για συμμαχίες σε μια περιοχή, στην οποία θα συμπεριλαμβάνεται η Ρωσία και το Ιράν» (Συμπόσιο Διοίκησης Ακαδημιών Πολέμου, 7 Μαρτίου 2002).
Ήταν πλέον προφανές ότι ήταν σε εξέλιξη ένας υπόγειος πόλεμος μεταξύ των παλαιών καλών φίλων στην Ουάσινγκτον και την Άγκυρα. Οι Τούρκοι στρατηγοί είχαν μπει σε ένα δρόμο αναζήτησης νέων γεωπολιτικών φίλων και επιλογών.
Λίγους μήνες μετά τη δήλωση του στρατηγού Κιλίντς, το Νοέμβριο του ιδίου έτους, το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης κατήγαγε σημαντικότατη νίκη στις εκλογές και σχημάτισε την κυβέρνηση Γκιουλ, αφού ο Ερντογάν δεν εξελέγη βουλευτής, λόγω υφιστάμενης απαγόρευσης.
Τον Μάρτιο του 2003 οι σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας έφθασαν σε σημείο ρήξης, όταν το τουρκικό Κοινοβούλιο, έπειτα από ανοιχτή παρέμβαση του Τούρκου ΓΕΕΘΑ, δεν ενέκρινε τη συμφωνία με βάση την οποία ο στρατός των ΗΠΑ θα χρησιμοποιούσε το έδαφος της Τουρκίας για να ανοίξει το βόρειο μέτωπο στο Ιράκ. Λίγες μέρες μετά, μέσω κάποιας νομικίστικης φόρμουλας που εφευρέθηκε, εκλέγεται βουλευτής ο Ερντογάν και στις 14 Μαρτίου αναλαμβάνει τα ηνία της κυβέρνησης, ανοίγοντας μια νέα σελίδα στις γεωπολιτικές αναζητήσεις της Άγκυρας.

Η νέα γεωπολιτική στρατηγική της Τουρκίας
Όπως εξηγήσαμε παραπάνω, ο κύριος λόγος για τον οποίο διερράγησαν οι σχέσεις ΗΠΑ-Στρατηγών και ενισχύθηκαν οι σχέσεις ΗΠΑ-Ερντογάν είναι η εμμονή της Ουάσινγκτον να εμπλέξει την Τουρκία στο Βόρειο Ιράκ και να την αναγκάσει να αναγνωρίσει το αυτόνομο κουρδικό κράτος του προέδρου Μεσούτ Μπαρζανί, το οποίο, σημειωτέον, δεν μπορεί να επιβιώσει χωρίς διέξοδο στη θάλασσα. Άρα, ένα από τα κύρια μελήματα της νέας κυβέρνησης Ερντογάν ήταν από τη μια πλευρά να εξουδετερωθούν οι αντιστάσεις των στρατηγών στην προσέγγιση με το κουρδικό κράτος του Βορείου Ιράκ και από την άλλη να εξουδετερωθεί το εσωτερικό κουρδικό μέτωπο που απειλεί τη συνοχή και την ενότητα της Τουρκίας. Το τελικό ζητούμενο ήταν –και συνεχίζει να είναι– το εξής:
Να υλοποιήσει τις υποσχέσεις που έδωσε ο Ερντογάν και το ΑΚΡ στις ΗΠΑ για το Βόρειο Ιράκ, χωρίς να κινδυνεύει η εσωτερική συνοχή και η ακεραιότητα της Τουρκίας.
Με βάση το ζητούμενο αυτό χάραξε η Τουρκία τη νέα γεωπολιτική της στρατηγική, η οποία συνίσταται σε γενικές γραμμές στα εξής:
 Ενίσχυση των δεσμών με τον μουσουλμανικό κόσμο, με σκοπό την ενίσχυση του πολιτικού βάρους και της διεθνούς θέσης της χώρας.
 Ενίσχυση των σχέσεων με τον αραβικό κόσμο, με σκοπό τη δημιουργία οικονομικών δεσμών που θα ισχυροποιήσουν την τουρκική οικονομία.
 Ενίσχυση των εμπορικών σχέσεων της Τουρκίας με τη Ρωσία και με άλλες χώρες που διαθέτουν μεγάλες αγορές, με σκοπό τη δημιουργία οικονομικών δεσμών που θα ισχυροποιήσουν την τουρκική οικονομία.
 Ενίσχυση της ευρωπαϊκής προοπτικής της Τουρκίας με τελικό στόχο την είσοδό της στην ΕΕ, χωρίς να αποδεχτεί η Άγκυρα το ευρωπαϊκό κεκτημένο σε τομείς που θίγουν το εθνικό κράτος και τα «ζωτικά» συμφέροντα της Τουρκίας, με σκοπό να αφαιρεθεί από Ελλάδα και Κύπρο το στρατηγικό πλεονέκτημα της συμμετοχής σε έναν πανίσχυρο διεθνή οργανισμό που δεν συμμετέχει η ίδια.
 Υιοθέτηση πολιτικής μηδενικών προβλημάτων με τις γειτονικές προς την Τουρκία χώρες, χωρίς την παραμικρή υποχώρηση από τις παραδοσιακές θέσεις της απέναντι στις χώρες αυτές.

Το σκεπτικό της πολιτικής των μηδενικών προβλημάτων
Αυτό έχει δυο βασικά σκέλη:
Το πρώτο αφορά το ρόλο του στρατού. Τα προβλήματα στις σχέσεις της Τουρκίας με τις περισσότερες γειτονικές χώρες είναι προβλήματα εθνικής ασφάλειας, τα οποία όσο υφίστανται και βρίσκονται στην επιφάνεια αναδεικνύουν το ρόλο του στρατού. Η πολιτική μηδενικών προβλημάτων καθιστά πιο εύκολο τον εγκλεισμό του στρατού στα στρατόπεδα και την αποκλειστική ενασχόλησή του με τα υπηρεσιακά καθήκοντα, βασική επιδίωξη του Ερντογάν και του ΑΚΡ στον αγώνα εξουσίας που δίνει με τους στρατηγούς.
Το δεύτερο σκέλος σχετίζεται με το Κουρδικό. Η πολιτική μηδενικών προβλημάτων, αν μη τι άλλο, δημιουργεί ένα καλό κλίμα με τις γειτονικές χώρες, οι οποίες, για να μην το διαταράξουν, κρατούν αποστάσεις από το κουρδικό εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα, αφήνοντας απερίσπαστη την Τουρκία στην αντιμετώπισή του με τα «παραδοσιακά» τουρκικά μέσα. Επίσης, η πολιτική αυτή, δίνει τη δυνατότητα στην Άγκυρα να συνεργαστεί πάνω στην αντιμετώπιση του Κουρδικού με την Τεχεράνη και τη Δαμασκό, οι οποίες έχουν και αυτές με τη σειρά τους το δικό τους πρόβλημα με τους κουρδικούς πληθυσμούς που κατοικούν στα εδάφη τους.
 
Συμπεράσματα
Η Τουρκία βιώνει μια πολύ σημαντική αλλαγή στο εσωτερικό της, αφού η ευθύνη του σχεδιασμού και της άσκησης της πολιτικής φεύγει από τα χέρια των στρατηγών και περνάει σταδιακά στα χέρια των πολιτικών και συγκεκριμένα των «μετριοπαθών» ισλαμιστών του Ερντογάν και του ΑΚΡ. Ο βασικός γεωπολιτικός προσανατολισμός της Τουρκίας παραμένει προσηλωμένος στο ΝΑΤΟ και στις ΗΠΑ, παρά τα ανοίγματα που επιχειρεί η Τουρκία προς άλλες κατευθύνσεις, τα οποία κατά την άποψή μας δεν είναι στρατηγικού χαρακτήρα. Η Τουρκία ασκεί μια πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική, δίνοντας βαρύτητα στην ισλαμική της ταυτότητα και την ενίσχυση των εξαγωγών και των οικονομικών της δραστηριοτήτων στο εξωτερικό. Και οι δυο παράγοντες, το Ισλάμ και το αυξανόμενο οικονομικό μέγεθος της Τουρκίας, αξίζουν της συνεχούς προσοχής και ανάλυσης από την πλευρά της Ελλάδας, αφού οι παράγοντες αυτοί είναι σε θέση να επηρεάσουν ζητήματα που άπτονται των εθνικών μας συμφερόντων (Κύπρος, Θράκη, Αιγαίο κ.λπ.). Η εξωστρέφεια και η πολυμέρεια που χαρακτηρίζει τη νέα εξωτερική πολιτική της Τουρκίας, αυτό που επιχειρείται να παρουσιαστεί ως νέα γεωπολιτική στρατηγική της Άγκυρας, έχει μια πολύ σημαντική πτυχή: προσπαθεί να δημιουργήσει συνθήκες για να ξεπεράσει όσο γίνεται πιο ανώδυνα τη σκόπελο του κουρδικού ζητήματος, ενώ ταυτόχρονα γίνεται προσπάθεια να μη θιγούν τα γεωπολιτικά συμφέροντα της Ουάσινγκτον.
Τέλος, η αποδοχή από την πλευρά της κυβέρνησης Ερντογάν της πολιτικής των ΗΠΑ στο Βόρειο Ιράκ και το Κουρδικό δίνει στην Τουρκία τη δυνατότητα, τουλάχιστον θεωρητικά, να ζητήσει αντιπαροχές στην Κύπρο, τη Θράκη και στο Αιγαίο. Και στο σημείο αυτό ακριβώς απαιτείται πολύ προσεκτικός σχεδιασμός και ετοιμότητα από την πλευρά της Αθήνας και της Λευκωσίας και εθνική εγρήγορση σε επίπεδο λαού, σε Ελλάδα και Κύπρο.
 Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Στρατιωτική Ισορροπία και Γεωπολιτική, Δεκέμβριος 2010

25 σχόλια:

  1. http://www.guardian.co.uk/science/2011/jan/10/earth-close-encounter-aliens-extraterrestrials

    World governments should prepare a co-ordinated action plan in case Earth is contacted by aliens, according to scientists.

    They argue that a branch of the UN must be given responsibility for "supra-Earth affairs" and formulate a plan for how to deal with extraterrestrials, should they appear.

    The comments are part of an extraterrestrial-themed edition of the Philosophical Transactions of the Royal Society A published today. In it, scientists examine all aspects of the search for extraterrestrial life, from astronomy and biology to the political and religious fallout that would result from alien contact.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Yesterday at the House of Commons it was said that Turkey is the Centre of the New World Order.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Σχολιάζεται έτσι ένα τέτοιο άκρως σοβαρό και τόσο ενημερωτικό άρθρο ;

    Τι μας ενδιαφέρουν αυτά τα περί "extraterrestrial life" ;

    Εκτός αν θεωρείτε, ότι ο Γιωργάκης ΜΑΣ ζει στον extraterrestrial κόσμο του..... τότε πάω πάσο!

    Σε αυτό όμως δεν συμφωνώ μαζί σας!

    Πιστεύω ότι είναι πραγματιστής και συμφεροντολόγος, αν και τελείως ανίκανος manager με περιορισμένη γενική μόρφωση και άγνοια της Ιστορίας της περιοχής μας.

    Μπορεί ίσως να παίζει στα δάχτυλα τα περί Νταίηβυ Κρόκετ, Ντάνιελ Μπούν, Τζιμ Μπούϋ και να έχει συγγράψει paper για το Άλαμο ...., αλλά αν τον ρωτήσετε τι συνέβη στο Μεσσολόγγι κατά την επανάσταση του 1821, μάλλον θα σας παραπέμψει στο καλό αυγοτάραχο, τα χέλια και τις πέστροφες .....

    Φιλικά

    Ευμένης ο Καρδιανός

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Αγαπητέ Σάββα.
    Όπως πάντα ενημερωμένος, εμπεριστατωμένος, αναλυτικός με όλες σχεδόν τις επιμέρους παραμέτρους. Η Τουρκία μπορεί να φαίνεται ότι κάνει προσπάθειες εξωστρέφειας με κάποιες σημαντικές πολιτικές κινήσεις, όμως η εσωστρέφεια που προσπαθεί να απαλλαγεί, εχει γίνει κομμάτι απο την σάρκα της και δεν αποχωρίζεται εύκολα. Πάντοτε ιστορικά, όταν είχε προβλήματα επέστρεφε στα οικεία. Με αυτή την πολιτική απο το 22 πορεύθηκε και αυτή είναι δοκιμασμένη και επιτυχής για τα συμφέροντά της. Αν τώρα αλλάζει κάτι, δεν είναι γιατί το θέλει ο Ερντογάν, είναι γιατί το θέλει ο θείος Σαμ. Το στρατιωτικό κατεστημένο φαίνεται να σιωπά, δεν παυει όμως να παρακολουθεί απο κοντά τα τεκταινόμενα και να είναι ο κύριος ρυθμιστής των εξελίξεων. Ο φόβος μιας δρομολογημένης μεγάλης συρρίκνωσης της Τουρκίας, τους συγκρατεί απο το να δράσουν φανερά και απροκάλυπτα. Όσο τα πολιτικά συμφέροντα ταυτίζονται με αυτά του Σαμ, θα είναι όλα καλά. Αν όμως το μεγάλο αφεντικό θεωρήσει ότι ο διαμελισμός της Τουρκίας είναι το καλύτερο για την Αμερική, τότε θα έχουμε ραγδαίες εξελίξεις στην περιοχή που θα επηρεάσουν κι εμας. Τα γεωπολιτικά συμφέροντα είναι πολύ σημαντικά για την Υπερδύναμη. Τα όμορα κράτη της ανατολικής Μεσογείου ξανααναβαθμίζονται με τις ΑΟΖ και τα πλούσια κοιτάσματα υδρογονανθράκων. Και να θέλουν τα γεράκια της Ουάσιγκτων να βοηθήσουν την γείτονα, δεν θα τους αφήσουν οι υπερκολοσσοί των πολυεθνικών. Δυστυχώς ή ευτυχώς αυτοί έχουν τον λόγο και την οικονομικοπολιτική δύναμη για αλλαγές του χάρτη σε όλα τα σημεία του πλανήτη.

    Αργικέραυνος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Αγαπητέ Σάββα.
    Η Τουρκία μπορεί να φαίνεται ότι κάνει προσπάθειες εξωστρέφειας με κάποιες σημαντικές πολιτικές κινήσεις, όμως η εσωστρέφεια που προσπαθεί να απαλλαγεί, εχει γίνει κομμάτι απο την σάρκα της και δεν αποχωρίζεται εύκολα. Πάντοτε ιστορικά, όταν είχε προβλήματα επέστρεφε στα οικεία. Με αυτή την πολιτική απο το 22 πορεύθηκε και αυτή είναι δοκιμασμένη και επιτυχής για τα συμφέροντά της. Αν τώρα αλλάζει κάτι, δεν είναι γιατί το θέλει ο Ερντογάν, είναι γιατί το θέλει ο θείος Σαμ. Το στρατιωτικό κατεστημένο φαίνεται να σιωπά, δεν παυει όμως να παρακολουθεί απο κοντά τα τεκταινόμενα και να είναι ο κύριος ρυθμιστής των εξελίξεων. Ο φόβος μιας δρομολογημένης μεγάλης συρρίκνωσης της Τουρκίας, τους συγκρατεί απο το να δράσουν φανερά και απροκάλυπτα. Όσο τα πολιτικά συμφέροντα ταυτίζονται με αυτά του Σαμ, θα είναι όλα καλά. Αν όμως το μεγάλο αφεντικό θεωρήσει ότι ο διαμελισμός της Τουρκίας είναι το καλύτερο για την Αμερική, τότε θα έχουμε ραγδαίες εξελίξεις στην περιοχή που θα επηρεάσουν κι εμας. Τα γεωπολιτικά συμφέροντα είναι πολύ σημαντικά για την Υπερδύναμη. Τα όμορα κράτη της ανατολικής Μεσογείου ξανααναβαθμίζονται με τις ΑΟΖ και τα πλούσια κοιτάσματα υδρογονανθράκων. Και να θέλουν τα γεράκια της Ουάσιγκτων να βοηθήσουν την γείτονα, δεν θα τους αφήσουν οι υπερκολοσσοί των πολυεθνικών. Δυστυχώς ή ευτυχώς αυτοί έχουν τον λόγο και την οικονομικοπολιτική δύναμη για αλλαγές του χάρτη σε όλα τα σημεία του πλανήτη.

    Αργικέραυνος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Ο Ρωσικός παράγοντας είναι ο μόνος που μπορεί να επηρεάσει ριζικά την κατάσταση στην περιοχή,είναι αφελές να πιστεύει κανείς ότι η Ρωσία θα κάτσει για πολύ ακόμα να παρατηρεί,το προσεχές διάστημα πιστεύω ότι θα δούμε και απο αυτούς κινήσεις που θα ολοκληρώσουν το πάζλ,μέχρι τότε όλα είναι ρευστά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. ΕΕΕΕΕ όλα έχουν και ένα όριο ...

    πέστροφες στο Μεσολόγγι ;
    είναι τόσο άσχετος ;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. >περίοδος που συμπίπτει με την επιχείρηση «Αλεπού της Ερήμου» στο Κουβέιτ και το Ιράκ<

    Ποια είναι η επιχείρηση «Αλεπού της Ερήμου»;

    Κατά τα άλλα, δεν έχω τίποτε να προσθέσω, ή να παρατηρήσω. Εξαιρετικό άρθρο!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. H επιχείρηση που έγινε το 1991 από τον ΟΗΕ-ΗΠΑ για την απελευθέρωση του Κουβέιτ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Γεια σου Αργικέραυνε,
    αν και είχα καιρό να σε ακούσω , χαίρομαι πράγματι ιδιαίτερα να ακούω την φωνή και το καθαρό μυαλό ενος Αιγαιοπελαγίτη. Πέστα καθαρά και ξάστερα , ότι΄η ώρα της λευτεριάς, φτάνει και μάλιστα πολύ σύντομα. Εμείς εδώ δεν φοβόμαστε τίποτις και μάλιστα τους έχουμε όλους γραμμένους. Θα είθελα το e-mail σου αν είναι δυνατό για να σου δώσω τρόπο επικοινωνίας μας μέσω δικού μου "διαδρόμου" γιατί σύντομα θα χρειαστεί.

    Θα είναι όμορφα σου λέω όταν χαράζει στο Αιγαίο
    Πέτρος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Τό άρθρο είναι εξαιρετικό. Άνθρωποι σάν τόν Σάββα Καλεντερίδη έπρεπε νά εργάζονται στό Υπουργείο Εξωτερικών. Ας όψεται η ελληνική ...αξιοκρατία.

    Τό μόνο πού έχω νά προσθέσω είναι ότι:

    α) Η Τουρκία του 1950 καί του 1960, ενώ ήταν μέτριας στρατιωτικής καί οικονομικής ισχύος, μάς ταπείνωνε καί μάς έδερνε μέ διαφόρους τρόπους. Φανταστείτε τί θά πάθουμε από μία Τουρκία του 21ου αιώνος η οποία είναι μία πανίσχυρη οικονομική καί βιομηχανική χώρα.

    β) Οποιος καί νά έρθει στήν εξουσία της χώρας αυτής ακολουθεί πολιτική εθνικιστική καί επεκτατική. Είτε είναι κεμαλικός είτε ισλαμιστής. Οι στόχοι της Τουρκίας είναι σταθεροί εδώ καί δεκαετίες, καί σέ αυτό τούς βγάζω τό καπέλλο.

    Εγώ είμαι απαισιόδοξος καί περιμένω τά χειρότερα.

    Η συμμαχία μας μέ τό Ισραήλ είναι μία ακτίδα σωτηρίας....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. @ skal 6:19 μ.μ.

    "Καταιγίδα της Ερήμου" δεν λεγόταν εκείνη; "Αλεπού της Ερήμου" ονόμαζαν τον Ρόμμελ. Κάνω λάθος;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Εγω αδυνατώ να καταλάβω πως θα ήταν εις βάρος της Τουρκίας η κατάληψη των εδαφών του Βορείου Ιράκ, και μάλιστα των πλουσίων κοιτασμάτων του Κιρκούκ και της Μοσούλης.
    Εκείνο που πίστευα είναι το ακριβώς αντίθετο. Η Τουρκία ήταν αυτή που επεδίωκε να εισβάλει και να καταλάβει τα εδάφη αυτά. Τον ντόπιο πληθυσμό των Κούρδων θα τον αντιμετώπιζε όπως και τους Κούρδους των εδαφών της, δηλαδή με "παραδοσιακούς" τρόπους, σφαγές, λεηλασίες, μαζικούς εκτοπισμούς και φυσικά με το ύψιστο πολιτισμικό της αγαθό: την γενοκτονία!
    Θα εκτιμούσα πολύ αν μπορούσε καποιος να μου εξηγήσει που κάνω λάθος.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. Πιστεύετε ότι το Ισραήλ το συμφέρει η ίδρυση ανεξάρτητου κουρδικού κράτους που θα περιλαμβάνει εδάφη του Ιραν ,Ιρακ, Συρίας , Τουρκίας?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. Αγαπητέ skal ,
    Πολύ διαφωτιστικό και εξαιρετικό το άρθρο , αλλά θα έπρεπε στο τέλος κατά την ταπεινή μου γνώμη να θέσεις το ερώτημα : τώρα που η γειτόνισσα απομονώνεται γεωπολιτικά , μήπως πρέπει πράγματι να αλλάξει στάση στην εσω-εξωστρέφειά της;
    Η Τρίτη σφαλιάρα έπεσε χτες από το Ισραήλ στην γειτόνισσα και μάλιστα έκανε δυνατό «τσαφ». Αναγνωρίζει τις Ελληνικές ΑΟΖ και μάλιστα με το Καστελόριζο μέσα , που σημαίνει η γειτονικές ακτές περιορίζονται κατά πολύ κλπ. Κλπ. Κλπ.
    Τώρα ας περιμένουμε και τα 12 ν.μ .
    ΠΟΥ ΘΑ ΜΑΣ ΟΔΗΓΗΣΟΥΝ;
    ΜΗΠΩΣ ΟΛΙΣΘΑΊΝΟΥΜΕ ;
    ΜΗΠΩΣ ΠΗΡΑΜΕ ΤΑ ΠΑΝΩ ΜΑΣ;
    ΠΩΣ ΘΑ ΑΝΤΙΔΡΑΣΟΥΝ ΟΙ ΓΕΙΤΟΝΕΣ ΠΟΥ ΧΑΝΟΥΝ ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΔΙΕΚΔΙΚΟΥΣΑΝ;
    Οι μέρες που έρχονται θα είναι πολύ πονηρές και δεν πιστεύω ότι οι στρατομάλακες τις γειτόνισσας να αφήσουν να καταστραφούν τα σχέδιά τους που οργάνωσαν τόσα χρόνια να πάνε στράφι σε μια νύχτα.

    Θα είναι όμορφα σου λέω όταν χαράζει στο Αιγαίο
    Πέτρος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. 9:36 μ.μ. :
    {Εγω αδυνατώ να καταλάβω πως θα ήταν εις βάρος της Τουρκίας η κατάληψη των εδαφών του Βορείου Ιράκ, και μάλιστα των πλουσίων κοιτασμάτων του Κιρκούκ και της Μοσούλης.}


    Δεν ξέρω να σου απαντήσω σίγουρα, αλλά μου φαίνεται ότι απλώς πίστεψαν ότι η πρόταση των Αμερικανών,ήταν "πολύ καλή,για να 'ναι αληθινή",ότι δηλ.οι Αμερ.κάτι άλλο είχαν στο μυαλό τους.

    Ίσως οι Αμερικάνοι να το πρότειναν αυτό ώστε να προκύψουν συγκρούσεις μεγάλης κλίμακας μεταξύ Τούρκων και Κούρδων, με αποτελέσματα θετικά για τους Κούρδους.Εννοείται ότι προηγουμένως οι Αμερ.θα είχαν δώσει όπλα στους Κούρδους.

    Άλλωστε αυτή δεν ήταν "η συνταγή" και το 1919-1922 με τις Μεγ.Δυνάμεις της εποχής(συνθ.Σεβρών),που έστειλαν- με τον Βενιζέλο,ελλην.στρατό στη Σμύρνη και ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ τον Μουσταφά Κεμάλ στην Αμισό,να οργανώσει στρατό(οπότε η σύγκρουση ήταν σίγουρη);
    Εμένα εκεί πάει το μυαλό μου και ίσως εκεί να πήγε και των Τούρκων,οπότε αρνήθηκαν.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  17. ΣΤΟΝ ΠΕΤΡΟ

    Αν και δεν έγραφα αρκετά συχνά στον ΙΝΦΟΓΝΩΜΩΝΑ, αυτό δεν σήμαινε ότι δεν παρακολουθούσα και δεν ενημερωνόμουν απο το πλέον αξιόπιστο ιστολόγιο του Σάββα. Απλώς ασχολιόμουν με κάποια συγγράματα αρχαίων και ήθελα να τα τελειώσω. Εμείς οι ανατολικοαιγαιοπελαγίτες ίσως οσμιζόμαστε γρηγορότερα και καθαρότερα όσα συμβαίνουν. Αν συμβαίνει αυτό, λόγω του ότι ο Αίολος φροντίζει να μας έχει αμόλυντη την ατμόσφαιρα απο τους χημικούς αεροψεκασμούς, τι να πω. Είμαστε τυχεροί. Κατά τα άλλα, ζήτα το μαίιλ μου απο τον Σάββα. Ολα τα παιδιά που σήκωσαν αυτήν την όαση πληροφόρησης απο την αρχή (τον ινφογνώμωνα) στο επίπεδο που βρίσκεται τώρα, τον θεωρούν και δικό τους παιδί.
    Αυτά και να είσαι καλά, καθώς και όλοι οι σχολιαστές εδώ.

    Αργικέραυνος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  18. Φυσικά και συμφέρει το Ισραήλ να δημιουργηθεί το κράτος του Κουρδιστάν γιατί θα έχει ένα σύμμαχο ανάμεσα σε τέσσερις εχθρούς (Τουρκία, Ιράν, Ιράκ, Συρία), θα εξασφαλίσει τους απαραίτητους για αυτό υδάτινους πόρους και θα μπορεί να μεταφέρει εκεί ένα μεγάλο μέρος των παλαιστινίων. Επίσης το συμφέρει η χάραξη της ελληνικής Α.Ο.Ζ, γιατί έτσι θα μπορεί να μεταφέρει το φυσικό αέριο του στην Ευρώπη μέσω Ελλάδος, χωρίς να εξαρτάται από τη σύμφωνη γνώμη της Τουρκίας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  19. Πολύ σωστή είναι η ανάλυση του άρθρου.Επίσης πρέπει να υπενθυμίσω ότι το Ανατολικό Ζήτημα(η ανάσχεση της Ρωσίας προς τη Μεσόγειο απο τη Δύση) δεν λύθηκε το 1922,αλλά δόθηκε στην Τουρκία Ευρωπαικό προγεφύρωμα και στην Ελλάδα το Αιγαίο και τα νησιά.
    Η πολιτική της Αγγλίας ήταν δημιουργία μικρού Ελληνικού κράτους το οποίο να ελέγχουν δια μέσω των κυβερνήσεων του και των δανείων.Μήπως μας θυμίζει κάτι;
    Πολύ σωστά αναφέρθηκε ότι το νέο στοιχείο στην Ανατολική Μεσόγειο είναι οι Υδρογονάνθρακες και απομένει να αξιοποιηθεί κατάλληλα μαζί με τους αντίστοιχους του Αιγαίου,Ιονίου κλπ.
    Αλλά γι΄αυτό απαιτούνται Ηγέτες όπως ο Τάσος Παπαδόπουλος.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  20. ΤΙΠΟΥΚΕΙΤΟΣ
    Το άρθρο του κ. Καλεντερίδη περιγράφει επακριβώς τα δρώμενα, τις βλέψειςκαι επιθυμίες σε μια συγκυρία με μακριά ουρά. Όλα είναι ρευστά, ιδίως τα σύνορα, όλων προς όλους.
    ΟΙ Τουρκοι στρατηγοί αρνήθηκαν να κάνουν αυτό που έκανε ο Βενιζέλος: να συμπράξουν σε μια εκστρατεία (ανατροπής του Σαντάμ)με άγνωστη κατάληξη. Ο Οζαλ ήθελε να πάρει το ρίσκο και πέθανε νωρίς.Ο Ερντογάν πήγε να βάλει πόδι στο Β. Ιράκ και τον έδιωξαν κακήν καώς οι Αμερικάνοι-θυμάστε τον εξευτελισμό Τουρκων κομμάντος στο Β. Ιράκ;
    Η ΤΟυρκία ως (φιλοδοξούσα να γίνει)περιφερειακή δύναμη είναι αναπόφευκτο να κινείται με κάποια αυτονομία που δημιουργεί τριβές με την επικυρίαρχη δύναμη,τις ΗΠΑ.
    Το κλειδί: Οι ΗΠΑ δεν θέλουν (πιστεύω)μια Τουρκία τόσο ισχυρή ώστε να γίνει περισσότερο ανεξα΄ρτητη. Με αυτή την έννοια αν εμείς υπερασπιστούμε με όλα τα μέσα τα νόμιμα κεκτημένα δεν θα τα χάσουμε.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  21. Ωραία ερώτηση αν συμφέρει το Ισραήλ να δημιουργηθεί κουρδικό κράτος , κατά την δική μου άποψη παρόλο που εδώ και πολλά χρόνια ο εβραϊκός παράγων έχει εισδύσει στο τουρκικό κατεστημένο και κατά καποιο τρόπο ελέγχει τα πράγματα,
    Το Ισραήλ ίσως θα προτιμούσε ένα κουρδικό κράτος ανάχωμα στα αραβικά κράτη και Τουρκία , μην ξεχνάμε ότι οι τούρκοι πάσχουν από το νεοθωμανικό σύνδρομο που αυτόματος τους φέρνει αντίθετους με το Ισραήλ ,
    Έτσι λοιπόν εκτιμώ ότι το Ισραήλ θα προτιμούσε να έχει την Τουρκία σάντουιτς με Ελλάδα και κουρδικό κράτος.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  22. Σιγά μην είναι η μια πλευρά του σάντουϊτς η Ελλάδα. Δεν μπορεί, δεν έχει ικανούς ντιντήδες. Μόλις φαν λίγο πρόλογο χέζονται...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  23. Η Αθήνα πάντως, περιθώρια για χαλαρότητες και χαρούλες με Τουρκία, δεν έχει. Διότι οι Τούρκοι όταν στριμώχνονται από άλλες χώρες, συνήθως σε εμάς ξεσπάνε.
    Αρχικέραυνε και εγώ αναρωτήθηκα πολλές φορές πού έχεις χαθεί. Ποιοί αρχαίοι σε απασχόλησαν; Ελίνα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  24. ΕΛΙΝΑ ΓΕΙΑ ΣΟΥ

    Σας έλειψα φαίνεται πολύ και ζητώ συγνώμη. Η αγάπη σας και η εκτίμηση προς εμένα με συγκινεί. Και μια και ρωτάς με ποιους αρχαίους συγγραφείς ασχολούμαι αυτην την περίοδο είναι : ο Λουκιανός, και ο Αριστοφάνης. Εχω τελειώσει εδώ και χρόνια την ενασχόληση με τους κυνικούς, νεοπλατωνικούς, επικουρικούς και άλλους. Νοιώθω όσο διαβάζω ότι δεν ξέρω τίποτα, ούτε μια σταγόνα. Σας ευχαριστώ όλους για το ενδιαφέρον σας και πιστεύω ότι θα είμαι τακτικότερος σχολιαστής εδώ.
    Υγιαίνετε
    Αργικέραυνος

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Υφίσταται μετριασμός των σχολίων.

- Παρακαλούμε στα σχόλια σας να χρησιμοποιείτε ένα όνομα ή ψευδώνυμο ( Σχόλια από Unknown θα διαγράφονται ).
- Παρακαλούμε να μη χρησιμοποιείτε κεφαλαία γράμματα στη σύνταξη των σχολίων σας.