Νέες σκέψεις στην Αθήνα για τον χάρτη των αγωγών

Της ΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΣΠΑΝΟΥ

Από τους ρωσικού ενδιαφέροντος αγωγούς Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολης και SouthStream, στον αμερικανικής επιδίωξης ITGI και σε εκείνον που θα μεταφέρει φυσικό αέριο από την Αν. Μεσόγειο στην Ελλάδα με προορισμό τις ευρωπαϊκές αγορές! Είτε σχεδιάστηκε, είτε απλώς συνέβη, ο αναπροσανατολισμός της εθνικής ενεργειακής πολιτικής είναι γεγονός με διπλωματικές παρενέργειες.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η κυβέρνηση προτίθεται να αναλάβει σύντομα πρωτοβουλία αναθέρμανσης του διαλόγου Αθήνας - Μόσχας, σε μια προσπάθεια να αμβλύνει τις εντυπώσεις μεθοδευμένης απομάκρυνσης από την Gazprom και προσαρμογής στις αμερικανικές απαιτήσεις για απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο.

Υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις κατά τις οποίες το Κρεμλίνο αντιμετωπίζει με δυσπιστία την κυβέρνηση Παπανδρέου και έτσι, η ηγεσία της ελληνικής διπλωματίας δρομολογεί επιχείρηση ανάκτησης της εμπιστοσύνης της ρωσικής πλευράς, καθώς δεν υπάρχει η πολυτέλεια για απώλειες ισχυρών συμμάχων. Τα

ο ενδιαφέρον μεγάλων εταιρειών για τα κοιτάσματα που πιθανολογείται ότι κρύβονται στη θαλάσσια περιοχή της Κύπρου και του Ισραήλ έχουν επιταχύνει τις διεργασίες στο εσωτερικό των αρμόδιων ελληνικών υπουργείων, προκειμένου να προσαρμοστεί στις ανάγκες της συγκυρίας το εθνικό ενεργειακό δόγμα.

Το τελευταίο διάστημα καταγράφονται σημαντικές εξελίξεις: lΣύμφωνα με πληροφορίες που μεταδόθηκαν και δεν διαψεύστηκαν από τις Βρυξέλλες, η Κομισιόν ενθαρρύνει τη συγχώνευση των δύο υπό σχεδιασμό αγωγών Νabucco και ITGI, προκειμένου να διασφαλιστεί η διοχέτευση αζερικού αερίου στις ευρωπαϊκές αγορές.

Ο Νότιος Διάδρομος, που αποσκοπεί στον εφοδιασμό της Ευρώπης από την Κασπία και στον οποίο περιλαμβάνονται οι δύο συγκεκριμένοι αγωγοί, αντιμετωπίζεται από τις ΗΠΑ ως στρατηγικής σημασίας, γιατί θα περιορίσει την ενεργειακή εξάρτηση της Ε.Ε. από τη Ρωσία. Εάν ο αγωγός Τουρκίας - Ελλάδας - Ιταλίας (ITGI), που θα μεταφέρει αζερικό αέριο από το κοίτασμα ShahDeniz 2, συνδεθεί με το Nabucco, τότε θα αποκτήσει πρωταγωνιστικό ρόλο στο μεγαλύτερο μέχρι σήμερα σχέδιο της Ε.Ε. για την ενεργειακή της ασφάλεια. lΌπως φάνηκε από νέες προειδοποιήσεις της Ρωσίας για αποχώρηση, ο αγωγός Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολης καρκινοβατείλόγω των συνεχών παλινωδιών της φιλοαμερικανικής βουλγαρικής κυβέρνησης.

Η Σόφια έλαβε προθεσμία ως τις 20 Μαρτίου για να εξοφλήσει το συσσωρευμένο χρέος των 7,3 εκατ. για τη λειτουργία της διεθνούς κοινοπραξίας του αγωγού, αλλά τίποτα δεν δείχνει ότι το συγκεκριμένο σχέδιο έχει μέλλον.

Με βάση τις επίσημες θέσεις του ΥΠΕΞ, ο αγωγός αυτός παραμένει υψηλής προτεραιότητας για την Ελλάδα, παρόλο που ο πρωθυπουργός -πριν από την εκλογική του νίκη- είχε χαρακτηρίσει λεόντειο (υπέρ της Ρωσίας) τη σχετική διακρατική συμφωνία. lΑκινησία υπάρχει και ως προς τον επίσης ρωσικών συμφερόντων αγωγό SouthStream, ο οποίος θα διασχίσει τη θάλασσα της Τουρκίας, εδάφη της Βουλγαρίας, της Ελλάδας, της Σερβίας, της Κροατίας, της Ιταλίας, της Ουγγαρίας και θα καταλήγει στην Αυστρία.

Ο αγωγός θεωρείται ανταγωνιστικός προς τον Nabucco, με διπλάσιο, ωστόσο, κόστος κατασκευής (15,5 δισ. ευρώ), γεγονός που αξιοποιούν οι επικριτές του, για να ισχυριστούν ότι η απόφαση για την κατασκευή του βασίζεται σε πολιτικά κριτήρια, δηλαδή σε προθέσεις ενίσχυσης της ρωσικής παρουσίας στην περιοχή.

Έντονη συζήτηση, τέλος, γίνεται σχετικά με την πρόταση του Τελ Αβίβ για μεταφορά του αερίου, που ενδέχεται να βρεθεί στην Αν. Μεσόγειο μέσω αγωγού ο οποίος θα συνδέσει το Ισραήλ, την Ελλάδα και την Κύπρο με την ευρωπαϊκή αγορά.

Ένα τέτοιο σχέδιο, εφόσον υλοποιηθεί, θα ικανοποιήσει τις αμερικανικές επιδιώξεις για διαφοροποίηση των πηγών εφοδιασμού της Ε.Ε. και θα ενισχύσει το γεωπολιτικό βάρος όλων των εμπλεκόμενων χωρών. Αστάθμητος παράγοντας, όμως, είναι η αντίδραση της Τουρκίας, εφόσον το αδιέξοδο στο Κυπριακό παραμείνει και οι Τουρκοκύπριοι αποκλειστούν από την αξιοποίηση του ενεργειακού πλούτου του νησιού.

Ουάσιγκτον και Μόσχα φλερτάρουν τον πλούτο της Κύπρου

Η ΓΕΩΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ των αγωγών στην Ανατολική Μεσόγειο βρίσκεται ακόμη σε αρχικό στάδιο διαμόρφωσης. Πριν από λίγους μήνες δύσκολα θα μπορούσε κανείς να φανταστεί ότι η αμερικανική εταιρεία NobleEnergy και ο ρωσικός κολοσσός Gazprom θα πραγματοποιούσαν παράλληλα γεωτρήσεις στην ίδια περιοχή, νοτίως της Κύπρου.

Το ενδεχόμενο αυτό, ωστόσο, είναι πλέον ορατό καθώς η αμερικανική εταιρεία αναμένεται να ξεκινήσει την προσπάθεια εξόρυξης υδρογονανθράκων στο «οικόπεδο 12» σε λίγους μήνες, ενώ η διασυνδεδεμένη με το Κρεμλίνο ρωσική εταιρεία έχει εκφράσει το ενδιαφέρον της να συμμετάσχει στο διαγωνισμό αδειοδότησης για έρευνες σε άλλα «οικόπεδα» της Κυπριακής Δημοκρατίας. Με αυτά τα δεδομένα, το παιχνίδι είναι ανοιχτό και μπορεί να ενώσει αντίπαλα επιχειρηματικά συμφέροντα στη διαδικασία αναζήτησης υδρογονανθράκων σε μια θάλασσα που ως σήμερα δεν καταγραφόταν στο χάρτη των πλούσιων σε ενεργειακά αποθέματα περιοχών του πλανήτη.

ΙΣΟΤΙΜΙΑ