Πριν τρεις περίπου μήνες, ανήμερα των Χριστουγέννων, οι τουρκικές κατοχικές Αρχές είχαν διακόψει τη θεία λειτουργία των Χριστουγέννων επειδή, όπως είχαν αναφέρει, δεν είχε εξασφαλισθεί προηγουμένως άδεια!
Η συνέπεια αυτής της τουρκικής πολιτικής συμπεριφοράς συνάδει πλήρως με τις πολιτικές θέσεις και προτάσεις που κατατίθενται στο τραπέζι των συνομιλιών. Ακόμα και επί ηγεσίας Ταλάτ είχαν κατατεθεί προτάσεις, βάσει των οποίων εζητείτο η εφαρμογή των τεσσάρων βασικών ελευθεριών και για τους Τούρκους υπηκόους (ακόμα και αν η Τουρκία δεν ανήκει στην ΕΕ). Όχι μόνο απαιτεί η τουρκική πλευρά τη νομιμοποίηση των εποίκων αλλά διεκδικεί την κατοχύρωση του δικαιώματος εγκατάστασης Τούρκων υπηκόων στην Κύπρο: δηλαδή τη νομιμοποίηση της αλλαγής της δημογραφικής ταυτότητας της Μεγαλονήσου.
Εάν ανατρέξουμε ιστορικά μετά από την εισβολή του ’74 και αξιολογήσουμε τον τρόπο συμπεριφοράς της Τουρκίας, αλλά και τις θέσεις της εκάστοτε τουρκοκυπριακής ηγεσίας στο τραπέζι των συνομιλιών, βλέπουμε ότι η Τουρκία μεθοδικά και απροκάλυπτα προσπαθεί να καταργήσει την Κυπριακή Δημοκρατία και να δημιουργήσει ένα προτεκτοράτο.
Η «ευελιξία» (βλέπε υποχωρητικότητα) η οποία επεδείχθη από την ελληνοκυπριακή ηγεσία καιη αποδοχήπροτάσεων για διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία με εποικοδομητικές ασάφειες αναφορικά με την κρατική υπόσταση της Κυπριακής Δημοκρατίας, αποτέλεσαν λανθασμένες επιλογές.
Εκείνο το οποίο συνέβαλε ούτως ώστε να απαλλαγούμε από τέτοιου είδους λύσεις (τουλάχιστον μέχρι τώρα) ήταν αφ’ ενός ο τουρκικός μαξιμαλισμός και αφ’ ετέρου η στάση της πλειοψηφίας των Ελληνοκυπρίων που αντιμετώπισε/αντιμετωπίζει με δυσπιστία αυτές τις θέσεις.
Η ουσία είναι ότι οι πράξεις και οι θέσεις της Τουρκίας έρχονται πάντα να μας υπενθυμίζουν την πραγματικότητα σε μια εποχή μάλιστα κατά την οποία κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση εκφράζουν ετοιμότητα για οδυνηρές υποχωρήσεις με στόχο μια βιώσιμη λύση του Κυπριακού.
Υπογραμμίζεται ότι η υπόθεση εργασίας η οποία γίνεται, άσοφα και απερίσκεπτα, είναι ότι οποιαδήποτε λύση επιτευχθεί θα συνιστά βελτίωση της υφιστάμενης κατάστασης. Όμως η λεγόμενη ρεαλιστική σχολή στην Κύπρο δεν είχε ποτέ την πλειοψηφία ανάμεσα στον λαό. Ας μην λησμονούμε ότι το 2004 η βάση του ΑΚΕΛ έσπρωξε την κομματική ηγεσία να διαφοροποιήσει την απόφασή της πριν το δημοψήφισμα, ενώ η βάση του ΔΗΣΥαπέρριψε συντριπτικά τις επιλογές της ηγεσίας του κόμματος.
Όλα αυτά παραπέμπουν στην ανάγκη να προβληματισθούμε και να προχωρήσουμε σε μία επανατοποθέτηση εφ’ όλης της ύλης. Πρέπει επίσης να αντιληφθούμε ότι άλλο λύση του Κυπριακού στη βάση των κατοχικών δεδομένων και άλλο λύση στα πλαίσια ενός έντιμου συμβιβασμού στη βάση μιας πολυπεριφερειακής ομοσπονδίας και της συνέχειας της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Η οδυνηρή πραγματικότητα -και ας συμβουλευθούν τα ένστικτά τους ακόμα και οι πιο καλοπροαίρετοι- είναι ότι οι συχνές παρενοχλήσεις και οι εξευτελισμοί της ανθρώπινης αξιοπρέπειας θα είναι το ελάχιστο που θα συμβεί στην περίπτωση λύσης με βάση τη νομιμοποίηση/ομαλοποίηση των κατοχικών δεδομένων. Ένα βασικό ερώτημα είναι κατά πόσονακόμα και τότε οι καλοπροαίρετοι θα συνεχίσουν να βλέπουν τα θετικά και θα αφήνουν τους κατοχικούς «εταίρους» να ροκανίζουν αξίες και αρχές οιοποίες ήδη θα έχουν ξεπουληθεί με την αποδοχή της «ρεαλιστικής» λύσης.
*Ο Ανδρέας Θεοφάνους είναι καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας και διευθυντής του Κυπριακού Κέντρου Ευρωπαϊκών και Διεθνών Υποθέσεων.
ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ 28/03/2011
"Όλα αυτά παραπέμπουν στην ανάγκη να προβληματισθούμε και να προχωρήσουμε σε μία επανατοποθέτηση εφ’ όλης της ύλης. Πρέπει επίσης να αντιληφθούμε ότι άλλο λύση του Κυπριακού στη βάση των κατοχικών δεδομένων και άλλο λύση στα πλαίσια ενός έντιμου συμβιβασμού στη βάση μιας πολυπεριφερειακής ομοσπονδίας και της συνέχειας της Κυπριακής Δημοκρατίας."
ΑπάντησηΔιαγραφήΛάθος: είναι ακριβώς το ίδιο πράγμα. Ο λόγος είναι ότι ο συμβιβασμός προϋποθέτει διαπραγμάτευση, συνεπώς, όταν σκοπίμως οι θέσεις της μιας πλευράς είναι μαξιμαλιστικές (μεγιστοποιούν τη διαπραγματευτική τους δύναμη), "έντιμος συμβιβασμός" σημαίνει per se "λύση του Κυπριακού στη βάση των κατοχικών δεδομένων" - αλλιώς δεν υπάρχει λύση. Καλή η win-win προσέγγιση του HBS, αλλά είναι λίγο άκαιρη σε περιβάλλοντα επίλυσης διαφορών που τείνουν σε οιωνεί zero sum game.
Η συνήθεια να παρουσιάζεται το ίδιο απότοκο ως κάτι διαφορετικό είναι αμιγώς επικοινωνιακής υφής χαρακτηριστικό των (αποτυχημένων) πολιτικών, όχι της στρατηγικής ανάλυσης, η οποία διαφέρει δομικά από την πορισματολογικής υφής δημοσιογραφία. Είναι κάτι σαν "να σου πω εκ των προτέρων το λόγο που το φαΐ που μαγειρεύω δεν θα είναι αυτό που περιμένεις".
Ο Φρουρός της Πρεσβείας