Ο Ερντογάν και το κουρδικό ζήτημα

του Guillaume Perrier,  Le Monde

Κουρδοπούλα, Χαράκι, 25 Απριλίου 2011. 
Μετά το πετροπόλεμο με τους μπάτσους, ξάπλα στις πλατείες. 
Η πιστή εφαρμογή του «δημοκρατικού ανοίγματος» του Ερντογάν…

Εκτός από τις βιντεομαγνητοσκοπήσεις του MHP, το κουρδικό ζήτημα είναι το κύριο αντικείμενο  συζητήσεων και διαιρέσεων που εμφανίζεται σε αυτή την εκστρατεία για τις κοινοβουλευτικές εκλογές. Οι υποψήφιοι έχουν εντείνει τις συγκεντρώσεις  στις κουρδικές περιοχές της νοτιοανατολικής και ανατολικής Τουρκίας.

Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ήταν στο Σιίρτ, Βαν, στη συνέχεια στο Χακάρι το Σαββατοκύριακο. Θα επισκεφθεί το Ντιγιαρμπακίρ την Τετάρτη 1η Ιουνίου, για ένα μεγάλο συλλαλητήριο 11 μέρες πριν από τις εκλογές της 12ης Ιουνίου. 

Η υποδοχή του στην περιοχή ήταν μάλλον ψυχρή. Αναμενόταν ...

Το AKP είχε επιτύχει καλές επιδόσεις στους Κούρδους το 2007, οι υποσχέσεις του «δημοκρατικού ανοίγματος» συναντούσαν υψηλές προσδοκίες. 

Το 2005, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, σε μια ορόσημη ομιλία του στο Ντιγιαρμπακίρ, αναγνώρισε την ύπαρξη του «κουρδικού προβλήματος». 

Όμως οι Κούρδοι απογοητεύθηκαν. Μια ταχεία χαλάρωση δεν ήταν πια παρά ένα όνειρο στις δημοτικές εκλογές του 2009, που χαρακτηρίστηκαν από την άνοδο του BDP. 

Περισσότερο ακόμα στο δημοψήφισμα του 2010. 

Το κουρδικό κόμμα BDP κάλεσε για μποϊκοτάζ της ψηφοφορίας που τηρήθηκε ευρέως. Η μη υποστήριξη των Κούρδων, αν και τους αφορούσε κυρίως, των συνταγματικών μεταρρυθμίσεων που ψηφίστηκαν από το ΑΚΡ, εξόργισε τον Πρωθυπουργό ο οποίος, από τότε, εκδικείται.

Σήμερα, σύμφωνα με τον κ. Ερντογάν, «δεν υπάρχει κουρδικό πρόβλημα». 

Η τουρκική κυβέρνηση επανέρχεται στο πολύ παραδοσιακό λόγο, εθνικιστικό, συγκεντρωτικό και αφομοιωτικό:

«Tek bayrak, tek ülke, tek millet» (μία σημαία, μία χώρα, ένα έθνος). 

Απευθυνόμενος στα «αδέλφια με κουρδικές ρίζες», ο Ερντογάν επιβεβαιώνει την πραγματικότητα της εφαρμογής της πολιτικής εκτουρκισμού. 

Το σουνιτικό Ισλάμ, πλειοψηφία στην Τουρκία, είναι το ενωτικό τσιμέντο.

Η δικαστική καταστολή επαλείφθηκε δριμύτατη: μετά τη διάλυση του DTP το Δεκέμβριο του 2009, που συνεχίστηκε από τον αποκλεισμό από τη πολιτική ζωή πολλών εκλεγμένων Κούρδων από τους οποίους τον μέτριο Αχμέτ Τουρκ, εκατοντάδες συλλήψεις παιδιών που πετροβολούν και χιλιάδες ακτιβιστές του κόμματός και των ενώσεων-οθονών εξαντλήσαν την κουρδική περιοχή. 

Η δίκη του KCK, το δίκτυο πολιτικής στήριξης του PKK, συνεχίζεται με το μερίδιό της σε παρατυπίες και ασυνέπειες. 

Η δυσαρέσκεια έναντι του ΑΚΡ και κατά της αστυνομίας, η οποία είναι ολοένα και πιο ορατή σε όλη την περιοχή, είναι ισχυρή.

Η λύση του κουρδικού ζητήματος είναι το μεγαλύτερο έργο προς ανάληψη στην Τουρκία, σύμφωνα με τον Αχμέτ Ινσελ (Ahmet Insel), ενα πραγματικό «τρελό σχέδιο», συμπληρώνει. 

Ορισμένοι Τούρκοι αρθρογράφοι και διανοούμενοι της Δύσης προειδοποίησαν τα τουρκικά μέσα μαζικής ενημέρωσης ότι θα έπρεπε να ξεφύγουν από τον παλιό πειρασμού τους της αυτολογοκρισίας για το κουρδικό ζήτημα. 

Είναι πράγματι απίστευτο το γεγονός να παρατηρεί κανείς την σιωπή των τουρκικών μέσων ενημέρωσης και να προσπαθεί να κατανοήσει και να εξηγήσει αυτό το αιώνιο κουρδικό ζήτημα. 

Απαξιώνοντας το κουρδικό ζήτημα,  τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης το εμφανίζουν σαν ένα απλό θέμα ασφάλειας ή «τρομοκρατίας», και αρκούνται απλώς να επαναλαμβάνουν τα επίσημα ανακοινωθέντα των δυνάμεων ασφαλείας, διαιωνίζοντας το πρόβλημα με αυτόν τρόπο. 

Έκρηξη βόμβας στο Ετιλερ (Etiler, ευρωπαϊκή πλευρά της Κωνσταντινούπολης) είχε ως επακόλουθο τον  τραυματισμό  8 ατόμων την περασμένη εβδομάδα. Οι δημοσιογράφοι μετέδιδαν το γεγονός ζωντανά από τους τόπους της επίθεσης όλη την ημέρα.

Στο νοτιοανατολικό τμήμα της χώρας, οι επιθέσεις, οι εκρήξεις και οι κηδείες ακολουθούν η μια την άλλη με  ιλιγγιώδη ρυθμό. 

Η Δύση αδιαφορεί πλήρως.

Το κεμαλικό κόμμα CHP, ωστόσο, έχει αλλάξει τακτική. 

Είναι το πρώτο που ασχολήθηκε με το κουρδικό ζήτημα, με την έκθεση που δημοσιεύθηκε στα τέλη της δεκαετίας του '80, αλλά το CHP παρασύρθηκε σε ένα στενό εθνικισμό με τον Ντενίζ Μπαϊκάλ. 

Ο Κεμάλ Κιλισνταρόγλου προτίθεται να φυσήξει άλλο πνεύμα στο CHP. 

Ο πρώην δικηγόρος και υπέρμαχος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Σεζγκιν Τανρικουλου (Sezgin Tanrikulu) είναι ο υποψήφιος του Ντιγιαρμπακίρ με το σήμα του μοναδικού κόμματος του Ατατούρκ, πράγμα δύσκολα κατανοητό για μεγάλο μέρος των Κούρδων. 

Γεγονός είναι όμως ότι η υποδοχή του Κεμάλ Μπέη στο Χακάρι ήταν πολύ θερμότερη από αυτή του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Με άμεση αντίδραση, ο πρωθυπουργός κατηγόρησε το κεμαλικό κόμμα ότι φλερτάρει με το BDP, προφανώς κακιά παρέα. 

Όποιος σπέρνει ανέμους ...

Le Monde.fr            30.05.2011