«Δημιουργική Καταστροφή» και ελληνική κρίση

Του Σάββα Καλεντερίδη

Η Ελλάδα ως σύνολο και ως σύστημα φαίνεται ότι έχει κλείσει τον κύκλο της. Τα προβλήματα είναι πολλά και κυρίως δομικού χαρακτήρα, στους περισσότερους -αν όχι σε όλους- τους τομείς της πνευματικής, πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής ζωής. Το «μαζί τα φάγαμε» και άλλες δηλώσεις αντίστοιχου χαρακτήρα, που αποσκοπούν στη δημιουργία αισθήματος συν-ευθύνης στο σύνολο του ελληνικού λαού για την τραγική κατάσταση της χώρας, απεικονίζουν μια πραγματικότητα, αποκρύπτοντας ταυτόχρονα μια άλλη.

Ναι, ο ελληνικός λαός συμμετείχε σε ό,τι έγινε από το 1974 μέχρι σήμερα μέσω του διαλόγου και των σχέσεων που είχε αναπτύξει με το κράτος και τους πολιτικούς, στους οποίους έδινε αναλόγως κάθε φορά την πολιτική νομιμοποίηση μέσω της εκλογικής διαδικασίας. Με άλλα λόγια, ναι ο ελληνικός λαός έχει τις ευθύνες του, όμως, το κρίσιμο στην όλη υπόθεση είναι ότι τους κανόνες του παιχνιδιού τους όριζαν πάντα οι πολιτικοί και μάλιστα όχι όλοι, λίγοι, αυτό που αποκαλούμε πολιτική ηγεσία, ελίτ κατά την ορολογία που έχει επικρατήσει. Και ακριβώς εκεί είναι το μείζον πρόβλημα της χώρας, στην ηγεσία του.

Από το 1974 η πολιτική ηγεσία, οι πολιτικοί, σε συνεργασία με την οικονομική και πνευματική ηγεσία του τόπου, ήταν αυτοί που καθόριζαν τους όρους του παιχνιδιού, και ο ελληνικός λαός συμμετείχε, έχοντας μέρος της ευθύνης για όσα συμβαίνουν στη χώρα, με την κύρια ευθύνη να πέφτει στους ώμους πολιτικών, οικονομικών και πνευματικών παραγόντων, της ηγεσίας της χώρας. Είναι αντιπαραγωγικό και ψυχοφθόρο να αναλίσκεται κανείς στις αθλιότητες που διέπραξαν όλοι αυτοί που είχαν επί δεκαετίες την ευθύνη για την πορεία της χώρας. Ο ηθικός, πνευματικός και πολιτικός ξεπεσμός και η ανηθικότητα είναι λέξεις που απεικονίζουν και χαρακτηρίζουν -με μετριοπάθεια θα λέγαμε- την ηγεσία της χώρας. Και δυστυχώς, από την αντίστοιχη συμπεριφορά της ηγεσίας, που όριζε τους κανόνες του παιχνιδιού, επηεράστηκε σε ένα βαθμό και η συμπεριφορά των Ελλήνων πολιτών.

Όσον αφορά τους Έλληνες πολίτες, τον ελληνικό λαό, αποτελεί πεποίθησή μας ότι διαθέτει αστείρευτες δυνάμεις και ότι μπορεί να απαλλαγεί από τις αγκυλώσεις και από τις συνήθειες των σαράντα τελευταίων  ετών, που είχαν επηρεαστεί από μια αρρωστημένη σχέση που είχε αναπτυχθεί ανάμεσα στον πολίτη και τον πολιτικό, στον πολίτη και το κράτος. Οι κινητοποιήσεις των τελευταίων ημερών -θέλουμε να πιστεύουμε- δείχνουν ακριβώς αυτό, ότι ο ελληνικός λαός θέλει να αλλάξει, για να αλλάξει και η πορεία της χώρας. Για να γίνει όμως αυτό, προϋπόθεση είναι η αλλαγή της ηγεσίας σε όλα τα επίπεδα και σε όλους τους τομείς, γιατί όπως ισχύει το «μαζί τα φάγαμε» για όλο τον ελληνικό λαό, ισχύει και το «μαζί τα κάναμε» για όλη την πολιτική, οικονομική και πνευμτατική ηγεσία του τόπου.

Όπως έρχεται το σαρωτικό κύμμα των αλλαγών στις εργασιακές σχέσεις και τις αμοιβές των εργαζομένων και των συνταξιούχων, ένα τσουνάμι που παρασέρνει και επηρεάζει τη χωή και τα δικαιώματα του συνόλου των Ελλήνων πολιτών, έτσι θα πρέπει να παρασυρθεί και το σύνολο της πολιτικής, οικονομικής και πνευματικής ηγεσίας αυτού του τόπου και να βρει τη θέση που του αξίζει, εκεί στα κατάβαθα, στο σκοτεινό βάραθρο της Ιστορίας. Όλοι αυτοί που διακωμώδησαν χρόνια τώρα τις έννοιες της πατρίδας, του καθήκοντος, της ηθικής, της αξιοκρατίας, του έθνους, όλοι αυτοί που δαιμονοποίησαν τον αγνό πατριωτισμό, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα τις έννοιες του εθνομηδενισμού, του ψευδο-εκσυγχρονισμού, του ψευδο-προοδευτισμού και του άκρατου  λαϊκισμού.

Όλα δείχνουν ότι το τσουνάμι έρχεται και θα παρασύρει και τις ελίτ, όλους αυτούς που δεν είχαν τη δύναμη, την εθνική και ηθική συγκρότηση αλλά και τη βούληση να σηκώσουν το βάρος της ευθύνης της διαχείρισης του ιστορικού, πολιτισμικού και εθνικού πλούτου της Ελλάδος και του Ελληνισμού. Το θέμα είναι ο ελληνικός λαός, οι Έλληνες πολίτες, μαζί με τα ανεξάντλητα αποθέματα δύναμης που δείχνουν ότι έχουν, να αποδείξουν ότι διαθέτουν ιστρορική μνήμη και πολιτική ωριμότητα, γιατί οι εθνικές τραγωδίες στο παρελθόν έγιναν πάντα ή σχεδόν πάντα στη διάρκεια ανακατατάξεων και μεταβατικών περιόδων, με τελευταία την τραγωδία της Κύπρου, που το 40% του εδάφους της παραμένει υπό βάρβαρη κατοχή του τουρκικού στρατού, κατοχή που συντελέστηκε κατά τη διάρκεια ανακατατάξεων και την ώρα που η Ελλάδα περνούσε από τη δικτατορία στη Δημοκρατία.

Υπάρχουν φωνές που μιλούν για τον κίνδυνο καταστροφής και κατά κάποιο τρόπο έχουν δίκιο, αφού η καταστροφή σε αρκετούς τομείς έχει ήδη επιτελεστεί. Αν και ο όρος έχει χρησιμοποιηθεί σε θεωρίες που σχετίζονται με οικονομικά και παραγωγικά-βιομηχανικά μοντέλα, ελπίζουμε στην περίπτωσή μας, στην περίπτωση της δοκιμαζόμενης Ελλάδος, να ισχύσει η θεωρία της «Δημιουργικής Καταστροφής», σύμφωνα με την ένα σύστημα που εμφανίζει δομικά προβλήματα ή τείνει να ολοκληρωθεί και να κλείσει τον κύκλο του, προκύπτει νομοτελειακά η ανάγκη να καταστραφεί ολοσχερώς και η καταστροφή αυτή να λειτουργήσει ως κινητήρια δύναμη ενός νέου δημιουργικού ξεκινήματος.

Εμείς ευχόμαστε όλη αυτή η διαδικασία, μαζί με τις υψηλές έννοιες που οδήγησαν στο παρελθόν στη δόξα το ελληνικό έθνος, να αναδείξει τις πιο γνήσιες, δημιουργικές και πατριωτικές δυνάμεις στους θώκους της πολιτικής, πνευματικής και οικονομικής ηγεσίας, για να ξαναμπεί η χώρα στο δρόμο της ανάπτυξης, της προόδου και της δημιουργίας.