3/6/11

Οι περιφερειακές επιπτώσεις της εξέγερσης στη Συρία

ΤΟΥΝΙΚΟΥΠΑΝΑΓΙΩΤΙΔΗ*
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι διαφοροποιείται άρδην το σκηνικό στη Μέση Ανατολή. Η Μέση Ανατολή δεν είναι η ίδια που ήταν πριν 10 μήνες και ίσως να μην είναι η ίδια που είναι τώρα δέκα μήνες μετά. Η θρυαλλίδα της Τυνησίας συμπαρέσυρε την Αίγυπτο, όπου ο Χόσνι Μουμπάρακ αναγκάστηκε να παραιτηθεί υπό το βάρος της μαζικής εξέγερσης. Αυτή την περίοδο ένα ακόμη σημαντικό κράτος στη Μέση Ανατολή δονείται από τις λαϊκές εξεγέρσεις τις οποίες αντιμετωπίζει με άγρια καταστολή. Η Συρία δεν είναι ένα τυχαίο κράτος στην περιοχή.
Αποτελεί το βορειότερο άκρο του αραβικού κόσμου, σημαντική έξοδο βορειο-δυτικά προς την Αίγυπτο και ανατολικά προς το Ιράκ. Αποτελούσε και αποτελεί σημαντικό γεωπολιτικό άξονα του οποίου η συμπεριφορά επηρεάζει τους άλλους δρώντες στην περιοχή αλλά και την αραβοϊσραηλινή διένεξη.

Τη δεκαετία του 1950 στις αρχές του “Αραβικού Ψυχρού Πολέμου” υπήρξε το μήλον της Έριδος μεταξύ των δύο συνασπισμών. Η άρνηση της Συρίας να υποστηρίξει στο Δόγμα Αιζενχάουερ (Μάρτιο 1957) αλλά και η παταγώδης αποτυχία της Δύσης να τη συμπεριλάβει στο θνησιγενές Σύμφωνο της Βαγδάτης προκάλεσε τριγμούς σε όλο δυτικό σύστημα ασφάλειας στη Μέση Ανατολή. Ο Αιγύπτιος ηγέτης Γκαμάλ Αμπντέλ Νάσερ κατάφερε να την αποκολλήσει από τον εναγκαλισμό της Δύσης και να τη θέσει στην τροχιά του Παναραβισμού.

Ο σχηματισμός της Ενωμένης Αραβικής Δημοκρατίας τον Φεβρουάριο του 1958 σήμανε την οριστική ρήξη με τη Δύση και τη μετατόπηση της προς τη σοβιετική τροχιά εξάρτησης. Και στις μέρες μας, όμως, η Συρία είναι το κράτος που μπορεί να αλλάξει τις ισορροπίες. Το καθεστώς της Δαμασκού είναι ξεχωριστό καθώς έχει σχέσεις με κάθε σύγκρουση και σημαντικό παίκτη στην περιοχή: Την Χαμάς, την Χεζμπολλάχ, το Ιράν, το Λίβανο, την Τουρκία και το Ισραήλ.

Οι Ισραηλινοί εμφανίζονται ιδιαίτερα επιφυλακτικοί με τις εξελίξεις. Αυτό που τους ενδιαφέρει περισσότερο είναι αν τυχόν αλλαγή ηγεσίας στη Δαμασκό θα αποδυναμώσει ή θα ενδυναμώσει τον άξονα ΔαμασκούΙράν-Χεζμπολλάχ. Αν και σχέσεις Τελ Αβίβ-Δαμασκού δεν είναι και οι καλύτερες, τουλάχιστον το καθεστώς Άσαντ παρουσίαζε μια προβλεψιμότητα όσον αφορά τη συμπεριφορά του.

Συγκεκριμένα, από τον πόλεμο του Γιομ Κιπούρ τον Οκτώβριο του 1973 υπάρχει μια σταθερότητα στα σύνορα των δυο χωρών αν και το Ισραήλ συνεχίζει να κατέχει τα υψώματα Γκολάν.

Από την άλλη πλευρά, το Ιράν και η Χεζμπολλάχ δεν βλέπουν με καλό μάτι τις εξελίξεις γιατί η Τεχεράνη θα χάσει τον μοναδικό της σύμμαχο, ενώ η Χεζμπολλάχ θεωρεί ότι διακυβεύεται ο εφοδιασμός της με οπλισμό από το Ιράν μέσω Δαμασκού. Τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα για το μικροσκοπικό και χωρίς κυβέρνηση κρατίδιο του Λιβάνου. Σταθερή Συρία σημαίνει σταθερός Λίβανος.

Η Συρία είχε υπό κατοχή το Λίβανο για 29 ολόκληρα χρόνια διαδραματίζοντας σημαντικό ρόλο στη διάρκεια του εμφυλίου. Η αναταραχή στη Συρία μπορεί να οξύνει το ήδη ασταθές ισοζύγιο μεταξύ των διαφόρων σεκτών και εθνοτικών ομάδων. Καταληκτικά σημειώνουμε ότι αυτό που είναι ξεκάθαρο αυτή τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές είναι ότι το καθεστώς Άσαντ δεν σκοπεύει να κάνει πίσω. Η άρση του νόμουέκτακτης ανάγκης τον περασμένο Απρίλιο ήταν ένας τακτικισμός για να κερδίσει χρόνο. Ας ελπίσουμε να μην επαναληφθούν τα γεγονότα του1982 στην πόλη Χάμα, όταν ο πατέρας Άσαντ κατέσφαξε 30.000 ανθρώπους. Οι επόμενες εβδομάδες θα είναι καθοριστικές για το μέλλον της Συρίας και όχι μόνο.
*Ο Νίκος Παναγιωτίδης είναι δημοσιογράφος, διεθνολόγος- επισκέπτης λέκτορας Πολιτικής Επιστήμης.

ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ 03/06/2011

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Υφίσταται μετριασμός των σχολίων.

- Παρακαλούμε στα σχόλια σας να χρησιμοποιείτε ένα όνομα ή ψευδώνυμο ( Σχόλια από Unknown θα διαγράφονται ).
- Παρακαλούμε να μη χρησιμοποιείτε κεφαλαία γράμματα στη σύνταξη των σχολίων σας.