Οι παραμονές της εισβολής

Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότεροι Τούρκοι προβαίνουν σε δηλώσεις και αποκαλύψεις για την εισβολή. Είχαμε ομολογία για δολοφονίες αιχμαλώτων πολέμου, για πυρπόληση τζαμιού από τις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις από τον στρατηγό Σαμπρί Γιρμιμπέσογλου, για τον βάρβαρο και απάνθρωπο τρόπο με τον οποίο οι Τούρκοι στρατιώτες συμπεριφέρθηκαν στους αιχμαλώτους κλπ.
Σε άρθρα προηγούμενων επετείων της εισβολής αναφερθήκαμε στο ιστορικό της όπως το περιγράφει ο Ντενκτάς , στις απώλειες των Τούρκων, σε συνεντεύξεις των στρατιωτικών διοικητών για τις προετοιμασίες και τα αποτελέσματα της εισβολής, σε ανταποκρίσεις Τούρκων δημοσιογράφων που έφθασαν στο νησί με τα αποβατικά σκάφη, σε ομολογίες τούρκων στρατιωτικών για τα κατορθώματά τους (ταγματάρχης Εσάτ Οκτάι Γιλντιρίμ: Στην Κύπρο έσφαξα ένα παιδί μπροστά στα μάτια του πατέρα του και, αντί κρασί ήπια το αίμα του).

Στο σημερινό μας σημείωμα θα αναφερθούμε στις δηλώσεις του υπουργού Τουρισμού της Κυβέρνησης Ετζεβίτ το 1974 και κυβερνητικού εκπροσώπου Ορχάν Μπιργκίτ.

Πρόκειται για ένα άτομο που θεωρούνταν το δεξί χέρι και η σκιά του πρωθυπουργού της εισβολής Ετζεβίτ. Η εισβολή πραγματοποιήθηκε όταν την Τουρκία κυβερνούσε ο συνασπισμός των κομμάτων Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού του Ετζεβίτ και Εθνικής Σωτηρίας του Έρμπακαν. Μετά τη διάλυση του συνασπισμού το κόμμα του Έρμπακαν προσπάθησε να οικειοποιηθεί την επιτυχία κατάληψης της νήσου και διέδιδε ότι το μεγαλύτερο μέρος αυτής οφείλεται στον Έρμπακαν ενώ παράλληλα ισχυριζόταν ότι αρκετοί βουλευτές του ΡΛΚ ήταν αντίθετοι με την κατάληψη της νήσου και ότι αν δεν ήταν ο Έρμπακαν ο Ετζεβίτ δεν θα προχωρούσε. Διέδιδαν ακόμη ότι το Κόμμα Εθνικής Σωτηρίας απαιτούσε όπως καταληφθεί το σύνολο της νήσου, αλλά δεν έπεισε τον Ετζεβίτ.

Όλα αυτά απορρίπτονται από τον Μπιργκίτ ο οποίος αναφέρεται λεπτομερώς για το πώς ο Ετζεβίτ πληροφορήθηκε τα του πραξικοπήματος και τις παραπέρα ενέργειές του. Όπως δήλωσε, ο πρωθυπουργός ενημερώθηκε για το πραξικόπημα όταν έφθασε στο στρατιωτικό αεροδρόμιο Ετιμεσγκούτ της Άγκυρας για να μεταβεί στην πόλη Αφιονκαράχισαρ. Με το ταξίδι αυτό ο Ετζεβίτ ήθελε να διαμηνύσει στη διεθνή κοινότητα ότι αίρεται η απαγόρευση που μετά από επιθυμία των ΗΠΑ επιβλήθηκε σε δύο νομούς (Ντενιζλί και Αφιονκαράχισαρ) για καλλιέργεια ινδικής κάνναβης.

Ο υπουργός Εξωτερικών Τουράν Γκιουνές βρισκόταν στην Κίνα. Στο αεροδρόμιο βρισκόταν ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, υπουργός Άμυνας Χασάν Εσάτ Ισίκ, ο οποίος και ενημέρωσε τον Ετζεβίτ για την κατάσταση στο νησί.

Αμέσως τέθηκε θέμα κατά πόσο θα έπρεπε να αναβληθεί η επίσκεψη στους νομούς. Ο γενικός γραμματέας του ΡΛΚ, Ορχάν Εγιούπογλου, δήλωσε ότι έχουν γίνει μεγάλες ετοιμασίες και περίμεναν τον πρωθυπουργό. Εισηγήθηκε όπως συντομευτεί το ταξίδι, όπως και έγινε. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού ο Μπιργκίτ ρώτησε τον Ετζεβίτ τι σκοπεύει και η απάντηση που πήρε ήταν: «Ο υπουργός Αμυνας θα ζητήσει από τον αρχηγό του Γενικού Επιτελείου των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων να συγκαλέσει σύσκεψη των αρχηγών όπλων. Αν οι ένοπλες δυνάμεις είναι έτοιμες για επέμβαση, εγώ, ως πρωθυπουργός, αναλαμβάνω την πολιτική ευθύνη για αυτήν».

Στην ομιλία του στο Αφιονκαράχισαρ ο Ετζεβίτ δήλωσε ότι η Τουρκία δεν πρόκειται να ανεχθεί τα τετελεσμένα στην Κύπρο.

Η επίσκεψη στο νομό Ντενίζλι δεν πραγματοποιήθηκε . Ο Ετζεβίτ επέστρεψε στην Άγκυρα όπου συζήτησε με τους στρατιωτικούς διοικητές την όλη κατάσταση και κυρίως την κατάσταση με τα αποβατικά σκάφη και τα μεταγωγικά αεροσκάφη της Πολεμικής Αεροπορίας. Στη συνέχεια ενημερώθηκε το ΣυμβούλιοΕθνικής Ασφαλείας.Την επομένη ο Ετζεβίτ μετέβη στο Λονδίνο αλλά η υποδοχή από τον πρωθυπουργό Ουίλσον όσο και από τον υπουργός Εξωτερικών Κάλαχαν ήταν ψυχρή. Κατά το δείπνο που παρατέθηκε στην πρωθυπουργική κατοικία, η συζήτηση για το Κυπριακό έγινε κατά την διάρκεια του επιδόρπιου και του καφέ, κάτι που ενόχλησε αφάνταστα των Ετζεβίτ και τη συνοδεία του. Διαπίστωσαν όμως ότι οι Άγγλοι συνομιλητές τους, προφασιζόμενοι ότι θα πάνε τουαλέτα, έβγαιναν από την αίθουσα. Μετά διαπιστώθηκε ότι επικοινωνούσαν με την Ουάσιγκτον.

Ο Ουίλσον εισηγήθηκε όπως συγκληθεί τριμερής συνάντηση (Αγγλία, Ελλάδα, Τουρκία) για εξέταση της κατάστασης, κάτι που απέρριψε ο Ετζεβίτ. Ο Κάλαχαν, επιστρέφοντας από την «τουαλέτα», δήλωσε ότι ο Κίσιγκερ στέλνει τον Σίσκο ως μεσολαβητή με τον Τούρκο πρωθυπουργό να δηλώνει: «Αν εσείς, ως εγγυήτρια δύναμη δεν έχετε σκοπό να κινηθείτε, θα αναλάβουμε εμείς μόνοι». Ο Κάλαχαν επενέβη και υπενθύμισε ότι Τουρκία και Ελλάδα είναι σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ και μια απόβαση των Τούρκων στην Κύπρο ίσως οδηγούσε τις δύο χώρες σε πόλεμο και επέφερε πλήγμα στο ΝΑΤΟ. Η απάντηση του Ετζεβίτ ήταν ότι αυτό θα έπρεπε να προβληματίσει την Αγγλία και τις ΗΠΑ. Οι Άγγλοι τον ενημέρωσαν ότι δεν πρόκειται να παρασχεθεί οποιαδήποτε βοήθεια από τις αγγλικές βάσεις στο νησί. Επιστρέφοντας στην Αγκυρα, ο Ετσεβίτ κατευθύνθηκε στο Γενικό Επιτελείο όπου συνέταξαν το ανακοινωθέν που θα ρίπτονταν από τα αεροσκάφη στους Κυπρίους και αποφασίστηκε η κήρυξη στρατιωτικού νόμου. Οι Τούρκοι είχαν εστιάσει την προσοχή τους στις δυτικές ακτές της χώρας φοβούμενοι επιθέσεις Ελλήνων από αέρος. Ο Ετζεβίτ διανυκτέρευσε σε μια κλίνη εκστρατείας στο γραφείο του. Το πρωι της επομένης απέπλευσε ο αποβατικός στόλος.

Ο «απολογισμός»της εισβολής

ΚΑΤΑτον αρθρογράφο της Γενί Ντουζέν, Τζενκ Μουτλουγιακαλί, τα αποτελέσματα της εισβολής της 20ής Ιουλίου 1974 ήταν :

?162.000 Ε/κ προσφυγοποιήθηκαν στο νότιο τμήμα της νήσου και 65.000 Τ/κ στο βόρειο. ?Οι Ε/κ εγκατέλειψαν 1,5 εκατ. στρέμματα και οι Τ/κ κάπου 500.000 στρέμματα.

?Οι Ε/κ εγκατέλειψαν πέραν των 40.000 σπιτιών και οι Τ/κ κάπου 15.000.

?Την περίοδο Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου 1974 ανταλλάχτηκαν 3.308 Τ/κ αιχμάλωτοι και 2.479 Ε/κ.

?Μεταξύ 18 και 27 Ιανουαρίου 1975, μετακινήθηκαν στο βορρά μέσω των αγγλικών βάσεων 9.400 Τ/κ.

?Οι αγνοούμενοι είναι: Ε/κ 1.468, Τ/κ 502. ?Από την πρώτη και δέυτερη εισβολή οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις είχαν απώλειες 498 νεκρούς και 1.200 τραυματίες.

?Οι απώλειες σε ζωές των Τ/κ είναι: 70 στρατιώτες και 270 πολίτες. Ο αριθμός των τραυματιών είναι 1.000.

?Οι απώλειες των Ε/κ είναι πέραν των 4.000 νεκρών και 12.000 τραυματιών.

?Μόνο στο Βαρώσι έχουν μετατραπεί σε φωλιές τρωκτικών 45 ξενοδοχεία, 60 τουριστικά συγκροτήματα, 1.953 καταστήματα, 99 κέντρα διασκέδασης, 143 δημόσια γραφεία, 4.649
οικίες, 21 τράπεζες, 214 θέατρα και κινηματογράφοι, ένα μουσείο, 8 σχολεία.

Εκδηλώσεις μνήμης Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος θα είμαστε μάρτυρες των πανηγυρισμών. Από τις 5/7/2011 άρχισαν οι εκδηλώσεις με την ονομασία «Εκδηλώσεις Ευγνωμοσύνης», όπου αγωνιστές επισκέπτονται πολιτικούς, τον «πρεσβη» , τον Ραούφ Ντενκτάς, καταθέτουν στεφάνια στο μαυσωλείο του πρώην Τ/κ ηγέτη Φαζίλ Κουτσιούκ κλπ, ευγνωμονώντας την Τουρκία για την απόφασή της να εισβάλει στο νησί και «να λυτρώσει τους Τ/κ από την γενοκτονία». Μια άλλη εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε πέρσι με επιτυχία και θα επαναληφθεί φέτος είναι η αποκαλούμενη «Σκοπιά της Αυγής». Διοργανώνεται από την Ενωση Ξένου Τύπου. 

Για φέτος όλα είναι έτοιμα και οι διοργανωτές περιμένουν οργανωμένα σύνολα και μεμονωμένους πολίτες να προσέλθουν το απόγευμα της 19ης στο σημείο όπου έγινε η εισβολή και να περάσουν τη νύκτα υπό το φως πυρσών και ήχους μουσικής γνωστών συγκροτημάτων. Τη συμπαράστασή του στην εκδήλωση εξέφρασε και ο δήμαρχος Λευκωσίας Τζεμάλ Μπουλουτογλουλαρί. 

Το Συμβούλιο Τ/κ Συνδέσμων Αγγλίας διοργανώνει «Σκοπιά της Αυγής» στα κεντρικά της γραφεία στο Λονδίνο, ενώ στις 20/7/2011 και από ώρα 12:00 μέχρι 16:30 θα πραγματοποιήσει εκδήλωση μπροστα στην τουρκική πρεσβεία του Λονδίνου. 
ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ 17/07/2011