Οι σαμπάνιες του Νταβούτογλου

Του Μιχάλη Περσιάνη

Μετά από μία πολύ προσεκτική προετοιμασία ο Βίσμαρκ «κλείδωσε» τη συνεργασία των Ιταλών και κήρυξε πόλεμο στην Αυστρία. Το 1866, μέσα σε επτά καλοκαιρινές εβδομάδες, οι Πρώσοι δεν άφησαν καμία αμφιβολία για το οποίος θα ήταν ο νικητής και έθεσαν την Αυστρία εκτός παιχνιδιού στην υπόθεση της ενοποίησης της Γερμανίας. Με αυτόν τον τρόπο, μπορούσε να προχωρήσει η πολιτική «kleindeutsch», που ήθελε μια «μικρή Γερμανία» που δεν θα περιελάμβανε την Αυστρία. Έτσι, θα αποτελούνταν μόνο από Γερμανούς, χωρίς τα έθνη της αυτοκρατορίας των Αψβούργων. Η Γερμανία ενοποιήθηκε χάρη σε αυτόν τον πόλεμο, και σε άλλες κινήσεις του Βίσμαρκ, όπως μια παρόμοια εκστρατεία που έκανε προς τα δυτικά, κατά την οποία «καθάρισε» τη Γαλλία και έδειξε στα μικρά κρατίδια και πριγκιπάτα πού είναι το συμφέρον τους. Και στις δύο περιπτώσεις, όμως, ο Βίσμαρκ μπορεί να χρησιμοποίησε «αίμα και χάλυβα», αλλά τα χρησιμοποίησε προσεκτικά. Δεν μπήκε στη Βιέννη, ούτε διέλυσε διά παντός την Αυστριακή Αυτοκρατορία, δίνοντάς της μάλιστα προνομιακή μεταχείριση. Στη δε Γαλλία, μόνο μετά από καβγάδες και συγκρούσεις με τον Κάιζερ Βίλχελμ αναγκάστηκε να προσαρτήσει την Αλσατία και τη Λορένη. Μπορεί να πει κανείς πολλά για τον Βίσμαρκ. Αυτό που πρέπει ο καθένας να παραδεχτεί, όμως, ήταν πως υπηρέτησε το «εθνικό συμφέρον» (το raison d’état, όπως το διατύπωσε ο Ρισελιέ), με ψυχρόαιμη μαεστρία. Γιατί, λοιπόν, αφού κρατούσε από τον λαιμό την Αυστρία, δεν έσφιξε το χέρι; Μέρος της μαεστρίας του Βίσμαρκ ήταν πως έβλεπε, όχι μόνο την παρούσα κατάσταση, αλλά και τη μελλοντική. Έκανε σχεδιασμούς για τις μελλοντικές του στρατηγικές ανάγκες και όχι μόνο για τις άμεσες. Σήμερα γίνεται λόγος για την εθνική περηφάνια και την αξιοπρέπεια της Ελλάδας. Για την απώλεια της εθνικής κυριαρχίας και τον εξευτελισμό. Αυτή η στήλη έγραψε και παλαιότερα πως η εθνική κυριαρχία της Ελλάδας δεν παραδίδεται σήμερα. Παραδιδόταν, λίγο-λίγο, με το κάθε δάνειο, το κάθε ρουσφέτι, το κάθε στραβό υποβρύχιο και το κάθε φακελάκι. Τίποτε δεν έχει πειραχτεί σήμερα στην εθνική κυριαρχία της Ελλάδας, που δεν πειράχτηκε παλαιότερα. Επιπλέον, όμως, το θέμα που θέτουν ορισμένοι, είναι πως καλύτερα είναι να χρεοκοπήσει «με αξιοπρέπεια» η Ελλάδα, παρά να σωθεί με σκληρά μέτρα. Οι ενστάσεις σε αυτή την όμορφη τοποθέτηση, όμως, είναι ουσιαστικές. Πρώτο, δεν σώζεται με τη χρεοκοπία η Ελλάδα, αλλά καταστρέφεται. Τα ίδια μέτρα –και χειρότερα– θα επιβληθούν από τις περιστάσεις. Και τότε η εθνική κυριαρχία –και μαζί της, η αξιοπρέπεια– θα χαθούν για τα καλά. Χωρίς τη δυνατότητα δανεισμού, η Ελλάδα θα υποχρεωθεί σε άμεση εξισορρόπηση των προϋπολογισμών, κι αφού δεν θα έχει χρήματα, δεν θα μπορεί να πληρώνει, ούτε μισθούς, ούτε συντάξεις, ούτε έργα. Κι αν μας ανησυχεί ειλικρινά το θέμα της κυριαρχίας, ας σκεφτούμε πως ο πρώτος που θα άνοιγε σαμπάνιες, εάν η Ελλάδα επιλέξει την χρεοκοπία, θα ήταν ο Νταβούτογλου. Δεύτερο, η «αξιοπρέπεια» των πολιτικών δεν τρώγεται για τον κόσμο που υποφέρει. Δεν μπορεί, ας πούμε, ένας γονιός να πει «φάε, γιε μου, λίγη από την αξιοπρέπεια του υπουργού». Το εθνικό συμφέρον και η εθνική αξιοπρέπεια ενός περήφανου λαού δεν μπορούν να εξυπηρετηθούν, όταν ο κόσμος δεν έχει να φάει, όταν οι νέοι δεν έχουν δουλειά και οι ηλικιωμένοι δεν έχουν φάρμακα. Όλα αυτά, όμως, δεν δίνουν λύση στις ανάγκες της χώρας για ανάπτυξη. Και, αφού μιλάμε για νέες δαπάνες, το ερώτημα είναι πώς θα μπορέσει η Ελλάδα, σε περίπτωση χρεοκοπίας και χωρίς πρόσβαση σε δανεισμό, να βρει τέτοιους πόρους. Θα αναγκαστεί να κόψει ακόμα περισσότερο συντάξεις, δαπάνες, σχολεία και μισθούς. Και, εν τω μεταξύ, θα στερήσει από τις επόμενες γενιές, τη λίγη ελπίδα και προοπτική που δίνει, έστω κι έτσι, η λύση μη χρεοκοπίας. Το τίμημα της σημερινής «αξιοπρέπειας» θα είναι η ελάχιστη προοπτική, αλλά και η αξιοπρέπεια των επόμενων γενιών. Και κάτι άλλο, μιας και μιλάμε για τοκογλύφους. Η Ελλάδα δεν χρωστά τα μυθικά ποσά που ακούγονται λόγω επιτοκίων. Το ομόλογο με λήξη το 2022 έχει κουπόνι 5,9% και το ομόλογο του 2019 έχει κουπόνι 6,5%. Υψηλά επιτόκια, όχι όμως εξωφρενικά. Η Ελλάδα πληρώνει πολλά, διότι δανείστηκε πολλά. Μόνος δρόμος είναι η μεταρρύθμιση. Όχι απλώς των περικοπών, αλλά της ουσίας. Υπάρχουν ακόμα κλειστά επαγγέλματα. Γίνονται ακόμα προσλήψεις στο δημόσιο. Πέφτουν ακόμα φακελάκια και δίνονται ακόμα μίζες. Η λαμογιά κυριαρχεί στα άνω στρώματα και τρώει τα λεφτά του κόσμου. Και, αφού οι φόροι που επιβάλλονται δεν εισπράττονται, το κράτος υποχρεώνεται να επιβάλλει νέους φόρους και να φορτώνει τη φοροδιαφυγή και τη δική του ανικανότητα στους ώμους εκείνων των Ελλήνων που δουλεύουν σκληρά, ακολουθούν τον νόμο και παραμένουν γελασμένοι, αλλά τίμιοι. Ο δρόμος της εθνικής περηφάνιας της Ελλάδας δεν περνά από τη χρεοκοπία. Δεν είναι ανάγκη να κάνεις αυτό που εκ πρώτης όψεως μοιάζει με εθνική μαγκιά για να εξυπηρετήσεις το εθνικό σου συμφέρον. Δεν υπάρχει λόγος, ας πούμε, να πας ώς τη Βιέννη, όσο άνετα κι αν νίκησες στο Κόνιγκρατζ. Επίσης, πρέπει να προχωρήσει το ΓεΣΥ και να εκπονηθεί Μεσοπρόθεσμο Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ΜΔΠ). Και πάνω από όλα τα έσοδα από το φυσικό αέριο πρέπει να μείνουν αυστηρώς εκτός προϋπολογισμού. www.kathimerini.com.cy