19/2/12

H Κύπρος, το μάτι του κυκλώνα στην Ανατολική Μεσόγειο

Σε 300 χιλιόμετρα από τις συριακές ακτές, έγινε διπλωματικός σεισμός: η Δημοκρατία της Κύπρου υπέγραψε μια αμυντική συμφωνία με το Ισραήλ.

Μιλάμε εδώ για μια χώρα μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (από το 2004), αλλά σπάνιο φαινόμενο στην ΕΕ, μη μέλος του ΝΑΤΟ, με επικεφαλής ένα κομμουνιστικό κόμμα, που συμμάχησε με μια από τις πιο δεξιές ισραηλινές κυβερνήσεις που γνώρισε αυτή η χώρα.
Αυτή η ανατροπή είναι η απάντηση των δύο νέων συμμάχων στην πολιτική ενός τρίτου: της Τουρκίας.




Τα γεγονότα: ο Ισραηλινός πρωθυπουργός έγινε δεκτός στην διάρκεια της επίσημης επίσκεψης του από τον Κύπριο Πρόεδρο Χριστόφια και οι δυο υπόγραψαν μια αμυντική συμφωνία μεταξύ των δύο χωρών, που επιτρέπει στον ισραηλινό στρατό τη χρήση βάσεων στη Δημοκρατία της Κύπρος και να θέσει τις στρατιωτικές δυνάμεις του στη διάθεση της μικρής νησιωτικής Δημοκρατίας.

Μιλάμε εδώ για μια χώρα μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (από το 2004), αλλά σπάνιο φαινόμενο στην ΕΕ, μη μέλος του ΝΑΤΟ, με επικεφαλής ένα κομμουνιστικό κόμμα, που συμμάχησε με μια από τις πιο δεξιές ισραηλινές κυβερνήσεις που γνώρισε αυτή η χώρα.

Αυτή η ανατροπή είναι μια απάντηση των δύο νέων συμμάχων στην πολιτική ενός τρίτου: της Τουρκίας.

Από τη σκοπιά του διεθνούς δικαίου, η Δημοκρατία της Κύπρου είναι κυρίαρχη στο σύνολο του νησιού και το μέρος όπου εισέβαλε και κατέχει στρατιωτικά η Τουρκία από το 1974 θεωρείται ότι δεν εμπίπτει προσωρινά μόνο στη διοίκηση της Δημοκρατίας.
Η τουρκική προσπάθεια να δημιουργήσει μια ανεξάρτητη δημοκρατία στο βόρειο τμήμα δεν έτυχε διεθνούς απήχησης. Οι ενέργειες της Τουρκίας από το 1974: στρατιωτική κατοχή ενός ξένου εδάφους (40.000 άνδρες), αποικισμός (εγκατάσταση περισσότερων από 300.000 εποίκων από την Ανατολία στις περιούσιες των απελαθέντων Ελληνοκυπρίων), εθνοκάθαρση (αποβολή από τη γη και σπίτια τους, όλων των Ελληνοκυπρίων που ζούσαν στο Βορρά) έχουν καταδικαστεί από όλους τους διεθνείς οργανισμούς, αλλά η Τουρκία δεν το έλαβε υπόψη της, πιστεύοντας ότι ο χρόνος θα δούλευε για εκείνη.

Μέχρι τα τελευταία χρόνια αυτό το τουρκικό απόστημα δεν είχε καμία επίδραση στην ποιότητα των σχέσεων μεταξύ του Ισραήλ και της Τουρκίας.
Οι σχέσεις αυτές επιδεινώθηκαν σταδιακά.
Το ισλαμικό κόμμα στην εξουσία στην Τουρκία υιοθέτησε αρχικά μια αντι-ισραηλινή στάση στο Παλαιστινιακό ζήτημα, θεαματική θέση που εκδηλώθηκε με την κυβερνητική στήριξη για το πρώτο στολίσκο για την ειρήνη.
Θεαματική θέση αλλά τίποτα το περισσότερο, δεδομένου ότι η Τουρκία δεν υποστήριξε τον δεύτερο στολίσκο για την ειρήνη και οι απειλές για να παραβιάσει το ναυτικό αποκλεισμό της Γάζας με το τουρκικό πολεμικό ναυτικό παρέμειναν μόνο λεκτικές.
Ακολούθησε κάποια επιδείνωση των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών, και η Τουρκία συνεχίζοντας παράλληλα να αγοράζει στρατιωτικό εξοπλισμό από το Ισραήλ, ανέστειλε την πρόσβαση στις αεροπορικές βάσεις της στην ισραηλινή Πολεμική Αεροπορία που είχε συνηθίσει να χρησιμοποιεί τον μεγάλο τουρκικό ουρανό για την εκπαίδευση της.

Βαθύτερα, το Ισραήλ παρατήρησε το έτος 2011 ότι η Τουρκία ήταν πολύ δραστήρια για να εξασφαλίσει μια εξέχουσα θέση στη διαδικασία μετασχηματισμού των αραβικών καθεστώτων και έδειξε μια νέα προθυμία επιρροής στον αραβικό κόσμο σε ένα στυλ που θυμίζει αναπόφευκτα την Οθωμανική Αυτοκρατορία.
Οι θριαμβευτικές περιοδείες του Ερντογάν στην Τυνησία, τη Λιβύη και την Αίγυπτο, έχουν ενθαρρύνει μια σημαντική εμπορική δραστηριότητα των Τούρκων επιχειρηματιών σε ολόκληρο τον αραβικό κόσμο.

Αυτή η εξέλιξη αρκούσε για να ψυχρανθούν οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών, αλλά αυτό που μόλις συνέβη είναι μια ισραηλινή απάντηση μεγάλης εμβέλειας που θολώνει τελείως το διπλωματικό παιγνίδι στη περιοχή.

Το Ισραήλ θέτει τον στρατό του στη διάθεση μιας μικρής δημοκρατίας, της οποίας μέρος του εδάφους της είναι παράνομα κατεχόμενο από τα τουρκικά στρατεύματα.

Ο οικονομικός λόγος αυτής της αντιστροφής είναι γνωστός: πρόκειται για την επιβεβαίωση της παρουσίας μεγάλων υποθαλάσσιων κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου στα ύδατα της Μεσογείου μεταξύ της Κύπρου, του Λίβανου και του Ισραήλ

Ο συνημμένος χάρτης δίνει κάποια ένδειξη για τις αδειοδοτημένες περιοχές έρευνας και τη περίμετρο τους.

Για τη Κύπρο όπως και για το Ισραήλ και τον Λίβανο, η εκμετάλλευση του εν λόγω πλούτου είναι μια πλήρη μεταμόρφωση της γεωστρατηγικής θέσης τους: έξοδος από την ενεργειακή εξάρτηση και ως εκ τούτου αποτελεί ένα πολιτικό ζήτημα πρώτου μεγέθους. Έχοντας επίγνωση του κοινού συμφέροντος τους, η Κύπρος και το Ισραήλ υπέγραψαν διμερή οριοθέτηση των θαλασσινών υδάτων. Παρά το γεγονός ότι το Ισραήλ δεν έχει υπογράψει τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, η συμφωνία αυτή είναι σύμφωνη με τους κανόνες που θεσπίζονται από την παρούσα σύμβαση και συνεπώς της δίνει διεθνή ισχύ.

Αυτή η συμφωνία έκανε έξαλλη την Τουρκία, η οποία είναι επίσης ενεργειακά εξαρτημένη από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο. Διατηρώντας την ισχυρή της θέση για το ζήτημα της Βόρειας Κύπρος, η Τουρκία άρχισε να διεκδικήσει το δικαίωμα να εκμεταλλεύεται τον υποβρύχιο πλούτο γύρω από τη Βόρεια Κύπρο και για να δείξει την αποφασιστικότητά της, απείλησε να καταστρέψει στρατιωτικά τις προγραμματισμένες κυπριακές πετρελαϊκές εγκαταστάσεις. Με την επιθετική πολεμική στάση της, αυτή έσπρωξε την Κύπρο στην αγκαλιά του Ισραήλ.

Οι διπλωματικές αντιδράσεις σε αυτό το γεγονός πρώτου μεγέθους, είναι ελάχιστες μέχρι σήμερα, γεγονός που υπογραμμίζει την ακραία πολυπλοκότητα της κατάστασης και τον γενικό πονοκέφαλο,
- είτε πρόκειται για το ΝΑΤΟ: να αφήσουν την Τουρκία να «κάνει ανοησίες» και να επιτεθεί στον μικρό ανυπεράσπιστο γείτονα της;,
- είτε για την Ευρωπαϊκή Ένωση: να υποστηρίξει μια χώρα μέλος κατά των απειλών μιας χώρας υποψηφίας για την ένταξη;,
- είτε για τη Μεγάλη Βρετανία που διαθέτει από το 1960, ημερομηνία της ανεξαρτησίας της Κύπρου, δύο μεγάλες εξωεδαφικές αεροπορικές βάσεις στην επικράτεια της Κύπρου, που ισοδυναμούν με δύο αεροπλανοφόρα σε αυτή τη ταραγμένη περιοχή; θα μείνει ουδέτερη;,
- είτε πρόκειται για το ατλαντικό μπλοκ: να θυμώσει με την Τουρκία, η οποία συνεργάζεται επίσης ενεργά στον «εμφύλιο πόλεμο» στη Συρία,
- είτε για τον ΟΗΕ, ένας ΟΗΕ τόσο επιπόλαιος και τόσο ασεβής του δικαίου σε άλλες περιπτώσεις που δεν βρήκε τρόπους να επιλύσει το κυπριακό ζήτημα, ξεκάθαρο από την άποψη του δικαίου, αλλά που μπλοκάρεται από την στρατιωτική δύναμη της Τουρκίας για σχεδόν 40 χρόνια;

Και μια τελευταία πινελιά για την πολυπλοκότητα: η συριακή κυβέρνηση επιβεβαίωσε επίσης το ενδιαφέρον της για τους υποθαλάσσιους πόρους στα ανοικτά των ακτών της, όπως το έχει εκφράσει η κυβέρνηση του Λιβάνου.


Άνοιξε το κουτί της Πανδώρας!


Αυτός ο περιληπτικός χάρτης εμφανίζει τις θαλάσσιες περιοχές που διεκδικούνται από τις παρόχθιες χώρες

Τα μέρη με λευκή περίμετρο είναι υπό κυπριακή κυριαρχία, η ισραηλινή ζώνη που οριοθετείται από τη συνθήκη με την Κύπρο σημειώθηκε με την ένδειξη GAS POCKETS, η μωβ περιοχή στα βόρεια διεκδικείται από την Τουρκία κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου, αφού η Τουρκία δεν είναι κυρίαρχη πάνω από τη Βόρεια Κύπρο και αφού θα χρειαζόταν μια συνθήκη με τη Δημοκρατία της Κύπρου να μοιραστεί αυτή η μοβ περιοχή.

COMAGUER

Πηγή


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Υφίσταται μετριασμός των σχολίων.

- Παρακαλούμε στα σχόλια σας να χρησιμοποιείτε ένα όνομα ή ψευδώνυμο ( Σχόλια από Unknown θα διαγράφονται ).
- Παρακαλούμε να μη χρησιμοποιείτε κεφαλαία γράμματα στη σύνταξη των σχολίων σας.