28/10/12

Ο Τζιορτζ Μακάβερν προασπιστής της ειρήνης >Ύψωσε το ανάστημά του για το Βιετνάμ

του Μάριου Ευρυβιάδη
Φωτογραφία
οπροασπιστής της ειρήνης Τζιορτζ Μακάβερν (George ΜcGovern, 1922 - 2012) έφυγε από τη ζωή στα ενενήντα του στις 21 Οκτωβρίου. Ο Μακάβερν έγινε γνωστός ανά την υφήλιο ως ο Αμερικανός πολιτικός που ύψωσε το ανάστημά του κατά του αμερικανικού πολέμου στο Βιετνάμ κατά τις δεκαετίες 1960 και 1970,και κατάφερε το 1972 να χρηστεί υποψήφιος του Δημοκρατικού κόμματος για τις εκλογές του 1972. Αντίπαλός του και υποψήφιος του Ρεπουμπλικανικού κόμματος ήταν ο Ρίτσαρντ Νίξον που διεκδικούσε μια δεύτερη προεδρική θητεία.
Στις εκλογές του 1972 ο Μακάβερν έχασε κατά κράτος. Από τις 50 πολιτείες κέρδισε μόνο μια - αυτή της ανατολικής πολιτείας της Μασαχουσέτης, η οποία υπήρξε πυρήνας του αντιπολεμικού κινήματος. Για ένα διάστημα μετά κυκλοφορούσαν χάρτες των ΗΠΑ με μόνο 49 πολιτείες. Η «άπιστη» Μασαχουσέτη αφαιρέθηκε από τους χάρτες και τα «εδάφη-ιμάτιά» της μοιράστηκαν στις νικήτριες πολιτείες.

Ωστόσο, ο Μακάβερν, που τότε κατείχε το αξίωμα του γερουσιαστή, άφησε μια κληρονομιά, αμερικανική και παγκόσμια, κατά του πολέμου, κατά του ρατσισμού, κατά της φτώχειας, κατά της πάσης φύσης αδικίας, κατά της απάθειας και υπέρ της πολιτικής ανυπακοής και συμμετοχής στα κοινά, που ενέπνευσε εκατομμύρια στην Αμερική και στον κόσμο. Ταυτόχρονα, ο Τζιορτζ Μακάβερν αποτελεί λαμπρό παράδειγμα του «άλλου προσώπου» της Αμερικής, εν πολλοίς άγνωστου στον υπόλοιπο κόσμο, το οποίο με αφορμή πάλι τον πόλεμο στο Βιετνάμ, παρουσίασε ένας άλλος μεγάλος Αμερικανός, ο γερουσιαστής Γουίλιαμ Φούλμπραϊτ (του γνωστού προγράμματος Fullbright) στο βιβλίο του Τhe Αrrogance of Ρower (1966) - Η Αλαζονεία της Ισχύος. Στο τελευταίο κεφάλαιο του βιβλίου του, Τhe Τwo Αmericas, ο Φούλμπραϊτ αντιπαραθέτει τα δυο πρόσωπα της Αμερικής συγκρίνοντας προέδρους και τις πολιτικές τους, υποστηρίζοντας ότι υπάρχει και λειτουργεί και η άλλη Αμερική του προέδρου Λίνκολν, που απελευθέρωσε τους σκλάβους και κράτησε την Αμερική ενωμένη, του προέδρου Ρούσβελτ που έβγαλε την Αμερική από τη μεγάλη ύφεση, που οικοδόμησε το κράτος πρόνοιας και έβαλε την Αμερική στον πόλεμο κατά του φασισμού, όπως και άλλων επιφανών Αμερικανών, πολιτικών και μη.
 
Η άλλη Αμερική είναι η Αμερική των επιφανών εφευρετών, των επιφανών επιστημόνων, της τεχνολογίας, των αγαθοεργιών, της ανιδιοτελούς προσφοράς και του ανθρωπισμού. Δεν είναι η Αμερική των «παγκόσμιων αστυνόμων» και των «βλοσυρών δημοδιδασκάλων», αλλά μια Αμερική, κατά τον Φούλμπραϊτ, «συμπαθής φίλη της ανθρωπότητος». Ο Τζιορτζ Μακάβερν υπήρξε συνεπής εκπρόσωπος της «άλλης Αμερικής», και αυτό αποδεικνύεται από το βιογραφικό του πολύ πριν ασχοληθεί με τα κοινά.
 
Υπηρέτησε ως εθελοντής στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και κατέληξε πιλότος στα αμερικανικά βομβαρδιστικά. Ο Μακάβερν τιμήθηκε για τον ηρωισμό του όταν σε μια καταναγκαστική προσγείωση στη Γιουγκοσλαβία των ανταρτών του Τίτο έσωσε τις ζωές του πληρώματος. Στην απελευθερωμένη Ιταλία από όπου επιχειρούσε, ήλθε για πρώτη φορά αντιμέτωπος με ένα εξαθλιωμένο από τον πόλεμο, τις αρρώστιες και τις κακουχίες του πολέμου πληθυσμό, με εικόνες τρισχειρότερες από αυτές που έζησαν οι Αμερικανοί την περίοδο του Μεγάλου Κραχ της δεκαετίας του 1930. Η εμπειρία του στην Ιταλία θα τον μετατρέψει σε ιεραπόστολο κατά της πείνας. Την ιδιωτική του δραστηριότητα στο πεδίο αυτό θα τη συνεχίσει ως πολιτικός, μετά την εκλογή του το 1956 στη Βουλή των Αντιπροσώπων.
 
Ως αποτέλεσμα, ο πρόεδρος Κέννεντυ θα τον επιλέξει ως ειδικό σύμβουλό του και διευθυντή του υψηλής προτεραιότητας κυβερνητικού προγράμματος Food for Ρeace. Με την ιδιότητά του αυτή, και στη λογική ότι η Αμερική «πρέπει να ευχαριστεί το Θεό που την ευλόγησε με αγροτικά πλεονάσματα τα οποία πρέπει να διανέμονται στους μη προνομιούχους στην Αμερική και στον υπόλοιπο κόσμο», δραστηριοποίησε το πρόγραμμα σε δεκάδες χώρες.
 
Συναφές με το πρόγραμμα υπήρξε και ο καταλυτικός ρόλος του στη δημιουργία του προγράμματος του ΟΗΕ World Food Ρrogramme, το οποίο στη δεκαετία του 1960 σίτισε εκατομμύρια, κυρίως παιδιά, στον κόσμο. Υπήρχαν αναμφίβολα και πολιτικές σκοπιμότητες στο αμερικανικό παγκόσμιο σιτιστικό πρόγραμμα. Ωστόσο, ο Μακάβερν, που το 1962 εξελέγη γερουσιαστής και συνέχιζε να στηρίζει το πρόγραμμα, άρχισε να διαφοροποιείται από τον πρόεδρο Κέννεντυ για την πολιτική του έναντι στην Κούβα, για παράδειγμα, και κυρίως για το οικονομικό εμπάργκο που εξαθλίωνε τον πληθυσμό της Κούβας. Ταυτόχρονα, το 1963 υπήρξε ο πρώτος γερουσιαστής που επέκρινε την αυξανόμενη επί προεδρίας Κέννεντυ αμερικανική εμπλοκή στο Βιετνάμ. Κατά τον Μακάβερν «το (αμερικανικό) δίλημμα στο Βιετνάμ είναι μια ξεκάθαρη ένδειξη της αναποτελεσματικότητα της στρατιωτικής ισχύος», και ότι η αμερικανική εμπλοκή και πολιτική αντιπροσωπεύει «ηθικό ξεπεσμό και πολιτική ήττα» και μια παγίδα που θα ακολουθήσει την Αμερική και τα τη στιγματίζει στον κόσμο.
 
Ο πόλεμος στο Βιετνάμ, που στα μέσα του 1960 θα έμπλεκε 500.000 Αμερικανούς με 500 νεκρούς τη βδομάδα, θα διχάσει όσο τίποτα άλλο, τη μετά τον εμφύλιο πόλεμο Αμερική. Ήδη στις εκλογές του 1968 ο Ρόμπερτ Κέννεντυ θα διεκδικήσει την υποψηφιότητα του Δημοκρατικού Κόμματος με πιθανό αντίπαλο τον Νίξον. Η δολοφονία του Κέννεντυ και τα βίαια και δραματικά επεισόδια στο Συνέδριο των Δημοκρατικών στο Σικάγο το 1968, θα δημιουργήσουν αγεφύρωτο χάσμα στην Αμερική ανάμεσα στους πολέμιους και υποστηρικτές του πολέμου. Ο Νίξον θα κερδίσει την προεδρία στις εκλογές του 1968 (με αντίπαλο τον δημοκρατικό Χάμφρεϊ) και με υπόσχεση να τερματίσει τον πόλεμο. Όμως ο πόλεμος συνεχίστηκε και ήταν το ζητούμενο και στις εκλογές του 1972.

Ήδη το αντιπολεμικό κίνημα είχε θεριώσει και η λαϊκή πίεση προς το Δημοκρατικό Κόμμα ήταν τέτοια ώστε ο Μακάβερν να κερδίσει το χρίσμα και να τεθεί αντιμέτωπος του Νίξον στις εκλογές του1972. Όπως προαναφέρθηκε ο Μακάβερν έχασε κατά κράτος το 1972. Είχε λαϊκή υποστήριξη αλλά όχι αρκετή για να ξεπεράσει τους κομματικούς μηχανισμούς και τα μεγάλα συμφέροντα. Ένα μεγάλο μέρος του κατεστημένου του Δημοκρατικού Κόμματος στήριξε τους Ρεπουμπλικάνους και τον Νίξον. Επιπλέον η εκλογική στρατηγική του Μακάβερν, καθώς και κάποιες από τις επιλογές του, όπως αυτή του αντιπροέδρου (που παραιτήθηκε λόγω προβλημάτων υγείας για να αντικατασταθεί από άλλον) αποδείχθηκαν αναποτελεσματικές και ατυχείς. Ωστόσο, μέσα σε δύο χρόνια από την εκλογή του, ο Νίξον παραιτήθηκε ντροπιασμένος λόγω του σκανδάλου Γουότεργκεϊτ (Watergate). Ο πόλεμος στο Βιετνάμ θα συνεχισθεί για ένα ακόμα χρόνο και θα τερματιστεί με ταπεινωτική ήττα των Αμερικανών, ενώ ο Μακάβερν δικαιώθηκε πανηγυρικά. Υπενθυμίζω ότι το σκάνδαλο Γουότεργκεϊτ άρχισε το 1972 σε μια προσπάθεια του στρατοπέδου του Νίξον να κατασκοπεύσουν το στρατηγείο των Δημοκρατικών, δηλαδή του Μακάβερν.

Το αντιπολεμικό κίνημα και τα επακόλουθα του σκανδάλου Γουότεργκεϊτ λειτούργησαν καταλυτικά, τουλάχιστον για ένα χρονικό διάστημα, για αλλαγές και μεταρρυθμίσεις στο αμερικανικό πολιτικό σύστημα, κυρίως σε τομείς όπως η διαφάνεια και η ευθυνοδοσία και στη διεύρυνση του ρόλου του Κογκρέσου. 
 
Δεν κράτησαν πολύ
Δυστυχώς οι αλλαγές και οι μεταρρυθμίσεις δεν κράτησαν για πολύ και πολλές από αυτές ανετράπησαν με την εκλογή του Ρέιγκαν λίγα χρόνια αργότερα και την αναβίωση του Ψυχρού Πολέμου. Όμως το παράδειγμα του Μακάβερν, ο βίος και η πολιτεία του, θα παραμείνουν φωτεινό άστρο στην πολιτική ιστορία της Αμερικής και του κόσμου. Υπήρξε ως άνθρωπος και πολιτικός συνεπής στις πολιτικές του αρχές και τα πιστεύω του ενέπνευσαν σε παγκόσμιο επίπεδο. Ο Μακάβερν υπήρξε θιασώτης και προασπιστής της παγκόσμιας ειρήνης και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Αιωνία του η μνήμη.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Υφίσταται μετριασμός των σχολίων.

- Παρακαλούμε στα σχόλια σας να χρησιμοποιείτε ένα όνομα ή ψευδώνυμο ( Σχόλια από Unknown θα διαγράφονται ).
- Παρακαλούμε να μη χρησιμοποιείτε κεφαλαία γράμματα στη σύνταξη των σχολίων σας.