Εφιάλτης σε διαθεσιμότητα

Του Γιάννη Σχίζα

Το 2004 το Σχέδιο Ανάν χτυπούσε την Κύπρο μέσα σε ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο «δημοκρατικής ευφορίας» και πλουσιοπάροχων υποσχέσεων όσον αφορά το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ήταν τότε που μεσουρανούσαν τα ιδεολογήματα της σύγκλισης των ευρωπαϊκών οικονομιών, της κοινής ευρωπαϊκής ασφάλειας, της ανάπτυξης των περιφερειών, της εναρμόνισης των νομοθεσιών – και άλλων ηχηρών παρομοίων...

Στον ορίζοντα δεν υπήρχε καν υποψία για τις ιδεολογικές μεταμορφώσεις που επρόκειτο να ακολουθήσουν, οι οποίες επρόκειτο να τεθούν δειλά στην αρχή για να διατυπωθούν στη συνέχεια πιο εμφατικά, ως η «Ευρώπη των ομόκεντρων κύκλων» ή η «Ευρώπη των πολλών ταχυτήτων», εν τέλει η Ευρώπη των χοιροβοσκών σε αντίθεση με την Ευρώπη των χοίρων (PIΙGS)...
Και όμως, τότε, στις αρχές της πρώτης δεκαετίας του αιώνα, υπό το κράτος της «ευρωπαϊστικής» και δημοκρατικής ευφορίας, οι πιέσεις διεθνών παραγόντων και ιδιαίτερα της Τουρκίας επέβαλαν την κατάθεση ενός συνταγματικού σχεδίου «επίλυσης του Κυπριακού» με πρωτοφανή αντιδημοκρατικά και ρατσιστικά χαρακτηριστικά.
Το Σχέδιο – που είχε την αιγίδα και το όνομα του γ.γ. των Ηνωμένων Εθνών Κόφι Ανάν – στην πορεία των αναδιατυπώσεών του έφτασε στο αξιοσέβαστο μέγεθος των 36.000 λέξεων, συγκρινόμενο από αυτή την άποψη μόνο με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ των 42.000 λέξεων: Η οποία, λόγω των ασαφών και δυσνόητων όρων της, πέρασε στην ελληνική Βουλή το 1992 «αδιάβαστη» – σύμφωνα με αξιόπιστες ομολογίες!

Περιορισμοί
Το μέγεθος του σχεδίου Ανάν ήταν προπομπός των μνημονιακών ρυθμίσεων που έκαναν σε μεταγενέστερο χρόνο πολιτικούς όπως ο Χρυσοχοΐδης να παραδέχονται τη μη ανάγνωσή τους, όπως επίσης και σωρεία Ελλήνων βουλευτών να δηλώνουν αγανακτισμένοι από τα πρωτοφανή «τούβλα» των 700 και 800 σελίδων που έτρωγαν κατακέφαλα – προς ανάγνωση και συναπόφαση...
Το Σχέδιο Ανάν έθετε περιορισμούς στο δικαίωμα των Ελληνοκυπρίων για διακίνηση, απόκτηση και χρήση περιουσίας στον τουρκοκυπριακό Βορρά, σε μια πρωτοφανή καταστρατήγηση του «ευρωπαϊκού κεκτημένου». Καταργούσε ουσιαστικά την ισότητα της ψήφου των πολιτών και καθιέρωνε ένα διχοτομικό και δυσλειτουργικό σύστημα εσωτερικής διακυβέρνησης – με τη λειτουργία τριών κρατών και τεσσάρων κοινοβουλίων!
Απεμπολούσε τα δικαιώματα της νόμιμης κυπριακής κυβέρνησης επί της ΑΟΖ και θεσμοθετούσε ένα ιδιότυπο σύστημα εναλλαγής στην Προεδρία, που είχε μάλιστα προκαλέσει μια ευφυέστατη «ατάκα» του Πάγκαλου – προ της μεταγενέστερης συμμορφώσεώς του με τας ΠΑΣΟΚικάς υποδείξεις: «Το σύστημα εναλλαγής στην κυπριακή προεδρία θυμίζει το σύστημα εναλλαγής αξιωματικών υπηρεσίας στα τάγματα ανά εβδομάδα»...
Το Σχέδιο Ανάν έθετε ως κορυφαίους πολιτειακούς παράγοντες του νησιού τρεις αλλοδαπούς δικαστές, ενώ ταυτόχρονα θέσπιζε τόσο περίπλοκες διατάξεις, ώστε να κάνει πρακτικά αδύνατη την όποια αναθεώρηση του Συντάγματος στο διηνεκές και να δημιουργεί ανυπέρβλητα εμπόδια στην κοινωνική εξέλιξη.
Εξ ου και μια μελέτη Κυπρίων επιστημόνων (Α. Αιμιλιανίδης, Γ. Κέντας, Μ. Κοντός, Γ. Μαυρομμάτης και Π. Φωκαΐδης), που κυκλοφόρησε στην Αθήνα από τις εκδόσεις Ύψιλον, υπενθύμιζε μια φράση του Αμερικανού, μετέπειτα προέδρου, Τόμας Τζέφερσον, στις απαρχές των Δημοκρατικών επαναστάσεων (1789): «Καμιά κοινωνία δεν μπορεί να φτιάξει ένα Σύνταγμα ή ακόμη και έναν νόμο που να ισχύουν για πάντα»...

Μπροστά στις εκλογές
Σήμερα το Σχέδιο Ανάν επανακάμπτει στην ατζέντα της κυπριακής πολιτικής, σε μια συγκυρία και σε ένα ιδεολογικό κλίμα απείρως δυσμενέστερο αυτού που κυριαρχούσε το 2004.
Η προώθηση της Κύπρου στο καθεστώς του Μνημονίου, σε συνδυασμό με τη γενική προδιάθεση των μνημονιακών γκαουλάιτερ να εκποιήσουν παν το επιδεκτικό εκποίησης με την αποδεδειγμένη «πωλητική» τους ικανότητα – προβαίνοντας ενδεχομένως σε αλλαγές πολιτειακού και εδαφικού χαρακτήρα – δημιουργεί έναν ακόμη κίνδυνο εις βάρος των Εθνικών Δικαίων της ελληνοκυπριακής κοινότητας. Ταυτόχρονα οδηγεί σε μια παραπέρα επιδείνωση του ευρωπαϊκού κλίματος και σε ενίσχυση του νέου αυταρχισμού, που μετατρέπει την ολότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε λάκκο των λεόντων...
Με βάση όλα αυτά τα δεδομένα, οι κυπριακές εκλογές της 17ης Φεβρουαρίου είναι ιδιαίτερα κρίσιμες. Πολύ δε περισσότερο όταν ένας από τους γνωστότερους και πλέον «κραγμένους» υποστηρικτές του Σχεδίου Ανάν (Αναστασιάδης) διεκδικεί την κυπριακή προεδρία – από μια κοινωνία μάλλον θορυβημένη από τα φιλομνημονιακά «μεγέθη» που ορθώνονται απέναντί της...
Λαμβανομένου δε υπόψη ότι οι πλέον πειθήνιοι στη Νέα Τάξη πολιτικοί αμείβονται πλουσιοπάροχα σε διεθνές επίπεδο μετά τον ευδόκιμο τερματισμό της «τοπικής» υπηρεσίας τους – όρα περίπτωση Παπανδρέου - Τσολάκογλου, Ολλανδού Φερχόιγκεν, Τόνι Μπλερ κ.ά. – η πιθανότητα ανάδυσης μιας νέας κατηγορίας Κυπρίων ενδοτιστών είναι πάντοτε παρούσα.
Ο ερχομός του υποψήφιου για την Προεδρία της Δημοκρατίας Γιώργου Λιλλήκα στην Αθήνα και η ομιλία του στο Μέγαρο Μουσικής στις 22 Ιανουαρίου επιβεβαίωσε την παρουσία ενός κυπριακού χώρου με κριτική σκέψη και δημοκρατικά αντανακλαστικά. Το μήνυμα του Γιώργου Λιλλήκα ήταν καθάριο, ποιοτικό, με διαχρονική εμβέλεια, «ολικής επαναφοράς» δημοκρατικών αρχών και αξιών, φιλικό με το ευρωπαϊκό γίγνεσθαι, αλλά όχι ευρωπαιόδουλο.
Το θέμα είναι αν παρελήφθη από τις δυνάμεις που διεκδικούν τη σύνθεση ενός μετώπου των ευρωπαϊκών λαών – ιδιαίτερα του Νότου: τις δυνάμεις που διεκδικούν μια ολική – και όχι επιλεκτική – αντιμετώπιση του ευρωαυταρχισμού και της κουρελοποίησης των εθνικών συνταγμάτων... Τι λένε επ’ αυτού η ελληνική Αριστερά και οι αντιμνημονιακές δυνάμεις που απέχουν από τη φασιστική εθνικιστική ρητορική της Χρυσής Αυγής;

 το ΠΟΝΤΙΚΗ