Τί επιδιώκει η Γαλλία στην Ανατολική Μεσόγειο;

Του Κώστα Ράπτη

Τουλάχιστον υπάρχει ένα μέρος στο οποίο είναι δημοφιλής. Η τριήμερη επίσημη επίσκεψη του Γάλλου προέδρου François Hollande στο Ισραήλ (συμπεριλαμβανομένου και ενός σύντομου περάσματος από τη Ραμάλλα της Δυτικής Όχθης του Ιορδάνη) αποτελεί το σημαντικότερο έως τώρα ταξίδι του ενοίκου των Ηλυσίων στον ενάμιση χρόνο της παρουσίας του στην κορυφή της εξουσίας.

Σημαδεύθηκε δε από μία θερμή υποδοχή, η οποία σε τίποτε δεν θυμίζει το κλίμα των γαλλο-ισραηλινών σχέσεων στο ξεκίνημα του αιώνα, όταν ο Ariel Sharon καλούσε τους γαλλο-εβραίους να μεταναστεύσουν στη χώρα του για να μπορέσουν να νιώσουν ασφαλείς, ο δε Jacques Chirac μεγάλος αντίπαλος του νεοσυντηρητικού σχεδίου για εισβολή στο Ιράκ, απαντούσε ότι η Γαλλία δεν πρόκειται να υποκύψει σε εκφοβισμούς.

Τα “διαπιστευτήριά” της η παρούσα γαλλική κυβέρνηση τα είχε δώσει μία εβδομάδα νωρίτερα, όταν στη συνάντηση της ομάδας “5+1” με την ιρανική αντιπροσωπεία στη Γενεύη ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Laurent Fabius τορπίλισε αιφνιδιαστικά την ενδιάμεση συμφωνία που είχε ετοιμασθεί σχετικά με το επίμαχο πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης. Τόλμησε έτσι η γαλλική διπλωματία να βραχυκυκλώσει, έστω προσωρινά, μια κεντρική αμερικανική πρωτοβουλία, αναδεικνυόμενη σε μεγάλο “συνήγορο” του άτυπου μπλοκ αραβικών μοναρχιών και Ισραήλ που αντιμετωπίζουν με φρίκη την “στροφή” της Ουάσιγκτον στα θέματα της περιοχής.

Εξ ού και η απροσμέτρητη γαλλοφιλία που αίφνης κυρίευσε την ισραηλινή ηγεσία, όπως έγινε σαφές κατά την επίσκεψη Hollande. Αν και, όπως υπενθυμίζει η Haaretz.com, δεν είναι η Γαλλία που χορηγεί στο εβραϊκό κράτος στρατιωτική βοήθεια ύψους 3 δισ. δολαρίων ετησίως ή που έχει καταδαπανήσει το διπλωματικό της κεφάλαιο, με αλλεπάλληλα βέτο υπέρ του Ισραήλ στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Στην ομιλία του στην Κνέσετ, ο Hollande εξήρε, κατά τα προβλεπόμενα, τους δεσμούς των δύο λαών και τόνισε ότι η Γαλλία αντιμετωπίζει ως απειλή για την περιφερειακή και διεθνή ασφάλεια το ενδεχόμενο ανάπτυξης πυρηνικών όπλων από το Ιράν –για αυτό και τάσσεται υπέρ της διατήρησης των κυρώσεων σε βάρος της Τεχεράνης, έως ότου δοθούν επαρκείς αποδείξεις ότι ο χαρακτήρας του πυρηνικού της προγράμματος είναι ειρηνικός.

Δεν έδειξε να συναισθάνεται την ειρωνεία του γεγονότος ότι απευθυνόταν στους νομοθέτες μιας χώρας η οποία αποτελεί μη αναγνωρισμένο κάτοχο πυρηνικών όπλων, τα οποία απέκτησε σε προηγούμενες δεκαετίες ακριβώς με τη βοήθεια της Γαλλίας.

Ούτε όμως και οι ακροατές του έδειξαν να ανησυχούν με την παραδοχή του Hollande ότι το Ιράν έχει, όπως και κάθε άλλη χώρα, δικαίωμα στην ειρηνική χρήση της πυρηνικής τεχνολογίας – και συνεπώς η ισραηλινή απαίτηση για τερματισμό κάθε δραστηριότητας εμπλουτισμού από μέρους του Ιράν δεν θα βρει την υποστήριξη ούτε της Γαλλίας, όταν πολύ σύντομα, ενδεχομένως στο νέο "ραντεβού της Γενεύης΄ την Τετάρτη, θα έρθει η ώρα της στοίχισής της πίσω από τον συμβιβασμό που επεξεργάζονται οι ΗΠΑ.

Προς τι, τότε, οι ελιγμοί; Μία ερμηνεία δίνουν οι μεγάλες διαφορές ανάμεσα στην ομιλία του Hollande και αυτήν του προκατόχου του Nicholas Sarkozy στην Κνέσετ το 2008. Ο τότε Γάλλος πρόεδρος είχε ξεδιπλώσει το όραμά του για μια Μεσογειακή Ένωση, στην οποία θα συμμετείχαν, μετά από τη ρύθμιση του Μεσανατολικού, και το Ισραήλ, η Συρία, ο Λίβανος και η Παλαιστίνη. Όμως τα σχέδια αυτά προσέκρουσαν στον σκόπελο Angela Merkel, που δεν μπορούσε να ανεχθεί την διαμόρφωση ενός χώρου γαλλικής επιρροής στη Μεσόγειο, εναλλακτικού προς το πλαίσιο της Ε.Ε.

Έκτοτε, η καταβύθιση της Γαλλίας στην κρίση και η ανάδυση της γερμανικής ηγεμονίας στην ευρωζώνη, καθιστούν επιτακτική για το Παρίσι την υπενθύμιση, έστω και με τυχοδιωκτισμούς, της θέσης του ως πυρηνικής στρατιωτικής δύναμης και μόνιμου μέλους του Συμβουλίου Ασφαλείας.

Σε ένα πιο ταπεινό επίπεδο, το γεγονός ότι ο Hollande συνοδευόταν από τους επικεφαλής των εταιρειών Ariane Espace, Bouygues Telecom, Orange και SNCF καταδεικνύει τα οφέλη στα οποία εναγωνίως αποβλέπει η γαλλική πλευρά (οι στενές σχέσεις του πολιτικού προσωπικού της Γαλλίας με το μεσανατολικό μαύρο χρήμα είναι μια άλλη, αφανής υπόθεση...).

Σε ιστορική κλίμακα, πάντως, αξίζει να υπομνησθεί, ότι κατά παράδοση οι Γάλλοι Σοσιαλιστές εμφανίζονται περισσότερο ατλαντιστές, φιλο-ισραηλινοί και υπέρμαχοι της γαλλικής αποικιακής κληρονομιάς από τους γκωλικούς αντιπάλους τους.
Άλλωστε, ήταν η τελευταία σοσιαλιστική κυβέρνηση, πριν από τον de Gaulle, αυτή του Guy Mollet, αυτή που παρέσυρε και τη Βρετανία στην περιπέτεια του Σουέζ το 1956 – όταν οι δύο παραπαίουσες αποικιακές αυτοκρατορίες επιτέθηκαν από κοινού με το Ισραήλ στην Αίγυπτο, με σκοπό την ανατροπή του Nasser, για να αποτραβηχτούν ταπεινωτικά μετά την οργισμένη παρέμβαση των ΗΠΑ του Dwight Eisenhower και της ΕΣΣΔ...

Πηγή:www.capital.gr