Η Ελλάδα βγαίνει στις αγορές μετά το πράσινο του Eurogroup

EUROKINISSI/ΜΠΟΛΑΡΗ ΤΑΤΙΑΝΑ
Στιμιότυπο από την Οικογενειακή φωτογραφία του ECOFIN και του EUROGROUP.
Ανοίγει ο δρόμος για την ταχύτατη έξοδο της Ελλάδας στις αγορές μετά και το χθεσινό Eurogroup, όπου η χώρα έλαβε εύσημα για τις προσπάθειες που κατέβαλε να βελτιώσει τα μακροοικονομικά της μεγέθη, αλλά και πράσινο φως για την εκταμίευση των 8,3 δισ. ευρώ, σε τρεις δόσεις και με διαρθρωτικά ορόσημα.
Ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας προανήγγελλε, μάλιστα, με δηλώσεις του μετά το Eurogroup, ότι η ελληνική κυβέρνηση πρόκειται να προχωρήσει σε δανεισμό μέσω τριετών ή πενταετών ομολόγων στο πρώτο εξάμηνο του 2014, ενώ στο ενδεχόμενο δανεισμού της Ελλάδας από την αγορά αναφέρθηκε και ο επίτροπος αρμόδιος για θέματα Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής Ολι Ρεν, τονίζοντας ότι είναι δυνατό στο κοντινό μέλλον η χώρα μας να απευθυνθεί σε τραπεζικό δανεισμό.
«Ο ακριβής χρόνος είναι θέμα του Γιάννη Στουρνάρα και της κυβέρνησης να το απαντήσει» σχολίασε ο κ. Ρεν.
Αναφερόμενος στην εκταμίευση των 8,3 δισ. ευρώ, ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντέισελμπλουμ υπογράμμισε ότι θα είναι εμπροσθοβαρής και θα γίνει σε τρεις δόσεις.
Η πρώτη θα είναι 6,3 δισ. ευρώ και θα δοθεί μέχρι και το τέλος Απριλίου. Οι άλλες δύο θα είναι 1 δισ. μέσα στο Ιούνιο και 1 δισ. ευρώ μέσα στον Ιούλιο και η εκταμίευσή τους θα συνδέεται με την εκπλήρωση έξι βασικών διαρθρωτικών ορόσημων για την καθεμία.
Με την ολοκλήρωση της εκταμίευσης των 8,3 δισ. ευρώ θα μένει πλέον 1,8 δισ. ευρώ για να ολοκληρωθεί το πρόγραμμα χρηματοδότησης από την Ε.Ε.
Σε ερώτηση για την εκταμίευση της διπλής δόσης του ΔΝΤ ο κ. Ντέισελμπλουμ αρκέστηκε να απαντήσει: «Είναι βέβαιο ότι το ΔΝΤ έχει λάβει υπόψη του την απόφαση  του Eurogroup και θα προχωρήσει με τις δικές του διαδικασίες».

Δεν είναι του παρόντος
Σε ό,τι αφορά το ενδεχόμενο ενός τρίτου μνημονίου για την Ελλάδα, ο κ. Ντέισελμπλουμ παρέπεμψε χρονικά τη συζήτηση για το φθινόπωρο. «Δεν είναι θέμα του παρόντος .
Θα πρέπει πρώτα να δούμε την ολοκλήρωση του προγράμματος που βρίσκεται σε εξέλιξη» είπε σε σχετική ερώτηση, για να προσθέσει: «Το θέμα θα εξεταστεί στο θερινό τμήμα της επιτροπής.
Πάντως, θέλουμε να σημειώσουμε την αποφασιστικότητα και την πεποίθηση της ελληνικής κυβέρνησης ότι δεν θα χρειαστεί νέο πρόγραμμα για την Ελλάδα. Οι δείκτες δείχνουν βελτίωση και η χώρα επανέρχεται σε τροχιά ανάπτυξης».
Προς επίρρωσιν των λόγων του αναφέρθηκε και στα αποτελέσματα της αξιολόγησης της τρόικας και είπε ότι σύμφωνα με την τριμερή η Ελλάδα  καλύπτεται πλήρως χρηματοδοτικά για τους επόμενους 12 μήνες.

Η κάλυψη του 12μήνου
Αργότερα ο υπουργός Οικονομικών έκανε μια ανάλυση για την κάλυψη της χρηματοδότησης της χώρας το επόμενο 12μηνο, λέγοντας ότι επιτυγχάνεται από το πρωτογενές πλεόνασμα του 2013, που φτάνει τα 2,5 δισ. ευρώ (ποσό που δέχτηκε στην έκθεσή της η τρόικα), το ρέπο στο οποίο θα προχωρήσει σύντομα η Κεντρική Κυβέρνηση, «δανειζόμενη» 3 δισ. από πλεονάσματα φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, αλλά και το δανεισμό από τις αγορές.
Τόνισε ξανά ότι σε κάθε περίπτωση η συνέχιση ή μη του ελληνικού προγράμματος θα εξεταστεί όχι νωρίτερα από το καλοκαίρι.

Οι ευχές του κ. Ρεν
Στην ίδια κατεύθυνση ήταν και η τοποθέτηση του επιτρόπου αρμόδιου για θέμα Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής Ολι Ρεν, ο οποίος μάλιστα χαριτολογώντας ευχήθηκε η νέα αξιολόγηση για την Ελλάδα να έχει  ολοκληρωθεί πριν από τις διακοπές των Χριστουγέννων.
Ο Φινλανδός επίτροπος, ο οποίος αποχωρεί από τη θέση του στο τέλος της  εβδομάδας, αφού εκτίθεται σε εκλογές  στη χώρα του, δήλωσε ακόμη ότι δεν ήθελε να προσβάλει κανέναν ευχόμενος πριν από τέσσερα χρόνια «καλό κουράγιο» σε συνέντευξη που έδωσε στην Ελλάδα.
Ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) Κλ. Ρέγκλινκ σημείωσε ότι το Ταμείο είναι έτοιμο για τις πληρωμές προς την Ελλάδα και αυτές θα γίνουν αμέσως μόλις καλυφθούν οι δεσμεύσεις.
Τόνισε επίσης ότι οι Ευρωπαίοι χαιρετίζουν την αύξηση κεφαλαίων της Πειραιώς και της Alpha Bank, ΑΛΦΑ-2,10% για να υπογραμμίσει: «Περιμένουμε και οι άλλες δύο συστημικές τράπεζες να καλύψουν τις κεφαλαιακές τους ανάγκες γρήγορα, πρώτα και κυρίως από ιδιώτες επενδυτές».

Γιάννης Στουρνάρας
Για τα προαπαιτούμενα για την εκταμίευση των δόσεων ερωτήθηκε χθες το απόγευμα ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας και είπε πως για τη μεγάλη δόση των 6,3 δισ. ευρώ προαπαιτούμενο ήταν η ψήφιση του πολυνομοσχεδίου, που έγινε, ενώ για την εκταμίευση των υπο-δόσεων του 1 δισ. ευρώ Ιούνιο και Ιούλιο θα τεθούν από την Κομισιόν 6 + 6 προαπαιτούμενα.
«Αυτά θα οριστούν από την Κομισιόν μέσα από το MoU, που έχει ήδη συμφωνηθεί. Δεν πρόκειται για νέα προαπαιτούμενα, αλλά για ήδη συμφωνηθείσες δράσεις» υποστήριξε ο υπουργός Οικονομικών.
Αναλυτικότερα, σε ό,τι αφορά τη δόση των 6,3 δισ. ευρώ, προαπαιτούμενο ήταν η ψήφιση του πολυνομοσχεδίου, αλλά η τρόικα θα μελετήσει το κείμενο όπως ψηφίστηκε από τη Βουλή και μέχρι τα μέσα του μήνα θα αποφανθεί εάν υλοποιούνται τα συμφωνηθέντα, ώστε να ανάψει το πράσινο φως στον ESM να αποδεσμεύσει τη δόση.
Για να εκταμιευτεί η δόση του Ιουνίου του 1 δισ. ευρώ, τίθενται νέοι όροι όπως:
*  Ψήφιση νόμου για το υπαίθριο εμπόριο.
*  Ψήφιση νόμου για το πλαίσιο των αδειοδοτήσεων και το χωροταξικό σχεδιασμό.
*  Επικαιροποίηση της λίστας των φόρων υπέρ τρίτων.
*  Υιοθέτηση κώδικα συμπεριφοράς ώστε να περιοριστεί η διαφθορά.
*  Η κοινή υπουργική απόφαση (υπ. Οικονομικών και Δικαιοσύνης) για το σχέδιο δράσης σχετικά με την είσπραξη των ληξιπρόθεσμων οφειλών.
*  Η υιοθέτηση νόμου που θα διασφαλίζει πρόσβαση σε φάρμακα και διαγνωστικά κέντρα των ανασφάλιστων, καθώς και νόμο που θα μειώνει το περιθώριο κέρδους των φαρμακοποιών.
Επίσης, η δόση του Ιουλίου, ύψους 1 δισ. ευρώ, θα εκταμιευτεί εφόσον:
*  Ψηφιστεί νόμος που θα εντάσσει στο Επικουρικό Ταμείο Ιδιωτικού Τομέα (ΕΤΕΑ) όλα τα επικουρικά ταμεία του Δημοσίου.
*  Υιοθετηθεί δασικός νόμος.
*  Θεσπιστεί νόμος-πλαίσιο για τη μείωση της γραφειοκρατίας.
*  Υπάρξει πρόβλεψη για την κατάργηση από 1/1/2015 των φόρων υπέρ τρίτων που χρηματοδοτούν τα επικουρικά ταμεία.
*  Υιοθετηθεί νόμος για τη δημιουργία της «μικρής ΔΕΗ» και την αποπληρωμή όλων των οφειλών του Δημοσίου προς τη ΔΕΗ.
*  Θεσπιστεί νόμος για τη χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων και τον έλεγχο των περιουσιακών τους στοιχείων.

Η ταχύτερη επάνοδος
Η Ελλάδα μπορεί να είναι πολύ κοντά στην επίτευξη μίας από τις ταχύτερες επανόδους που έχουν καταγραφεί ποτέ για χώρες που έχουν χρεοκοπήσει, σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters.
Προκαλώντας έκπληξη στους καταστροφολόγους, οι οποίοι μόλις πριν από δύο χρόνια θεωρούσαν ότι το χρέος της ήταν τόσο μεγάλο ώστε μόνο η επιστροφή της σε μία υποτιμημένη δραχμή θα έσωζε τη χώρα από δεκαετίες καταστροφής, η Ελλάδα εξετάζει τώρα την πώληση πενταετών ομολόγων στο επόμενο τρίμηνο, σύμφωνα με αξιωματούχο του υπουργείου Οικονομικών, τονίζει το Reuters.
«Το σχέδιο της επιστροφής στις κεφαλαιαγορές, μόλις 24 μήνες μετά την αναδιάρθρωση του χρέους της, δεν φαίνεται εκ πρώτης όψεως να έχει ιδιαίτερη λογική.
Οι εκτιμήσεις για το πιθανό κόστος δανεισμού της Ελλάδας με την έκδοση των πενταετών ομολόγων κυμαίνονται από 3,25% έως 6,5% - δείχνοντας ότι και στο πλέον αισιόδοξο σενάριο είναι υπερδιπλάσιο από το 1,5% που είναι το κόστος δανεισμού από την Ε.Ε.
Εάν η Αθήνα, ωστόσο, μπορέσει να πείσει τους ιδιώτες επενδυτές να αγοράσουν ομόλογα αξίας 1,5 έως 2 δισ. ευρώ, τόσο σύντομα μετά τις ζημιές που υπέστησαν, αυτό μπορεί να είναι μία καθοριστική εξέλιξη που θα ενισχύσει τη δυνατότητα να αποπληρώνει το χρέος της με προσιτά επιτόκια.
Από το 1997 που η Μογγολία έγινε η πρώτη χώρα που αναδιάρθρωσε τα κρατικά ομόλογά της, η μέση διάρκεια επιστροφής στις αγορές για τις χώρες ήταν 4,5 έτη, ενώ σχεδόν οι μισές απ’ αυτές παραμένουν ακόμη αποκλεισμένες, σύμφωνα με στοιχεία του Διεθνούς Χρηματοπιστωτικού Ινστιτούτου (IIF).
Εάν ληφθούν υπόψη μόνο οι χώρες που έχουν επανακτήσει την πρόσβαση στις αγορές, ο μέσος χρόνος επιστροφής ήταν 3,3 έτη.
Ενας αριθμός 34 χωρών αναδιάρθρωσαν τα ομόλογά τους στα 17 χρόνια που πέρασαν από το 1997, ενώ προηγουμένως οι χώρες επαναδιαπραγματεύονταν μόνο δάνεια.
Οταν αναδιάρθρωσε το χρέος της, η Ελλάδα αντάλλαξε τα παλαιά ομόλογά της με φθηνότερα νέα ομόλογα, που λήγουν στα επόμενα 10 έως 30 έτη και η εκτίμηση του κόστους δανεισμού της χώρας για πενταετή ομόλογα είναι δύσκολη, σημειώνει το Reuters.
Την ίδια στιγμή, δημοσίευμα των «F.T.» «βλέπει» να αλλάζει η τύχη για τις πιστοληπτικές αξιολογήσεις των χωρών στην περιφέρεια του ευρώ. Στο πλαίσιο αυτό Ισπανία και Ελλάδα οδεύουν προς αναβάθμιση, ενώ υπάρχουν ενδείξεις ότι η τάση στην Ευρωζώνη δεν είναι πλέον υποβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον Μπαρτ Οστερβελντ, επικεφαλής του τμήματος πιστοληπτικών αξιολογήσεων της Moody’s, «θα χρειαστούν 15 έτη συνεχούς προσαρμογής για να μπορέσει η περιφέρεια της Ευρωζώνης να επαναφέρει το χρέος της στο 60% του ΑΕΠ».

 Η κοινή δήλωση των υπουργών Οικονομικών της Ευρω-ομάδας από το Ζάππειο
Η κοινή δήλωση των υπουργών Oικονομικών της Ευρωομάδας έχει ως εξής:
Το Eurogroup χαιρετίζει το αποτέλεσμα της τέταρτης αποστολής για την αναθεώρηση, στο πλαίσιο του δεύτερου προγράμματος μακροοικονομικής προσαρμογής για την Ελλάδα.
Το Eurogroup επαναλαμβάνει την εκτίμησή του για τις προσπάθειες που έκαναν οι Eλληνες πολίτες και σημειώνει με ικανοποίηση ότι η δημοσιονομική απόδοση οδεύει προς την υπέρβαση των στόχων του προγράμματος το 2013 και προς την υλοποίησή τους το 2014, επιτρέποντας στην Ελλάδα να παράσχει επιπλέον χρηματοδότηση για την εξυπηρέτηση του χρέους και να αναλάβει κάποιες έκτακτες δαπάνες το 2014 για να ενισχύσει την κοινωνική συνοχή.
Καλή πρόοδος έχει επίσης επιτευχθεί στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Την ίδια ώρα, η διαδικασία των μεταρρυθμίσεων θα πρέπει να συνεχιστεί ώστε να ενισχυθεί η προοπτική ανάπτυξης για την ελληνική οικονομία, δημιουργώντας ευκαιρίες για απασχόληση και ένα υγιές επενδυτικό περιβάλλον.
Από αυτήν την άποψη το Eurogroup καλωσορίζει την ισχυρή δέσμευση των αρχών στην εφαρμογή μιας ευρείας γκάμας μεταρρυθμίσεων στην αγορά προϊόντων (αγαθών και υπηρεσιών) καθώς και θεσμικών μεταρρυθμίσεων.
Προετοιμάζονται «συμπαγή» μέτρα για την απελευθέρωση των μεταφορών και της αγοράς ενοικιάσεων και για το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων.
Οι τολμηρές και εμπροσθοβαρείς περικοπές στις συνεισφορές της κοινωνικής ασφάλισης αναμένεται να βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητα και να ενισχύσουν την ανάπτυξη.
Επιπλέον, οι αρχές έχουν δεσμευτεί για μεγάλες μεταρρυθμίσεις στην αγορά ενέργειας και στην ενίσχυση της ιδιωτικοποίησης των περιουσιακών στοιχείων των ΔΕΚΟ και των ακινήτων, που θα παράσχει χρηματοδότηση στην κυβέρνηση, ξεμπλοκάροντας την ίδια ώρα την ιδιωτική επένδυση.
Είναι επίσης σημαντικό να συνεχίσει να επιτελείται πρόοδος στον τομέα των μεταρρυθμίσεων της δημόσιας διοίκησης, προκειμένου να βελτιωθεί η ποιότητα και η αποδοτικότητα των υπηρεσιών που παρέχει ο δημόσιος τομέας στους πολίτες, καθώς και στις μεταρρυθμίσεις της αγοράς εργασίας.
Το Eurogroup αναγνωρίζει τις δράσεις και τις δεσμεύσεις των αρχών για να εξασφαλιστεί η αντοχή του τραπεζικού κλάδου, που θα στηρίξει την οικονομική ανάκαμψη.
Μετά την κοινοποίηση των στρες τεστ και την αξιολόγηση της ποιότητας ενεργητικού από την Τράπεζα της Ελλάδας, ΕΛΛ+0,51% δύο από τις τέσσερις δομικές τράπεζες έχουν ήδη αντλήσει με επιτυχία περισσότερα κεφάλαια από όσα απαιτεί το εποπτικό όργανο (βάσει του κεντρικού σεναρίου) εξ ολοκλήρου από ιδιώτες επενδυτές.
Αυτό είναι ενθαρρυντικό μήνυμα για την ενίσχυση της εμπιστοσύνης των αγορών. Τώρα περιμένουμε ότι και οι δύο άλλες δομικές τράπεζες θα αντλήσουν τα κεφάλαια που χρειάζονται άμεσα και πρωτίστως από ιδιώτες επενδυτές.
Το Eurogroup θεωρεί ότι υπάρχουν πλέον τα απαραίτητα στοιχεία για να ξεκινήσουν οι εθνικές διαδικασίες ώστε να ανοίξει ο δρόμος για την έγκριση της επόμενης δόσης από το EFSF των 8,3 δισ. ευρώ.
Η δόση προβλέπεται να εκταμιευθεί σε τρία τμήματα. Το πρώτο τμήμα των 6,3 δισ. ευρώ αναμένεται να εγκριθεί από το EWG και το δ.σ. του EFSF, μετά την πλήρη εφαρμογή των προαπαιτούμενων δράσεων και την οριστικοποίηση των απαιτούμενων διαδικασιών σε εθνικό επίπεδο από τα κράτη-μέλη.
Η εκταμίευση του δεύτερου και του τρίτου τμήματος, που θα είναι 1 δισ. ευρώ έκαστο, συνδέονται με την εφαρμογή των ορόσημων που συμφωνήθηκαν μεταξύ της Ελλάδας και των θεσμών της τρόικας.
Το πρόγραμμα είναι πλήρως χρηματοδοτημένο για τους επόμενους 12 μήνες, όπου συμπεριλαμβάνεται και η προσωρινή άντληση χρηματοδότησης από πηγές όπως οι καταθέσεις φορέων της γενικής κυβέρνησης.
Τα κράτη-μέλη της ευρωζώνης υπενθυμίζουν τη δέσμευσή τους να παράσχουν επιπλέον στήριξη μέχρις ότου ανακτήσει η Ελλάδα πλήρη πρόσβαση στις αγορές, με την προϋπόθεση ότι η χώρα συμμορφώνεται πλήρως με τις προϋποθέσεις και τους στόχους του προγράμματος προσαρμογής.
Αυτό θα συζητηθεί περαιτέρω στην επόμενη αναθεώρηση.

Αντιδράσεις από την αντιπολίτευση
Οι δηλώσεις των Ευρωπαίων αξιωματούχων, μετά τη συνεδρίαση του Eurogroup, σχολιάστηκαν από την αντιπολίτευση.
Ο ΣΥΡΙΖΑ σημείωσε ότι «τα “καλά λόγια” συνοδευτήκαν με μια ακόμη υπενθύμιση εκ μέρους του κ. Ντέισελμπλουμ για την ολοκλήρωση των μεταρρυθμίσεων - νέων μέτρων, για τις οποίες έχει δεσμευτεί η χώρα μας, ενώ άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο ενός δανείου με όρους τρόικας και μνημονίου».
Κατά την αξιωματική αντιπολίτευση, «η τραυματισμένη κυβέρνηση Σαμαρά δεν μπορεί να κρύψει τα ολέθρια αποτελέσματα της πολιτικής της, ούτε τις νέες δεσμεύσεις που ανέλαβε, οι οποίες μας οδηγούν σε έναν εργασιακό μεσαίωνα και στην περαιτέρω κατάρρευση του ασφαλιστικού συστήματος.
Πολύ περισσότερο δεν μπορεί να αποκρύψει το ξεπούλημα των τραπεζών, το οποίο συντελείται σε βάρος του ελληνικού λαού».
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος των ΑΝΕΛ Νότης Μαριάς σημείωσε: «Την ώρα που η κυβέρνηση κλείνει το κέντρο της Αθήνας για να φιμώσει τη φωνή διαμαρτυρίας του φτωχοποιημένου ελληνικού λαού κατά των ξένων τοκογλύφων δανειστών, ο γνωστός Ντέισελμπλουμ προαναγγέλλει νέο δάνειο, που συνεπάγεται μνημόνιο και νέα σκληρά μέτρα».
Η ΔΗΜΑΡ υποστήριξε ότι «παρά τις δηλώσεις περί ανάκαμψης και το πανηγυρικό κλίμα που καλλιεργεί η κυβέρνηση, το βέβαιο είναι ότι δεν υπάρχει καμία οικονομία στον πλανήτη που να θεωρείται σταθεροποιημένη με ποσοστό ανεργίας 27,5%». Η ΔΗΜΑΡ επιμένει ότι «οι πολιτικές λιτότητας πρέπει να αλλάξουν».
«Η αναιμική ανάκαμψη, την οποία προσδοκούν, θα στηριχτεί πάνω στα αποκαΐδια των εργατικών - λαϊκών δικαιωμάτων. Τα όποια ψίχουλα θα εκταμιεύονται θα εξανεμίζονται αμέσως» δήλωσε ο γ.γ. του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας.
Κατά τον ίδιον, «η Ε.Ε. μόνο δεσμά επιβάλλει στους λαούς. Η Ελλάδα, αλλά και οι άλλες χώρες κράτη-μέλη της Ε.Ε. από την 1/1/2014 βρίσκονται σε καθεστώς μόνιμης επιτήρησης, αυτόματης επιβολής αντιλαϊκών μέτρων».
ΤΑΣΟΣ ΔΑΣΟΠΟΥΛΟΣ - ΠΑΝΟΣ ΚΑΚΟΥΡΗΣ
Ναυτεμπορική