SOS: Σε κίνδυνο μισθοί και συντάξεις μετά την κατάρρευση στα έσοδα

ΑΔΕΙΑΣΑΝ ΤΑ ΤΑΜΕΙΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ

Της Μαρίας Βουργάνα

Στον αέρα βρίσκεται η πληρωμή μισθών και συντάξεων του Αυγούστου που πρέπει να καταβληθούν τον Ιούλιο. Το ισχυρό πλήγμα που έχει υποστεί η ρευστότητα τα τελευταία 24ωρα είναι από εξαιρετικά δύσκολο έως απίθανο να αποκατασταθεί εγκαίρως, ώστε να καταφέρει το Δημόσιο να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις, προειδοποιούν ήδη ακόμη και κυβερνητικά στελέχη.

Πόσο δε μάλλον αν οι εξελίξεις τις προσεχείς εβδομάδες δεν ακολουθήσουν το θετικό σενάριο και υπάρξει περαιτέρω ακραία επιδείνωση της κατάστασης.

Ήδη έχουν παγώσει όλες οι πληρωμές φόρων και εισφορών προς το Δημόσιο και υποχρεώσεων προς τις ΔΕΚΟ, ενώ παράλληλα πολλές ιδιωτικές επιχειρήσεις υπό το βάρος των εξελίξεων αδυνατούν να ανταποκριθούν ομαλά στη μισθοδοσία των εργαζομένων τους. Με τις τράπεζες κλειστές και την επιβολή capital controls -μέτρα που είναι άγνωστο για πόσο διάστημα θα διατηρηθούν- τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις δίνουν προτεραιότητα στην κάλυψη των βασικών αναγκών τους και περνά σε δεύτερη μοίρα η τακτοποίηση φορολογικών υποχρεώσεων προς το Δημόσιο.

Από τη στιγμή που δεν θα εισρεύσουν έσοδα στα κρατικά ταμεία, τότε το Δημόσιο δύσκολα θα μπορέσει να καταβάλει τους μισθούς και τις συντάξεις του Αυγούστου που συνολικά ανέρχονται σε 1,9 δισ. ευρώ.

ΚΑΝΕΙΣ ΔΕΝ ΠΛΗΡΩΝΕΙ ΦΟΡΟΥΣ
Η στάση πληρωμών από τους φορολογούμενους υποχρέωσε ήδη τη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων να παρατείνει όλες τις προθεσμίες πληρωμής φόρων. Οι προθεσμίες καταβολής των βεβαιωμένων οφειλών παρατείνονται μέχρι και την τρίτη εργάσιμη ημέρα από τη λήξη της εν λόγω τραπεζικής αργίας.

Κατά το διάστημα που διαρκεί η τραπεζική αργία δεν υπάρχει καμία επιβάρυνση με τόκους, πρόστιμα, προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής των κάθε είδους φορολογικών οφειλών, των οποίων οι προθεσμίες καταβολής λήγουν σε ημέρα τραπεζικής αργίας. Αυτό σημαίνει ότι μέχρι να ανοίξουν οι τράπεζες οι πολίτες και οι επιχειρήσεις θα αφήσουν απλήρωτους τους φόρους.

Η εικόνα κατάρρευσης των φορολογικών εσόδων οδηγεί εκτός τροχιάς την εκτέλεση του προϋπολογισμού, διευρύνει το δημοσιονομικό κενό και αυξάνει παράλληλα τον λογαριασμό των μέτρων που θα πρέπει να ληφθούν φέτος. Να σημειωθεί ότι η πρόβλεψη για την εκτέλεση του προϋπολογισμού ήταν να εισπραχθούν τον Ιούνιο περίπου 4 δισ. ευρώ, ποσό το οποίο δεν εισέρρευσε τελικά στα κρατικά ταμεία.

Είναι χαρακτηριστικό ότι:

• Τα ταμεία των εφοριών λειτούργησαν, ωστόσο οι ελάχιστοι φορολογούμενοι που εμφανίστηκαν στην εφορία προτίμησαν να ρωτήσουν αν μπορούν να πληρώσουν, παρά να προχωρήσουν στην τακτοποίηση των υποχρεώσεών τους.

• Πολλές επιχειρήσεις δεν κατέβαλαν στα τέλη Ιουνίου φορολογικές υποχρεώσεις όπως ο ΦΠΑ μηνός Μαΐου και ο Φόρος Μισθωτών Υπηρεσιών.

Μετρημένες στα δάχτυλα ήταν και οι πληρωμές δόσεων για τη ρύθμιση των 100 δόσεων.

• «Πάγωσε» ακόμη και η διαδικασία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων. Μέχρι στιγμής έχουν υποβληθεί περίπου 2,5 εκατ. δηλώσεις και υπολείπονται ακόμη 3,5 εκατομμύρια που θα πρέπει να υποβληθούν έως τις 27 Ιουλίου.

Η «τρύπα» των 1,7 δισ. ευρώ που εμφάνισαν τα φορολογικά έσοδα στο πεντάμηνο του έτους αναμένεται να διευρυνθεί περαιτέρω καθώς θα μείνουν απλήρωτοι φόροι (ΦΠΑ, εισοδήματος κ.λπ.) και ληξιπρόθεσμα χρέη που έχουν ρυθμιστεί στο πλαίσιο των 100 δόσεων.

Η στάση πληρωμών για αντικειμενικούς λόγους, λόγω της αργίας των τραπεζών, θα ενισχυθεί και από την ψυχολογία των πολιτών. Σε ανάλογες καταστάσεις δίδεται προτεραιότητα αποκλειστικά στην κάλυψη των βασικών αναγκών των νοικοκυριών και περνά σε δεύτερη μοίρα η τακτοποίηση υποχρεώσεων προς το Δημόσιο.

Αντίστοιχοι κίνδυνοι καθυστερήσεων στις πληρωμές φόρων υπάρχουν και στο μέτωπο των επιχειρήσεων, οι οποίες με τη σειρά τους θα «παγώσουν» την καταβολή του ΦΠΑ και άλλων υποχρεώσεών τους, εξυπηρετώντας πρωτίστως μισθολογικές και λειτουργικές ανάγκες.

Ήδη τα έσοδα από το ΦΠΑ εμφανίζουν υστέρηση 369 εκατ. ευρώ στο διάστημα Ιανουαρίου - Μαΐου, ενώ ο φόρος εισοδήματος ήταν μειωμένος κατά 992 εκατ. ευρώ, λόγω κυρίως της απροθυμίας των φορολογούμενων να υποβάλουν φορολογική δήλωση, αλλά και την καθυστέρηση που παρουσιάστηκε στο άνοιγμα της ηλεκτρονικής εφαρμογής υποβολής των δηλώσεων φορολογίας των επιχειρήσεων.

ΑΥΞΗΣΗ ΤΗΣ ΑΝΕΡΓΙΑΣ
Ρόλο έχει παίξει και η αύξηση της ανεργίας από τις αρχές του έτους που έχει «ψαλιδίσει» και τα έσοδα από την παρακράτηση του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων. Στο μέτωπο των εσόδων από την ρύθμιση ληξιπρόθεσμων χρεών, τα πράγματα είναι ακόμα πιο ευαίσθητα, καθώς υπάρχει το κακό προηγούμενο της εγκατάλειψης της ρύθμισης μετά την καταβολή των πρώτων δόσεων, την εξασφάλιση φορολογικής ενημερότητας και την απαλλαγή από μέτρα αναγκαστικής είσπραξης.

Όμως και το Δημόσιο από την πλευρά του θα συνεχίσει να «φεσώνει» τους προμηθευτές καθώς έχει κηρύξει στάση πληρωμών, ενώ δεν επιστέφει τον ΦΠΑ και άλλους φόρους.

Τα πλέον πρόσφατα στοιχεία από το ΓΛΚ δείχνουν ότι στο πεντάμηνο του έτους, τα χρέη του Δημοσίου προς τους προμηθευτές του, αυξήθηκαν κατά 1,2 δισ. ευρώ και ανήλθαν σε 4,3 δισ. ευρώ. Ταυτόχρονα, οι εκκρεμείς επιστροφές φόρου ξεπέρασαν τα 700 εκατ. ευρώ.

Επιβράδυνση παρατηρείται και στην τουριστική κίνηση. Ο Ιούνιος ήταν ένας καλός μήνας για τον τουρισμό, όμως άρχισε να παρατηρείται κενό κρατήσεων τον Ιούλιο. Οι εκτιμήσεις παραγόντων της αγοράς λένε ότι ο Ιούλιος θα είναι ένας εφιαλτικός μήνας, λόγω των πολιτικών εξελίξεων αλλά και των συζητούμενων αλλαγών στον ΦΠΑ των ξενοδοχείων και της εστίασης.

Ημερησία