Φυσικό αέριο Κύπρου: Καθυστερεί η... ανάδυση της Αφροδίτης

ΤΟΥ ΜΑΡΙΟΥ ΠΟΥΛΛΑΔΟΥ

Ανολοκλήρωτη εδώ και πέντε χρόνια η συμφωνία συνεκμετάλλευσης, λόγω τεχνικών δυσκολιών 

Εξακολουθεί να εκκρεμεί η συμφωνία συνεκμετάλλευσης του Οικοπέδου 12 μεταξύ Κύπρου - Ισραήλ

Η συμφωνία θα ενισχύσει τους δεσμούς μεταξύ των δύο χωρών, και θα δώσει στους επενδυτές το μήνυμα ότι είναι ασφαλές για να επενδύσουν, τονίζει ο Michael Leigh

Η διαφωνία μεταξύ του Ισραήλ και της Κύπρου αναφορικά με την ανάπτυξη του οικοπέδου Αφροδίτη εντός της κυπριακής ΑΟΖ καθυστερεί την υπογραφή της συμφωνίας συνεκμετάλλευσης μεταξύ των δύο χωρών, αναφέρει χθεσινό δημοσίευμα της ισραηλινής οικονομικής εφημερίδας «Globes». Σύμφωνα με ισραηλινές πηγές που επικαλείται η «Globes», ο Υπουργός Εθνικών Υποδομών, Ενέργειας και Υδάτινων Πόρων Γιουβάλ Στάινιτς, ο οποίος προσκλήθηκε στην Κύπρο προκειμένου να συζητήσει την προώθηση του σχεδίου κατασκευής ενός κοινού αγωγού εξαγωγής αερίου προς την Ευρώπη (αγωγός East Med) και την κατασκευή ενός ηλεκτρικού καλωδίου μεταξύ του Ισραήλ και της Κύπρου (Euroasia Interconnector), καθυστερεί το ταξίδι του, μέχρι να ολοκληρωθούν οι σχετικές διαπραγματεύσεις, οι οποίες βρίσκονται σε εξέλιξη εδώ και πέντε περίπου χρόνια.

Ισραηλινές απαιτήσεις
Στην πραγματικότητα, αναφέρει το δημοσίευμα των Amiram Barkat και Hedy Cohen, το Ισραήλ απαιτεί να έχει ένα ρόλο στην έγκριση της ανάπτυξης του οικοπέδου Αφροδίτη, το οποίο, όπως λέει, βρίσκεται και εν μέρει στα νερά του. Από την πλευρά της, η κυπριακή Κυβέρνηση είναι πρόθυμη να συζητήσει το θέμα, αλλά η ισραηλινή απαίτηση καθυστερεί την υπογραφή της συμφωνίας. Η συμφωνία συνεκμετάλλευσης, συνεχίζει η «Globes», προοριζόταν να υπογραφεί μαζί με τη συμφωνία οριοθέτησης των θαλάσσιων συνόρων (ΑΟΖ) το 2010, αλλά η υπογραφή έχει καθυστερήσει, λόγω διαμάχης σχετικά με θέματα αρχών και διάφορων τεχνικών θεμάτων. Ανώτερη ισραηλινή πηγή που συμμετείχε στις διαπραγματεύσεις δήλωσε στην «Globes» ότι η αίτηση για συνεργασία στην ανάπτυξη του οικοπέδου Αφροδίτη βασίζεται στο Διεθνές Δίκαιο και πρακτική όπως και σε παρόμοιες γεωτρήσεις σε όλο τον κόσμο. «Ζητάμε αυτό που δικαιούμαστε, σύμφωνα με την αποδεκτή πρακτική», είπε.

Συνεχίζονται οι έρευνες
Μιλώντας επίσης, στην «Globes», o Εκπρόσωπος Τύπου της Κυβέρνησης Νίκος Χριστοδουλίδης δήλωσε: «Η κυπριακή Κυβέρνηση είναι πρόθυμη να συζητήσει τη συνεργασία για την ανάπτυξη του οικοπέδου Αφροδίτη με το Ισραήλ, και θέλει να ολοκληρώσει τις συνομιλίες για τη συμφωνία συνεκμετάλλευσης το συντομότερο δυνατό». Συνεχίζοντας, το άρθρο αναφέρει πως το οικόπεδο Αφροδίτη εντός της κυπριακής ΑΟΖ εκτείνεται μέχρι την περιοχή των κατόχων άδειας Yishai στην ισραηλινή ΑΟΖ. Ενώ κυπριακές πηγές υποστηρίζουν ότι μόνον το 3% του οικοπέδου εμπλέκεται, συνεχίζει το άρθρο, πηγές κοντά στους κατόχους άδειας Yishai λένε ότι το ποσοστό αυτό είναι υψηλότερο, και ότι οι έρευνες δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί. «Η επίκληση οποιουδήποτε ποσοστού πριν ολοκληρωθούν οι δοκιμές και αξιολογηθούν όλα τα αποτελέσματα είναι ανεύθυνη», δήλωσαν.

Οι χρηματοδότες της γεώτρησης
Σύμφωνα με το ισραηλινό άρθρο, οι ιδιοκτήτες των δικαιωμάτων της άδειας Yishai είναι εταιρείες που ελέγχονται από τους δισεκατομμυριούχους Teddy Sagi και Benny Steinmetz και την εταιρεία Israel Opportunity Energy Resources LP. Οι Steinmetz και Sagi χρηματοδότησαν το 2012 τη διερευνητική γεώτρηση με κόστος $103 εκατομμύρια, προκειμένου να ελέγξουν αν η Αφροδίτη επεκτείνεται και στα ισραηλινά ύδατα. Η γεώτρηση ανακάλυψε σημάδια φυσικού αερίου, αλλά αυτά δεν δικαιολογούν τις εμπορικές γεωτρήσεις, αναφέρει ανάλυση.

Παρά την αποτυχία των διερευνητικών προσπαθειών, το Υπουργείο Εθνικών Υποδομών, Ενέργειας και Υδάτινων Πόρων ενέκρινε την παράταση της άδειας στους Sagi και Steinmetz μέχρι τον Φεβρουάριο του 2016, με άλλα λόγια, επτά χρόνια μετά την παραλαβή της άδειας (το μέγιστο χρονικό διάστημα που επιτρέπεται από τον νόμο). «Φαίνεται ότι η επέκταση της άδειας έχει σχεδιαστεί, μεταξύ άλλων, για τη στήριξη της ανάγκης του Ισραήλ να καταστεί εταίρος στην έγκριση των σχεδίων ανάπτυξης στο κυπριακό οικόπεδο».

Απαιτείται άμεση συμφωνία
Το δημοσίευμα αναφέρει επίσης πως κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, το Ισραήλ υποστήριξε ότι διατηρούσε το δικαίωμα να διεξάγει γεωτρήσεις στην ισραηλινή πλευρά της «Αφροδίτης» και να λάβει το μερίδιο που του αναλογεί, σε περίπτωση που αυτό (Ισραήλ) δεν συμπεριληφθεί στις διαδικασίες έγκρισης για ανάπτυξη του συνολικού αποθέματος. Παρ’ όλα αυτά, το Υπουργείο Εξωτερικών του Ισραήλ θεωρεί αποτυχία την οποιαδήποτε συμφωνία που θα προνοούσε επιβράδυνση της ανάπτυξης του κοιτάσματος Αφροδίτη. «Χωρίς μια συμφωνία μεταξύ των χωρών και των επιχειρήσεων, οι επενδυτές δεν θα συμφωνήσουν για τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης ενός κοιτάσματος με κόστος δισεκατομμυρίων σέκελ», αναφέρει το ισραηλινό Υπουργείο Εξωτερικών.

Να τεθεί ως προτεραιότητα
Από την πλευρά του, ο ανώτερος σύμβουλος του German Marshall Fund, Michael Leigh, δήλωσε επί του θέματος: «Η συμφωνία θα ενισχύσει τους δεσμούς μεταξύ των δύο χωρών, και θα δώσει στους επενδυτές το μήνυμα ότι είναι ασφαλές για να επενδύσουν». Σύμφωνα με τον Leigh, ο οποίος επισκέφθηκε πρόσφατα το Ισραήλ και την Κύπρο προκειμένου να συζητήσουν ενεργειακά ζητήματα: «Η προσπάθεια για την επίτευξη συμφωνίας μεταξύ των μερών συνεχίστηκε για αρκετά χρόνια, και καμία πλευρά δεν το έχει θέσει ως ύψιστη προτεραιότητα». Ο ίδιος σχολίασε μάλιστα ότι θα μπορούσε να επιτευχθεί μια συμφωνία αύριο, «εάν η κάθε πλευρά είναι πρόθυμη να διαπραγματευτεί λίγο με την άλλη».

Ικανοποιημένος ο Λακκοτρύπης
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Υπουργός Ενέργειας Γιώργος Λακκοτρύπης, σε ανάρτησή στον προσωπικό του λογαριασμό στο Twitter, χαρακτήρισε άψογη τη συνάντηση που είχε την Τρίτη με τον Αιγύπτιο Υπουργό Πετρελαίου Tarek El Molla, σημειώνοντας ότι οι διμερείς σχέσεις των δύο χωρών ενισχύονται. Επιβεβαίωσε, παράλληλα, το ενδιαφέρον της Αιγύπτου για προμήθεια κυπριακού φυσικού αερίου.

Σημερινή