Για ποιο λόγο οι ΗΠΑ προτίμησαν τους Κούρδους

Σάββας Καλεντερίδης

Οι εξελίξεις στη Συρία οδηγούνται σε μια κατεύθυνση που κατά τα φαινόμενα, και αναμενόμενα, είναι σε θέση να επηρεάσει τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις για ολόκληρο τον 21ο αιώνα. Οι Τούρκοι πολιτικοί αξιωματούχοι όλων των κομματικών αποχρώσεων εκφράζονται ανοιχτά και θεωρούν ότι οι ΗΠΑ εφαρμόζουν ένα μακρόπνοο σχέδιο που έχει ως στόχο την ανάδειξη και σταδιακά την εθνική ολοκλήρωση των Κούρδων, που στην πράξη οδηγεί την Τουρκία στην ομοσπιονδοποίηση και το διαμελισμό.

Μάλιστα η τελευταία πράξη του Τραμπ, να υπογράψει προεδρικό διάταγμα για την απευθείας υποστήριξη με οπλικά συστήματα των Κούρδων της Συρίας, θεωρείται ως έκφραση της βούλησης των ΗΠΑ να δημιουργήσουν τον λεγόμενο «Κουρδικό Διάδρομο» κατά μήκος των συνόρων Συρίας-Τουρκίας, τον οποίον εκλαμβάνουν ως απόπειρα περικύκλωσης της Τουρκίας και αποκοπής της από τον μουσουλμανικό κόσμο.

Μάλιστα η Τουρκία αδυνατεί να κατανοήσει πώς είναι δυνατό οι ΗΠΑ να μην λαμβάνουν υπόψη τους τις ενστάσεις μιας συμμάχου χώρας του ΝΑΤΟ για τα προβλήματα ασφάλειας που δημιουργούν οι συγκεκριμένες επιλογές της Ουάσινγκτον, όπως αδυνατούσε να κατανοήσει η Ελλάδα τη στήριξη που πρόσφεραν οι ΗΠΑ στις παράλογες και παράνομες διεκδικήσεις της Τουρκίας εναντίον της Ελλάδας.

Πάντως έχει ενδιαφέρον να ανιχνευθούν και να εντοπιστούν οι λόγοι που οδήγησαν τον Τραμπ να υπογράψει το εν λόγω διάταγμα και οι επιπτώσεις που θα έχουν οι συγκεκριμένες επιλογές της Ουάσινγκτον στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις.

Σύμφωνα με τον Frederic C. Hof, διευθυντή του Rafik Hariri Center for the Middle East, του Atlantic Council, ο οποίος είναι αξιωματικός εν αποστρατεία και πρέσβης κατ’ απονομήν, οι ΗΠΑ ακολουθούν τη συγκεκριμένη πολιτική έναντι της Τουρκίας, αποκορύφωμα της οποίας είναι η υπογραφή του διατάγματος Τραμπ, κυρίως για τους εξής λόγους:

Ο πρώτος σχετίζεται με τη μαχητικότητα που έδειξαν οι υπερασπιστές της πόλης, μέλη του YPG, κατά τη διάρκεια της περικύκλωσης του Κομπάνι από τους τζιχαντιστές του ΙΚ το φθινόπωρο του 2014, αλλά και με την άριστη συνεργασία που είχαν με τα στελέχη των ειδικών δυνάμεων των ΗΠΑ, που από ένα σημείο και μετά μπήκαν στην πολιορκούμενη πόλη και συνέβαλαν στην απώθηση και συντριπτική ήττα των τζιχαντιστών.

Αυτή ήταν η πρώτη ήττα, και μάλιστα στρατηγικής σημασίας, που γκρέμισε την εικόνα του αήττητου που είχε μέχρι τότε το ΙΚ.

Η στάση που τήρησε η Τουρκία στην πολιορκία της πόλης Κομπάνι αύξησε τους ενδοιασμούς και την καχυποψία που είχε αναπτυχθεί στους κόλπους των στρατιωτικών των ΗΠΑ για το πόσο μπορούν να εμπιστεύονται την Τουρκία, και ξύπνησε τις μνήμες του 2003, τότε που η Τουρκία –και συγκεκριμένα το δίδυμο Γκιουλ-Ερντογάν– είχε εξαπατήσει και εξευτελίσει την Ουάσινγκτον. Να θυμίσουμε ότι το ανωτέρω δίδυμο, ενώ είχε δώσει υποσχέσεις ότι θα παρείχε άδεια για τη διέλευση των αμερικανικών στρατευμάτων που θα συμμετείχαν στην επιχείρηση ανατροπής του Σαντάμ Χουσεΐν, οδήγησε τα πράγματα στην απόρριψη του σχετικού νομοσχεδίου από το τουρκικό Κοινοβούλιο.

Ένας άλλος λόγος που προκάλεσε την οργή του Τραμπ απέναντι στον Ερντογάν και τον οδήγησε στη «μεγάλη» υπογραφή, είναι ο πρόσφατος βομβαρδισμός κουρδικών στόχων στο Σιντζάρ και το Καρατσόκ, τη στιγμή που γνώριζαν ότι πολύ κοντά στάθμευαν ομάδες Αμερικανών στρατιωτών.

Τέλος, ένας άλλος λόγος –ανομολόγητος– που οδήγησε τις ΗΠΑ στον εξοπλισμό των Κούρδων, είναι η πεποίθηση που έχει εδραιωθεί στους πολιτικούς, διπλωματικούς και στρατιωτικούς κύκλους στην Ουάσινγκτον, ότι αν οι ΗΠΑ «πουλήσουν» για άλλη μια φορά τους Κούρδους, τότε στην ουσία χάνουν κάθε έρεισμα το οποίο θα τους επιτρέψει να είναι παρούσες και να έχουν καθοριστικό ρόλο στα πράγματα της Συρίας σήμερα και αύριο.

Η κατάσταση όντως είναι δύσκολη, στην όψη του ξυραφιού θα λέγαμε, ειδικά όσον αφορά τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις, και για έναν άλλο λόγο. Αν οι Κούρδοι απελευθερώσουν τη Ράκα, πιστώνονται με σοβαρές πολιτικοδιπλωματικές επιπτώσεις και αποκτούν ρόλο στον νέο χάρτη ισορροπιών της περιοχής και συγκαταλέγονται πλέον στους συμμάχους των ΗΠΑ.

Αυτή η διαπίστωση είναι που δεν μπορούν να «καταπιούν» με τίποτα οι επιτελείς και ο ίδιος ο Ερντογάν στην Άγκυρα.

Θα περιμένουμε τη συνάντηση Τραμπ-Ερντογάν, τις επόμενες μέρες, για να δούμε πώς πάει η... κατάποση... 

pontos-news