30/6/17

Οι Συνθήκες Εγγυήσεων και Ασφάλειας του 1960 αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του Συντάγματος

FILE PHOTO. Ο ειδικός σύμβουλος του ΓΓ του ΟΗΕ για το Κυπριακό, Έσπεν Μπαρθ Άιντα, με τον εκπρόσωπο της Ελληνοκυπριακής πλευράς Ανδρέα Μαυρογιάννη. ΚΥΠΕ/ Κάτια Χριστοδούλου
Του Αντώνη Στ. Στυλιανού
Με αφορμή τις διαπραγματεύσεις στο ελβετικό θέρετρο του Crans Montana, ως συνέχιση της πρώτης Γενεύης στο κεφάλαιο της ασφάλειας και των εγγυήσεων, θα πρέπει να λάβουμε υπόψη το ακριβές αντικείμενο του ζητήματος που προκύπτει από τη Συνθήκη Εγγυήσεων του 1960, ως επίσης και τη Συνθήκη Ασφάλειας. Οι δύο Συνθήκες, σύμφωνα με το Άρθρο 181 του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας, κέκτηνται συνταγματικής ισχύος και αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του Συντάγματος.
Τόσο η Συνθήκη Εγγυήσεων και η Συνθήκη Ασφάλειας αλλά και η Συνθήκη Εγκαθίδρυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι απότοκα των Συμφωνιών Ζυρίχης – Λονδίνου, που προηγήθηκαν της ανεξαρτησίας της Κυπριακής Δημοκρατίας στις 16 Αυγούστου 1960.
Ως τέτοιες, όπως και το ίδιο το Σύνταγμα της χώρας, θεωρούνται δοτές, αφού ο κυπριακός λαός δεν κλήθηκε ποτέ να τις εγκρίνει, παρά υπογράφησαν από τους εκπροσώπους των δυο κοινοτήτων και των εμπλεκομένων μερών, ήτοι της Ελλάδας, της Τουρκίας και του Ηνωμένου Βασιλείου. 
Πάρα ταύτα, η Συνθήκη Εγκαθίδρυσης και το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας εγκαθιδρύουν μια ανεξάρτητη και κυρίαρχη Δημοκρατία, η οποία έκτοτε αποτελεί μέλος του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών και από την 1η Μαΐου 2004 της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ως τέτοια, η Δημοκρατία υπόκειται στους θεμελιώδεις κανόνες του διεθνούς και ευρωπαϊκού δικαίου όπως ορίζονται από τον Καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ και τις Συνθήκες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η Συνθήκη Εγγυήσεως υπογράφτηκε μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας αφενός, εκπροσωπούμενη από τον Κύπρου Μακάριο και τον Φαζίλ Κουτσιούκ, και αφετέρου από την Ελλάδα, Τουρκία και Ηνωμένο Βασίλειο, εκπροσωπούμενη από τους γενικούς πρόξενους Χριστόπουλο και Τουρέλ οι μεν δυο πρώτες και από τελευταίο κυβερνήτη της Βρετανικής Αποικίας Φουτ.
Η Συνθήκη προβλέπει την υποχρέωση της Κυπριακής Δημοκρατίας να διασφαλίζει τη διατήρηση της ανεξαρτησίας, της εδαφικής ακεραιότητας και της ασφάλειάς της, την απαγόρευση ένωσης με οποιοδήποτε άλλο κράτος ή τον διαμελισμό του νησιού, την υποχρέωση της Ελλάδας, Τουρκίας και Ηνωμένου Βασιλείου όπως αναγνωρίζουν και εγγυώνται την ανεξαρτησία, εδαφική ακεραιότητα και ασφάλεια της Κυπριακής Δημοκρατίας. Επιπρόσθετα, στο Άρθρο ΙΙΙ της Συνθήκης προβλέπεται ο σεβασμός της ακεραιότητας των περιοχών των βρετανικών Βάσεων, ενώ η πλέον αμφισβητούμενη πρόνοια βρίσκεται στο Άρθρο IV.
Σύμφωνα με το Άρθρο IV, σε περίπτωση παραβίασης της Συνθήκης, οι τρεις εγγυήτριες δυνάμεις αναλαμβάνουν την υποχρέωση διαβούλευσης μεταξύ τους όσον αφορά στις παραστάσεις ή μέτρα που πρέπει να ληφθούν για την αποκατάσταση τήρησης της Συνθήκης. Η δεύτερη παράγραφος του εν λόγω άρθρου αναφέρεται στις περιπτώσεις εκείνες όπου κοινή ενέργεια δεν είναι δυνατή και δίνει μονομερές δικαίωμα σε έκαστη των εγγυητριών δυνάμεων να ενεργήσει (to take action) με μόνο σκοπό την επαναφορά της προτέρας κατάστασης.
Η εν λόγω πρόνοια του Άρθρου IV της Συνθήκης Εγγυήσεως δεν ερμηνεύεται νομικά ως παρέχουσα το δικαίωμα χρήσης στρατιωτικής βίας (όπως έπραξε η Τουρκία), αφού αυτό βρίσκεται αντίθετο με θεμελιώδη κανόνα του διεθνούς αναγκαστικού δικαίου που απαγορεύει ρητά τη χρήση βίας, πλην δυο εξαιρέσεων που ορίζονται από τον Καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ.
Πηγή: Απόψεις

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Υφίσταται μετριασμός των σχολίων.

- Παρακαλούμε στα σχόλια σας να χρησιμοποιείτε ένα όνομα ή ψευδώνυμο ( Σχόλια από Unknown θα διαγράφονται ).
- Παρακαλούμε να μη χρησιμοποιείτε κεφαλαία γράμματα στη σύνταξη των σχολίων σας.