29/10/17

Τα έωλα επιχειρήματα για την Τουρκία: Ο ανερμάτιστος Stavridis και η συμβατική σοφία των ατλαντιστών

Του Μάριου Ευρυβιάδη
Για πρώτη φορά μετά την τουρκική εισβολή του 1974 η «ατλαντική Τουρκία» του ΝΑΤΟ, ο «μεγάλος και πιστός σύμμαχος» των ΗΠΑ και του Ισραήλ, υποφέρει από αρνητική δημοσιότητα στην Αμερική. Και επιστρατεύονται όλοι οι πολιτικά και οικονομικά εξωνημένοι για να υπερθεματίσουν υπέρ της Τουρκίας και πως αυτή διατηρεί ακόμη  ανέπαφη, 20 σχεδόν χρόνια μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, τη στρατηγική της αξία για τις ΗΠΑ και την ατλαντική Ευρώπη του ΝΑΤΟ.

Το πιο πρόσφατο παράδειγμα της σχολής αυτής είναι η αρθρογραφία  του πρώην διοικητή του ΝΑΤΟ και των αμερικανικών δυνάμεων στην Ευρώπη και σημερινού Κοσμήτορα στη Σχολή Νομικής και Διπλωματίας (Fletcher School of Law and Diplomacy, Tufts University)  James  Stavridis και η οποία δημοσιεύθηκε στη γνωστή αμερικανική επιθεώρηση Bloomberg (20/10/17). 
Τα επιχειρήματα του Stavridis συνοψίζουν τη διαχρονική συμβατική σοφία των ατλαντιστών ως προς τον κομβικό ρόλο της Τουρκίας στους στρατηγικούς σχεδιασμούς της Δύσης για την αντιμετώπιση της Σοβιετικής Ένωσης και Ρωσίας σήμερα, τον ρόλο της ως «ανάχωμα» αλλά και ως «μοντέλο» κατά εξτρεμιστικών ιδεολογιών (σήμερα, δηλ. του ισλαμιστικού φονταμενταλισμού αλλά που λόγω σκοπιμοτήτων δεν ονομάζεται έτσι), για την «αμυνα» του Ισραήλ καθώς επίσης και για τον «έλεγχο» του Ιράν.
Θα παρουσιάσω συνοπτικά τα πέντε επιχειρήματα του Stavridis και θα προσπαθήσω να απαντήσω κατά πόσον συνεχίζουν αυτά να ισχύουν σήμερα αλλά και γιατί αυτά αναπαράγονται συνεχώς εδώ και σχεδόν επτά δεκαετίες.
Το πρώτο και πιο βασικό επιχείρημα, και από το οποίο συνάγονται τα υπόλοιπα, είναι πως η Τουρκία  διατηρεί «στρατηγική αξία» που πρέπει να «γίνει αποδεκτή» και πως είναι αυτόνομος «χώρος ισχύος». Το δεύτερο, πως οι ΗΠΑ οφείλουν να  «δημιουργήσουν και να υλοποιήσουν ένα στρατηγικό σχέδιο» επαφής με την Τουρκία. Το τρίτο, πως οι ΗΠΑ θα πρέπει να ενθαρρύνει τέτοιες «γεωπολιτικές σχέσεις που να διατηρούν την Τουρκία προσανατολισμένη προς τον ατλαντικό κόσμο». Τέταρτο, πως πρέπει να βρεθεί από τις ΗΠΑ ένας τρόπος (modus vivendi) με τον Ερντογάν και να αποφεύγονται οι δημόσιες αντιπαραθέσεις μαζί του. Και πέμπτο, πως  οι ΗΠΑ πρέπει να καλλιεργήσουν τη «συνεργασία ανάμεσα στις στρατιωτικές  ηγεσίες των δυο κρατών», να εντατικοποιήσουν τις σχέσεις της Άγκυρας με το ΝΑΤΟ, να αυξήσουν τις πωλήσεις όπλων, να κάνουν κοινά γυμνάσια στη Μαύρη θάλασσα, κλπ.
Καταρχήν σημειώνω πως κατά τη «λογική» Stavridis, τα πράγματα είναι μονόδρομος: η Τουρκία είναι τόσο «σημαντική» για τις ΗΠΑ ώστε το βάρος διατήρησης της σχέσης  να εναπόκειται στη Ουάσιγκτον και μόνο. Το ζήτημα της αμοιβαιότητας αγνοείται επιδεικτικά.
Η θέση αυτή χαρακτήριζε και δικαιολογούσε όλη την πολιτικό-στρατηγική σκέψη στις ΗΠΑ και κυρίως στο Πεντάγωνο έναντι στην Τουρκία στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, αλλά προφανώς και τώρα. Εάν δηλαδή η Τουρκία «χαθεί» σήμερα για τις ΗΠΑ, όπως π.χ. «χάθηκε» η εθνικιστική Κίνα το 1949 ή το Ιράν το 1978, το φταίξιμο δεν θα είναι των Τούρκων, (σήμερα δηλ. του ισλαμιστή Ερντογάν) αλλά των Αμερικανών. Ταυτόχρονα,  η θεώρηση αυτή  «παρήγαγε», από το 1947 και μετά, την αντίστοιχη θέση της Τουρκίας και, μάλιστα σε τέτοιο βαθμό, που ο μακαρίτης Τούρκος πρωθυπουργός Σουλεΐμάν Ντεμιρέλ να λέει σε πρώην Αμερικανό αξιωματούχο το 1979, «πρέπει να πληρώνετε τους λογαριασμούς μας διότι μας έχετε ανάγκη» («you must pay our bills because you need us»).
Έχουν όντως έτσι  τα πράγματα  όπως πριν 70 σχεδόν χρόνια όταν άρχισε ο Ψυχρός Πόλεμος; Αδιαμφισβήτητα η Τουρκία είναι στρατηγικής σημασίας χώρα. Όμως το στρατηγικό βάρος μια χώρας και συνεπώς η ισχύ και επιρροή της στα διεθνή δρώμενα είναι πάντοτε σχετική με τα πράγματα και την ισχύ και τον ρόλο άλλων κρατών, είτε αυτά είναι ανταγωνιστές είτε είναι συνεργάτες.
Μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου η Τουρκία «έχασε» τη στρατηγική της αξία ως «αμυντικός/επιθετικός» χώρος έναντι της Σοβιετικής Ένωσης και του κομμουνισμού. Ας μην ξεχνάμε πως μετά το 1991 η Τουρκία έπαψε να έχει σύνορα με τη σημερινή Ρωσία (ήταν 800 χιλ. επί Σοβιετίας!). Και σήμερα η Τουρκία κάθε άλλο παρά εχθρός είναι της Ρωσίας και του Πούτιν.
Αυτό που αρνείται να «καταλάβει» ο ατλαντιστής Stavridis και οι ομόσταυλοί του, είναι πως τα πράγματα δεν έχουν πια έτσι. Ο κόσμος άλλαξε και σίγουρα άλλαξε και η Τουρκία. Η αλλαγή της Τουρκίας έναντι της Δύσης δεν άρχισε επί Ερντογάν αλλά ούτε και «εμπνεύστηκε» από αυτόν. Η αλλαγή έχει βαθιές κεμαλικές καταβολές αλλά  αυτό είναι μεγάλο κεφάλαιο για να αναλυθεί εδώ.  Επί Ερντογάν, όμως, τα πράγματα έχουν «ξεχειλώσει» και το «μάζεμα» τους δεν μπορεί να γίνει με έωλες στρατηγικές και ψυχροπολεμικές νοοτροπίες.
Δομικό και βαθιά πολιτικό το πρόβλημα
Τι δεν καταλαμβαίνει ο James Stavridis; Δεν καταλαβαίνει πως η Τουρκία «Πακιστανοποιείται» πολιτικά και θρησκευτικά και πως ο αμετροεπής Ερντογάν δεν είναι παρά ένα σύμπτωμα του όλου προβλήματος.
Το ουσιαστικό πρόβλημα της Τουρκίας είναι δομικό και παράλληλα βαθιά πολιτικό. Όπως εύστοχα παρατήρησε ένας Τούρκος διανοούμενους τη δεκαετία του 1950 ονόματι Celal Yaliniz- όταν τότε οι ατλαντιστές την εξυμνούσαν ως  κοσμικό, φιλελεύθερο, αναπτυξιακό  και αντικομουνιστικό «μοντέλο»- η Τουρκία είναι ένα πλοίο που ταξιδεύει ανατολικά και οι επιβάτες του στο κατάστρωμα βαδίζουν δυτικά. Σήμερα με τον Ερντογάν στο πηδάλιο ο προσανατολισμός των Τούρκων έχει ευθυγραμμιστεί με την πορεία του πλοίου. Του Stavridis όμως o προσανατολισμός παραμένει ανερμάτιστος. Όπως και της συνομοταξίας του στην Ουάσιγκτον.

14 σχόλια:

  1. Οι ηλίθιοι είμαστε πάντα εμείς γιατί για κάτι σοβαρό δεν είμαστε παρά μόνο για ταρατζούμ, παλαμάκια . Αυτό που θέλω να πω είναι πως πάντα πανηγυρίζουμε και υπερτονίζουμε για τον κάθε Αμερικανο που έχει ρίζες ελληνικές όταν παίρνει κάποια θέση στην πατρίδα του. Ψάχνουμε πάντα να βρούμε τις ρίζες του και να πούμε αλλά προτίστως να γράψουμε πόσο καλός Ελληνας και καλός χριστιανός είναι. Τι βλακεία είναι αυτή που μας δέρνει; Αν δεν τα καταφέρουμε μόνοι μας ας μην περιμένουμε κάτι καλύτερο από κανέναν. Η Ελλάδα έχει σαν χώρα την αξία της λόγω θέσης ας κοιτάψουν τα σούργελα που μας κυβερνάναι να την εκμεταλευτούν για το καλό του τόπου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Νικο
      εδω..καυχιουνται οι ξελυγωμενοι..για τον ελληνα ..Αντετοκουμπο..που προκοψε στην σμερικη ..σαν ελληνας..βαζοντας καλαθια...Κι ολα αυτα γιατι ...εβγαλε πολλα λεφτα...( οι ξελυγωμενοι καρβελια ονειρευονται..αφου αυτο ειναι το υπερτατο αγαθο στο συμπαν..γιαυτο εφτιαξε ο Θεος το συμπαν...για να τρωνε οι ξελιγωμενοι αντρες και οι ακομη πιο ξελυγωμενες γυναικες..Αυτο ελειπε να υπηρχε κι αλλος λογος...Αν φαει η κυρα κατινα εβα φορτηγο μπριζολες..ενα φορτηγο βαφες..ενα φορτηγο ρουχα ..παπουτσια..παρει και δεκα μπε εμ βε..δεκα πισινες..και παει και εκατο φορες στο Μπαλι διακοπες....αμεσως βρηκε τον λογο της δημιουργιας ..του συμπαντος...Ο θεος εκανε το συμπαν για να διασκεδαζουμε εμεις...για χαβαλε και απολαυσεις... .

      Διαγραφή
  2. Οι 'επενδυσεις' της Τουρκιας εχουν πιασει τοπο και φυσικα μονον ηλιθιοι δεν ειναι.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Οι Τούρκοι έχουν ένα ισχυρό λόμπι στην Ουάσιγκτον,από Αμερικανούς στο μισθολόγιό τους, που περιελάμβανε και πρώην πρεσβευτές στην Άγκυρα. Με τα διάφορα κρατικά λαθρεμπόρια χρυσού (Ιράν), πετρελαίου (Τζιχαντιστές Συρίας και Μπαρζανί Κουρδιστάν) και ηρωίνης,πλήρωναν και πρέπει να πληρώνουν ακόμη τρελά ποσά.Και είναι γνωστό πως η αμερικανική "elite", πολιτική, ακαδημαϊκή, επιστημονική, δημοσιογραφική ΚΑΙ στρατιωτική είναι ανώτερη χρημάτων. (Σε αριθμό μηδενικών ανώτερη.)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Ειναι εκπληκτικο...τι ειδους γεννιτσαροι εγιναν Ελληνες στην Αμερικη αρκετοι...ποσο ξεφτυλισμενα ανθρωποειδη εγιναν για πεντε παραδες...και λιγη καλοπεραση...Ειναι εκπληκτικη η διαβρωση τους..ρεκορ γκινες...ειναι ικανοι να σκοτωσουν την μανα τους αν εμεινε πισω στην Ελλαδα..τους συγγενεις τους ολους...χωρις δακρυ...Αν διαταχτουν απ την αμερικη να βομβαρδισουν την Ελλαδα...Κανεις Εβραιος δεν θα ειχε τετοια σταση ποτε...ισως και κανεις αλλος απ αλλο εθνος...Τωρα ειναι φανερο τι ριγος προκαλουν αυτα τα νεοελληνοπουλα εδω στην χωρα...που ψελιζουν μιλωντας μισα ελληνικα και μισα αγγλικα μεταξυ τους..σαν καμαρι μεγαλο...που ομοιο δεν υπαρχει αλλο κσμαρι... περηφανα για την..τρομερη ..μορφωση τους...Οσο σκεφτομαι την απιστευτη αυτη ελαφροτητα του ΕΙΝΑΙ...δεν απορω αν συμβει κι ενας απιστευτος γεννιτσαρισμος εσωτερικος...εδω...Να γιατι υπαρχει τοση υποτελεια..τοση προδοσια..τοσος εκουσιος δουλοπαροικισμος..τοση ξεφτυλα στα παντα...τοση ανανδρεια...τοσο γλυψιμο..και ξεπεσμος... Αυτος ο εμετικος Σταυριδης.. τι αλλο κανει ανομολογητο...για πεντε δεκαρες παραπανω κι ενα αξιωμα εναντιον των προγονων του ..?? Τι αλλο ?? Δεν υποθετω...ειναι σιγουρο τι αλλο θακανε...κι αυτο που καπνιζαν οι ινδιανοι...ειναι το ..λιγοτερο...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Κατα τη διαμονη μου στις ΗΠΑ (μια 8ετια) ηταν οδυνηρη και δυσαρεστη η εμπειρια μου με τον γενιτσαρισμο του "ελληνικου στοιχειου" στις ΗΠΑ. Ηταν πιο Αμερικανοι απο τους Αμερικανους. Σιχαθηκα οτι εβλεπα. Απεστρεψα το προσωπο μου και εφυγα. Ουτε γκομενα δεν αξιζε τον κοπο να εχεις ελληνικης καταγωγής.....

      Διαγραφή
    2. Σοβαρά? Εμετικοί είναι οι ελλαδίτες πολιτικοί (και εκείνοι που τους ψηφίζουν) που μια ζωή γλείφουν τον αμερικανο. Από το 'ανήκομεν εις την δύση' του καραμανλή, το 'ευχαριστώ τους αμερικανους' του σημίτη, μέχρι και χαζούλη τον αριστερό που υπογραφει συμβόλαια με τον καπιταλιστή trump. Τα ίδια βλέπω να γίνονται και με τον Σαββίδη ο οποιος προσπαθεί να φέρει τις δυο χώρες κοντά αλλα διάφοροι δήθεν πατριώτες αντί να αγκαλιάζουν τέτοιους ανθρώπους δεν ντρέπονται και τον αποκαλούν ρωσοπόντιο, πράκτορα τον Πούτιν και αλλα τέτοια.

      Διαγραφή
    3. Όλα σωστά! Το μόνο που μπορώ είναι να πω που ο Σταυρίδης είναι Γερμανός στο γένος και έτσι η μάνα του τον έθρεψε με αυτές τις παραδόσεις και αξίες.αμφιβολω να πω αν νοιώθει καθόλου Έλληνας.μηπως το μόνο που γνωρίζει είναι που το όνομα του είναι ελληνικό.

      Διαγραφή
  5. Εχει ξαναειπωθει στο παρελθον.
    Οι ¨ελληνες" της "αμερικης" εχουν αμερικανοποιηθει.΄
    Χρησιμοπουνται δε ως επι το πλειστον,οχι προς οφελος της Ελλαδος,αλλα προς οφελος των ΗΠΑ.
    Ηδη οι δευτερης και τριτης γενιας ξεπουλαν οτι περιουσια τους εχει απομεινει εδω.
    Κιαυτο οφειλεται στο οτι οι ελληνικες κυβερνησεις αφενος δεν τους χρησιμοποιησαν,ειτε γιατι δεν τους εμπιστευτηκαν οπως εξαλλου κανουν με ολους τους πολιτες αυτου του τοπου,ειτε γιατι πιστεψαν οτι η αθρωα μεταναστευση στο εξωτερικο ηταν καλο για την χωρα,ετσι απλα,χωρις καμμια οργανωση,χωρις στοχευση,χωρις συνειδηση της διαφορετικοτητας,χωρις τιποτα.
    Επισης εχει ξαναειπωθει,οτι οι αμερικανοι γουσταρουν καργα ερδογαν και φανταζομαι και το ισραηλ.
    Και πειθουν κιεμας να κανουμε κατι αναλογο.
    Αλλα βεβαια τα φαινομενα πολλες φορες απατουν,σε πολλα επιπεδα...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Έλληνες πατριώτες υπάρχουν παντού. Αν η Ελλάδα δεν θέλει να τους χρησιμοποιεί για το συμφέρον της, τότε το κάνουν κάποιοι άλλοι για το συμφέρον τους.
      Ένα από τα παραδείγματα είναι ο Σταύρος Λάλας ελληνοαμερικανός πράκτορας
      οποιος έκανε 10 χρονια φυλακή αλλα οι περισσότεροι ελλαδίτες δεν ξέρουν καν ποιος είναι αυτός ο άνθρωπος.

      Διαγραφή
  6. Όλα σωστά.που να δείτε και τον σιχαμερό william basil!

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Υφίσταται μετριασμός των σχολίων.

- Παρακαλούμε στα σχόλια σας να χρησιμοποιείτε ένα όνομα ή ψευδώνυμο ( Σχόλια από Unknown θα διαγράφονται ).
- Παρακαλούμε να μη χρησιμοποιείτε κεφαλαία γράμματα στη σύνταξη των σχολίων σας.