Μετά τη πτώση της Αφρίνης, εξαφανίζονται οι τελευταίοι Γιαζίντι της Συρίας

Το άγαλμα του  Ζωροάστρη στην Αφρίνη (πριν από τη πτώση!)

Jérémy André 

Την Κυριακή 18 Μαρτίου 2018, η κουρδική συριακή πόλη καταλήφθηκε από ισλαμιστικές ομάδες που υποστηρίζονται από την Τουρκία. 
Οι 50.000 Γιαζίντι της διέφυγαν, φοβούμενοι τις σφαγές όπως στη Σίντζαρ το 2014. 

 

Στις 7 Μαρτίου, σε ένα χωριό κοντά στην Αφρίνη, αυτές οι γυναίκες Γιαζίντι συγκεντρώθηκαν για να δείξουν την υποστήριξή τους στους Κούρδους υπερασπιστές των Μονάδων Προστασίας του Λαού (YPG). Έφθασαν από τη Σιντζάρ, πόλη που είχε πέσει στα χέρια των τζιχαντιστών. / Εμίλια Buzyn / Ciric  

Από την Ain Dara, χωριό στα νότια της Αφρίνης (Συρία) 

Από τον ανταποκριτή μας

«Στο χωριό μας Qastal Jando, τα δύο μαυσωλεία καταστράφηκαν ...» Στο δρόμο της εξόδου, 5 χλμ νότια από την Αφρίνη, η φωνή του Abdu Alo, Σύρου Γιαζίντι 59 ετών (1), είναι γλυκιά και τραγική. «Στο παρελθόν, όλοι οι γείτονές μας έρχονταν στις θρησκευτικές μας γιορτές, ακόμη και οι Κούρδοι και Άραβες Σουνίτες», αναστενάζει. Προσθέτει: «Όλοι έφυγαν σε μια μέρα, για την αποφυγή σύλληψης οποιουδήποτε». Ο Abdu Alo γνωρίζει ότι δεν θα ξαναδεί ξανά τη γη που γεννήθηκε. Η Αφρίνη, μια κουρδική πόλη στη βορειοδυτική Συρία, έπεσε τη Κυριακή υπό τον έλεγχο των συριακών ισλαμιστικών ομάδων που υποστηρίζονται από την Τουρκία. 

Όταν άρχισε από τους Τούρκους στις 20 Ιανουαρίου η στρατιωτική επιχείρηση Κλάδος Ελαίας, το Qastal Jando ήταν ένα από τα πρώτα χωριά που επιτέθηκαν. Από τα σπίτια του, μπορούσε κανείς να δει την Αζάζ, προπύργιο των τζιχαντιστών. Γνωρίζοντας ότι οι τελευταίοι ήταν οι σύμμαχοι των Τούρκων, οι Γιαζίντι κάτοικοι του Qastal Jando καταλάβαιναν ότι ήταν το τέλος. Έφυγαν, μη θέλοντας να επαναληφθούν οι καταχρήσεις του Ντάες στη διάρκεια του καλοκαιριού του 2014 στη Σίντζαρ, εκείνου του βουνού στο βόρειο Ιράκ όπου είχαν καταληφθεί ολόκληρα χωριά. Εκτελέστηκαν οι άνδρες, γυναίκες και παιδιά απήχθησαν. 

Πριν από τον πόλεμο, ο Abdu Alo, μηχανικός, ζούσε και εργαζόταν στο Αλέππο (Χαλέπι). Προτίμησε να αποσυρθεί στο χωριό του όταν καταστρεφόταν η δεύτερη πόλη της Συρίας. Όπως δεκάδες χιλιάδες Γιεζίντι που παλαιότερα κατοικούσαν στην περιοχή της Αφρίνης, είναι πλέον μέρος των περισσότερο από 150 000 πολιτών που απομακρύνθηκαν από τις κουρδικές αρχές για να αποτραπεί μια σφαγή. Πρώτα βρήκε προστασία στο σπίτι ενός φίλου του στην Ain Dara, νότια της Αφρίνης, όπου οι Γιεζίντι λάτρευαν τα ερείπια ενός χεττικού ναού 3.000 χρόνων. Η τουρκική αεροπορία το βομβάρδισε. «Δεν τολμούμε να πάμε πια εκεί, διαμαρτύρεται εκείνος που τον φιλοξένησε. Όπως και στο ναό μας. Η περιοχή βομβαρδίζεται συνεχώς». 

«Πριν από τον πόλεμο, ήμασταν 50.000 γύρω από την Αφρίνη», λέει ο Pir Abdulrahman Shamo, ένας από τους ηγέτες της μειονότητας, που ασκεί μια προ-ισλαμική θρησκεία. Σε συνάντηση πριν από την πτώση της πόλης, στο πολιτιστικό κέντρο Γιεζίντι, συνεχίζει: «Κατά τη διάρκεια του εμφύλιου πόλεμου, 15.000 Γιεζίντι είχαν ήδη εγκαταλείψει τη Συρία. Η εισβολή μας ανάγκασε να υποχωρήσουμε από χωριό σε χωριό ή στην Αφρίνη. «Και μας περιγράφει τη λίστα των περιουσιακών στοιχείων που έχουν ήδη καταστραφεί από τους επιτιθέμενους σε αυτή τη σειρά διαφυγών: τα μαυσωλεία της Qastal Jando, ένα παλιό κάστρο από μια μεγάλη οικογένεια, το ναό της Ain Dara ...   

«Όλος ο πόλεμος αυτός στοχεύει κυρίως τους Γιαζίντι, διαμαρτύρεται ο γέρος σοφός, κουνώντας το χέρι του. «Ο σκοπός είναι να διαγραφεί η κουρδική ταυτότητα αυτής της περιοχής, επειδή ο Γιεζιδισμός ήταν κάποτε η θρησκεία όλων των Κούρδων». 

Ο φίλος του Mahmoud Kalash καταγγέλλει μια «γενοκτονία». «Η διεθνής σιωπή επιτρέπει άλλες πράξεις εξόντωσης. Ενώ η θρησκεία μας δεν είναι παρά μόνο ειρήνη και αγάπη », φωνάζει. Ενώ ορισμένοι φυγάδες μπορούν να σταματήσουν στο Χαλέπι, όπου υπάρχει μια μικρή κοινότητα Γιεζίντι - 13.000 σύμφωνα με τον Πιρ Σάμο - οι περισσότεροι επιδιώκουν να φτάσουν στο βόρειο Ιράκ και την Ευρώπη. 

Σπάνιες είναι οι πληροφορίες που φθάνουν τώρα από τα εδάφη που καταλήφθηκαν από τις ισλαμιστικές πολιτοφυλακές με την υποστήριξη της Τουρκίας. Ορισμένοι Γιαζίντι αναφέρουν συγγενείς που αγνοούνται: ηλικιωμένοι ή οικογένειες που δεν μπορούσαν να διαφύγουν. Βίντεο κυκλοφορούν. Δείχνουν γενειοφόρους άνδρες, σε στολή μάχης, ξεκαρδιστικούς, που υποβάλλουν ερωτήσεις σε τρομοκρατημένους χωριανούς Γιαζίντι σχετικά με τη γνώση τους του Ισλάμ. «Αξίζετε να σφαγιαστείτε», απειλεί ένας μαχητής. «Εδώ είναι η αγορά των χοίρων», φωνάζει ένας άλλος, γυρίζοντας ταινία το παζάρι ενός χωριού Γιαζίντι. 

Ένα άλλο βίντεο δείχνει παρελκομένους των Τούρκων να λεηλατούν ένα μαυσωλείο. Όπως και σε όλους τους ιερούς τόπους Γιαζίντι, υπάρχει ένα «δέντρο των ευχών» δίπλα στο ναό. Στα κλαδιά του, οι πιστοί έδεναν πολύχρωμα υφάσματα για να ζητήσουν κάτι από τον Tawusi Melek, ενσάρκωση της θεότητάς τους. Στο τέλος του βίντεο, οι τζιχαντιστές βάζουν φωτιά στο ιερό δέντρο. 

Jérémy André
(1) Οι συνάντηση και συνέντευξη έγιναν πριν από τρεις εβδομάδες.

Μετάφραση από γαλλικά: Κριστιάν Ακκυριά

la-croix.com/