30/7/18

Για να μην ξαναθρηνήσουμε τόσα θύματα από πυρκαγιές

Σταύρος Καλεντερίδης*
Μετά τις καταστροφικές και ολέθριες πυρκαγιές που έπληξαν τη χώρα, πρώτο μας μέλημα είναι να βοηθήσουμε με οποιοδήποτε τρόπο τις οικογένειες των πληγέντων συνανθρώπων μας.
Στη συνέχεια, ελπίζοντας η Δικαιοσύνη να επιληφθεί του θέματος και να επιρριφθούν επιτέλους ευθύνες στους ιθύνοντες της τραγωδίας, οφείλουμε να εξετάσουμε τα ανεπαρκή μέτρα της πολιτείας και να προτείνουμε συγκεκριμένες λύσεις για το χρόνιο πρόβλημα των πυρκαγιών. Λύσεις όμως που μπορεί να εφαρμόσει μόνο ένα καθαρό και δίκαιο κράτος.
Ένα χρόνο λοιπόν μετά τις πυρκαγιές του 2007, βρισκόμουν στην Βοστόνη των ΗΠΑ και παρατηρούσα τις προσπάθειες των πυροσβεστών της Καλιφόρνια να αντιμετωπίσουν την πύρινη λαίλαπα. Η σύγκριση οργάνωσης από πλευράς κράτους με την χώρα μας ήταν αναπόφευκτη και άκρως διαφωτιστική.  
Ξεκινάμε λοιπόν από τα βασικά. 
Θεσμικά, το Αμερικανικό νομικό πλαίσιο είναι ουσιαστικό και φροντίζει για την προστασία του πολίτη, και όχι ανύπαρκτο όπως στη χώρα μας. Συγκεκριμένα, ο νόμος επιβάλει στους κατοίκους των δασικών περιοχών να κατασκευάζουν αντιπυρικές ζώνες εντός της ιδιοκτησίας τους και σε ακτίνα 30 μέτρων. Επιπλέον, οι ιδιώτες υποχρεούνται να διατηρούν δεξαμενές με επαρκή ποσότητα νερού και δυνατότητα εκτόξευσής του σε περίπτωση πυρκαγιάς. Όλα αυτά βέβαια δεν επαφίενται στη διακριτική ευχέρεια του πολίτη, αλλά τα δασαρχεία είναι υπεύθυνα για έρευνες και ελέγχους, ενώ δύνανται να επιβάλλουν βαρύτατα πρόστιμα σε όσους δεν συμμορφώνονται και παρανομούν. Με άλλα λόγια ο νόμος και υπάρχει και εφαρμόζεται.

Έπειτα, όπως γνωρίζουμε όλοι, η Ελλάδα υστερεί και σε επίπεδο πρόληψης. Εκτός της ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών, υπάρχει και ο παράγοντας της γρήγορης και άμεσης επέμβασης για τον περιορισμό και την εξουδετέρωση των πυρκαγιών. Στον τομέα αυτό, οι ΗΠΑ χρησιμοποιούν ένα εκτεταμένο και ευρύ δίκτυο καμερών και αισθητήρων σε περιοχές υψηλής επικινδυνότητας. Με την στρατηγική τοποθέτηση καμερών επί εδάφους (σε βουνοκορφές, κτλ.), η πυροσβεστική υπηρεσία διακρίνει έγκαιρα τους καπνούς και τις εστίες μιας πυρκαγιάς, επεμβαίνοντας στοχευμένα και στέλνοντας τις κατάλληλες δυνάμεις (ομάδες πυρόσβεσης / διάσωσης / εκκένωσης πληθυσμού) στα κατάλληλα σημεία. Για την οικονομία πόρων και ενέργειας, χρησιμοποιούνται κάμερες με υπέρυθρους αισθητήρες αλλά και ανιχνευτές θερμότητας και μέτρησης επιπέδου διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα.
Οι κάμερες καταγραφής γεγονότων συνεισφέρουν και σε ένα ακόμα μεγάλο κομμάτι καταπολέμησης των πυρκαγιών: της σύλληψης των εμπρηστών.
Οι κυβερνήσεις της Ελλάδος αντιμετωπίζουν τις εκάστοτε πυρκαγιές ως μεμονωμένα περιστατικά. Δυστυχώς, οι καταστροφές αυτές αποτελούν χρόνιο εθνικό πρόβλημα και μόνο ως τέτοιο μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά. Ιδιαίτερα όταν υπάρχουν επίσημες παραδοχές εμπρησμού και με επίγνωση της πολιτείας. Αν δεν ονομάσουμε τους επί δεκαετίες εμπρησμούς στη χώρα μας ως τρομοκρατικές ενέργειες, δεν θα μπορέσουμε να καταπολεμήσουμε το φαινόμενο. Ας μην ξεχνάμε πως τη στιγμή που ένας εμπρηστής ξεκινάει μια φωτιά, δεν μπορεί ούτε ο ίδιος να προβλέψει το μέγεθος της τελικής καταστροφής που θα επιφέρει. Αυτό και μόνο τον καθιστά έναν στυγνό και φρικτό εγκληματία, ο οποίος πρέπει να δέχεται την μέγιστη των ποινών που προβλέπει ο νόμος. Για τον σκοπό αυτό στις ΗΠΑ, με την πρώτη ειδοποίηση πυρκαγιάς, φεύγει μαζί με τους πυροσβέστες και μία δεύτερη ειδική ομάδα της αστυνομίας για να βρει τους ιθύνοντες. Η ομάδα αυτή είναι αναλόγως εκπαιδευμένη και εξοπλισμένη, κινείται ταχύτατα και παράλληλα με τις ομάδες της πυροσβεστικής, ενώ υποστηρίζεται και από αστυνομικούς σκύλους (K-9), ικανούς να καταδιώξουν τους δράστες σε απόσταση 200 χιλιομέτρων. Τέλος για τον ίδιο σκοπό, ενθαρρύνεται και η συμμετοχή του πολίτη, με χρηματικές αμοιβές ύψους μέχρι και 5000 δολαρίων για πληροφορίες οι οποίες οδηγούν σε σύλληψη των εμπρηστών.
Σε επίπεδο ενημέρωσης του κόσμου, και ενώ στην Ελλάδα οι υπουργοί κατηγορούν τους πολίτες που έσπευσαν να αντιδράσουν, στις ΗΠΑ θεωρείται δεδομένο πως η παραμικρή ολιγωρία από μεριάς κράτους ή/και πολιτών μπορεί να οδηγήσει σε τραγωδία. Για τον λόγο αυτό δημιουργήθηκε το Σύστημα Έκτακτης Ενημέρωσης το οποίο λειτουργεί με την τεχνολογία εκπομπής μαζικών γραπτών μηνυμάτων (Cell Broadcast).
Με την τεχνολογία αυτή, οι αρμόδιες αρχές μπορούν μέσα σε λίγα λεπτά να αποστείλουν ειδοποιήσεις για οδηγίες και εκκενώσεις σε όλες τις κινητές συσκευές εντός συγκεκριμένης γεωγραφικής περιοχής. Στην περίπτωση, αυτή η αρμόδια αρχή ενημέρωσης (αστυνομία ή πυροσβεστική), δεν χρειάζεται να γνωρίζει τους αριθμούς των τηλεφώνων, αλλά απλά αποστέλλει μαζικό γραπτό μήνυμα σε όλες τις συσκευές που βρίσκονται εκείνη τη στιγμή εντός της περιοχής που έχει πληγεί από πλημμύρες, πυρκαγιές και άλλες φυσικές καταστροφές. Το μήνυμα μπορεί να περιλαμβάνει μέχρι και 90 χαρακτήρες και το λαμβάνουν όλοι οι χρηστές εντός περιοχής ταυτόχρονα. Επιπλέον, λόγω της φύσης της τεχνολογίας, το μήνυμα δεν επηρεάζεται από τα τηλεφωνικά δίκτυα τα οποία και επιβαρύνονται κατά τη διάρκεια καταστροφών. Για την καλύτερη και πιο άμεση ενημέρωση των πολιτών, τα μηνύματα εμφανίζονται στις κινητές συσκευές με ιδιαίτερο τρόπο (διαπεραστική ειδοποίηση, ασυνήθιστος ήχος, ήχος ακόμα και σε αθόρυβες συσκευές, δόνηση, φωτισμός οθόνης, κ.ά.) έτσι ώστε να τραβούν την προσοχή του χρήστη και να ενημερώνονται οι πολίτες εγκαίρως για την ασφάλεια τους. Η τεχνολογία αυτή έχει σώσει επανειλημμένα και αποδεδειγμένα ζωές, ενώ είναι μια τεχνολογία την οποία έχει αποκτήσει και η Ελλάδα, και μπορεί αν το επιθυμεί, να την χρησιμοποιήσει με μηδαμινό πραγματικά κόστος.  
Λόγω του υψηλού τιμήματος σε περιουσίες και ανθρώπινες ζωές, κρίνονται αναγκαίες και οι επενδύσεις σε τεχνολογικό επίπεδο. Τα τελευταία χρόνια, τα μη επανδρωμένα τηλεκατευθυνόμενα αεροσκάφη (drones), έχουν αποδειχθεί ιδιαίτερα χρήσιμα στην καταπολέμηση πυρκαγιών. Με δυνατότητα εξοπλισμού με απλές ή και θερμικές κάμερες, τα drones μπορούν να πετάξουν σε περιοχές επικίνδυνες για επανδρωμένα αεροσκάφη, αλλά και κατά τη διάρκεια της νύχτας. Οι δυνατότητες χαρτογράφησης της περιοχής και εξέλιξης της κατάστασης, μπορούν να παρέχουν πολύτιμες πληροφορίες στην πυροσβεστική και στις ομάδες διάσωσης και εκκένωσης πληθυσμού. Τέλος, μικρότερα drones χρησιμοποιούνται και ως αιωρούμενοι ασύρματοι πομποί διαδικτύου (wireless hot spots) παρέχοντας δυνατότητα λειτουργίας GPS και αξιοποίησης των smart phones στις δυνάμεις πυρόσβεσης ακόμα και σε περιοχές όπου έχουν καταστρέφει ολοσχερώς τα δίκτυα τηλεπικοινωνίας.
Μία ακόμα επένδυση στην οποία έχουν προχωρήσει πολλές χώρες είναι η συνεργασία με ιδιωτικές εταιρίες διαχείρισης δορυφόρων, οι οποίες παρέχουν υπηρεσίες παρακολούθησης περιοχών είτε για πρόληψη είτε για διαχείριση φυσικών καταστροφών. Αξίζει να αναφερθεί πως το κόστος αποζημιώσεων και ανακατασκευής των καμένων περιοχών δεν μπορεί να συγκριθεί με την συνδρομή στις εν λόγω δορυφορικές υπηρεσίες. Δεν χρειάζεται να γίνει λόγος για το κόστος της ανθρώπινης ζωής.
Τέλος, σε επίπεδο ευθύνης και υπευθυνότητας, στις ΗΠΑ υπάρχουν συγκεκριμένες υπηρεσίες με πολύ συγκεκριμένες αρμοδιότητες. Η πολιτεία έχει ορίσει την υπεύθυνη υπηρεσία για να λάβει, αν χρειαστεί, την απόφαση εκκένωσης μιας περιοχής, καθώς και την αρμόδια αρχή ενημέρωσης του κόσμου με μηνύματα και ειδοποιήσεις
Κατά την διάρκεια της κρίσης, υπάρχει υπεύθυνη αρχή  για την οργάνωση και τον συντονισμό των εθελοντών, ενώ με το πέρας της, ορίζεται η αρμόδια αρχή για να συγκεντρώσει βοήθεια (οικονομική ή υλική) από δωρεές, συγκροτημένα και με οργάνωση. 
Όλα τα παραπάνω περιγράφουν ένα σοβαρό κράτος, αλλά είναι δυστυχώς ακόμα άγνωστα στο Ελληνικό κράτος.
Αξίζει τον κόπο να εργαστούμε σ' αυτήν την κατεύθυνση εμείς οι πολίτες, για να επιβάλλουμε στο κράτος αυτές τις μεταρρυθμίσεις που στην κυριολεξία σώζουν ζωές. 

Σταύρος Καλεντερίδης είναι πολιτικός επιστήμονας, διεθνολόγος-επικοινωνιολόγος

7 σχόλια:

  1. Δυστυχως Σταυρο και η τεχνολογια και το πως τα σοβαρα κρατη ειναι οργανωμενα, ειναι γνωστα στην Ελλαδα. Επιπλεον ειναι γνωστο οτι σχεδον ολοι οι Ελληνες που εχουν μεταναστευσει σε σοβαρα κρατη δεν ειχαν κανενα προβλημα να ενταχθουν σε αυτες τις κοινωνιες και να γινουν παραγωγικα ατομα. Μερικοι απο αυτους τους ανθρωπους πιστεψαν πως μπορουσαν να γυρισουν πισω και να βαλουν ενα "λιθαρακι" να κανουν την Ελλαδα λιγο καλλητερη. Δυστυχως ομως η Ελλαδα τους απογοητευσε λιαν συντομως (Βλεπε κ. Σ. Κριμιτζη - προσφατο παραδειγμα).

    Οπως λεμε στην Ελλαδα το ψαρι βρωμαει απο το κεφαλι και δυστυχως αυτη τη στιγμη στη Ελλαδα εχουμε μονο ψαροκεφαλα που βρωμανε τοσο που ουτε οι γατες τα πλησιαζουν. Ο ενας παει στο Ματι κρυφα για να μην τον λυντσαρουν ενω ταυτοχρονα οι Υπουργοι του αποποιουνται ευθηνες. Ο Κουλης, η Φωφουλα, ο Θοδωρακης και οι λοιποι ψηφοθηρες τρεχουν να μαζεψουν ψηφους οσο ειναι ζεστα τα πραγματα, και εν μεσω ολων αυτων ο Κοτζιας ξεπουλαει οτι εχει απομεινει σε αυτον το δολιο λαο.

    Δυστυχως χρειαζετε πολυ μεγαλο ταρακουνημα και ριζικη αναδιαρθρωση εκ θεμελιων για να γινει πραγματικο κρατος η Ελλαδα και αυτος που θα τολμηση τετοιο εγχειρημα δεν εχει εμφανισθει ακομη.

    Καληνυχτα και καλο ξημερωμα.... αν ποτε ξημερωσει σ αυτον τον τοπο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Koprolalomaneis from one side and koprodeipneistai from the other. The perfect Match.
      We need a Hércules to clean up so much shit!

      Διαγραφή
    2. Panos Katakouzinos(30/7 5.54 μμ)
      Από αυτά που γράφεις διαπιστώνω ότι τα «ρίχνεις» στο συριζα στον Μητσοτάκη,στην Γεννηματά, στον Θεοδωράκη. Καλώς.
      Μήπως όμως «ξέχασες να πεις καμιά κακή κουβέντα για την πέρα από τη ΝΔ δεξιά δηλαδή την ακροδεξιά τους ναζί κλπ;
      Αν θέλεις αν μπορείς απαντάς

      Διαγραφή
  2. that's a great article Stavro.
    Organize everything from scratch is an excellent idea .

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Αγαπητέ Σταυρο
    Η θέση σου και οι προτάσεις σου με βρίσκουν απόλυτα σύμφωνο και αν μου επιτρέψεις να συμπληρώσω και ας με συγχωρέσουν κάποιοι αλλά η αλήθεια είναι αλήθεια.
    1. Για την έδοση κάθε οικοδομικής άδειας ο μηχανικός ξεκινάει από ένα τοπογραφικό το οποίο υποδικνύεται από τον ιδιοκτήτη και υπογράφεται και από το δήμαρχο.Όλοι γνωρίζουμε ότι τοπογραφικό καθορίζει τα όρια ιδιοκτησίας και την οικοδομική γραμμή.
    2. Το κράτος εδώ και χρόνια νομιμοποιεί αυθαίρετα εισπράτοντας τα πρόστιμα χωρίς όμως να φροντίζει να δημιοργήσεικαι τις απαραίτητες υποδομές ανοίγοντας απλά το δρόμο και σε άλλους να συμπεριφερθούν παραβατικά στο θέμα ανέγερσης οικοδομής.
    3. Όλες οι κυβερνήσεις που πέρασαν τα τελευταία χρόνια όχι μόνο γνώριζαν τι κράτος παραλάμβαναν αλλά υπό τις ευλογίες οδηγούσαν τον πολίτη στην παρανομία.
    4. Τη θέση της κυβέρνησης δεν μπορεί μα την παίρνει το κάθε κανάλι και αυτό νομίζω ότι δε χρήζει για επιπλέον σχόλια.
    5. Από τον υπάρχων βασικό εξοπλισμό (οχήματα, αεροσκάφη κλπ) να μας πούνε ποια είναι ετοιμοπόλεμα. Είμαι σε θέση να γνωρίζω ότι οι υπηρεσίες ασφαλείας βασίζονται περισσότερο στις χορηγίες εξαιτίας ότι δεν υπάρχει σάλιο.
    Μια παροιμία στην Κρήτη λέει ότι "Τα λίγα σπίτια κάνουν κακό χωριό" και για όσους δεν την καταλαβαίνουν εννοώ ότι όλοι αυτοί που μας κυβερνούν είναι τόσο λίγοι που δεν μπρούν να δουν πέρα από τον πουλημένο εαυτό τους.
    Εδώ ρε Σταύρο δε μπορούν να κλείσουν μια λακούβα στους δρόμους και θα φροντίσουν να κάνουν αυτό που θέλει ένα στοιχειώδη σχεδιασμό γα να κουραστούν;
    Άντε και στο διάολο όλοι τους οι ανθέλληνες.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Προς τον Ιφνογνώμονα: ελέγξτε και αναρτήστε και το εξής
    https://www.huffingtonpost.gr/entry/e-exoesia-os-threskeia-kai-e-kake-mas-moira_gr_5b5fef82e4b0b15aba9c31cd?utm_hp_ref=gr-homepage&ncid=other_homepage_tiwdkz83gze&utm_campaign=mw_entry_recirc

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. There is one way; only certified, trained patriotic Citizens could vote. 20% of total population carring for the 100%. That number could increase as true education yields results. I would Call it "Inclusive Oligarchy".

    For the majority that views elections as a business transaction, they could continúe their paracite existence but without endangering a whole nation by their opportunistic voting habits. See it as a preventive method, just like a father who does not leave a loaded gun at his suicidal son's desk.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Υφίσταται μετριασμός των σχολίων.

- Παρακαλούμε στα σχόλια σας να χρησιμοποιείτε ένα όνομα ή ψευδώνυμο ( Σχόλια από Unknown θα διαγράφονται ).
- Παρακαλούμε να μη χρησιμοποιείτε κεφαλαία γράμματα στη σύνταξη των σχολίων σας.