Ομπρέλα από ΕΕ στην κυπριακή ΑΟΖ

Πέτρος Θεοχαρίδης 
Οι έντονα υποστηρικτικές θέσεις της εκπροσώπου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υπέρ της δυναμικής εξερεύνησης, ανόρυξης και εμπορικής εκμετάλλευσης υδρογοναθράκων της Κυπριακής ΑΟΖ ήταν αυτές που κέρδισαν τις εντυπώσεις κατά τη χθεσινή τελετή υπογραφής της διακρατικής συμφωνίας Κύπρου – Αιγύπτου για κοινούς υποθαλάσσιους αγωγούς φυσικού αερίου.
Πέραν της μεγάλης σημασίας της πρώτης τέτοιας μορφής διακρατικής συμφωνίας στην Ανατολική Μεσόγειο, στην τελετή δεν έμειναν απαρατήρητες και οι στενές σχέσεις μεταξύ του υπουργού Ενέργειας της Κύπρου Γιώργου Λακκοτρύπη και του υπουργού Πετρελαίου της Αιγύπτου Τάρεκ Αλ Μόλα, που καταργώντας διπλωματικά πρωτόκολλα προσφώνησαν σημειολογικά ο ένας τον άλλο με το «αδελφέ».
Η συμφωνία χαρακτηρίστηκε ορόσημο για την ανάπτυξη του φυσικού αερίου της Κύπρου και της Ανατολικής Μεσογείου, τόσο από τους δύο υπουργούς όσο και από την εκπρόσωπο της Γενικής Διεύθυνσης Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Anne-Charlotte Bournoville.
Η επικεφαλής του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων και Διεύρυνσης της Γενικής Διεύθυνσης για την Ενέργεια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Anne-Charlotte Bournoville, που ήρθε στην Κύπρο για να παραστεί στην τελετή υπογραφής, τόνισε ότι το φυσικό αέριο της Ανατολικής Μεσογείου παρέχει την ευκαιρία στις χώρες της περιοχής να ενισχύσουν την ενεργειακή τους ασφάλεια και τις οικονομίες τους και να αναπτύξουν ισχυρούς δεσμούς περιφερειακής συνεργασίας.
«Η ΕΕ είναι αποφασισμένη να στηρίξει την ανάπτυξη του φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσογείου και θα συνεχίσει να παίζει τον ρόλο του μεσολαβητή για τον σκοπό αυτό παρέχοντας πολιτική στήριξη, διπλωματία, τεχνική υποστήριξη και χρηματοδότηση προς αμοιβαίο όφελος του λαού και των οικονομιών μας», ανέφερε χαρακτηριστικά η ίδια.
Η εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μετέφερε τρία σημαντικά μηνύματα –όπως η ίδια τα χαρακτήρισε- εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Το πρώτο είναι πως η ΕΕ υποστηρίζει σθεναρά την ανάπτυξη της περιοχής ως κόμβου φυσικού αερίου και μελλοντικού προμηθευτή φυσικού αερίου στην ΕΕ. Εξήγησε ότι η Ε.Ε. εκτιμά ιδιαίτερα την προμήθεια φυσικού αερίου από την περιοχή ως σημαντική εναλλακτική πηγή και διαδρομή, η οποία μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην πολιτική ενεργειακής διαφοροποίησης της ΕΕ.
Το δεύτερο μήνυμα αφορά στη σημασία και την ελκυστικότητα της Ευρώπης ως αγοράς για το φυσικό αέριο της Ανατολικής Μεσογείου κατά τις επόμενες δεκαετίες. Όπως είπε, η ΕΕ θα συνεχίσει να εισάγει μεγάλες ποσότητες φυσικού αερίου μέσα στα επόμενα χρόνια, λόγω της μείωσης των πόρων από τα δικά της κοιτάσματα. Πρόσθεσε ότι στην Ευρώπη υπάρχει μια ενοποιημένη και ανταγωνιστική αγορά φυσικού αερίου που παρέχει στους επενδυτές μια σταθερή και αξιόπιστη διέξοδο για το φυσικό αέριο. Αυτό, όπως είπε, σε συνδυασμό με τη γεωγραφική εγγύτητα και το μέγεθος των πόρων στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, κάνει την ΕΕ ιδανικό εταίρο για την προώθηση των πολύ σημαντικών επενδύσεων που θα χρειαστούν για να αξιοποιηθούν οι τεράστιοι πόροι της Ανατολικής Μεσογείου.
Το τρίτο μήνυμα αφορά στον αριθμό των εναλλακτικών διαδρομών φυσικού αερίου που υπάρχουν. Όπως είπε, η περιοχή έχει αρκετό φυσικό αέριο για διάφορες διαδρομές που δεν αποκλείουν η μια την άλλη, ενώ θα μπορούσαν να διευκολύνουν και την προσέλκυση των αναγκαίων επενδύσεων για διερεύνηση. Σημείωσε επίσης ότι η ΕΕ υποστηρίζει τον αγωγό EastΜed μεταξύ Κύπρου, Ελλάδας, Ιταλίας και Ισραήλ.
Η απεσταλμένη των Βρυξελλών τόνισε και τη σημασία που η ΕΕ αποδίδει στην προώθηση του υγροποιημένου φυσικού αερίου ως εναλλακτική πηγή τροφοδοσίας και στη χρήση των τερματικών που ήδη υπάρχουν στην Αίγυπτο.
Σημείωσε επίσης ότι αυτή η διακρατική συμφωνία είναι η πρώτη που γίνεται με τη διαδικασία της ex ante γνωμοδότησης από την Επιτροπή για τη συμβατότητα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία, η οποία διαδικασία τέθηκε σε ισχύ τον Μάιο του 2017.
Όπως ανέφερε στην ομιλία του κατά την τελετή ο κ. Λακκοτρύπης, η συμφωνία έχει ως στόχο να προωθήσει τη μεταφορά φυσικού αερίου από την Κύπρο στην Αίγυπτο, διασφαλίζοντας την έγκαιρη και ασφαλή ανάπτυξη, κατασκευή και λειτουργία απευθείας υποθαλάσσιου αγωγού διαμέσου των αντίστοιχων ΑΟΖ.
Η συμφωνία αποτελεί σημαντικό ορόσημο για ολόκληρη την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και για την Κύπρο ένα ακόμα κρίσιμο βήμα προς τον στόχο της αποτελεσματικής εκμετάλλευσης του υποθαλάσσιου πλούτου στην κυπριακή ΑΟΖ και συγκεκριμένα αέριο από το «Αφροδίτη», υπογράμμισε ο Γιώργος Λακκοτρύπης.
Ενισχύει επίσης τις κοινές προσπάθειες των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου για δημιουργία των συνεργιών για προσέλκυση επενδύσεων σε υποδομές παραγωγής και μεταφοράς υδρογονανθράκων, αξίας πολλών δισεκατομμυρίων.
Μέσω επανεξαγωγών αερίου από το «Αφροδίτη» με τη μορφή υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), ο αγωγός θα καταστήσει δυνατή τη μεταφορά στην ΕΕ των πρώτων ποσοτήτων φυσικού αερίου από την Ανατολική Μεσόγειο, συμβάλλοντας έτσι στην επιδιωκόμενη, από την Ένωση, ασφάλεια του ενεργειακού της εφοδιασμού και διαφοροποίηση των ενεργειακών της πηγών και διαδρομών, συμπλήρωσε ο ίδιος.
Η γεωπολιτική ευθυγράμμιση των συμφερόντων στην Ανατολική Μεσόγειο είναι ο μόνος τρόπος να κτιστεί εμπιστοσύνη και να επιτευχθεί πραγματική ενίσχυση σχέσεων, κατέληξε ο υπουργός Ενέργειας της Κύπρου.
Τάρεκ Ελ Μόλα: Όλοι κερδισμένοι από συνεργασία
Ο υπουργός Πετρελαίου της Αιγύπτου Τάρεκ Ελ Μόλα, από την πλευρά του, υπέδειξε ότι η υπογραφή της συμφωνίας αποτελεί ένα θετικό βήμα προς την κατεύθυνση της εμπορικής εκμετάλλευσης των ανακαλύψεων στα κοιτάσματα της Κύπρου, όπως επίσης και στην ενθάρρυνση περαιτέρω διερευνητικών δραστηριοτήτων στην περιοχή.
Σημείωσε παράλληλα τη συμβολή της τριμερούς συνεργασίας Αιγύπτου, Ελλάδας και Κύπρου στην ανάπτυξη αμοιβαία επωφελών έργων, σε συνεργασία με ιδιώτες επενδυτές για την ενεργειακή ασφάλεια της περιοχής.
Το ενεργειακό δυναμικό της λεκάνης της Μεσογείου μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης για περαιτέρω συνεργασία στην περιοχή. Η ενέργεια είναι μια ευκαιρία για νέες πολιτικές εταιρικές σχέσεις όπου όλοι βγαίνουν κερδισμένοι, για ολοκλήρωση των αγορών και για την εγγύηση της σταθερότητας και της ανάπτυξης στην περιοχή, σύμφωνα με τον Αιγύπτιο υπουργό.
Κοινό σχέδιο έκτακτης ανάγκης
Με τη συμφωνία που υπογράφτηκε χθες, Κύπρος και Αίγυπτος δεσμεύονται για τη δημιουργία και διατήρηση των απαραίτητων ευνοϊκών συνθηκών για υλοποίηση του έργου, συμπεριλαμβανομένης και της έγκαιρης έκδοσης αδειών.
Θα συμμορφώνονται, σε κάθε περίπτωση, με τις διεθνείς Συνθήκες και το κράτος δικαίου και, φυσικά, με τα πρότυπα και τις πρακτικές της ΕΕ όσον αφορά στο περιβάλλον και την ασφάλεια. Θα πρέπει, επίσης, οι δύο χώρες να καταρτίσουν και να ελέγχουν σε τακτική βάση, τα κατάλληλα εξωτερικά σχέδια αντιμετώπισης καταστάσεων εκτάκτου ανάγκης.
Για τον σκοπό αυτό, είπε, θα συσταθεί εντός των επομένων 30 ημερών, Κοινή Επιτροπή Παρακολούθησης, αποτελούμενη από εκπροσώπους των Υπουργείων Ενέργειας και των ρυθμιστικών Αρχών των δύο χωρών.
Να σημειωθεί ότι η συμφωνία τυπικά είναι εμπιστευτική για τις δύο χώρες, αν όμως κριθεί από τις νομικές υπηρεσίες της μιας ή της άλλης χώρας ότι πρέπει να επικυρωθεί από τη Βουλή της κάθε χώρας, τότε θα δημοσιευτεί.

Φιλελεύθερος