Τροπολογίες στα μέτρα Τουρκίας στην Ευρωβουλή

  Παύλος Ξανθούλης, Βρυξέλλες 

Διπλό ράπισμα αποτελεί το προσχέδιο των υπό συζήτηση συμβιβαστικών τροπολογιών στο πλαίσιο της έκθεσης της Ευρωβουλής για την Τουρκία. Πληροφορίες του «Φ» αναφέρουν ότι οι υπό διαμόρφωση συμβιβαστικές τροπολογίες εξισώνουν θύτη και θύμα στο Κυπριακό, προβαίνοντας σε έκκληση «σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να δεσμευθούν και να συμβάλουν σε μια συνολική λύση» του Κυπριακού.
Παράλληλα, η εισηγήτρια, Σοσιαλίστρια ευρωβουλευτής Κάτι Πίρι, υιοθέτησε πλήρως εισήγηση των Πρασίνων, περιλαμβάνοντας στις συμβιβαστικές τροπολογίες αναφορά που παραπέμπει σε συνέχιση της εξοικείωσης/εναρμόνισης των Τουρκοκυπρίων με το κεκτημένο, ανεξαρτήτως εάν διεξάγονται ή όχι συνομιλίες, κάτι που ως γνωστόν αποτελεί κόκκινο πανί για την ελληνοκυπριακή πλευρά.
Η εν λόγω αναφορά «τονίζει την ανάγκη για εφαρμογή του κεκτημένου στο μελλοντικό τουρκοκυπριακό συνιστών κρατίδιο» και «αναγνωρίζει εν προκειμένω τη συνέχιση της εργασίας της ad hoc δικοινοτικής επιτροπής για την προετοιμασία σε σχέση με την Ε.Ε.» (η οποία ανέστειλε τις εργασίες με απόφαση της Λευκωσίας, καθώς δεν διεξάγονται συνομιλίες).
Προχωρώντας μάλιστα ένα βήμα παραπέρα, η Ευρωβουλή «δεσμεύεται να εντείνει τις προσπάθειές της για να συνεργαστεί με την Τ/κ Κοινότητα στην προετοιμασία για πλήρη ενσωμάτωση στην ΕΕ και καλεί την Κομισιόν να πράξει το ίδιο».
Σημειώνεται ότι οι συμβιβαστικές τροπολογίες δεν έχουν ακόμη εγκριθεί και εκτιμάται ότι θα δοθεί μάχη από τους Κυπρίους ευρωβουλευτές και τη ΜΑΕΕ, για διαφοροποίηση του απαράδεκτου πλαισίου που επιχειρεί να καθορίσει η Κάτι Πίρι με τις εισηγήσεις της, ενόψει και της ψηφοφορίας, τις προσεχείς βδομάδες. Αρνητική επίσης είναι η εμμονή της εισηγήτριας στην αναβάθμιση της Τελωνειακής Ένωσης της Τουρκίας, χωρίς προηγούμενη εφαρμογή της τρέχουσας Τελωνειακής Ένωσης έναντι της Κυπριακής Δημοκρατίας, με μοναδική προϋπόθεση τη βελτίωση των θεμελιωδών δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου.
Κατά τα λοιπά, το κείμενο των συμβιβαστικών τροπολογιών «επισημαίνει το πλαίσιο του Γ.Γ. και την έκκλησή του για επανάληψη των διαπραγματεύσεων, οικοδομώντας επί των συμφωνιών που ήδη επιτεύχθηκαν το 2017 στη διαδικασία του Κραν Μοντανά», ενώ διασφαλίζει τη Λευκωσία στο ζήτημα της βάσης των συνομιλιών και σε σχέση με βασικά κεκτημένα προηγούμενων εκθέσεων: 

• «Επαναλαμβάνει τη στήριξή σε μια δίκαιη, συνολική και βιώσιμη λύση, στη βάση διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας με μια διεθνή νομική προσωπικότητα, μια κυριαρχία και μια ιθαγένεια και πολιτική ισότητα μεταξύ των δύο κοινοτήτων, σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, το διεθνές δίκαιο και το ευρωπαϊκό κεκτημένο και στη βάση του σεβασμού των αρχών επί των οποίων εδραιώθηκε η Ε.Ε.».
• Καλεί την Τουρκία «να αρχίσει την απόσυρση των στρατευμάτων της από την Κύπρο, να αποδώσει την περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου στον ΟΗΕ, σύμφωνα με το ψήφισμα 550 του Συμβουλίου Ασφαλείας ΟΗΕ και να απόσχει από ενέργειες που διαφοροποιούν το δημογραφικό ισοζύγιο στο νησί».
• Επαινεί τη σημαντική εργασία της Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων (ΔΕΑ, που ασχολείται με τους Τ/κ και τους Ε/κ αγνοουμένους) και συγχαίρει για το γεγονός ότι έχει χορηγηθεί βελτιωμένη πρόσβαση σε σχετικά σημεία, περιλαμβανομένων στρατιωτικών περιοχών. Καλεί την Τουρκία να συνεργαστεί με τη ΔΕΑ παρέχοντας πληροφορίες από τα στρατιωτικά αρχεία. 
• Αναγνωρίζει το δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να συνομολογεί διμερείς συμφωνίες σε σχέση με την ΑΟΖ της. Καλεί την Τουρκία να δεσμευθεί σε ειρηνική επίλυση διαφορών και να απόσχει από κάθε απειλή ή ενέργεια η οποία θα μπορούσε να έχει αρνητικές επιπτώσεις στις καλές γειτονικές σχέσεις. Σημειώνεται ότι η εν λόγω αναφορά είναι προκλητικά ισχνή, καθώς αποφεύγει να υιοθετήσει λεκτικό ισχυρών υποδείξεων όπως αυτό που είχε συμφωνηθεί στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, επικρίνοντας την Άγκυρα για «έκνομες δραστηριότητες» στην κυπριακή ΑΟΖ. 

Οι συμβιβαστικές τροπολογίες έχουν κι ένα σημαντικό κέρδος για τη Λευκωσία. Καλούν την Άγκυρα να τερματίσει τους σχεδιασμούς για τον πυρηνικό σταθμό στο Άκκιουγιου και να διαβουλευθεί με γειτονικά κράτη, περιλαμβανομένης της Κύπρου και της Ελλάδας.
Αναστολή ενταξιακών, αλλά...
Οι υπό συζήτηση συμβιβαστικές τροπολογίες ζητούν «επίσημη αναστολή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Τουρκία», αλλά, όπως επισημαίνεται, «δεν κλείνουν την πόρτα στις ευρωπαϊκές φιλοδοξίες της Τουρκίας». Κάνουν λόγο για έναν αποτελεσματικό συνεταιρισμό, φωτογραφίζοντας ευκρινώς την αναβάθμιση της Τελωνειακής Ένωσης της Τουρκίας.
Η εκπρόσωπος της Κομισιόν, Μίριαμ Φεράν, που συμμετείχε στη συζήτηση χθες ενώπιον της Επιτροπής Εξωτερικών της Ευρωβουλής, εξέφρασε «επιφύλαξη» για την αναστολή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, σημειώνοντας ότι αν και η ευρωπαϊκή πορεία βρίσκεται σε αδιέξοδο, η πόρτα πρέπει να παραμείνει ανοικτή. Υπεραμύνθηκε της αναβάθμισης της Τελωνειακής Ένωσης, αδιαφορώντας για το γεγονός ότι η Τουρκία δεν την εφαρμόζει στη βασική της μορφή έναντι στην Κυπριακή Δημοκρατία. Στο θέμα αυτό αναφέρθηκε εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Αριστεράς ο ευρωβουλευτής Τάκης Χατζηγεωργίου, υποδεικνύοντας ότι προϋπόθεση αποτελεί η Τουρκία να ανοίξει τα λιμάνια της προς την Κυπριακή Δημοκρατία.
Ο ευρωβουλευτής της ΕΔΕΚ Δημήτρης Παπαδάκης ανέφερε ότι δεν πρέπει να γίνεται λόγος για αναβάθμιση της Τελωνειακής Ένωσης της Τουρκίας με την Ε.Ε. χωρίς να έχει εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της έναντι όλων των κρατών-μελών. Δεν είναι ώρα για εξυπηρέτηση οικονομικών και εμπορικών συμφερόντων, αλλά για συνέπεια και προσήλωση σε αρχές και αξίες, κατέληξε ο Δημήτρης Παπαδάκης.
Ο ευρωβουλευτής του ΔΗΚΟ Κώστας Μαυρίδης διερωτήθηκε πότε η Ε.Ε. θα απαιτήσει από την Τουρκία να υλοποιήσει τις υποχρεώσεις της. Ο Κώστας Μαυρίδης παρέπεμψε στην άρνηση της Άγκυρας να αναγνωρίσει την Κυπριακή Δημοκρατία, στην παραβίαση της κυπριακής ΑΟΖ, στην άρνηση απόδοσης των Βαρωσίων στον ΟΗΕ και άρνηση αποχώρησης των τουρκικών στρατευμάτων από την Κύπρο. 

Φιλελεύθερος