Ψάχνουν αποδιο-Πομπέο για τον EastMed

ΤΙ ΔΗΛΩΣΕ ΣΤΗΝ ΕΠ. ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ ΤΗΣ ΙΤΑΛΙΑΣ Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕDISON, ΠΟΥ ΑΝΕΛΑΒΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΟΥ ΑΓΩΓΟΥΕΚΤΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΑΦΟΡΑ ΓΙΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ «ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΚΑΚΩΝ ΕΠΙΡΡΟΩΝ» ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΗ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ, Η ΟΠΟΙΑ ΕΧΕΙ ΣΑΦΩΣ ΠΟΛΛΟΥΣ ΑΠΟΔΕΚΤΕΣ, ΣΥΜΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ, ΚΑΠΟΙΟΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΚΡΑΤΗΣΕΙ ΔΥΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ: ΠΡΩΤΟΝ, ΤΗΝ ΑΠΟΥΣΙΑ ΓΡΑΠΤΗΣ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΣΤΟΝ ΑΓΩΓΟ EAST ΜED ΚΑΙ, ΔΕΥΤΕΡΟΝ, ΤΗΝ ΠΑΡΑΛΕΙΨΗ ΟΠΟΙΑΣΔΗΠΟΤΕ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΡΟΛΟ ΤΗΣ ΙΤΑΛΙΑΣ
Του Μάριου Πούλλαδου
Σχολιάζοντας την Τριμερή στο Ισραήλ παρουσία των ΗΠΑ και το θέμα του αγωγού EastMed, ο αντιπρόεδρος της Edison τόνισε: «Για να έχει νόημα ο EastMed, χρειάζεται και η συμμετοχή της Ιταλίας»
Η πραγματοποίηση της τριμερούς συνάντηση κορυφής Κύπρου-Ελλάδας-Ισραήλ στην Ιερουσαλήμ, παρουσία του Υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο, αυτήν τη βδομάδα, αποτελεί από μόνη της αδιαμφισβήτητα ένα ιστορικό γεγονός. Παρά τις όποιες δημοσιογραφικές και λεκτικές υπερβολές, Τελ Αβίβ, Λευκωσία και Αθήνα έλαβαν όντως το χρίσμα των «δημοκρατικών συμμάχων» στην περιοχή από την Κυβέρνηση Τραμπ, η οποία «ευλόγησε» την ενεργειακή συνεργασία των τριών «έναντι εξωτερικών κακών επιρροών».
Εκτός από αυτήν την αναφορά στην Κοινή Διακήρυξη, η οποία έχει σαφώς πολλούς αποδέκτες, συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας, κάποιος μπορεί να κρατήσει δύο σημαντικά στοιχεία: Πρώτον, την απουσία γραπτής αναφοράς στον αγωγό EastΜed και, δεύτερον, την παράλειψη οποιασδήποτε αναφοράς για τον ρόλο της Ιταλίας. Η μη αναφορά στον EastMed δεν καθησύχασε μόνον τους Τούρκους, αλλά αποτέλεσε και σημείο υπερβολικής κριτικής από αρκετούς αναλυτές και πολιτικά κόμματα που επιχείρησαν να υποβιβάσουν τη σημειολογία της συνάντησης.

Αποσιωπώντας τη σημασία του γεγονότος ότι είναι η πρώτη φορά στην ιστορία που γίνεται συνάντηση κορυφής Ισραήλ-Κύπρου-Ελλάδας παρουσία των ΗΠΑ, διάφοροι επικαλούνται τη δήλωση Κατρούγκαλου για συμπερίληψη της Τουρκίας στα ενεργειακά της περιοχής, για να δικαιολογήσουν τον «ρεαλισμό» που τους υποβάλλει η διαχρονική τους ηττοπάθεια. Τo παράδοξο δεν είναι ότι ο Πομπέο δεν στήριξε ανοιχτά τον EastMed, αλλά ότι διαχρονικά ο αγωγός δέχεται πόλεμο εκ των έσω από εκείνους που θεωρούν πως το συγκεκριμένο έργο θίγει τα συμφέροντα της Άγκυρας, ανατρέποντας τα σχέδια επίλυσης του Κυπριακού στη βάση της ΔΔΟ.

H αλλαγή πλάνων

Αν και αρχικά ήταν προγραμματισμένο να πέσουν οι τελικές υπογραφές για τον ΕastMed στην Κρήτη, ωστόσο κάτι τέτοιο δεν έγινε και οδηγηθήκαμε, για μια σειρά από πολιτικούς λόγους, στην σύνοδο της Ιερουσαλήμ, από την οποία, όντως, απουσίαζε η Ιταλία. Η τελική υπογραφή της διακρατικής συμφωνίας για κατασκευή του αγωγού EastMed δεν αναμένεται να υλοποιηθεί πριν από τις ευρωπαϊκές εκλογές του Μαΐου, αφού η Ρώμη, της οποίας η υπογραφή είναι απαραίτητη για να συνεχιστεί η διαδικασία, ζήτησε μικρή παράταση για μετά τις εκλογές.

Είναι γεγονός ότι η Ιταλία επιθυμεί να διαφοροποιήσει τους προμηθευτές φυσικού αερίου της και να αποτελέσει κόμβο για φυσικό αέριο στη νότια Ευρώπη, τόσο μέσω του αγωγού EastMed όσο και υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) από την Αίγυπτο ή άλλες χώρες. Ωστόσο, αυτές οι φιλοδοξίες δείχνουν να συγκρούονται με τα γεωπολιτικά σχέδια του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν. Αν και ο Ματέο Σαλβίνι εξέφρασε δημόσια την υποστήριξή του για τον αγωγό EastMed στη συνάντηση που είχε πριν από μερικούς μήνες με τον Βενιαμίν Νετανιάχου, την ίδια ώρα δηλώνει φίλος του Πούτιν και τάσσεται υπέρ της ολοκλήρωσης του αγωγού Trans-Adriatic Pipeline (TAP). Παράλληλα, υπάρχει και το Κίνημα 5 Αστέρων, που προσπάθησε να μπλοκάρει τον ΤΑP, προβάλλοντας περιβαλλοντικές ανησυχίες.

Σε κάθε περίπτωση, η Ρώμη θεωρεί πως μια πλήρης στήριξη για τους δύο αγωγούς, East Med και TAP, θα μπορούσε να αποτελέσει πηγή τριβής μεταξύ του Σαλβίνι και του Κρεμλίνου, των οποίων οι σχέσεις φαίνεται τώρα να είναι πολύ στενές. Δημοσιεύματα, μάλιστα, από τον ιταλικό Τύπο αναφέρουν πως η Λίγκα του Βορρά του Σαλβίνι εξασφάλισε ρωσική χρηματοδότηση για την προεκλογική εκστρατεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, γεγονός που μπορεί να συνέβαλε στον σκεπτικισμό εκ μέρους της Ιταλίας για τελική υπογραφή του EastMed και αποχή από την Τριμερή Σύνοδο.

Σημασία και ρόλος της Edison

Από τον Ιούλιο του 2014, η διαχείριση του EastMed ανήκει στη θυγατρική της ΔΕΠΑ «ΥΑΦΑ - ΠΟΣΕΙΔΩΝ», στην οποία συμμετέχει ισομερώς και η ιταλική Edison, η οποία είναι η δεύτερη μεγαλύτερη εταιρεία διαχείρισης φυσικού αερίου στη χώρα.

Μιλώντας στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Ιταλίας, ο αντιπρόεδρος της Εdison, Marco Margheri, είπε πως για το άμεσο μέλλον υπάρχουν ήδη διασφαλισμένες επιλογές για να καλύψουν τις ενεργειακές ανάγκες της χώρας. Ένα συμβόλαιο από το Αζερμπαϊτζάν, το οποίο θα ενεργοποιηθεί, όπως είπε, όταν μπει σε λειτουργία το δίκτυο TAP-TANAP, και ένα συμβόλαιο για υγροποιημένο φυσικό αέριο από τις ΗΠΑ αξίας 1 εκατομμυρίου τόνων με τη Venture Global.

Όσον αφορά την Ανατολική Μεσόγειο, είπε πως μπορεί τα κοιτάσματα στην Αίγυπτο να προορίζονται για εγχώρια κατανάλωση, ωστόσο οι ανακαλύψεις μεταξύ Κύπρου και Ισραήλ διαφέρουν ως προ το γεγονός ότι οι τοπικές ανάγκες της αγοράς είναι περιορισμένες. «Εκεί υπάρχουν 30 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα έτοιμα για εξαγωγή που αναζητούν δρομολόγια για εξαγωγή. Ένα από αυτά είναι η σύνδεση με την Ιταλία», είπε ο Margheri. Σχολιάζοντας, παράλληλα, την Τριμερή στο Ισραήλ παρουσία των ΗΠΑ και το θέμα του αγωγού, τόνισε: «Για να έχει νόημα ο EastMed, χρειάζεται και η συμμετοχή της Ιταλίας».

Επομένως, αν ο Σαλβίνι θέλει να διαφυλάξει τα εθνικά-ενεργειακά συμφέροντα της χώρας του, θα πρέπει να ζυγίσει τις επιλογές του και να βρει τη χρυσή τομή, έστω και αν αυτό δυσαρεστήσει τη ρωσική αρκούδα. Έχει, πάντως, ενδιαφέρον να δούμε ποιες επιλογές προκρίνει και η ιταλική ENI, που δραστηριοποιείται στην Ανατολική Μεσόγειο, τόσο στην αιγυπτιακή όσο και την κυπριακή ΑΟΖ, αλλά και στον Λίβανο, και έχει άμεσα οικονομικά συμφέροντα.

Αντίπαλοι του EastMed δεν είναι μόνον οι Τούρκοι

«Η πολυδιαφημισμένη συνάντηση των Κυβερνήσεων του Ισραήλ, της Ελλάδας, της Κύπρου, με τη συμμετοχή και κάτω από την "ομπρέλα" του Υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μ. Πομπέο, για τον ενεργειακό αγωγό EastMed και την "ασφάλεια", είναι σε αντίθεση με τα συμφέροντα των λαών και τις ανάγκες τους. Υπηρετεί τα συμφέροντα της πλουτοκρατίας, των μονοπωλιακών ομίλων που εκπροσωπούν οι κυβερνήσεις αυτών των κρατών και τα στρατηγικά σχέδια των ΗΠΑ και της ΕΕ», αναφέρει ανακοίνωση του ΚΚΕ, προσθέτοντας ότι «αυτό ισχύει τόσο για τα κοιτάσματα στην περιοχή, όσο και για τους σχετικούς αγωγούς, όπως ο East Med, πολύ περισσότερο που γύρω από αυτά εκδηλώνονται έντονες αντιθέσεις και ανταγωνισμοί, συνυπάρχουν οι απειλές της τουρκικής ηγεσίας και αυξάνονται οι κίνδυνοι για τους λαούς».

«Άλλωστε, έχει αποδειχθεί ότι οι ενεργειακοί ανταγωνισμοί οδήγησαν σε ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις και πολέμους, όπως αυτοί στη Συρία, το Ιράκ και τη Λιβύη», υπογραμμίζει το ΚΚΕ. Στην ανακοίνωση προστίθεται ότι «η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ συνεργάζεται στενά με το Ισραήλ, που δολοφονεί τον παλαιστινιακό λαό».

Ενέργεια και εκλογές στην Τουρκία

Πάντως, το θέμα της ενέργειας αποτελεί έναν από τους βασικούς πυλώνες της προεκλογικής εκστρατείας του Ερντογάν στην Τουρκία. Δεν είναι τυχαίες οι επαναλαμβανόμενες αναφορές για γεωτρήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο, για έρευνες στη Μαύρη Θάλασσα και οι ξαφνικές «αποκαλύψεις» για εύρεση πετρελαίου. Υπάρχει σοβαρός λόγος για τον οποίο οι Τούρκοι ψηφοφόροι θα λάβουν υπόψη τις ενεργειακές πολιτικές του Ερντογάν όταν θα πάνε στην κάλπη να ψηφίσουν στις επερχόμενες δημοτικές εκλογές.

Αυτό αποκάλυψε μια δημοσκόπηση που διεξήγαγε για τρίτη συνεχή χρονιά το Κέντρο Ερευνών του Κέντρου Ενέργειας και Βιώσιμης Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου Kadir Has της Κωνσταντινούπολης. Διαπίστωση είναι μια γενικευμένα αυξανόμενη τάση στα επίπεδα συνειδητοποίησης σε θέματα ενέργειας ανάμεσα στους Τούρκους πολίτες.

Οι υψηλές τιμές εξακολουθούν να παραμένουν ως το νούμερο ένα πρόβλημα των Τούρκων καταναλωτών όταν πρόκειται για ενεργειακά ζητήματα, αποκάλυψε η δημοσκόπηση που δημοσιοποιήθηκε αυτήν την εβδομάδα. Το 2018 παρατηρήθηκε μία από τις υψηλότερες αυξήσεις των τιμών στην ενέργεια στη σύγχρονη ιστορία της Τουρκίας. Οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας υποβλήθηκαν σε αύξηση πέντε φορές τον χρόνο, με την αύξηση να φτάνει το 45% στα νοικοκυριά και το 70% στη βιομηχανία.

Ομοίως, οι τιμές του φυσικού αερίου αυξήθηκαν τέσσερεις φορές, με την αύξηση να φτάνει από 27 έως 37 τοις εκατό στα νοικοκυριά, το 29 τοις εκατό στις μικρές βιομηχανίες και το 100 τοις εκατό στη βαριά βιομηχανία. Περίπου το 42% των ερωτηθέντων της έρευνας ανέφεραν ότι «το υψηλό κόστος είναι το πιο σημαντικό πρόβλημα του ενεργειακού συστήματος της Τουρκίας».

Νέες έρευνες σε άγνωστη περιοχή

Την ίδια ώρα, η εταιρεία Shearwater GeoServices συνήψε αυτήν την εβδομάδα σύμβαση σεισμικών ερευνών και επεξεργασίας βυθού από την τουρκική εθνική εταιρεία πετρελαίου και φυσικού αερίου ΤΡΑΟ. Η σύμβαση έρευνας καλύπτει έκταση 2200 τετραγωνικών χιλιομέτρων, αλλά η ακριβής τοποθεσία δεν αποκαλύπτεται. Οι εργασίες θα αρχίσουν το 2ο τρίμηνο του 2019 και θα διεξαχθούν από το πλοίο Polar Empress, αναφέρει το δελτίο Τύπου.

«Είμαστε πολύ ευχαριστημένοι που βλέπουμε τo Polar Empress να συνάπτει συμβόλαιο με την TPAO γι’ αυτήν την έρευνα», δήλωσε η Irene Waage Basili, Διευθύνουσα Σύμβουλος της Shearwater GeoServices. Η Shearwater είναι μια κοινοπραξία μεταξύ της νορβηγικής ναυτιλιακής εταιρείας GC Rieber Shipping και της Rasmussengruppen AS, της παροχής υπηρεσιών θαλάσσιων μεταφορών.

Σημερινή