Μεταναστευτικό: Το Νο 1 Πρόβλημα της Ελλάδας (2)

Παναγιώτης Μπαλακτάρης*

Υπάρχουν ήρωες στην εποχή μας; Κάποιοι θα πουν «όχι», άλλοι θα διστάσουν και λίγοι θα απαντήσουν θετικά. Προσωπικά ανήκω σε εκείνους που, με τα σημερινά μέτρα, ορίζουν τον ηρωισμό ως την επίμονη εκπλήρωση του καθήκοντος παρά τις αντιξοότητες και δυσκολίες. Απλώς, στις ημέρες μας οι ήρωες δε φορούν απαστράπτουσες πανοπλίες. Ούτε έχουν υπεράνθρωπες ιδιότητες. Αντιθέτως, είναι άνθρωποι της διπλανής πόρτας που ενεργούν με γνώμονα την προστασία της ζωής και το κοινό καλό. Σύμφωνα με τα παραπάνω ο αείμνηστος Κυριάκος Παπαδόπουλος, Υποπλοίαρχος του Λιμενικού Σώματος, ήταν ήρωας. Υπηρετούσε στη Λέσβο, αλλά στην πραγματικότητα υπηρετούσε ολόκληρη την ανθρωπότητα, πιστός στις αξίες της. Αποτελούσε μαζί με τους συναδέλφους του τον κυματοθραύστη του τεράστιου μεταναστευτικού κύματος που χτύπησε την Ελλάδα το 2015. Παρά τα πενιχρά μέσα έσωσε πάνω από πέντε χιλιάδες ανθρώπινες ζωές. Συγχρόνως προσπαθούσε, όπως σύσσωμο το Λιμενικό, να αποτρέψει την παράνομη είσοδο μεταναστών στη χώρα μας. Όμως τότε η πολιτική βούληση ήταν σαφώς υπέρ των ανοιχτών συνόρων. Οι συνέπειες της εγκληματικής αυτής πολιτικής ήταν αλυσιδωτές. Η Ελλάδα εξέπεμψε το μήνυμα ότι προσκαλεί τους μετανάστες. Οι εγκληματίες διακινητές άρπαξαν την ευκαιρία να πλουτίσουν. Όμορες χώρες, όπως επίσης και όχι τόσο όμορες, εργαλειοποίησαν τις ροές. Εκατοντάδες άνθρωποι πνίγηκαν στα νερά του Αιγαίου. Τα ελληνικά νησιά υπέφεραν από υπερσυγκέντρωση μεταναστών.

Τελικώς, ενώ οι υπόλοιποι εμπλεκόμενοι σε αυτή την ιστορία αποκόμισαν ποικίλα οφέλη, η Ελλάδα μόνον έχασε.

Βρίσκεται δε σήμερα αντιμέτωπη με ένα πολύπτυχο και ακανθώδες πρόβλημα. Μία πτυχή είναι η διαχείριση των μεταναστών που βρίσκονται ήδη εδώ. Η καθυστέρηση στην κρίση των αιτήσεων ασύλου και κατ’ επέκταση ο μη διαχωρισμός του μεταναστευτικού πληθυσμού σε πρόσφυγες και λαθρομετανάστες κακοφορμίζει την κατάσταση στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου και δημιουργεί την ανάγκη μετεγκατάστασης στην ενδοχώρα, αφού ευρωπαϊκές χώρες αρνούνται να επιφορτιστούν περαιτέρω. Η Αρχή Προσφύγων  σε όσες αιτήσεις ασύλου έκρινε μέχρι το τέλος του 2018 δεν αναγνώρισε καθεστώς προστασίας σε ποσοστό 96,52%. Άλλη πτυχή είναι η αποτροπή νέων μεταναστευτικών ροών. Ο τρόπος, δηλαδή, με τον οποίον το κράτος θα αποδείξει ότι είναι συντεταγμένο με υπηρεσίες που λειτουργούν αποτελεσματικά και θα ανακόψει τις εγκληματικές προωθήσεις μεταναστών κυρίως από τις ακτές της Τουρκίας. Αυτή η πτυχή είναι και η πλέον δύσκολη στην υλοποίησή της. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, κατά τον μήνα Σεπτέμβριο εισήλθαν στην ελληνική επικράτεια 2.241 μετανάστες…

Μέχρι στιγμής η νέα κυβέρνηση διακηρύσσει την αντίθεσή της στην πολιτική των ανοιχτών συνόρων. Όμως αυτό δεν αρκεί. Απαιτείται η ανάληψη συγκεκριμένων ενεργειών, ώστε η Ελλάδα από χώρα-προορισμό μεταναστών να καταστεί χώρα προς αποφυγή. Αυτό σημαίνει έμπρακτη αποτροπή δια της φύλαξης των χερσαίων και θαλάσσιων συνόρων. Επιπροσθέτως, σημαίνει συνεχή και ασφυκτικό έλεγχο των μικρασιατικών παραλίων. Σημαίνει επίσης καταγγελίες urbi et orbi των σκόπιμων από την Τουρκία προωθήσεων μεταναστών στην Ελλάδα. Σε διαφορετική περίπτωση, η ένδειξη αδυναμίας του κράτους μας να τιθασεύσει τις ροές και να διαχειριστεί το πρόβλημα θα ανοίξει ακόμη περισσότερο την όρεξη σε όσους μας επιβουλεύονται. Λύσεις υπάρχουν, αλλά είναι αναγκαία η πολιτική βούληση. Είμαστε στο «και πέντε» και η εξάντληση ρητορικών σχημάτων από τους κυβερνητικούς αξιωματούχους δεν παράγει αποτελέσματα. Ή μάλλον παράγει ακριβώς τα αντίθετα από τα επιδιωκόμενα.

Η στοχευμένη προώθηση μεταναστών στη χώρα μας βρίσκει στην πρώτη γραμμή ήρωες, όπως ο αείμνηστος Υποπλοίαρχος του Λιμενικού Κυριάκος Παπαδόπουλος και οι συνάδελφοί του. Εκείνοι υπερβάλλουν εαυτούς, ενώ φυσική και πολιτική ηγεσία πρέπει να αρθούν στο ύψος των περιστάσεων. Δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια.   

*Δικηγόρος