Ποιός θυμάται την Αλεξανδρέττα;

Γράφει ο Παύλος Τσίμας

Με την τουρκική εισβολή στη Συρία, η ιστορία δείχνει να επαναλαμβάνεται.

Καθώς η τουρκική στρατιωτική επέμβαση στην βόρεια Συρία γίνεται το πρώτο θέμα στα Μέσα Ενημέρωσης του πλανήτη, στην Συρία την ίδια ξυπνά μιαν άλλη, ξεχασμένη σχεδόν ιστορία. Που συνέβη πριν 80 ακριβώς χρόνια. Τον Νοέμβριο του 1939. Είναι η ιστορία της Αλεξανδρέττας.

Η Αλεξανδρέττα - το Ισκεντερούν της Τουρκίας- είναι το καλύτερο φυσικό λιμάνι της ανατολικής Μεσογείου, βόρεια της Λατάκειας, απέναντι από το βόρειο άκρο της Κύπρου. Από εκεί απέπλευσαν τον Ιούλιο του 1974 τα αποβατικά που έφεραν στις ακτές της Κηρύνειας τον τουρκικό στρατό. Στα οθωμανικά χρόνια ήταν μέρος της επαρχίας του Αλέπο, ως ένα σαντζάκι που περιλάμβανε το λιμάνι της Αλεξανδρέττας, την ιστορική πόλη της Αντιόχειας και την εύφορη πεδιάδα του Ορόντη. Με την συνθήκη της Αγκυρας, το 1921, η περιοχή είχε παραχωρηθεί στην υπό Γαλλική διοίκηση Συρία. Αλλά, επειδή στον πληθυσμό της, που περιελάμβανε Σουνίτες Αραβες, Σύρους Αλεουίτες, Αρμενίους, Εβραίους και πολλούς ελληνορθόδοξους, υπήρχε και μια ισχυρή τουρκική μειονότητα, η περιοχή είχε συμφωνηθεί να απολαμβάνει αυτονομία, υπό Γαλλική διοίκηση, με εγγυημένα τα δικαιώματα της τουρκικής μειονότητας.

Από το 1936, η Άγκυρα αρχίζει ενεργά να διεκδικεί την περιοχή- την οποία ο Ατατούρκ έχει βαφτίσει Χατάι. Το 1939 οργανώνεται μια μεταφορά τουρκικών πληθυσμών και στην συνέχεια ένα δημοψήφισμα που με μεγάλη πλειοψηφία τάχθηκε υπέρ της ένωσης με την Τουρκία. Η Γαλλία δεν αντέδρασε. Επέτρεψε την προσάρτηση, παρ′ ότι με την συνθήκη της Λωζάνης η Τουρκία είχε ρητά παραιτηθεί από κάθε αλλαγή των συνόρων της. Το αντάλλαγμα ήταν μια μυστική συμφωνία που θα έτασσε την Τουρκία στο πλευρό της Γαλλίας στον πόλεμο κατά της χιτλερικής Γερμανίας - συμφωνία της οποίας η τύχη είναι γνωστή. Η ίδια η Συρία, που εκείνη την εποχή αγωνιζόταν για την ανεξαρτησία της από τους Γάλλους, αντέδρασε μεν, δεν αποδέχθηκε ποτέ την προσάρτηση, δεν αναγνώρισε τα σύνορα και οι επίσημοι συριακοί χάρτες εμφάνιζαν την περιοχή ως μέρος της συριακής επικράτειας. Αλλά το θέμα κρατήθηκε κάτω από πέπλο σιωπής, ως όρος για την εξομάλυνση των μεταπολεμικών σχέσεων με την Αγκυρα. Στα πρώτα χρόνια του Ερντογάν υπήρξε ένα πραγματικό τουρκοσυριακό ειδύλλιο. Αλλά στις ημέρες της αραβικής άνοιξης, η εξέγερση στην Συρία αναβίωσε και εθνικά αιτήματα. Και το θέμα της Αλεξανδρέττας, για λίγο, επανήλθε. Ξεχάστηκε ξανά. Για να αναβιώσει μετά το τηλεφώνημα Ερντογάν-Τραμπ, το αμερικανικό πράσινο φως και την πραγματική εισβολή των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων στον βορρά της Συρίας.

Διαβάστε τη συνέχεια στο huffingtonpost.gr