Έρευνα: Ενιαίο κράτος επιθυμεί το 57,2% των Ελλήνων της Κύπρου

Ευαγγελία Σιζοπούλου  

Το Ενιαίο Κράτος είναι η μορφή λύσης στο Κυπριακό που επιλέγει το 57,2% των συμμετεχόντων στην Ευρωπαϊκή Κοινωνική Έρευνα (ESS) 2017 – 2019, σύμφωνα με τα στοιχεία που προκύπτουν, συγκεντρώνοντας το υψηλότερο ποσοστό αποδοχής σε σχέση με τις άλλες μορφές λύσεις που τους παρατέθηκαν.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ESS στην ενότητα «Κυπριακό Πρόβλημα», το Ενιαίο Κράτος συγκεντρώνει 57,2% υπέρ, 27,4% εναντίον και 15,4% ούτε υπέρ, ούτε εναντίον, αλλά θα μπορούσε να γίνει αποδεκτό εάν αυτό ήταν απαραίτητο.
Η Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία, η οποία είναι η λύση την οποία επίσημα διαπραγματεύεται η Κυβέρνηση, συγκεντρώνει 27% θετική ψήφο, 35% αρνητική και 38,1% ουδέτερη στάση. Η λύση Δύο Κρατών συγκεντρώνει 13,9% υπέρ, 72,4% κατά και 13,7% ουδέτερη στάση. Όσον αφορά στη διατήρηση του στάτους κβο, το οποίο για τους πλείστους συμμετέχοντες φαίνεται να σημαίνει διχοτόμηση, συγκέντρωσε 50,8% εναντίον, 18% υπέρ και 31,2% ουδέτερη στάση.

Τα πιο πάνω στοιχεία είναι μερικά από τα ενδιαφέροντα που παρουσιάστηκαν χθες, στο πλαίσιο διάσκεψης Τύπου, στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου που συντονίζει αυτή τη διετία την Ευρωπαϊκή Κοινωνική Έρευνα, η οποία κρίνεται ως ιδιαίτερα σημαντική και χρήσιμη καθώς δίνει το στίγμα που προκύπτει από τη γνώμη των πολιτών για διάφορα ζητήματα.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, τα οποία παρουσίασε ο Εθνικός Συντονιστής για το 2017 - 2019, καθηγητής του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Μάριος Βρυωνίδης, η Κύπρος συνεχίζει να παραμένει ανάμεσα στις χώρες με χαμηλή εμπιστοσύνη σε πολιτικούς, κόμματα και θεσμούς, αλλά βρίσκεται ιδιαίτερα ψηλά στην τάση για παραμονή στην Ευρωπαϊκή Ένωση.  Τα χαμηλότερα ποσοστά σε ό,τι αφορά την εμπιστοσύνη των πολιτών προς τους θεσμούς καταγράφουν τόσοι οι πολιτικοί με 10,8%, όσο και τα πολιτικά κόμματα με 10,9%. Χαμηλή παραμένει επίσης η εμπιστοσύνη προς την Κυπριακή Βουλή (18,8%).
Η Κύπρος όσον αφορά την εμπιστοσύνη στους πολιτικούς είναι η δεύτερη από το τέλος μετά τη Βουλγαρία. Όσον αφορά την εικόνα που παρουσιάζουν οι υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης, φαίνεται πως κινούνται περίπου στα ίδια επίπεδα με ιδιαίτερα χαμηλή και την Ιταλία. Τη βάση της κλίμακας περνούν κατά ελάχιστα η Ελβετία, η Ολλανδία και η Νορβηγία. Οι υψηλότερες αξιολογήσεις στην Κύπρο για εσωτερικούς θεσμούς καταγράφονται για την Αστυνομία (49,5%) και τη Δικαιοσύνη (32,3%). Από την άλλη, υπάρχει διαχρονικά σταθερή εμπιστοσύνη προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (36,1% για το 2018 και 33% για το 2012) και υπάρχει μια αισθητή αύξηση της εμπιστοσύνης των Κύπριων πολιτών προς τα Ηνωμένα Έθνη το 2018 (35,7%) σε σχέση με το 2012 (26,8%). Σε ερώτηση μάλιστα, σε ενδεχόμενο δημοψήφισμα για έξοδο ή παραμονή στην ΕΕ, το 85,48% υποστηρίζει την παραμονή. Παρόμοια εικόνα παρουσιάζουν και άλλες 15 χώρες, οι οποίες επιθυμούν παραμονή στην ευρωπαϊκή οικογένεια.

Άδικα υψηλές απολαβές
Επιπρόσθετα, ζητήθηκε η γνώμη των ευρωπαϊκών χωρών σχετικά με το καθαρό τους εισόδημα. Σε αυτή την ερώτηση, οι συμμετέχοντες από την Κύπρο απάντησαν ότι θεωρούν σε μεγάλο βαθμό, άδικες τις υψηλές απολαβές. Συγκεκριμένα, το 74,8% απάντησε ότι υπάρχει άδικα υψηλός μισθός, το 17% άδικα χαμηλός και το 8,3% δίκαιος. Παρόμοια και η εικόνα σε Ιταλία, Ολλανδία και Νορβηγία, ενώ αντίθετη εικόνα για το ίδιο θέμα παρουσιάζουν η Γαλλία και η Γερμανία. Για δίκαιους μισθούς κάνουν λόγο στη Μεγάλη Βρετανία με 56,1% και στο Βέλγιο με 44,1%. Όσον αφορά στη γενικευμένη κοινωνική εμπιστοσύνη, ιδιαίτερα ψηλά βρίσκονται οι σκανδιναβικές χώρες, όπως η Φινλανδία και η Νορβηγία.

«Πέφτει» η ικανοποίηση για Παιδεία και Υγεία 
Όπως προκύπτει από την έρευνα, αναφορικά με άξονες του κοινωνικο-πολιτικού συστήματος στην Κύπρο, τα μεγαλύτερα επίπεδα ικανοποίησης καταγράφονται κυρίως για την ποιότητα του τρόπου ζωής (75,8%). Τα επίπεδα ικανοποίησης για την οικονομία της Κύπρου είναι κάπως αυξημένα σε σχέση με το 2012 (29,4%). Η γενική ικανοποίηση από το έργο της παρούσας Κυβέρνησης βρίσκεται στο 29,7%, ενώ η ικανοποίηση από τη λειτουργία της δημοκρατίας βρίσκεται στο 34,4%. Μείωση σε σχέση με το 2012 καταγράφεται στην ικανοποίηση για την κατάσταση της Παιδείας (29,6%) και τις υπηρεσίες Υγείας (33,6%).
Αναφορικά με το θέμα του μεταναστευτικού, καταγράφεται μια αντιστροφή της στάσης από το 2012. Το 2012 σε ποσοστό περίπου 41% οι Κύπριοι δήλωναν ότι δεν επιθυμούσαν να επιτρέπεται η είσοδος σε κανέναν μετανάστη από διαφορετική φυλή, εθνότητα ή από φτωχότερες χώρες εκτός Ευρώπης. Το ποσοστό αυτό για το 2018 κατέβηκε στο 13,8%. Το παραπάνω εύρημα αντανακλάται και στις απόψεις των πολιτών για τους μετανάστες, αφού οι πολίτες πιστεύουν ότι η είσοδος μεταναστών κάνει καλό στην οικονομία (23,2%), εμπλουτίζει την πολιτιστική ζωή και τις παραδόσεις (30,1%) και κάνει την Κύπρο καλύτερο μέρος για να ζήσει κάποιος (29,4%). Ποσοστό της τάξης του 66,9% θεωρεί πως πρέπει να επιτρέπεται η είσοδος σε λίγους (πιθανόν με καλύτερο έλεγχο). Το αίσθημα ασφάλειας όταν οι Κύπριοι περπατούν στη γειτονιά όταν σκοτεινιάσει παραμένει στα ίδια επίπεδα με το 2012 και είναι «αισθάνονται ασφαλείς».
Στην έρευνα εξετάστηκε και τα αισθήματα και η εμπιστοσύνη προς τους Τουρκοκύπριους, με την εικόνα των συμμετεχόντων να είναι πιο ουδέτερη και να μην υπάρχει ξεκάθαρη άποψη, είτε ιδιαίτερα θετική είτε ιδιαίτερα αρνητική.

Η Κύπρος στην ESS και τα χρόνια της αποχής
Η Ευρωπαϊκή Κοινωνική Έρευνας στην οποία συμμετέχουν περίπου 30 χώρες, αποτελεί το κορυφαίο ερευνητικό πρόγραμμα στο χώρο της Συγκριτικής Πολιτικής και Κοινωνιολογίας στον ευρωπαϊκό αλλά και το διεθνή χώρο. Η Κύπρος συμμετείχε για πρώτη φορά στην ESS το 2006. Ακολούθως, το 2008, 2010 και 2012. Το 2014 και 2016 δεν συμμετείχε.
Για την περίοδο 2017 – 2019, τον ρόλο του Εθνικού Συντονιστή είχε ο καθηγητής του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου, Μάριος Βρυωνίδης, ενώ για την περίοδο 2019 – 2021, τον ρόλο αυτόν θα έχει ο αναπληρωτής καθηγητής του Πανεπιστημίου Κύπρου, Χάρης Ψάλτης. Από πλευράς του ο πρύτανης του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου, καθηγητής Κώστας Γουλιάμος αφού εστίασε στη μεγάλη σημασία που έχει αυτή η έρευνα, επεσήμανε ότι η Κύπρος απείχε τα τελευταία χρόνια, όχι από υπαιτιότητα του Πανεπιστημίου αλλά της Πολιτείας, καθώς δεν έγινε αντιληπτό, όπως θα έπρεπε, το πόσο σημαντικό είναι κυρίως στη βελτίωση της λειτουργίας θεσμών. Ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Κύπρου, καθηγητής Τάσος Χριστοφίδης τόνισε πως η ΕΕ αποδίδει μεγάλη σημασία σε τέτοιες έρευνες καθώς αποτυπώνουν τη γνώμη των πολιτών για θεσμούς αλλά και ζητήματα που τους απασχολούν.
Οι θεματικές της ESS είναι:

•   Σχέση του πολίτη με ΜΜΕ
•   Εμπιστοσύνη στην κοινωνία και σε διάφορους δημόσιους θεσμούς
•   Κοινωνικο-πολιτικοί προσανατολισμοί
•   Σχέση με την πολιτική, τους πολιτικούς και τα κόμματα
•   Ζητήματα διακυβέρνησης
•   Κοινωνικός αποκλεισμός, ανεργία και φτώχεια
•   Εθνική και θρησκευτική ταυτότητα
•   Στάση απέναντι στους ξένους και τους μετανάστες
•   Θέματα ειδικού ενδιαφέροντος για την κάθε χώρα

Το αρχικό δείγμα ήταν 1.600 νοικοκυριά, ενώ τελικά απάντησαν περίπου 800 άτομα με τον δείκτη ανταπόκρισης και συνεργασίας να φτάνει το 58%. Η έρευνα πεδίου έγινε με τον συντονισμό του Πανεπιστημιακού Κέντρου Ερευνών Πεδίου του Πανεπιστημίου Κύπρου και πραγματοποιήθηκε την περίοδο Οκτωβρίου 2018  - Απριλίου 2019. Το δείγμα της έρευνας είναι αντιπροσωπευτικό του συνόλου των ατόμων ηλικίας 15 ετών και άνω που διαμένουν στην Κύπρο, ανεξάρτητα από εθνικότητα, ιθαγένεια ή μητρική γλώσσα αλλά με την προϋπόθεση ότι μιλούν Ελληνικά. Το δείγμα καλύπτει όλες τις αστικές και αγροτικές περιοχές. 

Φιλελεύθερος