Η τάση αποχής από τις εκλογές

της Ελίνας Γαληνού

Χωρίς αμφιβολία, το προεκλογικό κλίμα αυτών των εκλογών είναι ίσως το χειρότερο που θυμόμαστε. Ο κόσμος πνιγμένος στα πρακτικά προβλήματα, στον αγώνα επιβίωσης και στην ανασφάλεια, ξεχειλίζει από αγανάκτηση και απογοήτευση. Οι προεκλογικές κινήσεις της κυβέρνησης μέσω των οποίων προσπαθεί να απελπίσει ακόμα περισσότερο τον ήδη απελπισμένο λαό, προτάσσοντας "ή μας ψηφίζετε ή καταστρεφόμαστε", απογοητεύουν ακόμα περισσότερο. Τελικά όλα δείχνουν ότι ενώ ο λαός αναζητά μια προοπτική διεξόδου από τον εγκλωβισμό του, δεν εισπράττει συγκεκριμένες απαντήσεις παρά μόνο επικοινωνιακά επιχειρήματα τα οποία έχει πια βαρεθεί.

Παρ΄όλο που οι εκλογές αυτές υποτίθεται ότι είναι Αυτοδιοικητικές, έχουν λάβει κομματικό χαρακτήρα σε τέτοιο σημείο, ώστε να συγχέονται σχεδόν με... βουλευτικές. Θα μπορούσε βέβαια να πεί κανείς ότι στην παρούσα συγκυρία, το μήνυμα του λαού είναι σημαντικότατο για πολλούς λόγους. Ενας απ΄αυτούς, αφορά την εισαγωγή του Καλλικράτη που αλλάζει εντελώς το τοπίο στην Αυτοδιοίκηση (και τον χάρτη) της χώρας. Ενας άλλος, είναι ότι το πρωτόγνωρο αυτό μοντέλο-το οποίο δεν έχουμε ξαναδοκιμάσει για να γνωρίζουμε την αποτελεσματικότητα ή τα μειονεκτήματά του, συνέπεσε με μια περίοδο ιδιαίτερα προβληματική για την Ελλάδα. Και όλες αυτές οι ανατροπές, συνέπεσαν να προέρχονται από την προ έτους εκλεγείσα κυβέρνηση, η οποία τώρα εναγωνίως ζητά ψήφο εμπιστοσύνης για να συνεχίσει ...το έργο της.

Τα σενάρια που ακούγονται είναι πάμπολλα και μόνο σύγχυση προκαλούν. Δεν γνωρίζουμε βέβαια ακόμα τι θα επικρατήσει απ΄όλα αυτά. Θα κρίνει άραγε το αποτέλεσμα της Κυριακής, την πρόωρη προσφυγή στις κάλπες και για βουλευτικές; Μια πιθανή ήττα των υποψηφίων που υποστηρίζονται από το κυβερνών κόμμα, θα σημάνει για την Ελλάδα "ακόμα χειρότερες μέρες";  Η μήπως τα χειρότερα μέτρα δεν τα γλιτώνουμε έτσι και αλλιώς, όποιο και αν είναι το εκλογικό αποτέλεσμα; 

Σύμφωνα με την κοινή λογική βέβαια, το αποτέλεσμα αυτών των εκλογών μάλλον θα αποτελέσει ένα είδος σφυγμομέτρησης όσον αφορά την αποδοχή της κοινής γνώμης προς αυτήν την κυβέρνηση γενικά, αλλά και για τον Καλλικράτη. Ο κάθε λογικός άνθρωπος που υφίσταται όλες τις παρενέργειες του αμφιβόλου τρόπου εφαρμογής του Μνημονίου αλλά και των ληστρικών δεσμεύσεων τις οποίες προσυπέγραψε η κυβέρνηση τον περασμένο Μάιο, υποτίθεται ότι θα θέλει να εκδηλώσει την αποδοκιμασία του. Ισως βέβαια υπάρχει και κάποιο ποσοστό που ελπίζει ότι η αυτή η πολιτική θα ωφελήσει την Ελλάδα έστω και μακροπρόθεσμα, ενώ δεν λείπουν και κάποιοι που υπό την φοβέρα της οριστικής καταστροφής μας που εξαπέλυσε η κυβέρνηση, μπορεί να υποκύψουν νομίζοντας ότι θα αποφύγουν τα χειρότερα. 

Είναι όμως και πολλοί εκείνοι που αρνούνται κάθε συζήτηση για εκλογές, δηλώνοντας ξεκάθαρα "δεν πάω να ψηφίσω". Η ψήφος είναι οπωσδήποτε δικαίωμα κάθε πολίτη, αλλά συνιστά ταυτόχρονα και πράξη ευθύνης...Με την ψήφο το άτομο προασπίζει τα συμφέροντά του, τα οποία όμως δεν είναι ασύνδετα από τα συμφέροντα του συνόλου. "Ψηφίζω" σημαίνει " έχω πολιτική συνείδηση" ώστε να αξιολογώ ποιά είναι η καλύτερη επιλογή για το καλό του συνόλου στο οποίο ανήκω. Απέχω, σημαίνει "δεν ασχολούμαι και αφήνω άλλους να αποφασίσουν για μένα". Ισως κάποιοι να υποστηρίζουν ότι μέσω της αποχής, θα εκδηλώσουν σαφέστερα την αποδοκιμασία τους προς τον πολιτικό κόσμο αλλά και το σχέδιο Καλλικράτη, το οποίο θεωρούν ότι νομιμοποιείται μέσω της συμμετοχής του λαού στις εκλογές αυτές. Ακόμα όμως και δίκιο να έχουν, η αποχή θα εκληφθεί ως αδιαφορία, πράγμα αρκετά επικίνδυνο, ιδίως στην παρούσα συγκυρία που διακυβέβονται οι δημοκρατικοί θεσμοί. 

Οσο και να θέλει ο κόσμος να τιμωρήσει την πολιτική και τους πολιτικούς απαξιώνοντάς τους μέσω αποχής από τις εκλογές, οφείλει να ζυγίσει καλά τις επιλογές του. Μπορεί η αποχή να είναι αντίδραση εκτόνωσης αρνητικών συναισθημάτων, όμως δεν ωφελεί διόλου την κοινωνία πολιτών. Η εκδήλωση αποδοκιμασίας, όταν γίνεται μέσω συμμετοχής, λαμβάνει σαφώς εγκυρότερο χαρακτήρα, σε σχέση με την μη συμμετοχή. Διότι ο μετέχων, καταγράφεται, ενώ ο απέχων αγνοείται. Και καθώς το φαινόμενο αποχής στην ψήφο εμφανίζεται όλο και συχνότερα στις εκλογές των τελευταίων ετών, δεν αποκλείται να θεωρηθεί σαν ένδειξη παραίτησης του λαού, από ένα δικαίωμα που διεκδίκησε εκείνος και κατοχύρωσε εν ονόματι της δημοκρατίας και του Συντάγματος. Ας μην ξεχνάμε ότι η Επανάσταση του 1843 όπου ο τότε Ελληνικός λαός απαίτησε από τον βασιλέα Σύνταγμα, ανέκυψε από το αίτημά του να εκλέγει τους τοπικούς του άρχοντες και έτσι κέρδισε ένα βήμα προς την Δημοκρατία.