Τα οικονομικά εγκλήματα των κυβερνήσεων στο χώρο των ΔΕΚΟ

Πειραϊκή-Πατραϊκή

του Δ. Στεργίου

Η χώρα μας έφτασε στην πέμπτη χρεοκοπία και στο Μνημόνιο, διότι οι εκάστοτε κυβερνήσεις θεωρούσαν ως φέουδο τις δημόσιες επιχειρήσεις και οργανισμούς ή κρατικοποιούσαν ιδιωτικές επιχειρήσεις για να τις παραδίδουν στη συνέχεια στο δικό τους «Στρατό Κατοχής» που αποτελούνταν από κομματικά στελέχη τους, ενώ υποκριτικά προωθούσαν τάχα θεσμικά μέτρα για … εξυγίανσή τους, που δεν εφαρμόσθηκαν ποτέ… Διαβάστε μερικά εξοργιστικά ντοκουμέντα.

Οι δημόσιες επιχειρήσεις και οργανισμοί αποτελούσαν για όλες τις εκάστοτε κυβερνήσεις φέουδο και χώροι λεηλασίας της ελληνικής οικονομίας και των ελληνικών νοικοκυριών. Παραθέτουμε μερικά ντοκουμέντα, πολλά από τα οποία έχουν αποτυπωθεί στο βιβλίο μας «Τα επτά μεγαλύτερα οικονομικά εγκλήματα μετά τη μεταπολίτευση»:

1. Κρατικοποίηση της Ολυμπιακής Αεροπορίας το 1975: Μια κραταιά ιδιωτική επιχείρηση με κέρδη στους ισολογισμούς εξελίχθηκε, μετά την κρατικοποίηση της ιδιωτικής εταιρίας του Αριστοτέλη Ωνάση, σε μια διαρκώς ζημιογόνα επιχείρηση με καταθλιπτικές επιπτώσεις στα δημόσια ελλείμματα. Έγινε ένα απέραντο εκτροφείο διορισμένων υπαλλήλων (κομματικά ρουσφέτια).
2. Κρατικοποίηση του ομίλου επιχειρήσεων Ανδρεάδη: Στις 5 Δεκεμβρίου 1975, υπό το κλίμα της γνωστής τότε «σοσιαλμανίας» κρατικοποιήθηκε εν μια νυκτί ολόκληρος όμιλος 22 ιδιωτικών επιχειρήσεων (τράπεζες, ασφαλιστικές εταιρίες, βιομηχανίες κ.λπ), οι οποίες στη συνέχεια έγιναν όλες σχεδόν προβληματικές και σήμερα έχουν ήδη επανιδιωτικοποιηθεί!
3. Κρατικοποίηση μέσω του Οργανισμού «Ανασυγκρότησης» (τάχα) Επιχειρήσεων: Το 1983 κρατικοποιήθηκαν, με την ένταξη στον περιβόητο Οργανισμό Ανασυγκρότησης Επιχειρήσεων, δεκάδες ζημιογόνες ιδιωτικές επιχειρήσεις, οι οποίες παραδόθηκαν ως βορά σε κομματικά στελέχη για να τις διοικήσουν και οι οποίες κόστισαν στον Έλληνα φορολογούμενο πάνω από ένα τρις. δραχμές!
4. Εποπτικά Συμβούλια ή «Πρασινοφρουροί»: Με το νόμο του 1983 και τα Εποπτικά Συμβούλια όλες σχεδόν οι παλιές και οι νέες δημόσιες επιχειρήσεις παραδόθηκαν στους λεγόμενους «πρασινοφρουρούς»!
5. Κρατικοποίηση των Ελληνικών Ναυπηγείων: Στις 3 Σεπτεμβρίου 1985 έγινε ένα άλλο οικονομικό έγκλημα. Το κράτος εξαγόρασε (καταβάλλοντας εκατ. δολάρια!) τα Ελληνικά Ναυπηγεία (Σκαραμαγκά) από Σταύρο Νιάρχο, τα οποία ονομάσθηκαν «Ναυπηγεία του Λαού» και τα οποία ήταν συνεχώς ζημιογόνα και μέγα άγος για την ελληνική οικονομία, τα ελλείμματα και το δημόσιο χρέος.
6. Ιδιωτικοποίηση της Επιχείρησης Αστικών Συγκοινωνιών:  Η κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας με το «Τσοβόλα δώστα όλα» και την Οικουμενική Κυβέρνηση και οι συνεχείς πιέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την προώθηση διαρθρωτικών αλλαγών, άλλαξαν το κλίμα και όλοι άρχισαν σιγά – σιγά να μιλούν για «στρατηγικό επενδυτή», «για μετοχοποιήσεις»,  για «ιδιωτικοποιήσεις», για «αποκρατικοποιήσεις» κλπ. ‘Όλα αυτά άρχισαν να ακούγονται μετά την ανάληψη της διακυβέρνησης από τον κ. Κωνσταντίνο Μητσοτάκη το 1990.  Οι παλαιότεροι θα θυμούνται ότι κατά καιρούς είχαν γίνει προσπάθειες ώστε το πρόβλημα να τιθασευθεί, αλλά συνήθως αποτύγχαναν. Αλλοτε μερικώς κι άλλοτε παταγωδώς. Το 1992, για παράδειγμα, η κυβέρνηση Μητσοτάκη είχε αποπειραθεί να προχωρήσει σε ιδιωτικοποίηση της τότε ΕΑΣ (λεωφορεία), καθώς είχε εντοπίσει μεγάλες «τρύπες» και ήθελε να εξυγιάνει την επιχείρηση. Τελικώς, όχι μόνον δεν υλοποιήθηκε η αποκρατικοποίηση της εταιρείας, αλλά τότε είχαν διαδραματιστεί κωμικοτραγικές εικόνες στο κέντρο της Αθήνας, που είχαν κάνει τον γύρο του κόσμου.
7. Μετά την ανατροπή της κυβέρνησης Μητσοτάκη: Μετά την ανατροπή της κυβέρνησης Μητσοτάκη το 1993, η νέα κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ υπό τον αείμνηστο Ανδρέα Παπανδρέου μιλούσε ανοιχτά πια για «μετοχοποιήσεις» και συμμετοχή ιδιωτών στο κεφάλαιο δημόσιων επιχειρήσεων και οργανισμών.
8. Προσπάθειες του κ. Κώστα Σημίτη:  Ο κ. Κώστας Σημίτης στη συνέχεια (πρωθυπουργός από το 1996 έως το 2004) προσπάθησε, εξαιτίας των πιέσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του Μάαστριχτ και του εθνικού στόχου ένταξης της χώρας μας στην Οικονομική και Νομισματική Ένωση (Ζώνη Ευρώ) το 2000, να προωθήσει μερικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στο χώρο των δημόσιων επιχειρήσεων και οργανισμών, αλλά στα … χαρτιά!. Απλώς υπενθυμίζουμε το Νόμο 2469/97 με τον οποίο δημιουργούνταν ένα πλαίσιο εξορθολογισμού και ελέγχου δημόσιων δαπανών και ιδιαίτερα των δαπανών των πολυπληθών δημόσιων φορέων, οι οποίοι χρηματοδοτούνταν μεν από τον κρατικό προϋπολογισμό, δεν ήταν (και δεν είναι ακόμα!) όμως υποχρεωμένοι να ακολουθούν το Δημόσιο Λογιστικό!  Πλήρης, λοιπόν, ασυδοσία! Τελικά, δεν είχε συνέχεια ούτε ο νόμος αυτός…
9. Αλλαγή γενικών κανονισμών το 1998 και αντιδράσεις από ΝΔ! Οι προσπάθειες, στα χαρτιά τουλάχιστον, συνεχίζονται. Τον Ιανουάριο του 1998, μια μείζων κρίση συγκλονίζει τη Ν. Δ. Ο πρόεδρος του κόμματος κ. Κ. Καραμανλής αποφασίζει να διαγράψει τρία επιφανή στελέχη της παράταξης, τους κ. Γιώργο Σουφλιά, Στέφανο Μάνο και Βασίλη Κοντογιαννόπουλο. Οι τρεις διαγραφέντες και ο πρώην πρωθυπουργός κ. Κ. Μητσοτάκης είχαν απουσιάσει από την ψηφοφορία επί μιας ρύθμισης που είχε φέρει στη Βουλή ο τότε υπουργός Εθνικής Οικονομίας κ. Γ. Παπαντωνίου και η οποία προέβλεπε την αλλαγή των γενικών κανονισμών προσωπικού στις ζημιογόνες δημόσιες επιχειρήσεις είτε ύστερα από διαπραγματεύσεις μεταξύ των διοικήσεων είτε με νόμο, εάν εντός έξι μηνών οι διαπραγματεύσεις δεν καταλήξουν σε αποτέλεσμα. «Οι αλλαγές του προηγούμενου εδαφίου, με τη σύναψη συλλογικών συμβάσεων κατά τη διαγραφόμενη σ’ αυτό διαδικασία, πρέπει, ως προς Δημόσιες Επιχειρήσεις και Οργανισμούς που εμφανίζουν αρνητικά οικονομικά αποτελέσματα ή βρίσκονται στη φάση εξυγίανσης, να ολοκληρωθούν εντός αποκλειστικής προθεσμίας έξι (6) μηνών από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Η ως άνω διαδικασία ακολουθείται και για τους Κανονισμούς Εργασίας της παρ. 2 του άρθρου 4 του N. 2271/1994 και ολοκληρώνεται εντός αποκλειστικής προθεσμίας δύο (2) μηνών από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Αν, για οποιονδήποτε λόγο, οι παραπάνω προθεσμίες παρέλθουν άπρακτες, οι ως άνω αλλαγές γίνονται με το νόμο», προέβλεπε η ρύθμιση. Προσέξτε τώρα, για να δείτε τα αίτια και το μέγεθος του πολιτικού και οικονομικούς δράματος της χώρας μας, όπως επιμένουμε να το χαρακτηρίζουμε στα βιβλία μας και τα άρθρα μας. Ο κ. Καραμανλής είχε χαρακτηρίσει τη διάταξη ανούσια και κενή περιεχομένου επειδή με νόμο προαναγγέλλει νόμο και προχώρησε στη διαγραφή των τριών στελεχών που είχαν εκφρασθεί υπέρ της ρύθμισης και κατά την ημέρα της ψηφοφορίας απουσίασαν. Απόντες, εκφράζοντας τη διαφωνία τους με τη διάταξη, ήταν και δέκα βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, μεταξύ αυτών και ο σημερινός υπουργός Δικαιοσύνης κ. Χάρης Καστανίδης. Εστω κι έτσι, η ρύθμιση ψηφίστηκε, αλλά δεν εφαρμόστηκε ποτέ. Οι γενικοί κανονισμοί δεν άλλαξαν και οι ΔΕΚΟ συνέχισαν να βουλιάζουν στα χρέη τους, καθώς διοικήσεις και εποπτεύοντες υπουργοί συνέχισαν το αλισβερίσι με τους εργαζομένους, εγκρίνοντας δαπάνες για αυξήσεις μεγαλύτερες της εισοδηματικής πολιτικής, για επιδόματα, πλασματικές υπερωρίες και άλλες έκτακτες αμοιβές, που αύξαιναν τις συνολικές αποδοχές τους κατά 30%, 40% και 50%.
10. Η ίδια διάταξη από τη ΝΔ το 2005 και αντιδράσεις από το … ΠΑΣΟΚ! Σχεδόν επτά χρόνια αργότερα, τον Δεκέμβριο του 2005, ο υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών της κυβέρνησης Καραμανλή κ. Γ. Αλογοσκούφης φέρνει προς ψήφιση στη Βουλή ένα νομοσχέδιο για τις ΔΕΚΟ το οποίο περιέχει σχεδόν αυτούσια την ανενεργή ρύθμιση Παπαντωνίου του 1998. «Ιδιαίτερα για τους γενικούς κανονισμούς προσωπικού των (σ. σ. ζημιογόνων) επιχειρήσεων και για ζητήματα που αφορούν στις εργασιακές σχέσεις, οποιαδήποτε αλλαγή γίνεται ύστερα από διαπραγματεύσεις των δύο μερών (επιχείρησης και εργαζομένων) με τη διαδικασία της υπογραφής συλλογικής σύμβασης με την πιο αντιπροσωπευτική συνδικαλιστική οργάνωση της επιχείρησης. (...) Οι αλλαγές της προηγούμενης παραγράφου με τη σύναψη συλλογικών συμβάσεων κατά τη διαγραφόμενη σε αυτό διαδικασία πρέπει να ολοκληρωθούν εντός αποκλειστικής προθεσμίας τεσσάρων (4) μηνών από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου (...) Αν για οποιονδήποτε λόγο η παραπάνω προθεσμία παρέλθει άπρακτη, οι ως άνω αλλαγές γίνονται με νόμο», προβλέπει η διάταξη. Και αυτή είχε την τύχη της πρωτότυπης. Ψηφίστηκε από τη Ν. Δ. (που προφανώς δεν θυμόταν τι έλεγε το 1998) και καταψηφίστηκε από το ΠΑΣΟΚ (που προφανώς δεν θυμόταν τι είχε ψηφίσει επτά χρόνια νωρίτερα). Τη ρύθμιση ψήφισε και ο κ. Μάνος, ο οποίος προφητικά είχε πει ότι θα είναι μεταρρύθμιση, εάν εφαρμοστεί. Φυσικά, δεν εφαρμόστηκε ποτέ. Σε ελάχιστο χρονικό διάστημα, εποπτεύοντες υπουργοί, διοικήσεις και συνδικαλιστές τα βρήκαν. Οι κανονισμοί έμειναν ως είχαν, δόθηκαν αυξήσεις κάτω από το τραπέζι και οι ΔΕΚΟ συνέχισαν να βαδίζουν μακαρίως προς τη χρεοκοπία.
11. Επαναφέρεται τώρα το ίδιο θέμα! Και το πολιτικό και οικονομικό δράματα της χώρας μας συνεχίζεται με διεθνή διασυρμό, με διεθνείς οικονομικούς ελέγχους, με Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, με Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, με Eurostat να  πιέζουν και να απειλούν. Και ιδού γιατί: Δώδεκα χρόνια μετά τη ρύθμιση Παπαντωνίου και πέντε μετά τη διάταξη Αλογοσκούφη, η σημερινή κυβέρνηση προχωράει στην αλλαγή των κανονισμών προσωπικού των ΔΕΚΟ...

Όποιος δεν θέλει να ζυμώσει, όλο κοσκινίζει…

Η ιστορία με το χρέος των ΔΕΚΟ και τις απύθμενες υποχρεώσεις τους δεν είναι χθεσινή. Ούτε προέκυψε εκ του μηδενός. Οι παλαιότεροι θα θυμούνται ότι κατά καιρούς είχαν γίνει προσπάθειες ώστε το πρόβλημα να τιθασευθεί, αλλά συνήθως αποτύγχαναν. Αλλοτε μερικώς κι άλλοτε παταγωδώς. Το 1992, για παράδειγμα, η κυβέρνηση Μητσοτάκη είχε αποπειραθεί να προχωρήσει σε ιδιωτικοποίηση της τότε ΕΑΣ (λεωφορεία), καθώς είχε εντοπίσει μεγάλες «τρύπες» και ήθελε να εξυγιάνει την επιχείρηση. 

Τελικώς, όχι μόνον δεν υλοποιήθηκε η αποκρατικοποίηση της εταιρείας, αλλά τότε είχαν διαδραματιστεί κωμικοτραγικές εικόνες στο κέντρο της Αθήνας, που είχαν κάνει τον γύρο του κόσμου. Σε σχέση με τότε, σήμερα η κατάσταση είναι προς το παρόν πιο ήρεμη. Συν τοις άλλοις, υπάρχει και η τρόικα «πάνω από το κεφάλι μας», που επιβάλλει τις αλλαγές. Οπότε υπάρχει και ο αποδιοπομπαίος τράγος. Υπάρχουν, όμως, και οι «μαύρες τρύπες» και τα χρέη, που όχι μόνο παραμένουν, αλλά αυξάνονται.

dimitris-stergiou