30/12/10

Μια πολιτική λιτότητας …με αποτέλεσμα


της Ελίνας Γαληνού
Η πολιτική σκληρών οικονομικών μέτρων που συμπιέζουν το εισόδημα, δεν είναι πρωτοφανής στην Ιστορία της Ελλάδας. Υπήρξαν και άλλες εποχές που δοκιμάσαμε τη γεύση της, όμως ούτε οι εποχές ούτε οι καταστάσεις είναι πάντοτε ίδιες. Δεν μοιάζουν όμως πάντοτε και οι προθέσεις
όπως και οι ικανότητες όλων των πολιτικών…
Για παράδειγμα, ας αναφερθούμε στα πρώτα χρόνια της μεταπολεμικής Ελλάδας, όπου η Οικονομία βρισκόταν σε αθλία κατάσταση και η χώρα, ξεκινούσε ουσιαστικά από την αρχή εν μέσω ερειπίων μετά από μια γερμανική κατοχή και έναν εμφύλιο. Ο πληθωρισμός κάλπαζε ανεξέλεγκτα, το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών και προυπολογισμού επίσης. Η ανάγκη μιας σταθεροποίησης της οικονομίας ήταν επιτακτική προκειμένου να μπορεί να συζητηθεί οποιαδήποτε προοπτική ανάπτυξης για την ανάκαμψη της χώρας.
Σ΄εκείνη τη φάση εμφανίζεται στο πολιτικό σκηνικό ο Γεώργιος Καρτάλης, ο οποίος αναλαμβάνει τα ηνία της Οικονομίας ως υπουργός Οικονομικών το 1950. Ο Καρτάλης θα εφαρμόσει ένα φιλόδοξο σταθεροποιητικό πρόγραμμα με στόχο να βγάλει από το χάος σε γρήγορους ρυθμούς, την ελληνική οικονομία.  Πιστεύει στην κοινωνική δικαιοσύνη, αλλά θεωρεί ότι αυτή πρέπει να κινείται μέσα στα πλαίσια της οικονομίας της αγοράς, ενώ οι λαικισμοί τον αφήνουν ασυγκίνητο.  «Όταν μιλάμε για δικαιότερη κατανομή του πλούτου, θα πρέπει να σκεφτόμαστε πρώτα, πώς θα παραχθεί αυτός ο πλούτος» έλεγε.  Και πίστευε ακράδαντα, ότι για να παραχθεί πλούτος για μια χώρα, χρειάζεται πρώτα ένα σταθεροποιη-μένο οικονομικό περιβάλλον, αλλιώς ο πλούτος εξανεμίζεται….
Ξεκινάει λοιπόν την εφαρμογή σκληρών μέτρων. Παγώνει μισθούς, απολύει υπεράριθμους υπαλλήλους του δημοσίου, επιβάλει υψηλή φορολογία στους πλούσιους της εποχής, παγώνει τις πιστώσεις προς τις βιομηχανίες μπλοκάροντας τον φθηνό τους δανεισμό από τις κρατικές τράπεζες. Εξαπολύει διωγμό για τους διεφθαρμένους εφοριακούς και τις συντεχνιακές τακτικές που δημιουργούσαν θύλακες στην παραγωγική δραστηριότητα του τόπου. Είναι αντίθετος προς κάθε κερδοσκοπική δραστηριότητα που αποβαίνει εις βάρος των ασθενεστέρων. Προβαίνει σε σκληρούς ελέγχους μισθολογίων και αντιμετωπίζει αυστηρά τις αντιδράσεις των συντεχνιών . Συγκεκριμένα, όταν επενέβη στο μισθολόγιο των τραπεζικών διαπιστώνοντας ότι ο… κλητήρας έπαιρνε μεγαλύτερο μισθό από τον διευθυντή του υπουργείου Συντονισμού, η ΟΤΟΕ προέβη σε απεργία. Τότε ο Καρτάλης επέβαλε στον πρόεδρο της ΟΤΟΕ να φροντίσει για αναστολή της απεργίας αμέσως, απειλώντας ότι αν δεν πραγματοποιηθεί αυτό, «θα δημοσιευτούν στις εφημερίδες αύριο οι ανεξέλεγκτοι μισθοί των τραπεζικών και …κάντε καλά με την κοινωνία».
Όπως καταλαβαίνουμε, μια τέτοια σκληρή πολιτική οπωσδήποτε δημιουργεί δυσαρέσκειες, καθώς πλήττονται συμφέροντα  και πονούν πολλούς. Ακόμα και ο ίδιος ο Πλαστήρας που εμπιστευόταν τον Καρτάλη, πολλές φορές τον προειδοποίησε για το επερχόμενο πολιτικό κόστος που περίμενε την κυβερνητική παράταξη. «Ακόμα και αν δεν βρώ ούτε την ψήφο μου στις εκλογές, ξέρω ότι αυτό που θα χάσει η παράταξή μας, θα το κερδίσει ο τόπος σε πρόοδο και αυτό μου αρκεί…» απαντούσε σταθερά ο Καρτάλης.  Και πράγματι, το 1952 η παράταξη Πλαστήρα έχασε τις εκλογές, αλλά η πολιτική του Καρτάλη δικαιώθηκε μέσα από τα μεγέθη της Οικονομίας. Μέσα σε δύο μόλις χρόνια, ο πληθωρισμός από 14,5% μειώθηκε σε  0,6%, το έλλειμμα ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών από 287 εκ. δολλάρια, μειώθηκε στα 53 εκ. και το έλλειμμα του προυπολογισμού, σχεδόν μηδενίστηκε.  Το 1953, έγινε με πρωτοβουλία του Σπύρου Μαρκεζίνη η 100% υποτίμηση της δραχμής έναντι του δολαρίου, μια κίνηση που έδωσε το έναυσμα δραστικής οικονομικής ανάπτυξης.  Υπήρξε όμως γενική παραδοχή ότι η κίνηση του Μαρκεζίνη δεν θα απέδιδε αν δεν είχε προηγηθεί η εξυγίανση και σταθεροποίηση της οικονομίας από τον Καρτάλη.  Η πολιτική του αν και όχι ευχάριστη, αποδείχτηκε φάρμακο πραγματικό για την οικονομία, καθώς τα επόμενα χρόνια η Ελλάδα εισήλθε σε μια φάση όπου τα οικονομικά της μεγέθη βελτιώνονταν ολοένα, άρχισε η προσέλκυση επενδύσεων ενώ η μαύρη αγορά και οι ελλείψεις του παλιού δύσκολου καιρού, εξαφανίστηκαν. Η δραχμή απέκτησε εύρωστη αγοραστική αξία και το χιλάρικο έφτασε να θεωρείται ένα υπολογίσιμο μηνιαίο εισόδημα.
Γιατί τα θυμίζουμε όλα αυτά, ενώ ίσως τα γνωρίζουν αρκετοί, θα μου πείτε. Ισως επειδή η παρούσα συγκυρία, θυμίζει παλιές μαύρες εποχές της ελληνικής οικονομίας, αλλά όχι μόνο. Θυμίζει ότι υπήρξαν πολιτικές αποτελεσματικές, που μπορεί τα χαρακτηριστικά τους να μοιάζουν με την τωρινή που μας επιβάλει το Μνημόνιο και η κυβέρνηση. Όμως αυτές οι πολιτικές απέδωσαν αποτελέσματα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα. Μάλλον δεν είναι τυχαίο, αλλά ζήτημα σχεδίου, στρατηγικής και προγραμματισμού. Και επανέρχομαι επαναλαμβάνοντας την σημερινή αγωνία του Ελληνα πολίτη «Εχει σχέδιο η κυβέρνηση για την οικονομία, και αν ναι, γιατί ενώ έχει περάσει ενάμισης χρόνος τα σκληρά μέτρα δεν αποδίδουν, παρά μας βυθίζουν σε όλο και μεγαλύτερη ύφεση;» Ρωτήστε τους…
                                                               ---------------

8 σχόλια:

  1. Αγαπημένη Ελίνα, τότε όμως οι ηγέτες μας ήταν ΕΛΛΗΝΕΣ!
    Σήμερα όμως;
    γ.κ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Στους Times τού Λονδίνου δημοσιεύτηκε μιά νεκρολογία.
    Και ιδού το πρεριεχόμενό της:
    "Κοινή λογική

    Σήμερα πενθούμε το θάνατο μιας αγαπημένης παλιάς φίλης,τής Κοινής Λογικής,η οποία μας συντρόφευε για πολλά χρόνια.Κανείς δεν γνωρίζει με βεβαιότητα την ηλικία της,αφού το μητρώο γέννησής της έχει χαθεί εδώ καί πολύ καιρό σε γραφειοκρατικές διατυπώσεις.Θά τη θυμόμαστε ως κάποια που μας δίδαξε πολύτιμα μαθήματα όπως:
    -Έχε την κοινή λογική να προστατεύεσαι.
    -Το πρωινό πουλί πιάνει το σκουλήκι.
    -Η ζωή δεν είναι πάντα δίκαιη...
    καί
    -΄Ισως ήταν δικό μου το φταίξιμο.
    Η Κοινή Λογική έζησε σύμφωνα με απλές,συνετές οικονομικές πολιτικές,όπως:Μήν ξοδεύετε περισσότερα από αυτά που δερδίζετε.
    Υπεύθυνοι είναι οι ενήλικες καί όχι τά παιδιά.
    Η υγεία της άρχισε να επιδινώνεται ραγδαία όταν τέθηκαν σε ισχύ καλοπροαίρετοι αλλά αυταρχικοί κανονισμοί.
    Αναφορές για ένα εξάχρονο αγόρι που κατηγορήθηκε για σεξουαλική παρενόχληση επειδή φίλησε μια συμμαθήτριά του.Γιά εφήβους που αποβλήθηκαν από τό σχολείο επειδή χρησιμοποίησαν στοματικό διάλυμα μετά τό γεύμα και γιά ένα δάσκαλο που απολύθηκε επειδή επέπληξε έναν μαθητή απείθαρχο..
    Η Κοινή Λογική έχασε έδαφος όταν γονείς επιτέθηκαν σε δάσκαλο...επειδή έκανε την δουλειά ,που οι ίδιοι δεν είχαν καταφέρει να κάνει αναφορικά με την πειθαρχία των ανυπάκουων παιδιών τους.
    Η υγεία της επιδεινώθηκε ακόμη περισσότερο όταν τά σχολεία υποχρεώθηκαν να παίρνουν τη γονική συναίνεση για να βάλουν αντηλιακό ή να δώσουν μιά ασπιρίνη σε έναν μαθητή,αλλά δεν μπορούσαν να ενημερώσουν τους γονείς όταν μιά μαθήτρια έμεινε έγκυος και ήθελε να κάνει έκτρωση.
    Η Κοινή Λογική έχασε τη θέληση γιά ζωή,όταν οι εκκλησίες έγιναν επιχειρήσεις και οι εγκληματίες τύγχαναν καλύτερης μεταχείρησης απο τα θύματά τους.
    Η Κοινή Λογική δεν κατάφερε να ξεπεράσει το γεγονός ότι,όχι μόνο δεν μπορούσες να υπερασπιστείς τον εαυτό σου από ένα διαρρήκτη,μέσα στο ίδιο σου το σπίτι,διότι ο διαρρήκτης είχε την δυνατότητα της μηνύσεως,γιά βιαιπραγία (σε βάρος του).
    Η Κοινή Λογική παραιτήθηκε τελικά από κάθε θέληση για ζωή,όταν μια γυναίκα ,που δεν κατάλαβε τάχα,ότι ένα αχνιστό φλιτζάνι καφέ ήταν ζεστό,καί έχυσε λίγο στην ποδιά της,καί...ανταμείφθηκε με ένα τεράστιο ποσό σε διακανονισμό..
    Πρίν από τό θάνατο της Κοινικής Λογικής,είχε προηγηθει ο θάνοτος τών γονιών της,της Αλήθειας και της Εμπιστοσύνης,τής συζύγου Σύνεσις καί τών παιδιών της Ευθύνης καί Λογικής...."
    Αρκάς

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Μανώλη, υπέροχο! Συγχρητήρια για την ιδέα και την εκτέλεσή της. Πέρασε βέβαια και πολλές άλλες ασθένειες μέχρι να ...καταλήξει, αλλά είπες αρκετές!
    Χρόνια πολλά και για τη γιορτή σου.
    Να ζήσεις χαρούμενα!
    γιώργος καλαμαράς

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. "Αιντε Θύμα,άιντε Ψώνιο,
    άιντε Σύμβολο αιώνιο.
    ΆΝ ξυπνήσεις μονομιάς,
    θάλθει ανάποδα ο Ντουνιάς(ΣΥΝ+ΠΑΝ).

    Αυτά είναι τά τέσσερα ετεροθαλή αδέλφια της Κοινής Λογικής!
    Θύμα
    Ψώνιο
    Σύμβολα,(Δικαιώματα)
    Σύμπαν
    Συνέλληνες,αδέλφια,ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ!
    Αρκάς

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. "Αιντε Θύμα,άιντε Ψώνιο,
    άιντε Σύμβολο αιώνιο.
    ΆΝ ξυπνήσεις μονομιάς,
    θάλθει ανάποδα ο Ντουνιάς(ΣΥΝ+ΠΑΝ).

    Αυτά είναι τά τέσσερα ετεροθαλή αδέλφια της Κοινής Λογικής!
    Θύμα
    Ψώνιο
    Σύμβολα,(Δικαιώματα)
    Σύμπαν
    Συνέλληνες,αδέλφια,ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ!
    Αρκάς

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Για τον Μανώλη εύχομαι και εγώ χρόνια πολλά.
    Μου άρεσε και εμένα η νεκρολογία της "κοινής λογικής", με εκφράζει απόλυτα.
    Εύστοχο και το πρώτο σχόλιο.
    Συνεννοηθήκαμε πολύ καλά, αλλά εδώ θα το πώ όπως το έλεγε η συγχωρεμένη Μαίρη Αρώνη "Και που κατάλαβα, τι κατάλαβα;;"
    Καλή χρονιά, Ελίνα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Αν και έχω κάποιες ενστάσεις για το σύνολο του έργου του Μαρκεζίνη (η θέσπιση για παράδειγμα της υποχρεωτικής παρακράτησης των υπέρ των ταμείων κρατήσεων των δημοσίων υπαλλήλων σε είδικό λογαριασμό της ΤτΕ, με υποχρεωτική χρέωσή τους με φύλαχτρα 0,5%, ήταν ένα από τα μέτρα που δημιούργησαν το σημερινό κατάντημα του ασφαλιστικού), συμφωνώ με τις απόψεις του άρθρου. Απάντηση στο ερώτημά του έχει το ίδιο το κείμενο. Πού είδατε πραγματικά κυνήγι επίορκων υπαλλήλων του δημοσίου; Πλην ελαχίστων περιπτώσεων, κανένας δεν τιμωρείται διότι όλες οι σχετικές διαδικασίες είναι χρονοβόρες και έτσι δομημένες ώστε να επιβάλλουν τις ελαφρύτερες των ποινών. Από την άλλη, δεν βλέπω (όπως αναφέρω σε σχόλιο στο άρθρο του Ανδριανόπουλου)κάποιο ολοκληρωμένο αναπτυξιακό σχέδιο. Οι πολιτικές δυνάμεις απεραντολογούν αοριστολογώντας ή θεωρούν ανάπτυξη τα μπετά αγνοώντας τις φούσκες ακινήτων σε ΗΠΑ, Ισπανία κ.α.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Περί αοριστολογίας και απεραντολογίας, εκεί είναι και το πρόβλημα. Ελίνα

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Υφίσταται μετριασμός των σχολίων.

- Παρακαλούμε στα σχόλια σας να χρησιμοποιείτε ένα όνομα ή ψευδώνυμο ( Σχόλια από Unknown θα διαγράφονται ).
- Παρακαλούμε να μη χρησιμοποιείτε κεφαλαία γράμματα στη σύνταξη των σχολίων σας.