Δεν βλέπει οριοθέτηση ΑΟΖ μεταξύ Κύπρου και Ελλάδος ο Χρ.ΡοζάκηςΛευκωσία: Ο σκοπος της Τουρκίας, εκμεταλλευόμενη και τα πολιτικά δεδομένα του διεθνούς περιβάλλοντος τώρα, να αποκτήσει «πλήρη συμμετοχή σε όλες τις φάσεις των ερευνών» για πετρέλαιο και υδρογονάνθρακες στην κυπριακή ΑΟΖ πιστεύει πως εξηγεί τις πρόσφατες επιθετικές ενέργειές της στη θαλάσσια περιοχή νότια της Κύπρου ο πρόεδρος του Διοικητικού Δικαστηρίου του Συμβουλίου της Ευρώπης και ομότιμος καθηγητής  Διεθνούς Δικαίου του Πανεπιστημίου Αθηνών, Χρήστος Ροζάκης. 

Θεωρεί όμως σημαντική την καταδίκη/προειδοποίηση που απηύθυναν προς την Άγκυρα οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά την πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής των Βρυξελλών και πιστεύει πως η τριμερής Ελλάδος-Κύπρου-Αιγύπτου μπορεί να φέρει σε ακόμα πιο δύσκολη θέση την Τουρκία.

Σε συνέντευξή του στο Κυπριακό Πρακτορείο, με αφορμή και την κυκλοφορία στην Αθήνα του νέου βιβλίου του «Η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη και το Διεθνές Δίκαιο», ο κ. Ροζάκης αναφέρθηκε στις τελευταίες προκλήσεις της Τουρκίας στα ανοικτά της Κύπρου και υπενθυμίζει ότι από πολύ παλαιότερα «οι Τούρκοι ισχυρίζονται ότι εκτός από το να μοιραστούν και οι Τουρκοκύπριοι τον υποθαλάσσιο πλούτο της Κύπρου, θέλουν να έχουν και αυτοί συμμετοχή και στις έρευνες».

Και επειδή, κατά τον καθηγητή Διεθνούς Δικαίου, η κυπριακή Κυβέρνηση, μολονότι τους έχει διαβεβαιώσει ότι ο υποθαλάσσιος πλούτος της Κύπρου θα μοιραστεί και στις δύο κοινότητες όταν λυθεί το Κυπριακό, «εν τούτοις δεν τους έδωσε κανένα δικαίωμα συμμετοχής στις έρευνες και έτσι φαίνεται πως αποφάσισαν να το πάρουν μόνοι τους και να κάνουν τις έρευνες που αυτοί θέλουν να κάνουν».

Σχετικά με τη συμφωνία Ελλάδας-Κύπρου για έρευνα και διάσωση, με κοινή οριοθέτηση πλέον του θαλάσσιου χώρου μεταξύ Κύπρου και Ελλάδας, ο κ. Ροζάκης δεν βλέπει να έχει «προς το παρόν άλλες προεκτάσεις», αλλά βλέπει «να ανοίγει ίσως ένας ορίζοντας για την Ελλάδα, με το σκεπτικό ότι μπορεί αυτή η οριοθετική γραμμή να επεκταθεί αργότερα και στην ελληνική ΑΟΖ».

Υπενθυμίζει δε ότι «μένει να δούμε εάν η Τουρκία θα αποδεχτεί αυτήν την οριοθέτηση μεταξύ Ελλάδος και Κύπρου, στο θέμα των ερευνών και της διάσωσης», και τονίζει ότι πιθανή επέκταση της οριοθέτησης αυτής μπορεί να περιπλέξει τα πράγματα «διότι εκεί υπάρχει και η Αίγυπτος, η οποία και θα διεκδικήσει κομμάτι της περιοχής».

Δεν θα ισχύει μετά τη λύση εκτός εάν...

Ο Χρήστος Ροζάκης ρωτήθηκε από το Κυπριακό Πρακτορείο κατά πόσον εάν γίνουν έρευνες στη βόρεια πλευρά της Κύπρου, από τους Τούρκους, αυτό παραβιάζει κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας.

«Ε, βέβαια. Ήδη η συμφωνία που έγινε μεταξύ "ΤΔΒΚ" και Τουρκίας παραβιάζει τα δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Φυσικά, εάν υποθέσουμε ότι γίνει η επανασυγκόλληση των δύο μερών με μία λύση στο Κυπριακό, η συμφωνία της ενιαίας πια Κύπρου με την Τουρκία θα πρέπει να αναθεωρηθεί. Δεν αποκλείεται όμως σε μία ενδεχόμενη συμφωνία να δούμε κάποια ρήτρα που να λέει ότι οι διεθνείς συμφωνίες που έχουν συνάψει τα δύο συνιστώντα μέρη θα πρέπει να συνεχίσουν να υπάρχουν. Αυτό θα εξαρτηθεί από τους συσχετισμούς των δυνάμεων».

Το ΕΔΑΔ στην άρνηση της Τουρκίας να συμμορφωθεί

Έχοντας αναγάγει σε όλα τα επίπεδα της εξωτερικής της πολιτικής, αναφορικά με την Κύπρο, τη μη αναγνώριση ακόμα και της ύπαρξης της Κυπριακής Δημοκρατίας, η Άγκυρα έχει φτάσει μέχρι και του σημείου, χωρίς επιπτώσεις ως τώρα, να περιφρονήσει ως και απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων να πληρώσει πρόστιμο 90 εκατ. ευρώ για πράξεις παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην εισβολή του 1974. Κατά τον Χρήστο Ροζάκη, πρώην Αντιπρόεδρο του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, το ΕΔΑΔ μπορεί να αντιδράσει σε αυτήν την άρνηση της Τουρκίας. Κατ’ αρχάς, λέει, το ότι Κύπρος και Τουρκία είναι δύο κράτη μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης δεν σημαίνει ότι επειδή η Άγκυρα δεν αναγνωρίζει την Κύπρο ως κράτος, μπορεί και να μη την αποζημιώσει. «Έχει υποχρέωση να αποζημιώσει», τονίζει.

Σε ερώτηση «πώς μπορεί να γίνει αυτό, εάν η μία πλευρά πεισματικά αρνείται;», ο κ. Ροζάκης απαντά ότι το Συμβούλιο της Ευρώπης θα πρέπει να βρει τον τρόπο εκείνον που θα διευκολύνει την Τουρκία να πληρώσει.
«Λόγου χάριν, να δώσει τα χρήματα η Τουρκία στο Γενικό Γραμματέα του Συμβουλίου, και αυτός να τα δώσει στην Κύπρο. Ένας τρόπος είναι και αυτός. Δεν είναι ανάγκη να δοθούν τα χρήματα χέρι με χέρι. Μπορεί να δοθούν και μέσω τρίτου», εξήγησε.

Σε ερώτηση εάν θα υπάρξουν επιπτώσεις στην Τουρκία, εάν τελικά δεν τα δώσει, απάντησε: «Βεβαίως. Μακροχρόνια, εάν δεν συμμορφωθεί, υπάρχει περίπτωση αποβολής από το Συμβούλιο της Ευρώπης».

Σε άλλη ερώτηση για το χρονικό περιθώριο, σημείωσε ότι «Δυστυχώς το Συμβούλιο της Ευρώπης είναι πολύ αργό σε τέτοια θέματα».

Κατά την επερχόμενη, στις αρχές Νοεμβρίου, Τριμερή Συνάντηση Κορυφής στο Κάιρο του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Αναστασιάδη, του Πρωθυπουργού της Ελλάδας Αντώνη Σαμαρά και του Προέδρου της Αιγύπτου Αμπντέλ Φατάχ ελ-Σισί, ο κ. Ροζάκης εκτιμά ότι αναμένεται να τεθεί εκεί και το θέμα εάν η Αίγυπτος δέχεται να οριοθετήσει με την Ελλάδα, αφού με την Κύπρο ήδη έχει τη μεταξύ τους ΑΟΖ.

Στο βιβλίο του γράφει ότι μέχρι τώρα η Αίγυπτος ήταν επιφυλακτική ως προς το να κάνει αυτό το βήμα, οριοθέτησης της ΑΟΖ με την Ελλάδα, «διότι έχει απέναντί της την Τουρκία και βεβαίως η Τουρκία, κατά την πάγια τακτική, έχει εγείρει σειρά διεκδικήσεων στην περιοχή».

Πηγή: Φιλελεύθερος